Covid-19 nedeniyle yemekhane kapanırsa, yiyecek yardımı nakit olarak yapılabilir mi?

Soru: Merhabalar, bir kamu kurumunda memur olarak çalışmaktayım. Kurumumuz yemekhanesi mevcuttur ve yemek hizmeti ihale yapılarak şirket eliyle, personelden makul bir ücret (4 lira) alınarak verilmektedir. Ancak Covid-19 süreci nedeniyle son 4-5 aydır kurumumuz tarafından yemek hizmeti verilmemektedir. Bu nedenle yemek ihtiyacını her personel kendisi dışarıdan (lokanta vb.) karşılamaktadır. Dolayısıyla daha önce makul bir fiyata yiyeceği 3-4 çeşit yemeği, dışarıda daha fazla bir ücretle ve tek çeşit olarak yemek durumunda kalmıştır. Söz konusu durumda personel olarak, yemek hizmeti verilmeyen önceki dönemlerde dahil olmak üzere kurumdan yemek yardımınının nakit olarak verilmesi talep edilebilir mi?

Cevap: Memurlara yapılan yiyecek yardımının yasal dayanağı 657 sayılı Kanunun 212. maddedisidir. Maddede, Devlet memurlarının hangi hallerde yiyecek yardımından ne şekilde faydalanacakları ve bu yardımın uygulanması ile ilgili esasların bir yönetmelik ile tesbit olunacağı hükme bağlanmıştır. Bu maddeye dayanılarak Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği yürülüğe konulmuştur. Yiyecek yardımından yararlanan memurların ödeyecekleri bedeller ise her yıl Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği Uygulama Tebliği ile belirlenmektedir.

Yönetmeliğe göre, en az 50 personeli olan kurumlar yemek hizmeti için uygun yerleri varsa yemek hizmeti sunabilmektedir. Yiyecek yardımının gerektirdiği giderler, yemek maliyetlerinin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için üçte ikisini, diğer iller için yarısını aşmamak üzere, bu Yönetmelik kapsamına dahil memur kadrosu adedine göre kurum bütçelerine konulacak ödeneklerle karşılanmaktadır. Maliyetin bütçeden karşılanmayan kısmı yemek yiyenlerden alınmaktadır.

Yemek hizmeti sunulan bir kurumda görev yapan memurun kurum yemeğinden yememesi halinde bu memur için bütçeden yapılan yardıma devam edilmekte, yardım doğrudan yemek masrafları için kullanıldığından yemek yiyenlere dolaylı bir katkı sağlanmaktadır. Yemek yemeyen memurun bütçeden kendisi için ödenen tutarı talep etme hakkı bulunmamaktadır.

Yönetmeliğin 3. maddesinde ise, yiyecek yardımının sadece yemek verme şeklinde yapılacağı, bu yardımın, nakten veya kupon, kart, fiş, bilet ya da bu mahiyette bir ödeme aracı verilmek suretiyle yapılamayacağı açıkça ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, koronavirüs kaynaklı salgın hastalık sürecinde kurumca yemek hizmeti sunulmasa bile bütçeden kaynak tahsisi devam etmekle birlikte, Yönetmelikteki açık hüküm karşısında memurlara yiyecek yardımının nakdi olarak verilemeyeceğini değerlendirmekteyiz.