Hazine ve Maliye Bakanlığından 'gri liste' açıklaması
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye'nin kara parada aldığı tedbirlerin yetersiz olduğu gerekçesiyle Gri Listeye alınmasına yönelik bir açıklama yaparak, Türkiye'nin hak etmediği bu listeden kısa sürede çıkmasının sağlanacağı bildirildi.
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞININ GRİ LİSTEYE İLİŞKİN AÇIKLAMASI ŞU ŞEKİLDE
Açıklamada, Mali Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force - FATF) suç gelirlerinin aklanması, terörizmin ve kitle imha silahlarının yayılımının finansmanı ile mücadele alanında uluslararası standartları koyan ve ülkelerin bu standartlara uyum durumlarını değerlendiren bir kuruluş olduğu kaydedildi.
Türkiye'nin 39 üyesi bulunan FATF'nin 1991'den bu yana üyesi olup, uluslararası standartlara uyumlu olarak yapılan düzenlemeler çerçevesinde gerekli adımları attığına dikkat çekilen açıklamada, "Ülkemiz, FATF tarafından hazırlanan rapor dikkate alınarak 27 Aralık 2020 tarihinde "Kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının önlenmesine ilişkin kanunu çıkarmıstır. Böylece 2019 FATF Raporunda dile getirilen 4 hususta (Terörizmin Finansmanı ve Kitle İmha Silahları alanında hedeflenen finansal yaptırımlar, iç kontrol ve iştirakler ile yaptırımlar) önemli bir gelişme sağlamıştır" denildi.
Pandemi sürecindeki tam kapanma tedbirlerine rağmen, Türkiye'nin FATF standartlarına uyum için kayda değer bir gelişme gerçekleştirdiği vurgulanırken, mevzuat açısından üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiği belirtildi.
Açıklamanın son bölümünde Türkiye'nin bu konuda yaptıkları şöyle sıralandı:
"Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi mal varlığı dondurma kararlarını 24 saatten kısa bir sürede uygulamaya koymuş, iç dondurma mekanizması tesis etmiş yükümlü gruplarına risk bazlı denetim uygulamış , yükümlülüklere uyum rehberleri hazırlamış, tüzelkişiler için risk analiz çalışmasını tamamlamış, gerçek faydalanıcıılık sicilini kurmuş, MASAK'ı yeniden yapılandırmış, kara para aklama ve terörizmin finansmanı suçu için ihtisas mahkemeleri kurmuş, UYAP'taki adli istatistik modülünü daha etkin hale getirmiş ve suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanında etkinliğin artırılmasına ilişkin Ulusal Strateji Belgesi'ni yürürlüğe almıştır"
Atılan bu adımların FATF değerlendirme sürecinde ilgili kurumlar tarafından bütün açıklığıyla ortaya konulmasına rağmen, FATF tarafından yeterliği görülmediğine dikkat çekilen açıklamada, "Yapılan uyumluluk çalışmalarına rağmen ülkemizin gri listeye alınması hak edilmeyen bir sonuç ortaya çıkarmıştır. Bundan sonraki süreçte, FATF ve ilgili tüm kurumlarla işbirliği içerisinde gerekli adımlar atılmaya devam edilecek ve ülkemizin hak etmediği bu listeden en kısa sürede çıkması sağlanacaktır" denildi.
TÜRKİYE GRİ LİSTEYE ALINMIŞTI
Fransa'nın başkenti Paris'te üç günlük toplantılarının ardından bir açıklamada bulunan Uluslararası Mali Eylem Görev Gücü, Türkiye'yi kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele konusunda 'yeterince çaba göstermeyen' ülkelerin bulunduğu 'gri liste'ye aldı.
Euronews'te yer alan habere göre; izlemeye alınan ülkelerin sayısının artırıldığını belirten FATF Başkanı Marcus Pleyer, Pandora belgelerinde de kara para aklamaya ilişkin bilgilerin yer aldığı, bununla sıkı mücadele edilmesi gerektiğini söyledi.
Yapılan incelemelerde Botswana ve Mauritis listeden çıkarıldı. Ürdün, Mali ve Türkiye ise gri listeye alındı.
Kara propaganda ve terörizmin finansmanı konusunda Türkiye'nin ilerleme kaydettiğini belirten Pleyer, ancak hala ciddi sorunların bulunduğunu söyledi. Pleyer, Türkiye'nin bu konuda taahhütlerde bulunduğunu ancak bunları somut eyleme dönüştürmesi gerektiğini belirtti.
Financial Times gazetesi daha önce iki kaynağa dayandırdığı haberinde, Mali Eylem Görev Gücü'nün Türkiye'yi gri listeye almaya hazırlandığını aktarmış, bu kararın Türkiye'nin halihazırda zor olan yabancı sermaye çekme kabiliyetini daha da azaltacağı yorumuna yer vermişti.
Öte yandan bu karar Avrupa Birliği'ne de Türkiye'yi kendi kara para aklamayla mücadele listesine alması yönünde baskı oluşturabilir. Bu listede de AB üyesi olmamakla birlikte birliğin finansal sistemine tehdit oluşturabilecek ülkeler yer alıyor.
Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) mayıs ayında yayınladığı bir rapora göre Mali Eylem Görev Gücü tarafından gri listeye alınan ülkelere sıcak para girişinde milli gelirin yüzde 3'üne denk gelen miktarda azalma meydana gelebiliyor.
Türkiye'ye 2019 yılının aralık ayında uyarı verilmiş ve bunun üzerine Ankara geçtiğimiz yılın aralık ayında bu endişeleri gidereceğini belirttiği yeni bir kanun hayata geçirmişti. Fakat bu kanun muhalefet ve sivil toplum örgütleri tarafından kara parayla mücadele yerine kar amacı gütmeyen kuruluşları hedef aldığı gerekçesiyle eleştirilmişti.
Mali Eylem Görev Gücü kimdir?
Hükümetler arası bir organizasyon olan Mali Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force - FATF), 'kara para aklama, terörizmin finansmanı ve kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanı' ile mücadelede uluslararası standartlar oluşturmakla görevli.
FATF, bu standartlarla uyumlu yasal ve kurumsal tedbirlerin alınması ve bu tedbirlerin operasyonel açıdan etkili bir şekilde uygulanmasını teşvik etmek amacıyla 1989 yılında kuruldu.
Paris'teki Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) bünyesinde faaliyetlerini yürüten FAFT, bağımsız bir statüye sahip.
FATF'nin gri listesinde Arnavutluk, Bahamalar, Babardos, Kamboçya, Gana, İzlanda, Jamaika, Moğolistan, Myanmar, Pakistan, Nikaragua, Panama, Suriye, Uganda, Yemen ve Zimbabve gibi ülkeler bulunuyor.