Vefat eden memur eşten ve babadan dolayı 2 aylık alınabilir mi?
Geçtiğimiz hafta, Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin bir kararı gündemde ön sıralara yükselmiştir. Yargıtay, 506'a tabi işçi statüsünde çalışmakta iken vefat eden eşinden dolayı aylık alana, yine işçi statüsünde çalışmakta iken vefat eden babadan dolayı ölüm aylığı verilmemesi yönündeki uygulamayı iptal etmiştir. Peki bu karar memurlar için de uygulanabilir mi?
Kararın özü nedir?
Kararın özü; 6 Ağustos 2003 tarihinden önce vefat eden işçi statüsünde çalışan kişilerin eş ve çocuklarına ölüm aylığı bağlanması konusudur.
Karar, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa tabi işçi statüsünde çalışan vefat eşinden dolayı dul aylığı alan bir kişinin yine işçi statüsünde çalışan vefat eden babasından da hak sahibi kız çocuğu olarak ölüm aylığı alabileceğine yöneliktir.
Devlet Memurları Karar kapsamında mıdır?
Devlet memurlarının vefatlarında, eş ve çocuklarına ölüm aylığı bağlanması hussunda, 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanmaktadır. 506 sayılı Kanun, işçi statüsünde çalışanlara uygulandığından, Yargıtay kararı devlet memurlarının vefatlarında aylık verilen eş ve çocuklarını kapsamamaktadır.
Devlet Memurlarının vefatlarında dul aylığı alan eşler, yine devlet memuru babasının veya annesinin vefatında bunlardan dolayı da yetim aylığı alabilirler mi?
5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununda iki aylığı almayı engelleyen hüküm bulunmaktadır. Bu hüküm, ?İki Cihetten veya Aynı Sıfatla (Aylık) veya (Toptan Ödeme)'ye İstihkak Halleri? başlığı altında bu Kanunda 94 üncü madde olarak bulunmaktadır.
?Madde 94 ?
Bu Kanunda belirtilen istisnalar dışında, iki yönden aylığa hak kazananların, tercih ettikleri aylıkları, Sandığa yazılı müracaatları takip eden aybaşından itibaren ödenir. Diğer aylıkları sürekli olarak kesilir."
94 üncü maddenin iptal başvurusu Anayasa Mahkemesince reddedilmiştir.
Anayasa Mahkemesi; Emekli Sandığından eşinden dolayı dul aylığı, babası veya annesinden dolayı yetim aylığı veyahut da kendisinin emekli aylığı, babası veya annesinden dolayı yetim aylığı ödenmemesi yönündeki Emekli Sandığı işlemini doğru bulmuş yani Anayasa'ya aykırı bulmamıştır. Karar 17 Kasım 1994 tarih ve 22114 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Karar metnini görmek için tıklayınız.
Sonuç Değerlendirmemiz;
Yargıtay kararı vefat etmiş olan devlet memurlarının hak sahiplerini kapsamamaktadır. Devlet memuru vefat eden eşinden Dul aylığı alan bir kişi, Yargıtay kararı esas alınarak Devlet memuru vefat eden babasından dolayı da yetim aylığı ödenmesi yönünde Sosyal Güvenlik Kurumuna başvuruda bulunması durumunda olumsuz cevap alacaktır. Şayet kişiler bu olumsuz cevap üzerine dava açmak istediklerinde de ANAYASA MAHKEMESİ KARARI bulunduğu sürece davanın lehlerine sonuçlanmasının mümkün olamayacaktır. Davayı kaybetmeleri durumunda da dava masrafı, vekalet ücreti gibi ilave bir paranın da Sosyal Güvenlik Kurumunca kendilerinden tahsil edileceğini belirtmemiz doğru olacaktır.
Ayrıca, devlet memurlarının vefatlarında dul ve yetim aylığı bağlanması durumlarını açıklamaları olarak duyurmuştuk. Bilgiler için tıklayınız.