Öğrenim, emeklilik ek göstergesini etkiler mi?

Yazımızda, 2008 yılı Ekim ayından önce memurluk hizmetine başlamış olanların durumunu, yani 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu kurallarına tabi olan memurların durumunu değerlendirmekteyiz.

Devlet memurluğu süresince memurların görmüş oldukları öğrenimlerinden yararlanabilmek için bazı görevler verilebilmektedir. Bu görevleri de memurlar kabul etmektedir. Bu bazen sınıf değiştirmek suretiyle bazen de idarecilik görevi verilmek suretiyle uygulanabilmektedir.

Peki, bu durumda olan memurların emeklilikte öğrenimlerine yönelik ek gösterge rakamlarından yararlanabilmeleri veya öğrenimlerine yönelik hizmet sınıfından başka bir hizmet sınıfına geçiş yapmaları halinde daha önceki ek gösterge rakamlarından yararlanabilmeleri nasıl olacaktır.

Memurun dikkat edeceği hususlara yönelik bu konudaki değerlendirmelerimiz:

1) Görevleri itibariyle bulunmuş oldukları hizmet sınıfından başka hizmet sınıfına geçiş yapanlar:

Sınıf değişikliği sonucunda memur hakkında nasıl bir işlem tesis edileceği konusu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda yer almış, ancak detaylı olarak ve örnekler verilmek suretiyle uygulanması Maliye Bakanlığınca hazırlanan Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğleri ile yapılmıştır.

Maliye Bakanlığının uygulamada olan tebliği 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 43 ( B ) bendi hükmünün uygulanmasına yöneliktir. Bu konuda 148 numaralı tebliğ esas alınmaktadır.

Bu Tebliğ hükümlerinin kurallarında;

- Öğretmen, mühendis, mimar gibi kadrolara ait sınıflarda görev yapmakta iken sınıf değiştirerek genel idare hizmetleri sınıfında göreve geçenlerin, bu geçişleri sırasında ilk atamalarının 1 ila 4. dereceli kadrolarda yapılmış olması halinde öğretmen, mühendis, mimar gibi unvanlara tanınan ek göstergelerden kazanılmış hak aylıklarına göre bakılmak suretiyle ek göstergeden yararlandırılmaları gerektiği,

- Ancak, bunların ilk atamalarının 1 ila 4. dereceli kadrolarda yapılmış olmaması halinde ise daha sonra kazanılmış hak aylıkları itibariyle 1-4 arasına gelinse dahi öğretmen, mühendis, mimar gibi unvanlar için belirlenen ek göstergelerden yararlanmamaları gerektiği,

Hususları bulunmaktadır.

Örnek olarak, Eğitim Öğretim Hizmetleri Sınıfında kazanılmış hak aylığı 5. derecede bulunan bir öğretmen, genel idare hizmetleri sınıfında 5. dereceli kadroya ait Müdür kadrosuna atanır ise, bu kişi daha sonra kazanılmış hak aylığı birinci dereceye gelmiş olsa bile, Eğitim Öğretim Hizmetleri, Teknik Hizmetler Sınıfında l. Derece için tespit edilmiş olan 3000 ek göstergeyi alamayacak, bu kişi genel idare hizmetleri içinde yüksek öğrenim görenlerden kazanılmış hak aylıkları birinci derecede bulunanlar için belirlenen 2200 ek göstergeden yararlandırılması gerekecektir.

Ancak, ilk sınıf değiştirdiği ve atandığı Müdür kadrosunun 3. dereceli bir Müdür kadrosu olduğunda ise bu kişi daha sonra kazanılmış hak aylığı birinci dereceye geldiğinde, bu kişi hakkında eğitim öğretim hizmetleri sınıfında l. Derece için tespit edilmiş olan 3000 ek göstergesi emekli aylık, emekli ikramiyesi işlemlerinde uygulanması gerekecektir.

Burada dikkat edilmesi gereken bir konu da, bu şekilde sınıf değiştirenlerin mutlak surette kazanılmış hak aylıklarına göre ek göstergeyi alabilecekleri, anlaşılmaktadır. Örneğimizdeki kişinin kazanılmış hak aylığı birinci dereceye gelmeyip ikinci dereceye geldiğini kabul ettiğimizde ise ek gösterge rakamı, yine eğitim öğretim hizmetleri sınıfı içinde 2. derece için belirlenen 2200 rakamının olacaktır.

Değerlendirme;

Devlet memurluğu görevinde kariyer olarak nitelendirilen hizmet sınıflarında görev yapanların veya aynı sınıf içerisinde kariyer görevlerde bulunanların, genel idare hizmetleri sınıfı içerisinde kariyer görev olmayan ve her memurun yapacağı işler arasında bulunan, memur, uzman, müdür gibi ünvanlara atanmak istediklerinde, bu atamalarının 1 ila 4. dereceli bir kadro olmasına dikkat etmelerini, tavsiye etmekteyiz.

2) Bitirmiş oldukları yükseköğrenimleri esas alınarak ek gösterge verilebilir mi:

657 sayılı Devlet Memurları Kanununda her bir memurun hizmet sınıfı ve hizmet sınıfına göre kadro görev ünvanları belirlenmiştir. Ancak zaman içerisinde bir memur bitirmiş olduğu okul öğreniminden farklı görevleri yapabilmektedirler. Bu durum memur için 657 sayılı Kanunda tespiti yapılmış olan ek göstergelerin hangisinin uygulanacağı konusunda farklı görüşlere yol açmıştır. Özellikle Teknik Hizmetler Sınıfında bulunanlar için uygulanan konu olarak görmekteyiz.

Örnek olarak: Bir memur mühendislik fakültesini bitirmiş ancak memur statüsünde ise şef veya müdür olarak görevini yapmaktadır. Bu durumda mühendis ünvanı için uygulanan 3600 ek gösterge rakamı bu memur için uygulanacak mıdır, yoksa uygulanmayacak mıdır.

İlgililerin bitirmiş oldukları meslekleriyle ilgili okullar dikkate alınarak Mühendis, Mimar, Kimyager vb. şekilde Teknik Hizmetler Sınıfında bulunanlara uygulanacak olan ek gösterge rakamlarının ne olacağı konusu son olarak Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararı ile sonuca bağlanmış olarak görülmektedir.

Konu 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 43. maddesinde ve bu kanuna ek düzenlenmiştir. Bilahare konuyla ilgili olarak Maliye Bakanlığının Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğleri yayımlanmıştır. Son olarak Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararı alınmıştır.

Maliye Bakanlığı, konu ile ilgili iki adet Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği yayımlamıştır.

142 ve 152 numaralı Devlet Memurları Genel Tebliği hükümlerinin kurallarında, ilgililerin bulunmuş oldukları unvanlara ait ek göstergeden faydalanabilmeleri, bu unvanlara kadro olarak atanmaları koşul olarak ortaya konmaktadır. İlgililerin Mimarlık Mühendislik Fakültelerini veya benzer okulları bitirmeleri yeterli görülmemektedir.

Konu ile ilgili olarak Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararı, Karar neyi getiriyor:

07.12.2007 tarihli ve Esas Numarası 2005-2, Karar Numarası 2007-1 olan Karar, 25/03/2008 tarih ve 26827 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Kararın özünü: Devlet memurlarının fiilen görev yapmakta oldukları kadro unvanları için ek gösterge öngörülmesi halinde bundan yararlanacakları, kadro unvanında herhangi bir değişiklik olmadığı sürece mezuniyet diplomasında yer alan unvan, başka bir anlatımla tahsil durumu dikkate alınarak ek gösterge uygulamasından yararlanamayacakları oluşturmaktadır.

Örnek olarak: Teknik hizmetler sınıfında 3000 ek göstergeli tekniker olarak görev yapan bir memur mühendislik fakültesini bitirmiş olsa da 3600 mühendis ek göstergesi verilmez. Tekniker kadrosundan mühendis kadrosuna geçerse verilir.

Yine, 3000 ek göstergeli teknik hizmetler sınıfı kimyager kadrosunda görev yapan memur, mühendislik fakültesini bitirse de kadrosu mühendis olmadığı sürece 3600 mühendis ek göstergesinden yararlanamaz.

Değerlendirme: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli ek gösterge cetvellerinde yer alan ek göstergelerden yararlanmanın şartının, işgal edilen unvanın kadrosunun da taşınması olduğunu değerlendirmekteyiz.