Telekom ihalesinden bir gün önce neler oldu... Tüm ayrıntılar

MUSTAFA HALİM TAŞÇI

Yıllardır Türkiye'nin gündeminde olan ve geçtiğimiz ay tartışmalı bir ihaleyle Oger Telekom'a satılan Türk Telekom'la ilgili şok edici iddialar var. Telekomünikasyon Kurumu değeri milyarlarca dolar ile ölçülen CDMA (Code Division Multıple Access) yani 3. nesil cep telefonu lisans hakkını özelleştirme ihalesinden sadece birgün önce, mesai saati bittikten bir saat sonra ihalesiz ve bedelsiz olarak Türk Telekom'a yani Türk Telekom'u alacak olan şirkete, yani Oger Telekom'a tahsis etti.

CDMA konusunda Türk Telekom AŞ. Telekomünikasyon Kuruluna 28 Haziran 2002, 15Mayıs 2003 ve Aralık 2003 olmak üzere üç kere başvurmuş ama her seferinde bu sistemin lisans alınarak işletilecek bir sistem olduğu gerekçesiyle reddedilmiş.

Türk Telekom'un taleplerini reddeden Telekominikasyon Kurulu, Türk Telekom'un satış ihalesinden bir gün önce ilginç bir biçimde harekete geçip, hem de mesai saatinden sonra bu son derece değerli olanağı bedelsiz bir biçimde Telekom'u satın alacak şirkete devretmiş.

Türk Haber-Sen'in bu konudaki ifşaatını gördüğümüzde ilk anda biraz şüpheyle yaklaştık. Çünkü, sendikalar daima inanılır haber kaynaklar olmuyor, bazen son derece lüzumsuz işlerle uğraşabiliyorlar. Ancak, yaptığımız araştırma bize söz konusu CDMA teknolojisinin gerçekten çok önemli ve çok cazip özelliklere sahip bir sistem olduğunu ve bedelsiz devredildiğinin doğru olduğunu gösterdi.

HEDİYESİ CDMA!

Türk Telekom'un özelleştirilmesi için baskı yapan çevrelrin 1 numaralı gerekçesi şuydu: Yakında cep telefonları kablolu telefonu hayatımızdan silecek, dolayısıyla Türk Telekom'un acilen satılması gerekir. Bu çevreler, satışın gerçekleştiği 6 milyar dolarlık fiyatı da aynı gerekçeyle "iyi bir fiyat" olarak sundular. Ancak kazın ayağı hiç öyle değil!
Zaten gerçek değerinin çok altında bir fiyata satılan Türk Telekom'a, bir de değeri yine milyarlarca doları bulan bu CDMA teknolojisinin haklarının sessiz sedasız devredildiğini düşününce, ortada çok büyük bir dolabın döndüğünü görmemek imkansız.

Ayrıca, Turcell'in alelacele satılmasında CDMA teknolojisinin Oger'e bedelsiz devredilmesinin etkisi var mıdır?

ÜST DÜZEY BİR TELEKOM YETKİLİSİYLE CDMA TEKNOLOJİSİNİ VE SÜRECİN ARKA PLANINI KONUŞTUK!

CDMA nedir?

CDMA teknolijisi kablolu, yani ev ve işyerindeki sabit telefonların sim kartsız ve kablosuz kullanılabilmesini sağlar. CDMA normal sabit telefon abonelerinin bu telefonları sim kartsız küçük cep telefonları aracılığıyla yanlarında gezdirebilmelerini ve ülkenin her yerinden kullanabilmelerini sağlayan bir sistem.

Bu sitemin dikkate değer başka özellikleri var mı?

Bu sistem 2.4 MB/sn hızla internet erişimi alt yapısını destekleyecek ve 500 kişinin aynı anda bas konuş yapabileceği kapasiteye sahip. Bu sistemde 155 KB/sn WLL sisteminin kırsal alanda desteklenmesini sağlayacak bir altyapı var.Oger bu sistemi kurarsa, vatandaş Ankara'daki ev veya iş telefonunu alıp mesela Adana'ya götürebilecek ve rahat rahat kurulu sistem üzerinden görüşme yapabilecek. CDMA sistemi, internet erişiminde de devrim yapacak. Bugünkü ADSL altyapısının yerini çok yükselk hızda bağlantı imkanı veren CDMA alacak. Ayrıca, CDMA sistemi santraller açısından da büyük mekansal rahatlık getirecek. Büyük bir salonda bugün 40 bin abone varken, CDMA siteminde 80x80 bati de bu sayı 2.5 milyona çıkacak.

Bu sistem Türkiye'de var mı?

Sistem şu anda Ankara Ulus'taki telekom binasnda 1800 Mhz, yani 12 km menzilli ve Çorum'da 450 Mhz, yani 50 km menzilli olarak bulunuyor.

Kim kurdu bunları?

Bunu kuran firmalar Çinli ZTE, Çinli HUAWEİ , SAMSUNG ve NETAŞ'tır. Türk Telekom'dan bununla ilgili Çine heyetler gitti ve yukarıda adı geçen firmaların fabrikalarını gezip geldiler.

Sistem niçin yaygınlaşmadı?

CDMA teknolojisi GSM teknolojisinin önünü kesecek nitelikte olduğundan, GSM operatörleri bu konuda lobi faaliyeti yaptılar, yapmaktalar. Özellikle Turkcell bu konuda çok gayret gösterdi ve özelleştirme gününe kadar da başardı. Ancak özelleştirmeden bir gün önce Telekomikasyon kurumu Türk Telekom'a vermediği yetkiyi Oger'e bedelsiz olarak devretti.

Bunu nasıl açıklıyorsunuz?

Ankara'da herkes bu işin arkasında Oger Telekom'da sermayesi olan Geroge Soros'un bulunduğunu konuşuyor. Ayrıca British Telecom ve Telecom İtalia da işin içinde.

Bu sistemin Türkiye'ye maliyeti ne olurdu?

CDMA eğer PSTN, yani ev ve işyeri sabit telefonları için kurulursa, tüm yer altı kablo, direk ve diğer ayrıntılar ortadan kalkıyor. Telekomun mevcut altyapısı da bu sistemin ucuza, normalinin dörtte biri maliyetle kurulabilmesine elveriyor. Bu hesaba göre Oger, sadece 500 milyon dolar harcayarak bu sstemi tüm Türkiye'de kurabilir. Yani 500 milyon yatırım ile Oger Türkiye'nin tek telekomünikasyon şirketi haline gelebilir.

TÜRK HABER-SEN'İN ORTAYA ÇIKARDIĞI 3 YILLIK SÜREÇ İLK GİRİŞİM Türk Telekom 28 Haziran 2002 tarih ve 202 ve 16 Ağustos 2002 tarih ve 300 sayılı yazılar ile kablo alt yapısı ile hizmet götürülemeyen belde, köy, mezra vb. dağınık yerleşim alanlarına (kablosuz sabit telefon, sabit telefon ve temel internet hizmeti sağlamak üzere) kablosuz sistemlerle hizmet götürülmesi için Telekomünikasyon Kurumu'ndan Sayısal Mobil Haberleşme sistemine geçmek için frekans tahsis edilmesini istiyor. Telekomünikasyon Kurumu 18 Temmuz 2002 tarih ve 2002/109 No'lu Telekomünikasyon Kurulu Kararı ile bu talebi kabul etmiyor. Kabul etmeme gerekçesini 30 Temmuz 2002 tarih ve 11478-6105 sayılı yazıda şöyle açıklıyor: “Sistemin; GSM, TETRA,UMTS, vb. sistemler gibi lisans alınarak işletilecek bir sistem olarak değerlendirilmiş olması,” 25 Mart 2003 tarih ve 4644-2403 sayılı yazıda da şöyle diyor: “CDMA 450 teknolojisinin GSM, UMTS ve TETRA gibi yeni nesil bir şebeke kurulmasını gerektiren bir hizmet olması ve frekans tahsisi açısından da Analog NMT Mobil Telefon şebekesinden farklı kriterlere sahip olması, CDMA450 Sisteminin yeni nesil bir şebeke olması nedenleriyle Görev Sözleşmesi'nin 17'nci maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği nedeniyle lisanslama yöntemine ilişkin usul ve esaslar kurumca ayrıca belirlenerek bu hizmeti farklı bir lisanslama yöntemiyle yürütülmesinin gerekli olması, Üçüncü Nesil'e geçiş çalışmalarının sektörün ve bilimsel kuruluşların katılımıyla Kurumumuz koordinatörlüğünde yapılmakta olması ve bu çalışmanın ulusal ve uluslararası dolaşım imkanına sahip harmonize frekans bandlarını kullanan birçok ülkenin benimsediği UMTS temeline dayalı üçüncü nesil haberleşme sistemi olarak bu sistemden başka bir sistemin düşünülmemesi, Kurumumuz tarafından 415.5-420/425.5-430 MHz frekans bandları, Sayısal Dar Band (25KHz) PMR/PAMR ve Sayısal Geniş Band (200KHZ) PMR/PAMR Sistemleri için planlanmış ve konu sistemlere lisans verilmesine yönelik çalışmaların devam etmesi” nedenleriyle TTAŞ tarafından işletilen NMT450 Analog mobil haberleşme sisteminin CDMA450 sistemine dönüştürülmesi Telekomünikasyon Kurumu tarafından uygun görülmemiştir. İKİNCİ ve ÜÇÜNCÜ GİRİŞİM Aynı talep 2003 yılında Telekomünikasyon Kurumu'na YENİDEN iletiliyor. 15 Mayıs 2003'e 233 sayılı ve 5 Kasım 2003'e 490 sayılı BELGELERİN ALTINDA Türk Telekom Genel Müdürü Mehmet C. Ekinalan imzası var. Telekomünikasyon Kurumu 21 Kasım 2003 tarih ve 22708-9766 sayılı yazıda; “İlgi (a) ve ilgi (c) başvurular, Kurumumuzla TTAŞ arasında imzalanan Görev Sözleşmesi, milli ve uluslararası frekans planlama kriterleri, uluslararası standartlar ve uygulamalar, sektörel rekabet açısından değerlendirilmiş ve söz konusu teknolojinin yeni nesil bir şebeke kurulmasını gerektiren bir hizmet olduğu da ayrıca belirlenerek ilgi (b) ve ilgi (d) yazılarımız ile her iki frekans bandında çalışan CDMA sistemlerinin şirketiniz tarafından kurulup işletilmesinin uygun bulunmadığı bildirilmiştir. Bu kapsamda frekans bandı açısından ilgi (a) başvurunuzla aynı özellikleri taşıyan ve ilgi (e) yazı ile 450 MHz frekans bandında frekans tahsisi talep edilen CDMA sisteminin şirketinizce kurulması ve işletilmesine Telekomünikasyon Kurulu'nun 18.07.2002 tarih 2002 / 109 sayılı ve 19.03.2003 tarih ve 2003 / 95 sayılı Kurul kararları çerçevesinde izin verilme imkanı bulunmamaktadır.” DÖRDÜNCÜ GİRİŞİM Aynı talep 2003 yılının Aralık ayında Genel Müdür Mehmet C. Ekinalan imzasıyla BİR KEZ DAHA Telekomünikasyon Kurumu'na iletilir. Telekomünikasyon Kurumu, Türk Telekom A.Ş'nin üç yıldır süren talebine ısrarla “Lisans alınarak işletilmesi gereken bir sistem“ olması nedeniyle RET yanıtını verir. SONUNDA... CDMA, “lisans alınarak işletilmesi gereken sistem” olmaktan BİR ANDA çıkıveriyor. NE ZAMAN? 30 Haziran 2005 tarihinde. Yani ihaleden bir gün önce! Telekomünikasyon Kurumu'nun söylediği gibi frekanslar kıt kaynaklardır. Dağıtımı ancak ihale ile yapılabilir. ANCAK, Telekomünikasyon Kurumu son kararında 1900-1985 arasında frekansın Türk Telekom'a tahsis edildiğini ifade etmektedir. Bu frekans aralığı 3. nesil kablosuz iletişim için planlanmıştır. Böylece değeri milyarlarca dolarla ifade edilen CDMA frekansı, ihaleyi kazanan şirkete BEDELSİZ OLARAK verilmiştir.

 

8sutun.com