Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 149)
DEVLET MEMURLARI KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO 149)
Çeşitli Kamu Kurum ve Kuruluşlarından Bakanlığımıza intikal eden yazılardan, Bulgaristan' dan zorunlu göçe tabi tutularak Türkiye' ye gelen ve Devlet memuru olarak istihdam edilenlerin Bulgaristan'da çalışarak geçen hizmet süreleri ile askerlik hizmet sürelerinin kazanılmış hak aylıkları veya emekli keseneğine esas aylıklarının tespitinde değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda tereddüt edildiği anlaşılmış olup, tereddütlerin giderilmesi ve uygulama birliğinin sağlanması amacıyla aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.
1.3.1970 tarihi ile 30.11.1970 tarihi arasında görevde bulunmaları nedeniyle intibakı yapılmış olanlar ile 30.11.1970' den 1.3.1975 tarihine kadar olan sürede göreve alınanların yurt dışında geçen hizmetlerinin kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilmesine ilişkin esas ve usuller 657 sayılı Kanunun ek geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası C bendinde hükme bağlanmıştır. 1.3.1975 tarihinden sonra Devlet memurluğuna girenlerin kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilebilecek yurt dışındaki hizmetlerinin neler olduğu ve bu hizmetlerinin ne oranda ve nasıl değerlendirileceği de 657 sayılı Kanunun 36/C-1 ve 2 nci bentlerinde belirtilmiş bulunmaktadır. Ancak Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayıp Türk soyundan olanların yabancı ülkelerde çalışarak geçen hizmet sürelerinin kazanılmış hak aylıklarının tespitinde değerlendirileceğine ilişkin bir hükme ise yer verilmemiştir.
5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun 1425 sayılı Kanunla eklenen ek 17 nci maddesinde; aylıklarını personel kanunları hükümlerine göre almayan iştirakçilerin emeklilik keseneklerine tahsil durumları itibariyle personel kanunlarına göre girebilecekleri derece ve kademelerin aylıklarının esas alınacağı, bunların bu görevlerinde emeklilik keseneği vermek suretiyle geçirdikleri sürelerin her yıl için 1 kademe ilerlemesi, her üç yıl için 1 derece yükselmesinin esas olacağı; ayrıca sosyal sigorta kanunlarına tabi olarak geçmiş ve sigorta primi ödenmiş sürelerin de emeklilik keseneğine esas aylıkları yönünden değerlendirileceği, ancak bu suretle bulunacak emekli keseneğine esas aylıkların, fiilen aldıkları aylık, ücret veya
ödeneklerinden fazla olamayacağı gibi tahsil durumları itibariyle personel kanunlarına göre yükselebilecekleri derecelerin son kademe aylıklarından da fazla olamayacağı öngörülmüştür.
Sosyal Güvenlik Sözleşmesi yapılmış ülkelerde, anlaşmaya dahil sigorta mercilerinde sigortalı olarak çalışmış olan kişilerin T.C. Emekli Sandığına tabi görevlere girmeleri halinde bu mercilerde sigorta primi ödemek suretiyle geçen hizmet sürelerinin de yukarıdaki madde gereğince emeklilik keseneğine esas aylıklarının tespitinde değerlendirilmesi gerekmektedir.
Ancak bugüne kadar yapılan girişimler sonucunda Bulgaristan Cumhuriyeti ile Ülkemiz arasında sosyal güvenlik antlaşması imzalanamamıştır. Bu itibarla; muhacir belgelerine göre Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gibi işlem görerek Devlet Memurluğuna atanan soydaşlarımızın Bulgaristan vatandaşı olarak Bulgaristan'da görev yapmak suretiyle geçen hizmetlerinin gerek kazanılmış hak aylıklarının gerekse emekli keseneğine esas aylıklarının tespitinde değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Diğer yandan 657 sayılı Kanunun 84 üncü maddesinde; " Muvazzaf askerlik görevini yaptıktan sonra Devlet memurluğuna atananlar adaylık esaslarına tabi olurlar ve muvazzaf askerlikte geçen süreleri asaletlerinin tasdikinden sonra kademe ilerlemesi yapılmak ve sınav veya seçmeye tabi tutulmak suretiyle derece yükseltilmesinde de değerlendirilir." denilmektedir. Anılan madde hükmü Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olanların askerlik sürelerinin değerlendirilmesine yönelik olup, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayanların askerlik sürelerinin kazanılmış hak aylıklarının tespitinde değerlendirilmesine ilişkin ayrıca bir hüküm bulunmamaktadır.
Bu nedenle, askerlik hizmetini Bulgaristan Cumhuriyeti vatandaşı olarak ifa etmiş olan soydaşlarımızın askerlik hizmetleri kazanılmış hak aylıkları ve emekli keseneğine esas aylıklarının tespitinde değerlendirilmeyecektir.
Tebliğ olunur.