Pegasus liderlere uzandı: Obrador, İmran Han ve Modi de var

İsrail merkezli NSO Group'un ürettiği "Pegasus" casus yazılımla ilgili skandal büyüyor. Yazılımla takip edilen isimler arasında devlet ve hükümet başkanları ile muhalif liderlerin de olduğu ortaya çıktı. Paris merkezli sivil toplum kuruluşu Forbidden Stories ve Amnesty International'ın elde ettiği bir liste 10'dan fazla ülkede 50 binden fazla telefonun dinlendiğini ortaya koymuştu. Listenin detayları ortaya çıkmaya devam ediyor.

15 BİN TELEFONA SIZILDI

Casus yazılım haberleri en çok Meksika'yı salladı. Ülkedeki resmi kurumların geçtiğimiz yıllarda uyuşturucu kartellerini takip etmek için birçok ülkeden casus yazılım satın aldığı biliniyordu. Ancak İsrail'den satın alınan Pegasus'la sadece uyuşturucu kartellerinin değil, devletin zirvesinin de takibe alındığını ortaya koydu. Verilere göre 2016 ve 2017 yılları arasında 15 binden fazla kişi takibe alındı.

BAŞKANIN ADAMLARI TOPTAN İZLENMİŞ

Meksika Cumhurbaşkanı Andres Manuel Lopez Obrador ile bağlantılı en az 50 kişi Pegasus'la dinlendi. Bu 50 kişi arasında Obrador'un karısı, çocukları, yardımcıları, bazı bakanlar ve doktoru da var. Her partiden politikacıların yanısıra gazeteciler, avukatlar, aktivistler, savcı, diplomat, öğretmen ve belediye başkanları, valilar, hakimler, doktorlar ve akademisyenler de listedeki yerini aldı. Ülkedeki güvenlik uzmanları 15 bin kişilik listeyi "buz dağının görünen yüzü" olarak değerlendiriyor.

PAKİSTAN BAŞBAKANI HEDEF ALINMIŞ

Pakistan da "Pegasus" alarmı veriler ülkeler arasında. Pakistan Başbakanı İmran Han'ın telefonuna da casus yazılım yüklendiği iddia edildi. İmran Han'ın telefonunun Hindistan tarafından hedef alınmış olabileceği belirtilirken, haberler üzerine Başbakan Han, bilgi bakanına konuyla ilgili kapsamlı bir çalışma hazırlaması için talimat verdi. İmran Han'ın ortaya çıkacak rapora göre konuyu uluslararası platforma taşıyacağı belirtiliyor.

FAS FRANSIZLARI TAKİBE ALMIŞ

Fransız basını ise gazeteciler dahil 1000 Fransız vatandaşının, Fas tarafından Pegasus'la hedef alındığını yazdı. Fransa Hükümet Sözcüsü Gabriel Attal, Pegasus ifşaatını şoke edici diye nitelerken, doğruluğunun kanıtlanması gerektiğini söyledi. Hedef alınanlar arasında Fas'taki insan hakları ihlallerini bildiren araştırmacı haber sitesi Mediapart ve haftalık hiciv dergisi Canard Enchaine de var. Her iki yayıncı da hacklemelerle ilgili suç duyurusunda bulunacaklarını açıkladı. Fas'ın Paris Büyükelçiliği ise iddiaları reddetti.

Macaristan'dan 'kullandık' itirafı

Macaristan programın yoğun olarak kullanıldığı ülkelerden birisi. Ülkede aralarında gazeteciler, avukatlar, iş dünyası devleri ve aktivistlerle bağlantılı 300'den fazla Macar telefon numarası listede yer aldı. Örneklem alınarak adli inceleme yapılan 3 telefondan birinde casus yazılım olduğu, diğer ikisinin de Pegasus saldırısına maruz kaldığı aktarıldı. Macaristan Adalet Bakanı Judit Varga, Pazartesi günü Brüksel'de düzenlediği basın toplantısında hükümetin Pegasus kullanıp kullanmadığına yönelik soruya doğrudan yanıt vermedi. Gazetecilere verdiği demeçte, "Macaristan, hukukun üstünlüğü ile yönetilen bir devlettir ve herhangi bir saygın devlet gibi, 21. yüzyılda ulusal güvenlik görevlerini yerine getirmek için teknik araçlara sahiptir" dedi.
Tamamen korunmak imkansız

Pegasus'la 50 bin kişinin takip edilmesi "casus yazılımları" tekrar gündeme getirdi. Peki çağın en büyük tehdidi olan casus yazılımlardan nasıl korunacağız?

Sosyal Medya Uzmanı Doç. Dr. Ali Murat Kırık, casus yazılımlardan tamamen korunmanın mümkün olmadığını kaydetti. Doç. Kırık, "Akıllı telefonlar sürekli güncel tutulmalı. Casus yazılımların telefon rehberine girmemesi için 8 haneli şifre belirlenmeli. Yönetici ayrıcalıkları kısıtlanıp 'Sürekli bana sor' kısmı işaretlenmeli. Telefona root atılmamalı. Herhangi bir program yüklendiğinde kişisel veri izni sorulmalı. Güncel antivirüs sistemi kullanılmalı. Gelen maillerdeki linklere tıklanmamalı ve en önemlisi sanal özel ağ geçidi kullanılmalı" tavsiyesinde bulundu.

BUNLARA DİKKAT!

Akıllı telefonlarda casus yazılımın nasıl tespit edilebileceğiyle ilgili ise Doç. Kırık, "Piliniz normal süreden çok hızlı bitiyor, günden güne mobil işletimde artan bir yavaşlama varsa, bir anda pup up reklamlar çıkıyor, yeni arama motorları, uygulamalar telefonunuza yüklenmişse, giriş yapmakta zorlanıyorsanız, antivirüs yazılımları kendi kendini kapatıyorsa şüphelenmelisiniz. Telefonunuza casus yazılım girmiş olabilir. Cihazı tamamen temizlemeniz önemlidir, hatta veriler bilgisayara atılıp taranmalı. Genellikle fiziksel hafıza kartlarında saklanmalı" şeklinde konuştu.

ÇOK MAĞDURİYET VAR
Vatandaşların siber güvenliğe karşı duyarsız olduğunu belirten iletişim uzmanı Said Ercan, ise şunları söyledi: "Yapılması gereken indirilen programlar iyice incelenmeli. Yönergeler okunmalı. Şirinler dediğimiz küçük yöntemlerle değişik programlar telefona gönderiliyor. Her şeyi telefonla yapıyoruz. Bir fotoğraf çekildiği zaman anonime düşüyor. Mümkün mertebe bu telefonların dinlendiğini bilmek lazım. Siz önemli biriyseniz daha çok dikkat edilmeli. İki yönlü yapılıyor; bir istihbaratçılar, iki dolandırıcılar, sizin bilgilerinizi ele geçirip tehdit ediyor. Fazla mağduriyet yaşanıyor."

Modi rakibini dinledi
Programın aktif kullanıcıları da deşifre oluyor. Hindistan Başbakanı Narendra Modi'nin, Pakistanlı isimlerin yanısıra, kendine muhalif isimleri de Pegasus'la takibe aldığı belirtiliyor. Hindistan'da en az 300 telefonun dinlendiği iddia ediliyor. Teyitli Hindistan numaraları içinde, ana muhalefet partisi Kongre'nin lideri Rahul Gandhi'nin de iki numarası bulunuyor. Gandhi'nin artık kullanmadığı bu numaralar, 2018 yılının ortasından 2019 ortasına kadar dinlenmiş. Bu ifşaat karşısında sert tepki veren Kongre Partisi, Modi'nin başbakanlığındaki Hindu milliyetçisi BJP hükümetini "yatak odası konuşmalarını dinlemekle" suçladı. Gandhi "İster bana, ister muhalefetin diğer liderlerine, ister herhangi bir vatandaşa yönelik hedefli gözetleme, yasadışı ve elimdir. Sorumlular tespit edilip cezalandırılmalı" dedi.

Ayşe Mine Alioğlu