İçişleri Bakanlığı'nda Bay X'e zarf içinde para verildi
Bayan X'e rüşvetin izi ABD'de çıktı
Naime SERT/ EKONOMİ 25.03.2010
22 ülkede rüşvet dağıtmakla suçlanan Alman Daimler, davanın düşmesi için 185 milyon dolar tazminat ödemeyi kabul etti. Ancak ABD Adalet Bakanlığı 76 sayfalık rüşvet dosyası hazırladı. Dosyada Türkiye de var... Raporda, Mercedes Benz Türk'ün 3.9 milyon euroluk uygunsuz ödeme yaptığı ileri sürüldü. İddialara göre 1997 ve 1998 yıllarında İçişleri Bakanlığı'nda Bay X, ESHOT'ta da Bayan X'e zarf içinde para verildi
* Daimler AG 22 ülkede, hükümet yetkililerine rüşvet verdiği iddialarına karşı 185 milyon dolar tazminat ödemeyi kabul etti.
* Mercedes-Benz Türk, Kuzey Kore, Letonya gibi ülkelerdeki otobüs ihalelerini alabilmek için üçüncü partilere 6.05 milyon euro ödedi.
* Şirket bu ihalelerden 95 milyon euro ciro elde etti. 6.05 milyon euroluk ödemenin en az 3.88 milyonunun rüşvet olduğu belirtildi.
* Ödemelerin 3.3 milyon eurosu Mercedes Benz Türk tarafından bilançoya "bilinmeyen gider" olarak kaydedildi.
* Eylül 1997'de ESHOT'a 130 adet otobüs satmak için anlaşan Mercedes Benz Türk Bayan X'e 10 bin Alman Markı verdi.
* Temmuz 1998'de Emniyet Gn. Müdürlüğü'ne 14 otobüs sattı. Gecikme cezasını ortadan kaldırmak için bayisine para verdi.
* Nisan 1999 ve Eylül 2000'de de Kuzey Kore'nin Mangyong firmasıyla iki otobüs ihalesi için anlaşma yaptı. Aynı zamanda bir devlet bankasının direktörü olan Mangyong'un yöneticisine anlaşmanın tutarının yüzde 2'sine tekabül eden 7 bin 937 euroluk rüşvet verdi.
* Kasım 1998'de ve Nisan 2000'de Letonya'nın Riga Belediyesi'ne 40 otobüs satan Mercedes Benz Türk, satışı kolaylaştıran Silverstar SIA'ya toplam 383 bin euro ödedi.
Alman otomotiv şirketi Daimler'in Türkiye'deki iştiraki Mercedes Benz Türk'ün karıştığı rüşvetin izi ABD'den çıktı. Türkiye'nin yanı sıra Yunanistan, Çin, Mısır ve Rusya'nın da aralarında bulunduğu 22 ülkede kamyon ve otobüs ihalelerini alabilmek için aralarında hükümet yetkililerinin de bulunduğu bazı kişilere milyonlarca dolarlık rüşvet dağıtmak, yetkililere lüks otomobil ve tatiller hediye etmekle suçlanan Daimler AG, ABD hükümetinin Yabancı Ülke Rüşvet İşlemleri Yasası'nı ihlal nedeniyle açacağı davada suçlamaların düşürülmesi için 185 milyon dolar tazminat ödemeyi kabul etti. ABD yasası, Alman Daimler'e, ABD'li otomobil şirketi Chrysler'in eski sahibi olduğu için uygulanıyor. Daimler Chrysler'ı 2007'de satmıştı. Amerikan Adalet Bakanlığı'nın Daimler hakkında hazırladığı 76 sayfalık rüşvet iddianamesinde Türkiye'nin de adı geçiyor. İddianameye göre Daimler-Benz AG'nin Türkiye'deki iştiraki Mercedes-Benz Türk, Kuzey Kore, Letonya, Bulgaristan, Libya, Romanya, Suudi Arabistan ve Yemen gibi ülkelerdeki otobüs ihalelerini alabilmek için üçüncü şirketlere 6.05 milyon euro tutarında ödeme yaptı. Bunun en az 3.88 milyon eurosunun rüşvet ve hediyelerden oluştuğu ileri sürüldü. 3.3 milyon euronun katıtlarında bilinmeyen gider olarak gösteren şirketin bu ihalelerden 95 milyon euro ciro elde ettiği belirtildi.
ESHOT'UN DA ADI GEÇTİ
İddianamede Mercedes Benz Türk'ün diğer ülkelerin yanı sıra Türkiye'de de rüşvet dağıttığı ileri sürüldü. Dosyaya göre şirket 1997 ve 1998'de Türkiye'de İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin otobüs işletmesi ESHOT ve İçişleri Bakanlığı kanalıyla Emniyet Genel Müdürlüğü'ne araç satışlarında, Bay ve Bay X olarak belirtilen kişilere rüşvet verdi. Eylül 1997'de ESHOT'a 130 adet otobüs satmak için 26 milyon 785 bin euro değerinde anlaşma yapan Mercedes Benz Türk, sözleşme kapsamında belediyeye 9 adet otobüs bağışladı. Bağışa ek olarak ise zarf içinde Bayan X olarak tanımlanan kişiye 10 bin Alman markı ödedi. Söz konusu ödeme şirket kayıtlarında bilinmeyen gider olarak yer aldı. Temmuz 1998'de de İçişleri Bakanlığı kanalıyla Emniyet Genel Müdürlüğü'ne 14 otobüs satan Mercedes Benz Türk, teslimatın gecikmesi halinde ödenecek cezayı ortadan kaldırabilmek için yerel bayisine 2 bin 840 Alman Markı ödedi. Bayininin bu paranın tamamını ya da bir bölümünü Bay X adlı kişiye ödemesi öngörüldü. Bu ödeme de şirketin dosyalarında bilinmeyen gider kalemi olarak yer aldı.