Emekli olduktan sonra bir üst öğrenimi bitirmek memura kazanç sağlar mı?

Devlet memurluğu hizmeti intibak sistemi üzerine kurulmuştur. Bu sistemin esasları 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda bulunmaktadır. Devlet memurunun öğrenim süresi bu intibak işlemlerini belirlemede en önemli unsurdur. Lise mezunları azami 2 nci dereceye kadar intibak işlemine tabi tutulmakta, yükseköğrenim mezunları da 1 nci dereceye kadar intibak işlemine tabi tutulmaktadırlar.

Yine 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda Devlet memurlarının hem intibak derecelerine hem de bulunmuş oldukları hizmet sınıfı ve görev ünvanlarına göre ek göstergeler belirlenmiştir.

İşte, Devlet memurları görevde iken veya görevden ayrıldıktan sonra bir üst öğrenimi bitirme gayretinde olmakta, böylelikle emekli aylık ve emekli ikramiyelerine büyük katkı sağlayan ek göstergeyi kazanma düşüncesinde olabilmektedirler.

Ancak, bazı memurlara görevde iken üst öğrenimi bitirmelerine rağmen, bazı memurlarda üst öğrenimi ancak emekli olduktan sonra bitirebilmektedirler veya bitirmeye gayret etmektedirler.

Emekli olduktan sonra üst öğrenimin bitirilmesi memura bir kazanç sağlamaz.

Konuyla ilgili kural 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 36 hükmü içerisinde bulunur.

Madde 36 (A) 12/ d hükmü uyarınca; Devlet memurlarından göreve başladıktan sonra görevde iken veya bu görevden ayrılarak bir üst öğrenim memuriyette veya memuriyetten ayrılarak üst öğrenimi bitirenlerin yeniden memuriyete dönmeleri halinde aynı üst öğrenime tahsillerine ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitiren emsallerinin ulaştıkları derece ve kademeyi aşmamak şartıyla bitirdikleri üst öğrenimin hizmete başlangıç derece ve kademesine memuriyette geçirdikleri başarılı hizmet sürelerinin tamamı değerlendirilerek kişilerin aylıklarında esas alınması gereken derece ve kademeler tespit edilmektedir.

Ayrıca, İntibak işleminin yapılabilmesi için bu kanunun ilgili maddelerine de bakmamız gerekmektedir. 657 sayılı Kanunun 167. maddesi, Derece yükselmesinde veya daha aşağı derecelere atamada memur yükseldiği veya atandığı derecenin görevine başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren bu derecenin 161. maddeye göre kazandığı kademe aylığını alacağını, ancak yürütülmekte olan görevin niteliğinde bir değişme olmaması halinde derece yükselmesine ilişkin onayın geçerlilik tarihini takip eden ay başından itibaren bu derecenin 657 sayılı Kanunun 161. maddesine göre kazandığı kademe aylığını alacağını açıklamaktadır.

Bu hükümlerden çıkan sonuç; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun geneline bakıldığında, emeklilik konumuna geçen ve göreviyle ilişiği kesilen veya göreviyle ilişiği kesildikten sonra yeniden devlet memurluğuna girmeyen kişilerin bu esnada bir üst öğrenimi bitirmeleri halinde intibaklarının yapılmasını sağlayacak bir hüküm yoktur. Ancak, görevde iken bir üst öğrenimi bitirenler açısından yapılacak işlemler 657 sayılı Kanunun 36. maddesinde kurala bağlanmış bulunmaktadır.

Konuyla ilgili tartışmaya açılması gereken farklı değerlendirmemiz:

Her ne kadar emeklilik statüsünde iken bitirilen üst öğrenimin dikkate alınması açısından bir kanuni düzenleme bulunmamakta ise de, Ülkemiz öğrenim seviyesinin yükselmesi açısından ve her konumda iken okuma ve öğrenmeyi teşvik açısından, emekli iken dahi bitirilen üst öğrenimin intibak işleminde dikkate alınması yönünde bir kanun değişikliği olabileceğini, böyle bir düzenlemenin yapılmasının fazla bir mali yükünün de olmayacağını ve bu kapsama girecek kişilerin de sınırlı sayıda olabileceğini, değerlendirmekteyiz.