Merkez'den kritik hamle: Karşılık oranları 200 baz puan arttırıldı

Merkez Bankası, yabancı para mevduat ve kıymetli maden depo hesaplarına uygulanan zorunlu karşılık oranlarını 200 baz puan artırdı.

Vadesiz ve 1 yıla kadar vadeli döviz hesapları için zorunlu karşılık oranı yüzde 21'den yüzde 23'e yükseldi. 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli döviz hesaplarında zorunlu karşılık oranı ise yüzde 15'ten yüzde 17'ye çıktı.

Düzenleme ile Merkez Bankası hem rezervlerini artırmayı hem de bankaların döviz tutmasının maliyetini artırmayı hedefliyor. Söz konusu düzenleme kur cephesinde bir etki yaratmadı. Dolar/TL'de 8,44 seviyesindeki işlemler devam ediyor.

15 Eylül tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan zorunlu karşılık oranları hakkındaki tebliğin 6'ncı maddesinin ikinci fıkrasında yapılan değişiklikle zorunlu karşılık oranları şöyle gerçekleşti:

Kıymetli maden depo hesaplarında vadesiz ihbarlı, 1 aya kadar, 3 aya kadar, 6 aya kadar ve 1 yıla kadar vadeli için yüzde 24, 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli yüzde 20, Müstakrizlerin fonları yüzde 23,

Diğer yükümlülükler (yurtdışı bankalar mevduatı/katılım fonu dahil)

1 yıla kadar vadeli (1 yıl dahil) yüzde 21,

2 yıla kadar vadeli (2 yıl dahil) yüzde 16,

3 yıla kadar vadeli (3 yıl dahil) yüzde 11,

5 yıla kadar vadeli (5 yıl dahil) yüzde 7,

5 yıldan uzun vadeli yüzde 5 olarak belirlendi.

Resmi Gazete'deki bu tebliğin ardından sabah Merkez Bankası, ZK düzenlemesine ilişkin ayrıntıları açıklayacak ve hangi tutarda döviz tesisi beklendiğini duyuracak.

Temmuzda da 2 puan artmıştı

Merkez Bankası, 1 Temmuz'da da Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkanı azami oranını yüzde 20'den yüzde 10'a düşürmüş, döviz cinsinden mevduat ve katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranlarını tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırmıştı.

Toplam rezerv 119 milyar doları aştı

Merkez Bankası'nın net uluslararası rezervleri 3 Eylül 2021 itibarıyla, bir önceki haftaya göre 1 milyar 406 milyon dolar artış ile 27 milyar 856 milyon dolara yükseldi. Brüt döviz rezervleri 91 milyon dolar artış gösteriken, toplam rezervler 118 milyar 264 milyon dolardan 119 milyar 198 milyon dolar seviyesine yükseldi.

Döviz hesapları rekor tazeledi

Bu arada 3 Eylül haftasına ait para banka verilerine göre, yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı 1 milyar 922 milyon dolar artış göstermiş; böylece bir önceki hafta 236 milyar 196 milyon dolar olan yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı 238 milyar 118 milyon dolara çıkmıştı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda, parasal aktarım mekanizmasının etkinliğinin artırılması için zorunlu karşılık düzenlemesinde değişikliğe gitmiştir.

Merkez Bankası'ndan açıklama:

1 Temmuz 2021 tarihinde açıklandığı üzere, Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkanı azami oranı yüzde 20'den yüzde 10'a düşürülmüş ve döviz cinsinden mevduat/katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmıştı. Ayrıca, Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkanının sonlandırılacağı da ilan edilmişti.

Bu çerçevede, söz konusu imkan 1 Ekim 2021 tesis tarihinde %10'dan %0'a düşürülerek sonlandırılacak olup, aynı tarihte yürürlüğe girmek üzere yabancı para mevduat/katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranlarının tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmasına karar verilmiştir.

Alınan bu kararla birlikte, 1 Ekim 2021 tarihi itibarıyla Türk lirası cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin yaklaşık 13,9 milyar Türk lirası, döviz ve altın cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin ise yaklaşık 3,4 milyar ABD doları karşılığı tutarında artması beklenmektedir.

Kamuoyunun bilgisine sunulur.