Yılda 21 bin 600 lira evde bakım parası alabilmek mümkün

Devlet ekonomik ve sağlık açısından durumu iyi olmayan vatandaşlara evde bakım destekleriyle kol kanat geriyor. Hasta, yaşlı bakımını üstlenenlere, raporla engelli olduğu tespit edilen, sosyal güvencesi olmayanlara destek ödemeleri yapılıyor. Bu kapsamdaki vatandaşlara aylık yaklaşık 1.800 lira olmak üzere yılda 21 bin 600 lira evde bakım parası veriliyor. Gündelik bakım hizmetlerinin genellikle kendi evlerinde ve bir akrabaları tarafından gerçekleştirildiği görülüyor. Evde bakım parası alanların sayısı 600 bine ulaşmış durumda. Evde bakım parası verilirken haneye giren gelire bakılıyor. Haneye giren tüm gelir toplanarak evde yaşayan kişi sayısına bölünüyor. Bu bölüm sonucu kişi başı net asgari ücretin üçte ikisinden az olması gerekiyor. Eve giren gelir tutarı hesaplanırken bayram ikramiyeleri kapsama alınmıyor. İşte merak edilen soruların yanıtları ve son dakika detayları:

Evde bakım desteği nedir, kimler yararlanabilir?

Evde bakım desteği, engelli bireylerin kendisine değil, bakımını üstlenen akrabası, vasisi gibi üçüncü kişilere yapılan destektir. Bu yardımlar Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı aracılığı ile yürütülüyor.

Destekten yararlanması için aylığı alacak kişinin mi gelirine bakılıyor?

Haneye giren her türlü gelir toplamına bakılarak kişi başına düşen ortalama gelir dikkate alınıyor. Asgari ücretin (Asgari Geçim İndirimi hariç) net tutarının üçte ikisinin altında geliri olan kişiler evde bakım maaşı alabiliyor.

Haneye giren gelir, adres değişirse bildirilmeli mi?

Bakımı gerçekleştirilen hasta, engellinin ikamet adresi değiştiğinde en geçen 15 gün içinde il müdürlüğüne bildirilmeli. Hanedeki akraba birey sayısı ve bunların gelirinde bir değişiklik söz konusu olduğunda da bildirim zorunluluğu bulunuyor.

Evde bakım yardımında kimler akraba kapsamında yer alıyor?

Engelliye bakan herkes evde bakım parası alamıyor. Bakıma ihtiyacı olan kişilerin eşi, çocukları, çocuklarının eşleri, torunları, torunların eşleri, kardeş ve eşya, teyze, dayı, amca ve hala gibi yakınları ile üvey akrabaları alabiliyor.

Yardım için öngörülen engel oranı nedir?

Engelliye bakan kişinin bakım parası alabilmesi için ilk şart, engellinin en az yüzde 50 engeli olduğunun raporla tespit edilmesidir. Sağlık kurulu raporunda "ağır engelli" ibaresi yer almalı.

Evde bakım yardımı hizmetinde saat sınırlaması var mı?

Hanedeki akraba tarafından 24 saat bakım yapılması esas. Bakım Hizmetleri Değerlendirme Heyeti'nin uygun görmesi ve hanede bakımı üstlenecek başka akraba olmaması durumunda yakında ikamet eden akrabasınca en az 8 saat bakım yapılmalı.

Hangi kuruma müracaat etmek gerekiyor?

İkametgahın bulunduğu Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ve ilçe müdürlüklerine müracaat edilmeli. Başvurunun ardından bakıma ihtiyacı olanların hanesinde inceleme yapılarak il müdürlüğü onayıyla başvuru sonuçlandırılıyor. Evde bakım yardımı her ay yatırılıyor.

Başvurunun olumsuz sonuçlanması durumunda itiraz edilebiliyor mu?

Tebliğin ardından otuz gün içinde bakım raporuna itiraz edilebilir. İtirazın ardından bakım hizmetleri değerlendirme heyetinin verdiği kararın bağlayıcılığı bulunuyor.

Bakımı üstlenilen kişinin vefatının kaç gün içinde bildirilmesi gerekiyor?

Akrabasının en geç 15 gün içinde durumu il müdürlüğüne bildirmesi gerekiyor. Bildirimde bulunmayıp bakım aylığı alınmaya devam edilirse sorumlular hakkında hukuki işlem yapılır.

Emeklilere yılda iki defa ödenen bayram ikramiyeleri de gelir tespitine dahil ediliyor mu?

Evde bakım parası alan kişinin yaşadığı hanede bir emekli varsa Kurban, Ramazan Bayramı ikramiyeleri gelir sınırının hesabında dikkate alınmıyor. İkramiyeler konusunda bir bildirime gerek yok.

Evde bakım aylığı alacak kişinin aynı evde yaşaması zorunlu mu?

Engelliye bakacak başka kişinin bulunamaması durumunda, bakım hizmetleri değerlendirme heyetinin görüşü alınarak bakım hizmeti her gün rahatlıkla gelinip gidilebilecek yakınlıktaki farklı adresteki akraba tarafından verilebilir.

Evde bakım parası her yıl artıyor mu?

Evde bakım parası memur maaş katsayısına endeksli. Her yıl ocak ve temmuz aylarında enflasyondaki artış sonrası memur maaş katsayısı güncellenince bakım parası da artıyor. 1.657 lira olan bakım aylığı temmuz zammı ile birlikte 1.800 liraya yaklaştı.

Engelli aylığı alabilmek için sadece engelli raporu yeterli mi?

Aynı zamanda engellinin çalışmaması veya emekli olmaması, nafaka bağlanmamış olması ve hane içinde kişi başına düşen gelirinin muhtaçlık sınırının altında olması gerekiyor.

18 yaş altı engelli yakını aylığı nedir?

Aynı hanede ikamet koşuluyla fiilen bakımını gerçekleştirdiği, 18 yaşından küçük, özel gereksinim düzeyi en az hafif düzeyde olan veya yüzde 40 ve üzeri engelli olan yakını bulunanlara yapılan yardımdır.

Engelli aylığı alan bir kişi engelli yakını aylığı maaşı alabilir mi?

Yüzde 40-69 arası engelli aylığı kişi alabilir. Ancak yüzde 70 ve üzeri engelli olan kişi engelli yakını aylığı alamaz.

Hazal Ateş