İmsak
Güneş
Öğle
İkindi
Akşam
Yatsı

Mevzuatımızda, akraba kayırmacılığını önlemeye yönelik yer alan tek düzenleme

Mevzuatımızda, Kurum idarecilerinin yakınlarının işe alınamayacağı yönünde bir hüküm bulunmamaktadır. Mevzuatımızda personel alım sürecinde akraba kayırmacılığının önlenebilmesi adına getirilen tek düzenleme sınav komisyonlarında komisyon üyelerinin üçüncü dereceye kadar yakınlarının sınav sürecinde görev alamamasıdır. Bunun da ne kadar etkili olduğu ayrı bir konudur.

Kaynak : Memurlar.Net - Özel
Haber Giriş : 17 Haziran 2020 14:01, Son Güncelleme : 14 Haziran 2020 21:12
Mevzuatımızda, akraba kayırmacılığını önlemeye yönelik yer alan tek düzenleme

Akraba kayırmacılığı olduğunda Kamu Etik Kuruluna başvuru yapılabilir mi?

Soru: Belediye başkan yardımcısının oğlu aynı belediyede 4/B li olarak (mühendis pozisyonunda) işe alınabilir mi? Böyle bir durumda Kamu Etik Kuruluna Başvuru yapılabilir mi?

Cevap: Kurum idarecilerinin yakınları işe alınamaz diye bir kural yok. Adil, objektif, tüm süreçlerin şeffaf işlediği bir sistemde başvuranlar içinde işe en uygun olduğu değerlendirilen bir kişi herhangi birinin yakını olup olmadığına bakılmaksızın işe alınabilir.

Diğer taraftan Belediye Kanununun 49. maddesi kapsamında sözleşmeli personel istihdamı suistimale açık bir uygulamadır. KPSS gerekli değildir, kurum içi sınav yoktur, ilan yoktur, gidersiniz ve bir saat içinde atamanız yapılır, ertesi gün işe başlarsınız. Sonra da yeni seçim yapılıp belediye el değiştirirse bu defa sözleşme yenilenmez, yeni birileri işe alınır, süreç mahkemelere taşınır. Süreci daha adil yürütmeye çalışan belediyeler ve farklı uygulamalar da var, ancak yetkililerin vicdanına bırakılmış bir sistem mevcut.

AKRABA KAYIRMACILIĞINA YÖNELİK TEK DÜZENLEME

Mevzuatımızda personel alım sürecinde akraba kayırmacılığının önlenebilmesi adına getirilen tek düzenleme sınav komisyonlarında komisyon üyelerinin üçüncü dereceye kadar yakınlarının sınav sürecinde görev alamamasıdır. Bunun da ne kadar etkili olduğu ayrı bir konudur.

Kamu Görevlileri Etik Kurulunun kuruluş ve görevlerine ilişkin 5176 sayılı Kanun yürürlüğe girdiği 2004 yılından bu yana esasa ilişkin olarak hiçbir değişikliğe uğramamıştır. Anayasa Mahkemesince verilen iptal hükmü ile Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçiş sürecinde zorunlu olarak yapılması gerekli değişiklikler dışında Kanun ilk halini korumaktadır.

5176 sayılı Kanun; Cumhurbaşkanı, milletvekilleri, Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar, TSK ve yargı mensupları ile üniversiteler dışında tüm kamu kurumlarında görevli personeli kapsamına almıştır. Kanunun 4. maddesinde kapsamdaki kurumlarda etik davranış ilkelerine aykırı uygulamalar bulunduğu iddiasıyla, en az genel müdür veya eşiti seviyedeki kamu görevlileri hakkında Kurula başvuru yapılabileceği, hangi unvanların genel müdür ve eşiti sayılacağının Kurul tarafından belirleneceği, diğer kamu görevlilerinin etik davranış ilkelerine aykırı uygulamaları bulunduğu iddiasıyla yapılacak başvuruların ilgili kurumların disiplin kurullarında değerlendirileceği hükme bağlanmıştır. Aynı maddede başvuruların medeni hakları kullanma ehliyetine sahip Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile Türkiye'de ikamet eden yabancı gerçek kişiler tarafından yapılabileceği ifade edilmektedir.

GENEL MÜDÜR VE EŞİTİ UNVANLAR YÖNETMELİK EKİNDE SAYILMIŞTIR

Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri İle Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik ekinde genel müdür, eşiti ve üstü kamu görevlileri sayılmıştır. Buna göre mahalli idarelerde büyükşehir belediye başkanı, ilçe ilçe belediye başkanları genel müdür eşiti olarak belirlenmiş olup bunlarla ilgili olarak doğrudan Kurula başvuru yapılması gerekmektedir. Belediyelerde işe alımlar Belediye Başkanı tarafından yapıldığı için etik davranış ilkelerine aykırılık iddiasıyla her vatandaş Kurula başvuruda bulunabilecektir.

Kamu Görevlileri Etik Kurulu; Belediye Başkanının 30 gün içerisinde 5 adet zabıta müdürünü sınavsız şekilde atadığı, daha sonra bu kişilerin usulsüz şekilde başka birimlere müdür olarak atamasının yapıldığı, söz konusu atamaların haksız olduğu iddialarını içeren bir başvuruyu ele almış ve 3.7.2019 tarihli ve 2019/60 numaralı Kararında başvuruyu sonuçlandırmıştır. Söz konusu Kararda, "Adı geçen kişiler yönünden, görevde yükselme sınavının ortadan kaldırıldığı, üstelik bu kadar kısa zaman (52 gün) içerisinde 6 kez zabıta müdürlüğüne atama yapıldığı, sonrasında diğer müdürlüklere geçişlerin sağlandığı, söz konusu yapılan müdür atamalarının, idari teamüllere ve doğal oluşa aykırı olduğu, Bu nedenlerle Eski ... Belediye Başkanı ...... 'ın Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in "Dürüstlük ve Tarafsızlık" başlıklı 9. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Kamu görevlileri, takdir yetkilerini, kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda, her türlü keyfilikten uzak, tarafsızlık ve eşitlik ilkelerine uygun olarak kullanırlar.", "Saygınlık ve Güven" başlıklı 10. maddesinin birinci fıkrasında yer alan "Kamu görevlileri, ... halkın kamu hizmetine güven duygusunu zedeleyen, şüphe yaratan ve adalet ilkesine zarar veren davranışlarda bulunmaktan kaçınırlar." ve "Görev ve Yetkilerin Menfaat Sağlamak Amacıyla Kullanılmaması" başlıklı 14. maddesinin birinci fıkrasında yer alan "Kamu görevlileri; görev, unvan ve yetkilerini kullanarak kendileri, yakınları veya üçüncü kişiler lehine menfaat sağlayamaz ve aracılıkta bulunamazlar, akraba, eş, dost ve hemşehri kayırmacılığı, siyasal kayırmacılık veya herhangi bir nedenle ayrımcılık veya kayırmacılık yapamazlar." ilkelerine aykırı davrandığına, " karar vermiştir.

Sonuç olarak, Belediye başkan yardımcısının oğlunun belediyede işe alınması yukarıda yer verilen Kararda belirtilen etik davranış ilkelerinin ihlal edilmesi anlamına gelmektedir.Kurul kararlarının etkinlik ve yaptırım gücünün ne olduğu başka bir konu olmakla birlikte yine de bir tespit olması ve tarihe not düşülmesi bakımından söz konusu karar önemlidir.

Peki, kayırmacılık ne zaman biter? Eğer etkili ve yetkili birisi gelip "sizin çocuğunuzu sınavsız, sorgusuz, sualsiz memur yapacağım" dediğinde toplumun büyük bir kısmı "hayır kardeşim, sınav var, KPSS var, milyonlarca insan bu işe umut bağlamış beklerken ben böyle bir teklifi şiddetle reddediyorum" diyebiliyorsa kamuda torpil ve kayırmacılık o zaman bitecektir.

Bu Habere Tepkiniz

Sonraki Haber