Sayıştay uluslararası kuruluşların denetçisi olma yolunda

- Sayıştay Başkanı Seyit Ahmet Baş, Avrupa Yüksek Denetim Kurumları Teşkilatı (EUROSAI) Başkanlığını yarın Çekya'ya devredeceklerini belirterek, "Şimdiki hedefimiz 2024-2027 için Asya Yüksek Denetim Kurumları Teşkilatı Başkanlığını almak." dedi.

Baş, AA muhabirine, Sayıştayın, Avrupa, Asya, Afrika, Pasifik ve Güney Amerika'da bölgesel teşkilatları bulunan Uluslararası Yüksek Denetim Kurumları Teşkilatının (INTOSAI) üyesi olduğunu söyledi.

Söz konusu bölgesel teşkilatların en büyüklerinin EUROSAI ve Asya Yüksek Denetim Kurumları Teşkilatı (ASOSAI) olduğunu ifade eden Baş, "Biz hem EUROSAI hem de ASOSAI üyesiyiz. EUROSAI Başkanlığına 2017'de 3 yıl için seçilmiştik ancak yeni tip koronavirüs salgını dolayısıyla genel kurul yapılamadı ve 1 yıl daha yönetim kurulu başkanlığını yürütmek için gönüllü olduk. Böylece EUROSAI tarihinde ilk defa bir ülke 4 yıl başkanlık görevini yürütmüş oldu. İlk defa 4 yıl görev yapan başkan benim." diye konuştu.

Bu organizasyonlarda başkanlıkların kendi içinde yapılan seçimle belirlendiğine işaret eden Baş, Türkiye'nin EUROSAI Başkanlığını yarın yapılacak çevrim içi törenle Çekya'ya devredeceği bilgisini verdi.

Baş, ASOSAI Dönem Başkanlığını ise Vietnam'ın yürüttüğünü dile getirerek, "2021-2024 Dönem Başkanı Tayland olacak. Avrupa Yüksek Denetim Kurumları Teşkilatı Başkanlığının ardından şimdiki hedefimiz 2024-2027 için ASOSAI Başkanlığını almak. Bunun için seçimler, ağustos ayındaki kongrede yapılacak. Bu görevler, INTOSAI başkanlığı için elimizde güçlü referanslar olacak." ifadelerini kullandı.

Başkanlık süreçlerine ilişkin bilgi veren Baş, şu değerlendirmede bulundu:

"Halen INTOSAI Başkanlığı görevi Rusya'da, daha sonra da Güney Amerika'ya geçecek. Afrika, Pasifik ve Asya'dan sonra sıra yine Avrupa'ya gelecek. Biz Asya'dan aday olursak 9, Avrupa'dan olursak 12 yıllık bir süreç içinde INTOSAI Başkanlığını almak için uğraşacağız. EUROSAI ve ASOSAI başkanlıklarının hepsi bunun için bir hazırlık."

- Esnek ve hızlı karar mekanizması oluşturuldu

Baş, EUROSAI'da öncelikle yönetim kurulu üyelerine birtakım inisiyatifler ve sorumluluklar vererek her konunun başkana getirilmesinin önüne geçtiklerini, icra kurulu benzeri bir yapıyla da yönetim kurulunun daha önemli işlere odaklanmasını sağladıklarını bildirdi.

Stratejik hedeflerde yüzde 90 gerçekleşmeye ulaştıklarını vurgulayan Baş, yüzde 10'luk kısmın yapılamamasının salgın nedeniyle ülkelerin yüz yüze faaliyet gerçekleştirememesinden kaynaklandığını anlattı.

Baş, teşkilat bünyesindeki çalışma gruplarının yanı sıra daha esnek hareket edebilecek proje bazlı gruplar da oluşturduklarına işaret ederek, şunları dile getirdi:

"Eylem planında yer alan işlerden herhangi biriyle ilgili proje grubu kurulabiliyor, kimseden izin ve onay almaksızın bu çalışmalara katılım sağlanabiliyor. Böylece, daha esnek ve hızlı çalışmalar yapıldı. Daha fazla üyenin katılımı gerçekleştiği için memnuniyet arttı. 15 proje grubu ile toplamda 120 proje gerçekleştirildi. Böylece kurumsal CV'mize yazabileceğimiz çok sayıda çalışma gerçekleştirmiş olduk. Ayrıca ülkelerin bütün çalışmalara aktif katılımını sağladık. Dönem sonunda yaptığımız memnuniyet anketinde yüzde 90 gibi yüksek bir oranda Türkiye'nin başkanlığından memnun kalındığı belirlendi."

Diğer bir yenilik olarak, Finlandiya ve İngiltere'nin Kovid-19 salgını döneminde yapılan harcamaların denetlenmesi adına bir metodoloji oluşturulmasını gösteren Baş, acil durumlara ilişkin harcama ve kontrol süreçlerinin değerlendirilmesi ve denetimine ilişkin metodolojiyi içeren raporun da yarınki toplantıda açıklanacağını dile getirdi.

Baş, EUROSAI bünyesinde kamuyla iletişimi artırmak adına da çalışmalar gerçekleştirdiklerine dikkati çekerek, şu ifadeleri kullandı:

"İnternet sitesinde bir kelimeyi değiştirmek için bile bir aylık onay süreci gerekiyordu. Daha esnek bir internet sitesi kurarak hem içe hem de dışa yönelik bilgi paylaşımını artırdık, bütün üyelere şifre verdik. Ülkeler kendileriyle ilgili bir değişiklik olduğunda kimseye sormadan girip bilgi güncellemesi yapabiliyor veya siteye haber yükleyebiliyor. EUROSAI adına Twitter hesabı da oluşturduk. 3 yıl daha yönetim kurulundayız. İletişim, mesleki bilgi paylaşımı ve kapasite artırımına yönelik görev almaya devam edeceğiz."

- ASOSAI Başkanlığı için diplomatik görüşmeler başladı

ASOSAI'nin de internet sitesini aktif kullanmadığını ve bunu güçlendirebileceklerini belirten Baş, şöyle devam etti:

"EUROSAI'da yaptığımız gibi ASOSAI'yi daha esnek ve etkin hale getirmek istiyoruz. Ağustostaki ASOSAI Kongresi yüz yüze olsa hiçbir endişemiz yoktu. Yönetim kurulunun hepsiyle iyi bir iletişim sağlamıştım. Şimdi çevrim içi toplantı olunca, diplomasi devreye girecek. Biz de Dışişleri Bakanlığımız kanalıyla büyükelçilerimizi devreye soktuk. Önümüzdeki dönemde Tayland ile ortak bir program gerçekleştirmek istiyoruz. Önümüzdeki başkan onlar, dolayısıyla onların oyunu almalıyız."

Bu başkanlıkların uluslararası alanda etkinlik, kurumsal prestij ve kapasite artırımı haricinde maddi olarak ülkelere bir şey katmadığını ifade eden Baş, ancak uluslararası kuruluşların çalışma sistematiği, kurum içi diplomasi, gündemler, kararlar ve tutanaklarının hazırlanışı adına çok şey öğrendiklerini söyledi.

Baş, uluslararası kuruluşların denetçiliğini yürütmek adına yaptıkları başvurularda ise kısa listeye girdikleri bilgisini vererek, şunları kaydetti:

"Başvurusu uygun görülen sayıştayların kısa listesi, yönetim kurulunda oylamaya sunuluyor. 3 tane uluslararası kuruluşun denetçiliğinde son ikiye kaldık. Bir uluslararası kuruluşun için Fransa ile kaldık. Burada üyeler arasında konsensüs yapılması önerildi. 3 yıl Fransa, sonraki 3 yıl için Türkiye alsın diye mutabık kalındı. Atom Enerjisi Kurumunda ise Endonezya ile kısa listeye kaldık. Halihazırda görevi yürüten Endonezya'ya biraz kolaylık tanıdık. Dolayısıyla ASOSAI Başkanlığı için Endonezya'nın desteğini isteyeceğiz. Şu anda Interpol'ün denetçiliğine ilişkin süreç devam ediyor. UNICEF ve BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ile bu kurumlar tarafından Türkiye'de kullandırılan fonların denetimine ilişkin olarak 3 yıllık protokol yaptık. BM bölgesel denetçiliğini almak için çalışıyoruz."