MEB'in Ödül Yönergesi 657 sayılı kanuna aykırı

Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer'in "Bakanlık olarak tüm öğretmenlerimiz ve idari personelimize okullarımızın yüz yüze eğitime devam etmesindeki kararlı duruşları, sorumlulukları paylaşmaları ve emekleri nedeniyle teşekkür etmek için başarı belgesi düzenleyerek ilettik. Tüm çalışma arkadaşlarımı kutluyorum." açıklamasına göre birinci dönem öğretmen ve yöneticilere Başarı Belgesi verildi.

Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer katıldığı bir televizyon programında çok önemli açıklamalarda bulundu. Bakan Özer sunucunun bir sorusu üzerine "Birinci dönemin sonunda tüm öğretmenlerimize ben başarı belgesi gönderdim ve inşallah bu dönemin sonunda da göndereceğim. Bu dönem çok kritik bir dönem bu anlamda. Yani yüz yüze eğitimle ayakta durabilmek çok önemli bir başarı hikayesi" açıklamasına göre ikinci dönemde öğretmen ve yöneticilere Başarı Belgesi verilecek.

Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer'de hem kanunda hem de yönergedeki kriterlerde yer alan "olağanüstü gayret ve çalışmaları "ibaresinden hareketle, eğitim çalışanlarının pandemi dolayısıyla yüz yüze eğitime devam etmesindeki kararlı duruşları, sorumlulukları paylaşmaları ve emekleri nedeniyle tüm eğitim çalışanlarına Başarı Belgesi vermiştir. Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer'i bu vesileyle kutluyoruz.

Bilindiği gibi ödül 2013 yılından beri veriliyor. İsmi, daha önce aylıkla ödüllendirme olan belge 2013 yılında çıkarılan "Milli Eğitim Bakanlığı Personeline Başarı, Üstün Başarı Belgesi Ve Ödül Verilmesine Dair Yönerge" ile belli kurallara bağlanıp "ödül" adını almıştır.

Hal böyle iken Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer'in birinci dönem verdiği başarı belgesine göre üçüncü başarı belgesini alacak olanlar "Ödül" alabilecekler, ikinci dönem verilen belgelerle bu "Ödül" alabilecekler listesi epey kabaracak.

Açıklamamızda "ödül alabilecekler" ibaresini bilerek kulandık çünkü şartları taşıyan herkese ödül verilemeyecek.

Verilen ve verilecek olan bu Başarı Belgeleri neticesinde "Ödül" alacak personelin nasıl belirleneceği ve kotaya takılıp takılmayacakları kamuoyunda tartışılmaktadır.

ÖDÜL VERİLECEK KİŞİLER KOTA DIŞINDA KALIRSA BU KİŞİLERE GELECEK YIL ÖDÜL VERİLEBİLİR Mİ?

Milli Eğitim Bakanlığı kota sorunu çözmek için Personel Genel Müdürlüğünce 29.03.2022 tarih ve 46697658 sayılı görüş yazısı yayınlamıştır.

İşte o görüş yazısı;

Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 29.03.2022 tarih ve 46697658 sayılı görüş yazısında; "yönergenin 18 inci maddesi gereğince yapılan değerlendirme

Sonucunda oluşturulacak sıralama listesinin, kontenjan oranının da Valilik Makamına sunulacağı ve sıralama listesinde kontenjanın dışında kalan personelin bir sonraki yıl yeniden değerlendirmeye alınabileceği" hususunda görüş bildirmiştir.

Fakat bu görüş yönergeye aykırıdır. Çünkü Yönergenin "Ödül verilebilecek personelde aranacak şartlar" başlıklı 11.madesi (a) bendindeki; "(1)Ödül verilebilecek personelde aşağıdaki şartlar aranır. a) Almış olduğu Üstün Başarı Belgesi nedeniyle, daha önce ödül verecek makam tarafından ödül verilmesi veya verilmemesi yönünde değerlendirilmemiş olmak." hükümlerinde yer alan "ödül verilmesi veya verilmemesi yönünde değerlendirilmemiş olmak" şartına göre kota nedeniyle liste dışı kalan hiçbir kişi bir sonraki yıl ödül listesine aktarılamaz.

YÖNERGEYE GÖRE BİR KİŞİ EN FAZLA BİR ÖDÜL ALABİLİR ÖDÜL LİSTESİNE GÖRE KOTAYA TAKILANA BİLE ÖDÜL VERİLEMEZ

MEB'in kotaya takılanlar gelecek yıla aktarılsın görüş yazısının aksine Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 29.03.2020 Tarih ve 16474983 sayılı görüş yazısı da bulunmaktadır.

İşte o görüş yazısı;

MEB, bu görüş yazısında ödül listesinde yer alan ama kota nedeniyle ödül verilmeyen bir öğretmenin dilekçesine Yönergenin "Ödül verilebilecek personelde aranacak şartlar" başlıklı 11'inci maddesinin a) alt bendinde yer alan "Almış olduğu Üstün Başarı Belgesi nedeniyle, daha önce ödül verecek makam tarafından ödül verilmesi veya verilmemesi yönünde değerlendirilmemiş olmak." hükmü dikkate alındığında talebinizle ilgili bir işlem yapılması mümkün değildir." açıklamasında bulunmuştur.

Talepte bulunan öğretmen, Kamu Denetçiliği Kurumuna (Ombudsmanlık) başvurmuş, kurum 29.06.2021 tarih ve 2021/2326 sayılı kararıyla Milli Eğitim Bakanlığını haklı görerek öğretmenin talebini ret etmiştir.

Yönergenin "Ödül verilebilecek personelde aranacak şartlar" başlıklı 11. maddesinin (a) bendindeki hükümlere göre ödül verilmesi için yapılan değerlendirme sonucunda kota nedeniyle liste dışı kalan hiçbir kişi bir sonraki yıl ödül listesine aktarılamaz. Bu durum Kamu Denetçiliği Kurumunca da (Ombudsmanlık) onaylanmıştır.

Kamu Denetçiliği Kurumunun (Ombudsmanlık) 29.06.2021 tarih ve 2021/2326 sayılı kararı için tıklayınız.

Yönergenin "Ödül verilebilecek personelde aranacak şartlar" başlıklı 11. maddesinin (a) bendinde yer alan "Almış olduğu Üstün Başarı Belgesi nedeniyle, daha önce ödül verecek makam tarafından ödül verilmesi veya verilmemesi yönünde değerlendirilmemiş olmak. " hükmünün acilen düzeltilmesi gerekmektedir.

Yönergenin "Ödül verilebilecek personelde aranacak şartlar" başlıklı 11. maddesinin (a) bendi; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Başarı, Üstün Başarı Değerlendirmesi Ve Ödül" başlıklı 122. maddesindeki ödül alacaklara ilişkin hükümlerde bir kısıtlama ve sınırlama söz konusu olmadığından aykırıdır.

Çünkü Normlar hiyerarşisinde alt düzeydeki normların, yürürlüklerini üst düzeydeki normlardan aldığı kuşkusuzdur. Normlar hiyerarşisinin en üstünde evrensel hukuk ilkeleri ve Anayasa bulunmakta ve daha sonra gelen kanunlar yürürlüğünü Anayasa'dan, tüzükler yürürlüğünü kanunlardan, yönetmelikler ise yürürlüğünü kanun ve tüzüklerden, genelgeler ve yönergeler ise yönetmelik, tüzük ve kanunlardan almaktadır. Dolayısıyla; bir normun, kendisinden daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma aykırı veya bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün bulunmamaktadır.

İdare hukukunda normlar hiyerarşisinde yönetmeliklerden sonra gelen düzenleyici işlemlerden olan yönergeler, genelgeler, kılavuzlar ve genel yazılar, bir yönetmeliğe veya üst hukuk normuna dayalı olarak hazırlanır. Yönergeler, genelgeler, kılavuzlar ve genel yazılar ile yönetmelik ve/veya üst hukuk normu hükümlerinin açıklık getirilmek suretiyle uygulamaya geçirilmesi amaçlanır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Başarı, Üstün Başarı Değerlendirmesi Ve Ödül" başlıklı 122. maddesinde ödül verilecek olanlara getirilen tek şart, madde metninde bir kısıtlama ve sınırlama yapılmadan üstün başarı belgesi almış olmak şartı olup Yönergedeki "Almış olduğu Üstün Başarı Belgesi nedeniyle, daha önce ödül verecek makam tarafından ödül verilmesi veya verilmemesi yönünde değerlendirilmemiş olmak" şartı yer almamaktadır.

Yönerge ile ödül belgesi alabileceklere kısıtlama ve sınırlama getirmenin hukuken kabulü mümkün değildir.

Bu hususta Milli Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü 06.06.2016 tarih ve 6200205 sayılı görüş yazısında Yönergeyi atlayarak direkt olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Başarı, Üstün Başarı Değerlendirmesi Ve Ödül" başlıklı 122. maddesine atıfta bulunularak; "657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 122'nci maddesinin birinci paragrafında yer alan "... Üç defa başarı belgesi alanlara üstün başarı belgesi verilir." hükmü, ikinci paragrafında yer alan; "Üstün başarı belgesi verilenlere merkezde bağlı veya ilgili bakan ve illerde valiler tarafından uygun görülmesi halinde en yüksek Devlet Memuru Aylığının (ek gösterge dahil) % 200'üne kadar ödül verilebilir." hükmü dikkate alındığında: Üstün Başarı Belgesi alan personele her hangi bir sınırlama getirilmeksizin ödül verilebileceği hususunda bilgilerinizi ve gereğini rica ederim." açıklamasında bulunulmuştur.

İşte o görüş yazısı;

Dolayısıyla Yönergenin "Ödül verilebilecek personelde aranacak şartlar"başlıklı 11. maddesinin (a) bendindeki hükümlerine göre ödül verilmesi için yapılan değerlendirme sonucunda kota nedeniyle liste dışı kalan hiçbir kişi bir sonraki yıl ödül listesine aktarılamayacağından bu maddenin acilen düzeltilmesi gerekmektedir.

Ahmet KANDEMİR