Hâkim ve Savcı Adaylarının meslek öncesi eğitimleri yönetmelikle düzenlendi

Adlî Yargı Hâkim ve Savcı Adayları ile İdarî Yargı Hâkim Adaylarının Meslek Öncesi Eğitimlerinin Yaptırılmasının Esas ve Usullerine İlişkin Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler

Amaç
Madde 1? Bu Yönetmeliğin amacı, adlî yargı hâkim ve savcı adaylığı ile idarî yargı hâkim adaylığına atananları, mesleğin ifası için gereken bilgi ve beceriye sahip, tarafsızlık duygusu ve meslek onuru ile adalet anlayışı gelişmiş, kültürel birikimi olan, mesleğin yazılı olan veya olmayan etik ilkelerine bağlı, araştırma ve inceleme yeteneğini kazanmış, temel hukuk ilkelerini kavramış, hukukî uyuşmazlıkları yorumlayıp çözüm üretebilen kişiler olarak hâkim ve savcılığa hazırlamaktır.

Kapsam
Madde 2 ? Bu Yönetmelik, adlî yargı hâkim ve savcı adayları ile idarî yargı hâkim adaylarının meslek öncesi eğitimlerinin esas ve usulleri ile diğer hususları düzenler.

Dayanak
Madde 3 ? Bu Yönetmelik, 23/7/2003 tarihli ve 4954 sayılı Türkiye Adalet Akademisi Kanununun 28 ve 30'uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar
Madde 4 ? Bu Yönetmelikte geçen:

a) Bakanlık: Adalet Bakanlığını,

b) Genel Müdürlük: Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünü,

c) Genel Müdür: Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürünü,

d) Akademi: Türkiye Adalet Akademisini,

e) Başkan: Türkiye Adalet Akademisi Başkanını,

f) İlgili başkan yardımcısı: Türkiye Adalet Akademisi başkan yardımcısını,

g) Eğitim Merkezi: Türkiye Adalet Akademisi Eğitim Merkezini,

h) Müdür: Türkiye Adalet Akademisi Eğitim Merkezi Müdürünü,

ı) İlgili müdür yardımcısı: Türkiye Adalet Akademisi Eğitim Merkezi müdür yardımcısını,

i) Aday: Adlî yargı hâkim ve savcı adayları ile idarî yargı hâkim adaylarını,

j) Diğer adalet daireleri: İcra ve iflâs müdürlükleri, ceza infaz kurumları ve tutukevleri ile noterlikleri

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Meslek Öncesi Eğitimin Hedefleri, Sorumluluk, Gözetim ve Aday Dosyası

Eğitimin Hedefleri
Madde 5 ? Meslek öncesi eğitimin hedefleri aşağıda gösterilmiştir:

a) Adaylara hâkimlik ve savcılık mesleğinin gerektirdiği bilgi ve beceriyi kazandırmak ve bunu davranış hâline getirmelerini sağlamak,

b) Adayları mesleğin gerektirdiği tarafsızlık, onur ve adalet anlayışına sahip kişiler olarak yetiştirerek hâkimlik ve savcılık mesleğine hazırlamak,

c) Adaylara yükseköğrenimde edindikleri bilgileri uygulamaya aktararak hukukî uyuşmazlıkları yorumlayıp çözüm üretmelerinin esas ve yöntemlerini göstermek,

d) Adaylara hukukun temel kavram ve ilkelerini vermek,

e) Adaylara adlî yazışma kuralları ile karar metinlerinin yazımına ilişkin esas ve usulleri öğretmek,

f) Adayların meslekî konular dışındaki bilgi ve görgülerinin artırılmasını sağlamak,

g) Adayların insan haklarına saygılı, hak ve adalet duygusuna sahip kişiler olarak yetişmelerini sağlamak,

h) Adayların meslek etiğini kazanarak mesleğin yazılı olan veya olmayan kurallarına uygun hareket etmelerini sağlamak,

ı) Adayları toplumun güven ve saygısını kazanacak kişiler olarak yetiştirmek,

i) Adaylara çalışma disiplinine uyma alışkanlığını kazandırmak ve yeteneklerini geliştirici faaliyetlerde bulunmak.

Sorumluluk
Madde 6 ? Adaylar meslek öncesi eğitim faaliyetlerine düzenli olarak devam etmek, çalışma saatlerine uymak ve yetişmeleri hususunda verilen görevleri yapmak zorundadırlar.

Gözetim ve Denetim
Madde 7 ? Adaylar;

a) Bütün eğitim dönemlerinde Bakanlığın,

b) Hazırlık eğitimi ile son eğitim döneminde Başkanın,

c) Adlî yargıda görev yaptıkları yer adlî yargı adalet komisyonu başkanı ve Cumhuriyet başsavcısı ile ilgili staj mahkemesinin başkan veya hâkiminin,

d) İdarî yargıda görev yaptıkları yer idarî yargı adalet komisyonu başkanı ile staj yaptıkları mahkeme başkanının,

e) Yargıtayda Yargıtay Birinci Başkanı ve staj Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığında yapılıyorsa Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, dairede ise daire başkanının,

f) Danıştayda Danıştay Başkanı ile staj yaptıkları daire başkanının,

g) İl valiliklerinde staj yaptıkları yer idarî yargı adalet komisyonu başkanının,

h) Yabancı dil eğitimi için yurt dışına gönderildiklerinde Genel Müdürün gözetim ve denetimine tâbidirler.

Adayların Sicili ve Tutulacak Dosyalar
Madde 8 ? Adaylara sicil numarası verilir ve Genel Müdürlükte haklarında gizli ve açık sicil dosyaları ile özlük dosyası tutulur.

Gizli sicil dosyasına Hâkimler ve Savcılar Kanununun 11'inci maddesi uyarınca, meslek öncesi eğitim süresince görev yaptıkları yerlerde 7'nci maddede belirtilenler tarafından ayrı ayrı düzenlenecek Yönetmelik ekindeki (1) ve (2) numaralı gizli fişler ve varsa adalet müfettişleri tarafından düzenlenen (3) numaralı gizli fişler ile diğer gizli belgeler konulur.

Açık sicil dosyasına adayın kimliği, öğrenim durumu, bildiği yabancı dil, meslekî eserleri ve yazıları, aile durumu, staj yaptığı yerler, izin, rapor, disiplin ve ceza soruşturması ve sonuçları, askerlik durumu, başka görevlerde geçen hizmetleri gibi hususlar kaydolunur.

Özlük dosyasına açık sicilde yer alan bilgilere ait belgeler ile diğer belgeler konulur.

Adaylar Hakkında Düzenlenecek Belgeler
Madde 9 ? Her adayın görevini yapmakta gösterdiği kabiliyet ve başarısı ile görevine bağlılığı ve ahlâkî gidişinin değerlendirildiği (1) numaralı gizli fiş; hazırlık ve son eğitim dönemleri bitiminde ilgili başkan yardımcısı, müdür ve ilgili müdür yardımcısı, staj döneminde ise o dairedeki staj süresinin sonunda ilgili Cumhuriyet savcısı veya staj mahkemesi başkan yada hâkimi, Yargıtay veya Danıştayda ilgili daire başkanları tarafından ayrı ayrı düzenlenir. İdarî yargı hâkim adaylarının il valiliği stajında ise il valisinin mütâlaası alınarak bölge idare mahkemesi başkanı tarafından bu fiş doldurulur.

Adaylar hakkında düzenlenen (1) numaralı gizli fişler arasındaki farklılıkların değerlendirildiği ve kişisel görüş ve kanaatlerin yer aldığı (2) numaralı gizli fiş; son eğitim dönemi bitiminde Başkan, staj dönemi sonunda ise adalet komisyonu başkanı tarafından düzenlenir.

Adaylar teftiş süresi içinde teftiş konuları üzerinde adalet müfettişlerince çalıştırılarak haklarında (3) numaralı gizli fiş doldurulur.

Cumhuriyet başsavcılıklarında, diğer adalet dairelerinde ve staj mahkemelerinde hangi sıra ve ne kadar süre ile staj yapacaklarına ilişkin (4) numaralı fiş, adlî veya idarî yargı adalet komisyonlarınca düzenlenerek staja başlayan adaya verilir.

Bu fişlerden, Yargıtay veya Danıştay Başkanlıkları ile adalet müfettişlerince düzenlenenler hemen, Akademide düzenlenenler son eğitim döneminin, Cumhuriyet başsavcılıkları, diğer adalet daireleri ve staj mahkemelerinde düzenlenenler ise staj döneminin sonunda Genel Müdürlüğe gönderilir.

Ayrıca, adayların Cumhuriyet başsavcılıkları ve staj mahkemelerinde hazırladıkları karar suretleri ve diğer işlemlere ilişkin belgeler adalet komisyonlarında tutulan aday sicil dosyasına konulur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Meslek Öncesi Eğitimin Dönemleri

Meslek Öncesi Eğitimin Dönemleri ve Süreleri
Madde 10 ? Meslek öncesi eğitim süresi iki yıldır.

Meslek öncesi eğitim;

a) Hazırlık eğitim dönemi üç ay,

b) Staj dönemi onyedi ay,

c) Son eğitim dönemi dört ay

olmak üzere üç dönemi kapsar.

Staj döneminin son altı ayında adaylar yabancı dil eğitimi için, ayrı bir Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yurt dışına gönderilebilirler.

Meslek Öncesi Eğitimin Yaptırılacağı Yerler

Madde 11 ? Adayların;
a) Hazırlık ve son dönem eğitimleri Eğitim Merkezinde,

b) Staj dönemi eğitimleri adlî yargı hâkim ve savcı adayları için ağır ceza mahkemelerinin, idarî yargı hâkim adayları için bölge idare mahkemelerinin bulunduğu staj merkezlerinde,

c) Adlî yargı hâkim ve savcı adaylarının stajları;

1) Cumhuriyet başsavcılıklarında,

2) Diğer adalet dairelerinde,

3) Staj mahkemelerinde,

4) Yargıtayda,

d) İdarî yargı hâkim adaylarının stajları;

1) Danıştayda,

2) İdare mahkemelerinde,

3) Vergi mahkemelerinde,

4) Bölge idare mahkemelerinde,

5) İl valiliklerinde

yaptırılır.

Adayların Eğitim Merkezine Alınmaları
Madde 12 ? Adayların Eğitim Merkezine alınmaları Akademinin görüşüne göre Genel Müdürlük tarafından sağlanır.

Ankara dışında staj yapan adaylardan Eğitim Merkezine alınacakların naklen atamaları Ankara'ya yapılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler

İzin
Madde 13 ? Eğitimde bir yılını tamamlamış olan adaylar, yirmi gün yıllık izin kullanabilirler.

Meslek Öncesi Eğitimden Sayılmayan Süreler
Madde 14 ? Adayların her yıl için hastalık sebebi ile izinli geçirdikleri onbeş günü aşan süreler ile meslek öncesi eğitime başladıktan sonra muvazzaf askerlik hizmetini yapmak üzere görevinden ayrılmaları durumunda askerlik sebebiyle geri kalan süreleri meslek öncesi eğitimden sayılmaz.

Eğitimden Sayılmayan Sürelerin Tamamlattırılması
Madde 15 ? Adayların eğitimden sayılmayan süreleri staj dönemine ait ise staj merkezlerinde, hazırlık veya son eğitim dönemine ait ise durumlarına uygun ilk eğitim grubuna dahil edilerek Eğitim Merkezinde tamamlattırılır.

Hazırlık veya son eğitim dönemlerindeki eksik eğitimlerini tamamlaması gerekenler ayrı bir grup açmayı gerektirecek sayıya ulaşmış ise bunlar için ilk eğitim grubu beklenmeksizin eğitim yaptırılabilir. Her hâlde bu eğitime tabi tutulma süreleri, meslek öncesi eğitim süresini geçemez.

Adaylık Süresi İçinde Göreve Son Verme
Madde 16 ? Adayın;

a) Adaylığa atanma niteliklerinden herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması,

b) Adaylığa alındıktan sonra bu niteliklerden herhangi birini yitirmesi,

c) Adaylık süresi içindeki davranışlarında hâkimlik ve savcılık mesleğiyle bağdaşmayacak tutumlarının, göreve devamsızlığının, bilgi ve iş yapma kabiliyeti bakımından yeterli olmadığının düzenlenen (1), (2) ve (3) numaralı gizli fişlerle gerekçeli olarak ve birbirini teyit edecek şekilde tespit edilmesi

hâllerinde adaylığına Bakanlıkça son verilir.

Hâkimler ve Savcılar Kanununun 8'inci maddesinin (h) bendinde belirtilen fiillerden dolayı haklarındaki soruşturma veya kovuşturma sebebiyle adaylıklarına son verilenlerden haklarında takipsizlik kararı veya son soruşturmanın açılmasına yer olmadığına dair karar veya beraat hükmü verilenler, anılan Kanunda belirtilen niteliklere sahip olmaları şartıyla adaylığa yeniden alınabilirler.

Bu durumdaki adayların eğitimlerinde noksan kalan süreleri bu Yönetmeliğin 15'inci maddesine göre tamamlattırılır.

Adayların Statüsü
Madde 17 ? Adaylar Devlet Memurları Kanunundaki Genel İdare Hizmetleri Sınıfına dahil olup, hâkimlik ve savcılığın sınıf ve derecelerine dahil değildirler. Adaylar hakkında Türkiye Adalet Akademisi Kanunu, Hâkimler ve Savcılar Kanunu ile Devlet Memurları Kanununun Hâkimler ve Savcılar Kanununa aykırı olmayan hükümleri uygulanır.

Mecburî Hizmet
Madde 18 ? Adaylar meslek öncesi eğitim süresi kadar mecburî hizmetle yükümlüdürler. Bu konuda Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır.

Muvazzaf Askerlik Hizmetinin Değerlendirilmesi
Madde 19 ? Muvazzaf askerlik hizmeti adaylığa atanmada ve meslek öncesi eğitim süresinde değerlendirilemez.

Adayların muvazzaf askerlikte geçen süreleri hâkimlik ve savcılığa atanmaları hâlinde kademe ilerlemesi ve derece yükselmesinde değerlendirilir.

Meslek Öncesi Eğitim Sonunda Yapılan Sınavda Başarısız Olanlar
Madde 20 ? Meslek öncesi eğitim sonunda ilgili Yönetmelik hükümleri uyarınca yapılan yazılı sınavlarda başarısız oldukları kabul edilenler, sınav sonuçlarının kesinleşmesinden itibaren bir ay içinde talep etmeleri, Devlet memuru olmalarında herhangi bir sakınca bulunmaması ve boş kadro bulunması hâllerinde Bakanlıkça merkez veya taşra teşkilatında genel idare hizmetleri sınıfında durumlarına uygun bir kadroya atanabilirler. Aksi hâlde bunların adaylığına Bakanlıkça son verilir.

Kaldırılan Yönetmelik
Madde 21 ? 15/11/1989 tarihli ve 20343 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hâkim ve Savcı Adayları Eğitim Merkezinin Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Madde 1 ? Bu Yönetmelik yürürlüğe girdiği tarihten önce adaylığa atananların meslek öncesi eğitimleri, 6/6/1985 tarih ve 3221 sayılı Hâkim ve Savcı Adayları Eğitim Merkezi Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 8'inci maddesinde öngörülen sürelere uyulmak suretiyle yapılır.

Yürürlük
Madde 22 ? Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
Madde 23 ? Bu Yönetmelik hükümlerini Adalet Bakanı yürütür.

Yyönetmelik eki için 01.06.2004 tarihli RG'ye bakınız