Köy okullarını öğretmensiz bırakma projesi mi uygulanıyor?

"2025 yılı norm güncellemeleri başladı. Öğretmenler nelere dikkat etmeli?" haberimizde yer verdiğimiz üzere Milli Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğünce yayımlanan Norm kadrolarının güncellenmesine ilişkin iş ve işlemler için gerekli hazırlıkların yapılmasını içeren 09.09.2025 tarih ve 140323519 sayılı "Norm Kadro Güncelleme İşlemleri" konulu yazıyı İl Milli Eğitim Müdürlüklerine bildiren Milli Eğitim Bakanlığı, 2025-2026 eğitim öğretim yılına esas olmak üzere, eğitim kurumları tarafından, tüm alanlardaki (branş); ders yükü, norm kadro öğretmen sayısı ve norm fazlası öğretmen sayısının öğretmenlere tebliğ edilerek, 15 Eylül 2025 - 26 Eylül 2025 tarihleri arasında eğitim kurumlarının norm kadrolarının güncellenmesini istedi.

Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici Ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmeliğinin "Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmeni norm kadrosu" başlıklı 18. maddesi 2. fıkrasında; "(2) (Değişik: 17/10/2016-2016/9488 K.) Yatılı bölge ortaokulları, proje okulları ve özel eğitim kurumları hariç olmak üzere, aynı yerleşim merkezinde bulunan eğitim kurumlarının genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenleri bakımından alanlar itibarıyla öğretmen norm kadrolarının belirlenmesinde, o yerleşim merkezindeki (birden fazla eğitim bölgesi oluşturulmuşsa her bir eğitim bölgesindeki) eğitim kurumlarının aynı alanlardaki haftalık ders yükü toplamı dikkate alınır. Belirlenen norm kadroların eğitim kurumları itibarıyla dağıtımı, toplama dahil edilen her bir eğitim kurumuna o alandaki ders yükü en fazla olandan başlanarak her 21 saate bir genel bilgi ve meslek dersleri öğretmeni norm kadrosu verilecek şekilde yapılır. Bu şekilde yapılacak dağıtımda artan norm kadro, öncelikle o alanda norm kadro verilmemiş olan eğitim kurumuna olmak üzere, 6 saatten az olmamak şartıyla artan ders yükü en fazla olan eğitim kurumuna verilir. " hükümleri bulunmaktadır.

Yukarıda yer verdimiz yönetmeliğin amir hükmü "aynı yerleşim merkezinde bulunan eğitim kurumlarının genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenleri bakımından" diyerek aynı yerleşim merkezinde bulunan eğitim kurumlarından oluşan "eğitim bölgeleri" oluşturulması gerektiğini emrediyor.

Yani oluşturulacak "eğitim bölgelerinin" aynı yerleşim yerinde olması gerektiğini itilafa yer bırakmadan açıkça belirtiyor.

Peki "Yerleşim Yeri" ne demektir?

"Yerleşim yeri" ifadesi yine 06/05/2010 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanan Öğretmenlerin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesindeki; "(1) Bu Yönetmelikte geçen; göre; ş) Yerleşim yeri: Hizmet bölgelerinde görevin yapıldığı eğitim kurumunun da bulunduğu birbirinden ayrı olarak ilçe teşkilatı bulunmayan illerin merkezleri ve ilçeleri, belde ve köyleri ile diğer ilçe, belde ve köy sınırları içinde kalan yerleri ifade eder." şeklinde tanımlanıyor ve hüküm var iken köy okulları bağımsız okul olarak norm kadroda belirleniyor ve bu sayede köy okullarına öğretmen normları veriliyordu. Dolayısıyla köy okullarımız öğretmensiz kalmıyordu.

Fakat 06/05/2010 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanan Öğretmenlerin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesi (ş) fıkrasında yer alan "Yerleşim Yeri" tanımı 17 Nisan 2015 Tarihli ve 29329 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Öğretmenlerin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği ile kaldırılmıştır.

"Yerleşim Yeri" tanımı olarak Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici Ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmeliğinin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesi 4. fıkrasında; "(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında; l) Yerleşim merkezi: İl ve ilçe belediyesi sınırları içinde kalan mahaller ile köyleri, ifade eder." şeklindeki tanım kullanılmakta ve bazı il mili eğitim müdürlükleri de bu tanıma istinaden köy okullarını ilçe merkezindeki eğitim bölgelerine bağlayarak köy okullarının öğretmensiz kalmasına neden olmaktadır.

Fakat "Aynı yerdeki" ve "Başka yerdeki" görev tanımları İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığınca yapılmamıştır.

Uygulamada söz konusu boşluk 6245 sayılı Harcırah Kanunun 3 üncü maddesinin (g) ve (h)bendinde yer alan "Memuriyet mahalli: Memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgahının bulunduğu şehir ve kasabaların belediye sınırları içinde bulunan mahaller ile bu mahallerin dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu şehir ve kasabaların devamı niteliğinde bulunup belediye hizmetlerinin götürüldüğü veya kurumlarınca sağlanan taşıt araçları ile gidilip gelinebilen yerleri;" h. Başka yer: Yukarıda (g) fıkrasında yazılı memuriyet mahalli dışındaki yerleri; ifade eder." hükümleri ile tanımlanmıştır.

Ayrıca; Milli Eğitim Bakanlığına bağlı her derece ve türdeki resmi ve özel örgün ve yaygın eğitim kurumlarının dahil olacağı eğitim bölgelerinin oluşturulmasına ilişkin esas ve usulleri kapsayan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Bölgeleri Yönergesinin "Eğitim bölgesi oluşturulması" başlıklı 6.maddesi 1. fıkrasındaki;

" (1) Her il/ilçe bir eğitim bölgesidir. Ancak nüfusu 30.000'den fazla olan bir il/ilçe merkezinde;

a) Eğitim kurumlarının türleri ve öğrenci sayıları,

b) Eğitim kurumlarının donanımı ile diğer tesislerin kapasitesi,

c) Ulaşım kolaylığı ve güvenliği,

ç) Coğrafi bütünlük,

d) Eğitim kurumlarının birbirine olan yakınlığı,

e) İletişim ve koordinasyon kolaylığı,

f) Öğrencilerin ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda; yeteri kadar eğitim kurumu,

öğrenci ve öğretmenlerin yararlanabileceği kapasitede; bilimsel, sosyal, kültürel, sportif ve sanatsal faaliyetlerini gerçekleştirebilecekleri tesis ve alanların bulunması,

ve benzeri ölçütler dikkate alınarak eğitim bölgesi oluşturma komisyonunca birden fazla eğitim bölgesi oluşturulur." hükümlerine göre okulların;

c) Ulaşım kolaylığı ve güvenliği,

ç) Coğrafi bütünlük,

d) Eğitim kurumlarının birbirine olan yakınlığı,

e) İletişim ve koordinasyon kolaylığı," gözetilmeden köy okullarını ilçe merkezindeki eğitim bölgelerine bağlayarak köy okullarının öğretmensiz kalmasına neden olunan uygulamadan derhal vazgeçilmelidir.

Bakanlık acilen bu konuda il mem'leri uyararak düzeltme yetkisi vermelidir.

Ahmet KANDEMİR