Memur babaya, OHAL'den dolayı, doğuma bağlı aylıksız izin verilmez mi?

SORU: Merhaba 5 yıldır TİGEM'de veteriner hekim olarak çalışmaktayım. Eşimin doğumu sebebiyle 24 ay ücretsiz izin hakkımdan faydalanmak istiyorum ancak OHAL nedeniyle izin verilemeyeceği söylendi. Yönetmeliği okuduğumda doğum ölüm ve evlilik izinlerinde Ohal durumunun engel oluşturmadığı yazıyor.

Acaba ben mi yanlış yorumluyorum? Beni aydınlatırsanız çok sevinirim

CEVAP:

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Aylıksız İzin" başlıklı 108. maddesinin (B) bendi aşağıdaki şekildedir.

"Doğum yapan memura, 104 üncü madde uyarınca verilen doğum sonrası analık izni süresinin veya aynı maddenin (F) fıkrası uyarınca verilen izin süresinin bitiminden; eşi doğum yapan memura ise, doğum tarihinden itibaren istekleri üzerine yirmidört aya kadar aylıksız izin verilir."

Söz konusu madde mahiyeti itibariyle emredici niteliktedir. Aynı şekilde Seri No:6 Kamu Personel Genel Tebliğinin 1-Ç maddesinin 1. Fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekildedir.

"1) Aylıksız iznin süresi

a) Doğum yapan memur ile eşi doğum yapan memura istekleri üzerine yirmidört aya kadar aylıksız izin verilecektir."

Seri No:6 Kamu Personel tebliğinde de idareye takdir hakkı tanımayan emredici bir ifade kullanılmıştır.

Danıştay 5. Dairesinin 2013/8964 E. ve 2015/10687 K. sayılı kararında da idarenin söz konusu iznin verilmesi noktasında herhangi bir takdir hakkının bulunmadığı hüküm altına alınmıştır.

OHAL nedeniyle KHK ile bir düzenleme yapılarak söz konusu iznin verilmesi idarenin takdirine bırakılabilir. Ancak şu ana kadar çıkan OHAL KHK'larında kısıtlayıcı bir hüküm yer almamıştır.

Eşinizin doğum yapması nedeniyle aylıksız izin kullanmanızın önünde herhangi bir hukuki engel bulunmamaktadır.

T.C.T.C.
Danıştay
5. Daire

Esas No:2013/8964
Karar No:2015/10687
K. Tarihi:

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2013/8964
Karar No : 2015/10687

Temyiz Eden (Davalı) : Başkanlığı

Karşı Taraf (Davacı) :

İsteğin Özeti : Ankara 1. İdare Mahkemesince verilen 06/06/2013 günlü, E:2012/1676; K:2013/905 sayılı kararın; dilekçede yazılı nedenlerle, temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
Cevabın Özeti : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi :
Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
Dava, Başkanlığı'nda biyolog olarak görev yapan davacının, eşinin doğum yapması nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 108.maddesi kapsamında tarafına ücretsiz izin verilmesi talebine ilişkin 30.07.2012 tarihli başvurusunun reddine ilişkin davalı İdare işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
Ankara 1. İdare Mahkemesince verilen 06/06/2013 günlü, E:2012/1676; K:2013/905 sayılı kararla; davalı İdare tarafından, doğum raporunun aslı veya onaylı suretinin eklenmediği ve adres bilgilerinin yazılmadığı gerek??esiyle davacının başvurusu reddedilmiş ise de, davacının özlük dosyasında adres bilgileri yer aldığı gibi adres kayıt sisteminde de davacıya ait adres kayıt bilgileri bulunduğu, ayrıca davacının daha önceden doğum raporunun bir örneğini İdareye sunduğu ve İdarece kabul edildiği, tekrar aynı belgeyi ibraz etmesine gerek bulunmadığı, eşinin doğum yapması nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 108. maddesi kapsamında tarafına ücretsiz izin verilmesi istemine ilişkin 30.07.2012 tarihli başvurusunun reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
Davalı İdare, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğunu ileri sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 108. maddesinin (b) bendinde Doğum yapan memura , 104 üncü madde uyarınca verilen doğum sonrası analık izni süresinin bitiminden; eşi doğum yapan memura ise, doğum tarihinden itibaren istekleri üzerine yirmidört aya kadar aylıksız izin verilir. hükmü yer almaktadır.

Dosyanın incelenmesinden; Davacının, 01.08.2011 tarihinden itibaren 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 108. maddesinin e bendi uyarınca 1 yıl ücretsiz izin aldığı, ücretsiz iznin bitim tarihinden itibaren, eşinin doğum yapması nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 108. maddesinin (b) bendi kapsamında tarafına ücretsiz izin verilmesi için 30.07.2012 tarihli dilekçesi ile İdareye başvurduğu, dilekçe ekinde doğum raporunun aslı veya onaylı suretinin eklenmediği ve adres bilgilerinin yazılmadığı gerekçesiyle talebinin reddedildiği, İdare Mahkemesince davacının 30.07.2012 tarihli dilekçesi üzerine tesis edilen işlemin iptal edildiği anlaşılmaktadır.

Davacının 30.07.2012 tarihli dilekçesindeki talebi incelendiğinde; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 108. maddesinin (e) bendi uyarınca kullandığı 1 yıllık ücretsiz iznin bitim tarihi olan 01.08.2012 tarihinden itibaren, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 108. maddesinin (b) bendi uyarınca 24 ay süreyle ücretsiz izin talep ettiği görülmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 108. maddesinin (b) bendi uyarınca kullanılabilecek olan 24 ay süreli ücretsiz izin ancak davacının çocuğunun doğum tarihi olan 23.04.2011 tarihinden başlanılmak üzere kullanılabilir. Bu iznin kullandırılması konusunda da davalı İdare yukarıda zikredilen yasa hükmü uyarınca bağlı yetki içerisindedir. Bağlı yetki kapsamında İdarenin davacıya ücretsiz izin kullandırıp kullandırmama konusunda takdir yetkisi bulunmadığından, çocuğunun doğum tarihi olan 23.04.2011 tarihinden itibaren 24 ay süreyle davacıya ücretsiz izin verilmesi gerekmekte iken talebinin reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
İdare Mahkemesince verilen iptal kararı ücretsiz iznin 01.08.2012 tarihinden itibaren 24 ay süreyle kullanılacağı sonucunu doğurmakta ise de; bu hususun sonucu itibarıyla hukuka uygun bulunan İdare Mahkemesi kararının bozulmasını gerektirmediği sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davalı İdarenin temyiz isteminin reddiyle, Ankara 1. İdare Mahkemesince verilen ve hüküm fıkrası itibariyle hukuka uygun bulunan 06/06/2013 günlü, E:2012/1676; K:2013/905 sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına; temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı üzerinde bırakılmasına, 21/12/2015 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.