Millî Eğitim Bakanlığı Özel, Özel Okullar Çerçeve Yönetmeliği
Resmî Gazete : 22.7.2005/25883
Tebliğler Dergisi :
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, özel, özel eğitim okullarında
eğitim-öğretimi, yönetimi, kayıt-kabulü, devam-devamsızlık, nakil ve
öğrenci başarısının değerlendirilmesi ile ilgili esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik, özel, özel eğitim okullarının eğitim-öğretimi,
yönetimi, kayıt-kabulü, devam-devamsızlık, nakil ve öğrenci başarısının
değerlendirilmesini kapsar.
Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 30/4/1992 tarihli ve 3797 sayılı Millî Eğitim
Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 22 nci maddesine,
8/6/1965 tarihli ve 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 27 nci
maddesine ve 30/5/1997 tarihli ve 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
Genel Müdürlük: Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünü,
Valilik: Özel, özel eğitim okulunun bulunduğu ilin valiliğini,
Özel, özel eğitim okulu: 625 sayılı Kanun kapsamında faaliyette bulunan
özel, özel eğitim okullarını,
Kurucu: Okulun sahibini,
Kurucu temsilcisi: Tüzel kişiliği haiz kurucular tarafından
görevlendirilen ve Bakanlığa karşı kurucuyu temsil eden kişiyi,
Okul Personeli;
1)Genel müdür: Aynı kişi veya kuruluşa ait birden fazla özel öğretim
kurumunun genel müdürünü,
2)Okul müdürü: Özel, özel eğitim okulunun müdürünü,
3)Öğretmen: Özel, özel eğitim okulunda görev yapan, kadrolu veya ücretli
öğretmenleri,
4)Uzman öğretici: Alanında lisans düzeyinde öğrenim görmüş öğreticileri,
5)Usta öğretici: Alanında öğrenim gördüğünü belgelendirenler veya alanında
sertifika sahibi en az orta öğretim mezunu olan ve öğretmenlerin
denetiminde çalışan kişiyi,
6)Fizyoterapist: Fizik tedavi ve rehabilitasyon yüksek okulu mezunu
kişiyi,
7)Çocuk gelişimi ve eğitimcisi: Üniversitelerin çocuk gelişimi ve eğitimi
öğretmenliği veya çocuk gelişimi ve eğitimi /sağlığı alanlarında lisans
eğitimi almış; bireylere, ailelere ve öğretmenlere bireylerin her türlü
gelişim durumlarına ilişkin sorunların çözümünde gerekli önlemlerin
alınmasını ve gelişimlerin izlenmesini sağlayan kişiyi,
8)Rehber öğretmen: Talim ve Terbiye Kurulunca belirlenen yüksek öğretim
programlarından birini tamamlamış, öncelikle özel eğitim alanında yüksek
lisans yapmış veya özel eğitim alanında hizmet içi eğitim programlarına
katılmış kişiyi,
9)Okul öncesi eğitim öğretmeni: Talim ve Terbiye Kurulunca belirlenen
yükseköğretim programlarından birini tamamlamış, öncelikle özel eğitim
alanında hizmet içi eğitim programlarına katılmış kişiyi,
10)Çocuk gelişimi ve eğitim uzmanı: Çocuk gelişimi ve eğitimi alanında
veya özel eğitim alanında yüksek lisans ya da doktora yapmış kişiyi,
11) Odyolog : Odyoloji alanında ? Odyolog veya Eğitim Odyoloğu ? unvanı
alan kişileri,
12)Psikolog: Üniversitelerin psikoloji alanında lisans eğitimi almış veya
?Psikolog? unvanı alan, atipik ve uyum güçlüğü olan bireylere tanılama ve
terapi hizmetleri veren kişiyi,
Fizyoterapi: Doğuştan veya sonradan meydana gelen motor ve duyu fonksiyon
kayıplı bireyin, fiziksel yetersizliklerinin iyileştirilmesi amacıyla
hareket, kuvvet, denge koordinasyonunu artırarak kas iskelet sisteminin
fonksiyonlarını geliştirmek, hareket yetersizliklerini azaltmak, fiziksel
uyum sağlamak ve fonksiyonel kapasiteyi geliştirmek amacıyla kişilere göre
değişen özel egzersiz programlarını,
İyileştirme (Rehabilitasyon): Özel eğitim gerektiren bireyin bedensel,
fiziksel, zihinsel, ruhsal, duygusal ve sosyal becerilerindeki çeşitli
derecelerde oluşan fonksiyon kayıplarının giderilmesi veya var olan güç ve
yeteneklerinin geliştirilerek fiziksel, psikolojik, gelişimsel, eğitsel ve
meslekî yönden mevcut kapasitelerinin en üst düzeye çıkarılması için
yapılan çalışmaları,
Özel eğitim gerektiren birey: Çeşitli nedenlerle bireysel özellikleri ve
eğitim yeterlilikleri açısından akranlarından beklenilen düzeyden anlamlı
farklılık gösteren bireyi,
1)Zihinsel öğrenme yetersizliği: Zihinsel gelişim yetersizliğinden dolayı,
bireyin eğitim başarımının (performansının) ve sosyal uyumunun olumsuz
yönde, hafif-orta-ağır düzeyde etkilenmesi durumunu,
a)Hafif düzeyde zihinsel öğrenme yetersizliği: Bireyin, temel okuma-yazma
ve temel matematik becerilerini kazanmasında ortaya çıkan gecikme
durumunu,
b)Orta düzeyde zihinsel öğrenme yetersizliği: Bireyin, gecikmeli bir
konuşma ve dil gelişimi, sosyal, duygusal veya davranış problemleri ile
temel okuma-yazma ve temel matematik becerilerini kazanmasında ortaya
çıkan gecikme durumunu,
c)Ağır düzeyde zihinsel öğrenme yetersizliği: Bireyin, ciddi biçimde
konuşma ve dil gelişimi güçlüğü, sosyal, duygusal veya davranış
problemleri ile temel öz bakım becerilerini öğrenmesinde ortaya çıkan
gecikme durumunu,
2)Klinik bakıma gereksinim nedeniyle öğrenme yetersizliği: Ciddi biçimde
zihinsel ve birden fazla yetersizliği nedeniyle bireyin, eğitim-öğretim
kurumlarından doğrudan yararlanamama durumunu,
3)İşitme yetersizliği: İşitme duyarlılığının kısmen veya tamamen
yetersizliğinden dolayı konuşmayı edinmede, dili kullanmada ve iletişimde
güçlük nedeniyle bireyin eğitim başarımının (performansının) ve sosyal
uyumunun olumsuz yönde etkilenmesi durumunu,
4)Görme yetersizliği: Görme gücünün kısmen ya da tamamen yetersizliğinden
dolayı, bireyin eğitim başarımının (performansının) ve sosyal uyumunun
olumsuz yönde etkilenmesi durumunu,
5)Ortopedik yetersizlik: İskelet, kas ve eklemlerdeki hastalık, bozukluk
ve yetersizlikten dolayı, bireyin eğitim başarımın (performansının) ve
sosyal uyumunun olumsuz yönde etkilenmesi durumunu,
6)Sinir sisteminin zedelenmesi ile ortaya çıkan yetersizlik (Beyin
özürlü): Gelişim sürecinde oluşan nörolojik bozukluğun, bireyin eğitim
başarımını (performansını) ve sosyal uyumunu olumsuz yönde etkilemesi
durumunu,
7)Dil ve konuşma güçlüğü: Sözel iletişimde farklı düzey ve biçimlerde
ortaya çıkan aksaklıklar ve düzensizlikler nedeniyle dili kullanma,
konuşmayı öğrenme ve iletişimdeki güçlüklerin, bireyin eğitim başarımını
(performansını) ve sosyal uyumunu olumsuz yönde etkilemesi durumunu,
8)Özel öğrenme güçlüğü: Yazılı ya da sözlü dili anlamak ya da
kullanabilmek için gerekli olan bilgi alma süreçlerinin birinde ya da
birkaçında ortaya çıkan ve dinleme, konuşma, okuma, yazma, heceleme,
dikkat yoğunlaştırma ya da matematiksel işlemleri yapmada yetersizlik
nedeniyle bireyin eğitim başarımının (performansının) ve sosyal uyumunun
olumsuz yönde etkilenmesi durumunu,
9)Birden fazla alanda yetersizlik: Gelişim dönemi içerisinde, bireyin
eğitim başarımını (performansını) ve sosyal uyumunu ciddi bir şekilde ve
olumsuz yönde etkileyen, birden fazla alanda görülen yetersizlik durumunu,
10)Duygusal-davranışsal uyum güçlüğü: Sağlık durumu, zihinsel, duyusal
faktörler tarafından açıklanamayan; bireyin kendisiyle ve çevresiyle
dengeli, doyurucu ilişki kurma ve sürdürmede güçlük çekme, genel bir
mutsuzluk ve depresyon hâli ya da bireysel veya okul problemleri ile
ilgili korku, tırnak yeme, parmak emme gibi fiziksel belirtiler gibi
özelliklerinden bir veya birden fazlasının uzunca bir süre ortaya çıkması
nedeniyle eğitim başarımının (performansının) ve sosyal uyumunun olumsuz
yönde etkilenmesi durumunu,
11)Süreğen hastalık: Gelişim dönemi içerisinde, bireyin, sürekli bakım ve
tedavi gerektiren hastalığı nedeniyle eğitim başarımının (performansının)
ve sosyal uyumunun olumsuz yönde etkilenmesi durumunu,
12)Otizm: Genellikle erken çocukluk döneminde, bireyin eğitim başarımının
(performansının) ve sosyal uyumunun, sözlü-sözsüz iletişim boyutunda
olumsuz ve ciddi biçimde etkilenmesi durumunu,
13)Sosyal uyum güçlüğü: Riskli yaşam koşulları, madde bağımlılığı,
yetersiz beslenme, göç, suç işleme, suça yönelme, çalışma, ihmal,
istismar, terk edilme ve dil farklılığı gibi nedenlerden dolayı bireyin
eğitim başarımının (performansının) ve sosyal uyumunun olumsuz yönde
etkilenmesi durumunu,
14)Üstün ya da özel yetenek: Akademik alanda ve/veya sanat alanındaki
yetenekleri açısından akranlarına göre üst düzeyde başarım (performans)
gösterme durumunu,
Özel eğitim: Özel eğitim gerektiren bireylerin eğitim ve sosyal
gereksinimlerini karşılamak için özel olarak yetiştirilmiş personel,
geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleri ile özel eğitim gerektiren
bireylerin bireysel yeterliliklerine dayalı, gelişim özelliklerine uygun
ortamlarda sürdürülen eğitimi,
Erken çocukluk dönemi: Özel eğitim gereksinimleri belirlenmiş, 0-36 ay
arasındaki çocuklar için ailenin bilgilendirilmesi ve desteklenmesi
temeline dayalı olarak evde ve kurumda özel eğitim ve gelişimsel
iyileştirme (rehabilitasyon) hizmetlerinin verildiği programı,
Okul öncesi eğitimi: Özel eğitim gereksinimleri belirlenmiş, 37-72 ay
arasındaki çocuklar için bireysel yeterliliklerine dayalı gelişim
özellikleri dikkate alınarak hazırlanmış bireysel ve grup eğitim programı,
Hazırlık sınıfı: Özel eğitim ilköğretim okulları ve meslekî eğitim
programı öncesi öğrencilerin gelişim ve bireysel özellikleri
doğrultusunda, onları örgün eğitimi izleyebilecekleri duruma getirmek için
hazırlanan bireysel ve grup eğitim programı,
Bireysel eğitim: Engelli bireyin gelişim ve bireysel yeterlilikleri
dikkate alınarak, bireye özel hazırlanmış, bire bir yapılması gereken
eğitim programı,
Seanslı grup eğitimi: Yarım veya tam günlük grup eğitimi programını
alamayan özel eğitim gerektiren bireyler için özür grubuna göre günlük 1
veya 2 seanslık grup programını,
Seans (Ders saati): Engelli bireyin aldığı bireysel eğitim, iyileştirme
(rehabilitasyon) veya grup eğitim süresini,
İlköğretim programı: Zorunlu ilköğretim çağındaki engelli bireylerin
gelişim ve bireysel yeterlilikleri dikkate alınarak hazırlanmış ilköğretim
programını,
Eğitim ve uygulama okulu programı: Genel eğitim programlarından
yararlanamayan okul öncesi ve zorunlu ilköğretim çağındaki ağır düzeyde
zihinsel öğrenme yetersizliği olan çocukların, öz bakım ve temel yaşam
becerileri ile işlevsel akademik becerilerini geliştirmek ve topluma
uyumlarını sağlamak amacıyla hazırlanan gelişimsel eğitim programını,
İş eğitim merkezi programı: Eğitim uygulama okulu programını bitiren veya
zorunlu eğitim çağı dışında kalan zihinsel öğrenme yetersizliği olanlar
ve/veya genel eğitim programlarından yararlanamayan özel eğitim gerektiren
bireylerin, temel yaşam becerilerini geliştirmek, öğrenme gereksinimlerini
karşılamak, topluma uyumlarını sağlamak, işe hazırlamak; farklı alanlarda
meslekî beceri kazandırmak amacıyla hazırlanmış programını,
Meslekî eğitim merkezi programı: İlköğretimlerini tamamlayan, orta düzeyde
zihinsel öğrenme yetersizliği olanlar veya ilköğretimlerini tamamlayıp
genel ve meslekî orta öğretim programlarına devam edemeyecek özel eğitim
gerektiren bireylerin, temel yaşam becerilerini geliştirmek, öğrenme
gereksinimlerini karşılamak, topluma uyumlarını sağlamak, işe ve mesleğe
hazırlamak amacıyla hazırlanmış farklı meslekî eğitim programlarını,
Bilim ve sanat merkezi: İlköğretim ve orta öğretim çağında, üstün ya da
özel yetenekli olduğu belirlenen öğrencilerin bireysel yeteneklerinin
farkında olmalarını ve özel yeteneklerini geliştirerek kapasitelerini en
üst düzeyde kullanmalarını sağlayacak bireysel ve destek eğitim
programlarını,
Destek eğitimi: Normal okullarda okuyan ve/veya entegre (kaynaştırma)
programa alınan öğrencilerin özür grubuna göre akademik ve psiko -sosyal,
konuşma, bilişsel, işitme, fiziksel gelişimleri dikkate alınarak
hazırlanmış bireysel eğitim programını,
Aile eğitimi: Özel eğitim gerektiren bireylerin, eğitim sürecinin her
boyutuna ailelerin aktif katılımı ve katkısını sağlamak için hazırlanmış
programını,
Eğitsel tanılama: Özel eğitim gerektiren bireyin, eğitsel amaçla tüm
gelişim ve disiplin alanlarındaki özelliklerinin belirlenerek
değerlendirilmesini,
Gelişimsel iyileştirme (Rehabilitasyon):Doğuştan veya erken çocukluk
döneminde kazanılan gelişimsel yetersizliklerin giderilmesi veya etkisinin
en aza indirgenmesi, yetersizliğin engele dönüşmemesi, ikincil özürlerin
oluşmasının önlenmesi ve yetersizliği olmayan gelişim alanlarının
geliştirilmesi ile bireyin gelişimsel kapasitesinin en üst sınıra
ulaşmasını hedefleyen çalışmaların tümünü,
Öğretim yılı: Ders yılının başladığı tarihten ertesi ders yılının
başladığı tarihe kadar geçen süreyi
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İlkeler
İlkeler
Madde 5- Türk Millî Eğitimini düzenleyen genel amaçlar, özel eğitimle
ilgili temel ilkeler doğrultusunda öğrenci kayıt-kabulü, nakli,
devam-devamsızlığı, başarısının tespiti, ücretlerinin tespit ve tahsili
ile çalışma takvimi konularında aşağıdaki hususlar göz önünde
bulundurulur:
Özel eğitimde:
a) Tüm bireyler; ilgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doğrultusunda ve
ölçüsünde özel eğitim hizmetlerinden yararlandırılır.
b) Eğitime erken yaşta başlanır.
c) Özel eğitim hizmetleri, bireyleri sosyal ve fiziksel çevrelerinden
mümkün olduğu kadar ayırmadan plânlanır ve yürütülür.
d) Bireylerin, eğitim başarımları (performansları) dikkate alınarak, amaç,
içerik ve öğretim süreçlerinde uyarlamalar yapılarak, yetersizliği olmayan
akranları ile birlikte eğitim görebilecek düzeye getirilir.
e) Bireylerin, her tür ve kademedeki eğitimlerinin kesintisiz
sürdürülebilmesi için her türlü iyileştirme (rehabilitasyon) sağlayacak
ortamlar hazırlanır.
f) Bireyler için bireyselleştirilmiş eğitim plânı geliştirilir ve eğitim
programları bireyselleştirilerek uygulanır.
g) Ailelerin, özel eğitim sürecinin her boyutuna aktif olarak katılmaları
ve eğitimleri sağlanır.
h) Özel eğitim hizmetleri bireylerin, toplumla etkileşim ve karşılıklı
uyum sağlama sürecini kapsayacak şekilde plânlanır.
ı) Öğrenci kayıt-kabulü, nakli ve devam-devamsızlığında 23/6/1985 tarihli
ve 18790 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı
Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
i) Öğrenci ücretlerinin tespit ve tahsilinde, 4/6/1988 tarihli ve 19832
sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Özel Öğretim Kurumları Öğrenci Ücretleri
Tespit ve Tahsil Yönetmeliği, ücretsiz okuyacak öğrencilerle ilgili olarak
da 3/4/1991 tarihli ve 20834 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Özel
Öğretim Kurumlarında Ücretsiz Okuyacak Öğrenciler Hakkında Yönetmelik
hükümleri uygulanır.
j) Özel okullarda, dengi okullar için hazırlanan yıllık çalışma takvimi
uygulanmakla beraber, okul müdürlüğünce hazırlanan ve valilikçe onaylanan
çalışma takvimi de uygulanabilir.
k) Özel eğitim okullarında karma eğitim yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Okulun Amacı, Bölümleri ve Öğretim Şekli
Okulun amacı
Madde 6- Okulun amacı; Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkeleri
doğrultusunda, özel eğitim gerektiren bireylerin;
a) İlgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doğrultusunda, genel ve meslekî
eğitim görme haklarını kullanabilmelerini sağlamak,
b) Öğrenciyi merkez alan bir yaklaşımla hazırlanan programlarla konuşma ve
dil gelişimi güçlüğü, zihinsel, fiziksel, işitsel, görsel, sosyal,
duygusal veya davranış problemleri ile temel öz bakım becerilerini,
bağımsız yaşam becerilerini, işlevsel akademik becerilerini geliştirmek ve
topluma uyumlarını sağlamak,
c) Toplum içindeki rollerini gerçekleştiren, başkaları ile iyi ilişkiler
kurabilen, iş birliği içinde çalışabilen, çevresine uyum sağlayabilen,
üretici ve mutlu bir vatandaş olarak yetişmelerini sağlamak,
d) Kendi kendilerine yeterli bir duruma gelmeleri için temel yaşam
becerilerini geliştirmelerini sağlamak,
e) Uygun eğitim programları ile özel yöntem, personel ve araç-gereç
kullanarak; ilgileri, gereksinimleri, yetenekleri ve yeterlilikleri
doğrultusunda üst öğrenime, iş ve meslek alanlarına ve hayata
hazırlanmalarını sağlamak
hedef kabul edilmiştir.
Okulda bulunan birimler, uygulanan programlar ve okulların öğretim şekli
Madde 7 -Özel Eğitim Okulunda bulunan birimler, uygulanan programlar ve
okulların öğretim şekilleri (EK-1/a)'de belirtilir.
İKİNCİ KISIM
Kurum Personeli, Görevlendirme, Görev, Yetki ve Sorumluluklar
Kurum personeli
Madde 8- Okulda görevlendirilecek yönetim, eğitim-öğretim ve diğer
personel (EK-2)'de belirtilir.
Görevlendirmeler
Madde 9- Görevlendirmelerde, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet
Memurları Kanunu, 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu ile Millî
Eğitim Bakanlığına Bağlı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği ve diğer
mevzuat hükümleri esas alınır.
Diğer personele valilikçe çalışma izni verilir.
Görev, yetki ve sorumluluklar
Madde10 - Okullardaki yönetici, öğretmen, uzman ve usta öğreticiler ile
diğer görevliler; görev yetki ve sorumlulukları bakımından Millî Eğitim
Bakanlığına bağlı okul öncesi eğitim, ilköğretim ve orta öğretim
kurumlarının yönetmeliklerindeki hükümler ile 625 sayılı Özel Öğretim
Kurumları Kanunu'nun hükümlerine tâbidir.
Kurucu veya kurucu temsilcisinin görev, yetki ve sorumlulukları
Madde 11 - Kurucu veya kurucu temsilcisi, okulun eğitim ortamının gereği
gibi sağlanmasıyla görevlidir. Bu nedenle kurucu veya kurucu temsilcisi
gerekli maddî olanakların hazırlanması, yeterli personelin
görevlendirilmesi, araç-gerecin temini, bina ve diğer bölümlerin yeterli
hâle getirilmesi gibi hususlardan birinci derecede sorumludur. Kurucu veya
kurucu temsilcisi, bu sorumluluğunu yerine getirmek için aşağıda
belirtilen görevleri yapar:
a) Her yıl okulun malî bütçesini düzenler.
b) Eğitim-öğretimle ilgili olarak okul genel müdürü veya müdürünce
alınması için talepte bulunulan araç-gereç ile diğer gereksinimleri
sağlar.
c) İşlerin gereği gibi yapılabilmesi için ilgili mevzuat hükümlerine göre
personel görevlendirir.
d) İzin kullanacak olan, genel müdür, müdür, müdür yardımcısı, öğretmen,
uzman, usta öğretici ve diğer personelin izine ayrılabilmesi için genel
müdür ve müdürle birlikte uygun görüş bildirir.
e) Zaman zaman öğretmenler kurulu toplantısına katılarak öğretmenlerin
problemlerini ve isteklerini saptar ve gereğini yapar.
f) Üzerinde müdürlük görevi bulunmayan kurucu veya temsilcisi, okulun
eğitim-öğretim işlerine karışmaz.
g) Yönetici, öğretmen ve diğer personelin aylık ve ücretlerinin zamanında
ödenmesini, sigorta ile ilgili işlemlerin usulüne uygun ve zamanında
yapılmasını sağlar.
h) Okulda görevlendirilecek yönetici, öğretmen ve diğer personelin çalışma
izin onaylarının zamanında alınması için gerekli önlemleri alır.
ı) Okulun gelir ve giderleriyle ilgili iş ve işlemleri izler, muhasebe ile
ilgili defter, dosya, kayıt ve makbuzların tutulmasını sağlar.
i) 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nda ve özel öğretim
kurumlarıyla ilgili diğer yönetmelik, yönerge ve emirlerle kurucuya
verilen görevleri yapar.
j) Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği'nin
ilgili madde hükmüne göre genel müdür yoksa müdürle birlikte yılda bir
defa malî rapor hazırlayarak Bakanlığa gönderir.
k) Vergi, sigorta ve benzeri işlemlerin mevzuatına uygun olarak zamanında
yapılmasını sağlar.
l) Müdürlük makamının her hangi bir nedenle boşalması hâlinde yeni müdür
görevlendirmek için gerekli önlemi alır.
Genel müdürün görev, yetki ve sorumlulukları
Madde 12- Genel müdür; kurumların yönetiminden, eğitim-öğretim
etkinliklerinin plânlanmasından ve en iyi şekilde yürütülmesinden
Bakanlığa karşı sorumludur.
Genel müdür, bütün kurumları ilgilendiren müdürler kurulu toplantılarına
başkanlık eder.
Diğer yönetim kadrolarından kendisine ulaşan raporları inceler ve
gereğinin yapılmasını sağlar.
Ayrıca:
a) Okulda görevli yönetici, öğretmen, uzman öğretici, usta öğretici, memur
ve diğer personelin bilim, teknik ve eğitim alanlarındaki gelişmeleri
izleyebilmeleri için gerekli önlemleri alır.
b) Okulda eğitim-öğretim ve yönetim işlerinin yeni tekniklere uygun olarak
yapılmasını sağlar.
c) İzin kullanacak olan personele, kurucu ve ilgili müdürle birlikte onay
verir.
d) Yönetim, eğitim-öğretim kadroları arasındaki eş güdümü sağlar.
e) Genel müdür, okul müdürünün 1 inci sicil amiri; okulda görevli müdür
yardımcıları, öğretmenler, uzman öğretici, usta öğretici ve diğer
personelin 2 nci sicil amiri olarak usulüne uygun sicil raporlarını
doldurur.
f) Öğretmen ve yöneticilerin görevlerini gereği gibi yapmaları için önlem
alır, yapılan etkinlikleri kontrol eder.
g) Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği'nin
ilgili hükümlerine göre kurucu ve müdürle birlikte yılda bir defa malî
raporun hazırlanmasını ve Bakanlığa gönderilmesini sağlar.
h) Okulda görevlendirilecek yönetici, öğretmen, uzman öğretici, usta
öğretici ve diğer personelin çalışma izin onaylarının zamanında alınması
için gerekli önlemleri alır.
Genel müdür yardımcısının görev, yetki ve sorumlulukları
Madde 13- Genel müdürün en yakın yardımcısıdır. Genel müdürün kurumda
bulunmadığı zamanlarda genel müdürün yetkisini taşır. Genel müdürün
vereceği işleri yapar.
Okul müdürünün görev, yetki ve sorumlulukları
Madde 14 - Okul müdürü; Okulun yönetiminden, eğitim-öğretim
etkinliklerinin ve rehberlik hizmetlerinin plânlanmasından ve
yürütülmesinden genel müdüre, resmî makamlara ve Bakanlığa karşı
sorumludur.
Müdür bu sorumluluğunu yerine getirmek için dengi okul mevzuatında
belirtilen görevlerle birlikte;
a) Bu Yönetmelikte ve dengi okul yönetmeliklerinde aksi belirtilmedikçe
bütün kurullara ve çeşitli amaçlarla yapılacak toplantılara başkanlık
etme,
b) Diğer yönetim kadrolarından kendisine ulaşan raporları inceleme ve
gereğinin yapılmasını sağlama,
c) Her öğretim yılı başından en az bir ay önce yeni öğretim yılına ait
gerekli hazırlıkları yapma, eğitim-öğretim etkinliklerinin plânlanmasını
sağlama, etkinliklerin yapılması ile ilgili görev bölümü yapma, izin
alınarak yürürlüğe konulması gereken etkinlikler için gerekli izinleri
alma,
d) Eğitim-öğretim ve yönetim etkinlikleri için gerekli olan defter, dosya
ve kayıtların tutulmasını, yazışmaların gecikmeye meydan vermeden usulüne
göre yapılmasını sağlama,
e) Okulda görevli diğer yönetici personelle öğretmen, uzman, usta
öğretici, memur, hizmetli ve diğerlerinin yetişmeleri, bilim, teknik ve
eğitim alanındaki gelişmeleri izleyebilmeleri için gerekli önlemleri alma,
f) Eğitim-öğretim için gerekli olan araç-gereci kontrol etme, kullanıma
hazır hâle getirme, eksiklerinin tespiti ve tamamlanması için durumu genel
müdür / kurucuya bildirme,
g) Öğretmen, uzman, usta öğreticilerle diğer yönetim görevlilerin
etkinliklerini plânlı olarak yapmalarını, sağlama,
h) Müdür yardımcısı, öğretmen, uzman ve usta öğreticileri ve diğer
personelin 1 inci sicil amiri olarak sicil raporlarını usulüne uygun
olarak doldurma,
ı) Öğrencilere, her türlü özel eğitim hizmetlerinin verilmesini sağlama,
i) Çevrelerindeki diğer okul ve kurumlara gerektiğinde uygun özel eğitim
desteği verilmesini sağlama,
j) Çevrenin eğitimsel, kültürel ve sosyal etkinliklerine kurumunun katkıda
bulunmasını sağlama,
k) Kurumunda ve çevresindeki eğitim kurumlarında çalışan öğretmenlerin ve
diğer personelin, özel eğitim konusunda bilgi ve deneyim kazanmalarını
sağlamak üzere önlem alma,
l) Ailelere ve yakın çevrelerine; her türlü özel eğitim hizmetlerinin
verilmesi, aile-okul iş birliğinin sürekliliğinin sağlanması için önlem
alma,
m) Erken çocukluk döneminde okula kaydolan veya okula devam edemeyecek
durumdaki özel eğitim gerektiren bireylere ve ailelerine yönelik
çalışmaların plânlanmasını ve yürütülmesini sağlama,
n) Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının amaçlarının
gerçekleştirilmesinde, öğrencilerin gereksinimlerinin karşılanması için
önlem alma,
o) Öğrencilerin, kaynaştırma uygulamalarına yöneltilmesi için önlem alma,
ö) Özel eğitime destek veren gönüllü kurum ve kuruluşlar, okul-aile
birliği, eğitim vakıfları ile iş birliği içinde yapılacak etkinlikleri
plânlama,
p) Okulun programını tamamlayarak ayrılan öğrencilerin izlenmesi, işe
yerleştirilmesi için ilgili kurum veya kuruluşlarla iş birliği yapılmasını
sağlama,
r) Kurumunda görev yapan öğretmenlerin ilgi ve istekleri doğrultusunda,
gelişen teknolojik araçları ve bilgisayar kullanımını desteklemek için
önlem alma,
s) Koruyucu güvenlik önlemlerini alma
görevlerini de yapar.
Müdür başyardımcıları ve müdür yardımcılarının görev, yetki ve
sorumlulukları
Madde 15- Okul müdürünün vereceği eğitim-öğretimle ilgili görevlerle
birlikte, dengi okul yönetmeliklerinde verilen görevleri yaparlar.
Zümre başkanlığının kuruluşu
Madde 16 - Bu Yönetmeliğin 17 nci maddesinde belirtilen statüde zümre
başkanlığı ancak aynı branşta en az üç öğretmen bulunması hâlinde ihdas
edilir. Aksi takdirde zümre başkanlığı, 17 nci maddede belirtilen
görevleri kısım müdürleri ile birlikte yerine getirecek şekilde benzeri
okul mevzuatında belirtilen statüde kurulur.
Zümre başkanlıklarının görev, yetki ve sorumlulukları
Madde 17 - Zümre Başkanı, başkanı bulunduğu dersle ilgili eğitim-öğretim
faaliyetlerinin plânlı bir şekilde yapılmasından sorumludur.
a) Zümre başkanı olarak tayin edileceklerin;
1) Başkanı olacağı branştaki veya branşlardaki öğretmenler arasında
kıdemli,
2) Branşıyla ilgili bilimsel eser, kitap, makale ve benzeri çalışmalar
yapmış,
3) Alanıyla ve eğitim-öğretimle ilgili konularda hizmet içi eğitim
kurslarına katılmış,
4) Öğretmenlik görevinde son üç yıl üst üste başarılı raporlar almış,
5) Temsil niteliğine sahip girişimci, araştırmacı,
6) Arkadaşlarıyla iyi geçinen, organize kabiliyetine sahip
olmaları tercih sebebidir.
b) Görevinde başarısızlığı tespit edilen zümre başkanları değiştirilir.
c) Zümre başkanları, özlük haklarında herhangi bir kayba uğratılmadan
haftada azamî 5 ile 10 saat arasında ders okuturlar. Diğer zamanlarında
dengi okul mevzuatında belirtilen görevlerle aşağıda belirtilen işleri
yaparlar.
1) Okul müdürü ile birlikte kendi branşındaki öğretmenlerin derslerine
girer. Okul müdürü tarafından öğretmenlerin eğitim-öğretim çalışmalarının
değerlendirilmesinde görüşleri alınır.
2) Zümre öğretmenleri kurulu toplantılarına başkanlık eder.
3) Sorumlu bulunduğu dersle ilgili yıllık, ünite ve günlük plânların en
iyi şekilde yapılmasını ve uygulanmasını sağlar.
4) Sınavların mevzuatına uygun olarak yapılmasını sağlar.
5) Sınavlarda ölçme ve değerlendirme, teknik, yöntem ve benzeri yönlerden
birliğin sağlanması için tedbir alır. Öğretmenler arasında eğitim-öğretim,
ölçme ve değerlendirme çalışmalarında birliğin sağlanması için
faaliyetlerde bulunur. Bu amaçla sınavlarda sorulacak soruların geçerli,
güvenilir ve amaca uygun ölçme yapmaya yeterli olup olmadığı hususunda
öğretmenlerle birlikte gerekli tedbirleri alır.
6) Öğrenme güçlüğü çeken öğrencilerle öğrenme güçlüğü çekilen konuların
tespitini yaparak güçlüklerin giderilmesi için gerekli tedbirleri alır.
7) Maiyetinde bulunan aday öğretmenlerin yetişmeleri için gerekli
tedbirleri alır.
8) Aday olmayan öğretmenlerin iş başında eğitimi için gerekli imkânı
hazırlar.
9) Kendi branşındaki öğretmenlerin sicil raporlarının doldurulmasında
yazılı görüşünü bildirir.
Koordinatör rehber öğretmen
Madde 18 - Koordinatör rehber öğretmen çalışmalarında gizliliğe önem
vererek 17/4/2001 tarihli ve 24376 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan
Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliğinin kendisine
verdiği görevleri yapar.
Bu Yönetmelikte belirtilen servislerden, genel müdürden, okul
müdürlüğünden, öğretmenlerden ve diğer ilgililerden kendisine ulaşan
konularda gerekli inceleme ve araştırmayı yapar.
Koordinatör rehber öğretmen, her öğretim yılı başında ilgililerle iş
birliği yaparak öğretim yılı veli-öğrenci rehberini hazırlar.
Bu rehberde en az;
a) Okulun zaman çizelgesine,
b) Öğretmen ve yönetici listesine,
c) Memur listesine,
d) Sınıfın rehber öğretmenleri listesine,
e) Eğitici kollar listesine,
f) Öğretmen ile veli görüşmesi tarih, yer ve zaman çizelgesine,
g) Ara değerlendirme tarihleri listesine,
h) Öğrenci ve velinin bilmesi gereken mevzuata
yer verilir.
Öğretmenler, uzman öğretici ve usta öğreticiler
Madde 19- Öğretmen, uzman ve usta öğreticiler, dengi okul
yönetmeliklerinde belirtilen görevler ile zümre başkanı ve okul müdürünün
vereceği görevleri yaparlar.
Rehber öğretmen
Madde 20 -Koordinatör rehber öğretmenin vereceği işlerle birlikte
Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliğinde belirtilen
görevleri yaparlar.
Bulunduğu kurumun özelliklerini dikkate alarak diğer görevlerinin yanında:
a) Özel eğitim gerektiren bireyin kendisini kabul etmesini sağlama,
bireysel farklılıklarını anlama, gerçekçi olmayan tutumlarını değiştirme,
temel problem çözme stratejilerini geliştirme ve ders dışı etkinliklere
katılımını özendirme gibi çalışmaları etkili bir şekilde yürütür.
b) Aile eğitimi hizmetlerini ilgili personel, okul ve kurumlarla iş
birliği yaparak plânlar.
c) Öğretmenler ve ilgili diğer personel ile iş birliği yaparak okulda
kullanılacak öğrenci gelişim ve değerlendirme formlarının hazırlanmasında
yardımcı olur.
Atölye/işlik öğretmeni ve görevleri
Madde 21- İş eğitimi ve meslekî eğitim programı uygulayan kurumların
atölyelerinde meslek dersleri atölye öğretmenlerince yürütülür. Ancak,
gereksinim duyulması hâlinde atölyelerde yetenekli, deneyimli ve istekli
öğretmenlere de görev verilebilir.
Atölye öğretmenlerinin görevleri şunlardır:
a) Öğrencilerin başarım (performans) düzeyine göre atölye dersi amaçlarını
gerçekleştirir.
b) Sorumluluğuna verilen atölyeyi yönetir. Atölyenin eşya, makine,
avadanlık ve malzemelerinin bakım, onarım ve korunmasını sağlar, bunları
kullanmaya hazır durumda bulundurur.
c) Demirbaşlar için yardımcı demirbaş defteri tutar, gerektiğinde sayım ve
kontrole hazır bulundurur.
d) Atölyenin gereksinimi olan araç-gerecin zamanında sağlanması için
ilgililerle iş birliği yapar.
e) Nöbet çizelgesine göre nöbet tutar.
f) Sorumlu bulunduğu atölye ile ilgili yazışmaları yaparak, imza için
kurum müdürüne sunar.
g) Atölyesinde görevli usta öğretici ve diğer personel arasında iş bölümü
yapar, ilgili bilgi ve belgeleri atölye şefine sunar.
h) Gerektiğinde okulun eğitim-öğretim hizmetlerinde kullanılacak araçların
üretimini, sınav soru ve belgelerinin hazırlanmasını sağlar.
Atölye/işlik şefi ve görevleri
Madde 22- Atölyeler arasındaki eş güdümü sağlamak üzere atölye
öğretmenlerinden biri okul müdürünce atölye şefi olarak görevlendirilir.
Atölye şefinin görevleri şunlardır:
a) Atölyeler arasında eş güdümlü çalışmayı sağlar.
b) Atölye öğretmenlerinin gereksinimlerini belirler.
c) Atölyeler arasında iş bölümü yapar, kurum yönetimine yazılı olarak
sunar.
d) Atölyelerde bulunan makine, avadanlık ve malzemelerin bakım, onarım ve
korunmasını, bunların kullanıma hazır durumda bulundurulmasını sağlar.
e) Atölyelerde yapılan işlerle ilgili kayıt tutulmasını sağlar.
f) Uygulamalı eğitimin incelemeye ve araştırmaya dayalı olarak her türlü
ders araç-gerecinden yararlanılarak yapılmasını, çeşitli ders
araç-gerecinin atölyelerde bulundurulmasını, bunların zenginleştirilmesini
sağlar.
g) Atölyelerin temizliğinin öğrencilerle bir plân dahilinde yapılmasını ve
çalışma yerinin temiz tutulmasının, iş alışkanlığının gerektirdiği bir
davranış hâline getirilmesini sağlar.
h) Atölye öğretmenleri ve usta öğreticilerin ders saatinin başlamasından
önce gelmelerini ve ders saatinin sonunda gerekli kontrolleri yaparak
öğrencilerden sonra çıkmalarını sağlar.
ı) İş kazaları, yangın ve diğer tehlikelere karşı gerekli güvenlik
önlemlerini alır.
Okul öncesi öğretmeni ve görevleri
Madde 23 -Okul öncesi öğretmenleri çalıştıkları kurumun özellikleri
dikkate alınarak diğer görevlerinin yanında:
a) Çocukların gelişimlerini çeşitli ölçek ve kontrol listeleri kullanarak
özel eğitim öğretmenleri ile iş birliği içinde değerlendirir ve izler.
b) Eğitsel tanıya bağlı olarak çocukların ilgi ve gereksinimlerine göre
eğitim programlarının hazırlanmasında iş birliği yapar ve uygular.
c) Aile rehberliği programlarında; ailelere çocuklarının gelişim
özelliklerini tanıtır ve gelişimlerini destekleyici çalışmalar için bilgi
verir.
Fizyoterapistin görevleri
Madde 24- Fizyoterapistlerin görevleri şunlardır:
a) Fiziksel iyileştirmeye (rehabilitasyon) gereksinim duyan engelli
bireyleri değerlendirir, program hazırlar ve uygular.
b) Fiziksel iyileştirmeye (rehabilitasyon) alınan engelli bireylerdeki
gelişimleri takip ederek kaydeder.
c) Aile eğitimi, rehberliği ve danışmanlığı programlarında alanı ile
ilgili konularda yer alır,uygulamaya katılır.
d) Personelin hizmet içi eğitim programlarını alanı ile ilgili konular
açısından hazırlama ve uygulamada görev alır.
Odyologun görevleri
Madde 25- Odyologun görevleri şunlardır:
a) İşitme, konuşma, lisan ve ses bozukluğu olan bireyleri tanılar,
değerlendirir, program hazırlar ve uygular.
b) İşitme, konuşma, lisan ve ses bozukluğu olan bireylerin gelişimlerini
takip ederek kaydeder.
c) Aile eğitimi, rehberliği ve danışmanlığı programlarında alanı ile
ilgili konularda yer alır, uygulamaya katılır.
d) Personelin hizmet içi eğitim programlarını alanı ile ilgili konular
açısından hazırlar ve uygulamada görev alır.
Çocuk gelişimi ve eğitim uzmanı/eğitimcisi ve görevleri
Madde 26- Kurumda görevli çocuk gelişimi ve eğitimcisi aşağıdaki görevleri
yapar:
a) Engelli bireyleri fizikî, zihinsel ve sosyal gelişim bakımından
inceler, yaş düzeylerine uygun gelişimlerini değerlendirir.
b) Bireylerin gelişim özelliklerine göre bireysel eğitim programlarını
hazırlar, eğitsel terapi çalışmalarına katılır, gelişimi değerlendirme
yönünden destek olur.
c) Bireyin gelişimi ve eğitimini izler, beklenen gelişimi gösteremeyen
çocuklar için ilgili meslek elemanlarıyla iş birliği yapar.
d) Alanı ile ilgili konularda ailelere ve öğretmenlere rehberlik eder.
Çocuk gelişimi ve eğitimi ile ilgili broşür, kitapçık hazırlama
çalışmalarına katılır.
e) Çeşitli gelişim ölçeklerinin geliştirilmesi çalışmalarına katılır.
f) Alanıyla ilgili araştırma ve inceleme yapar, gelişmeleri izler,
bunlardan görevlerinde yararlanır.
g) Kurumdaki diğer meslek elemanlarıyla ekip çalışması yapar ve
görevlerine ilişkin kayıtları usulüne uygun şekilde tutar.
h) Aile eğitimi, rehberliği ve danışmanlığı programlarında alanı ile
ilgili konularda yer alır, uygulamaya katılır.
ı) Personelin hizmet içi eğitim programlarını alanı ile ilgili konular
açısından hazırlama ve uygulamada görev alır.
i) Kurum müdürünün vereceği hizmetle ilgili diğer görevleri yapar.
Psikologun görevleri
Madde 27 - Kurumda görevli psikolog aşağıdaki görevleri yapar:
a) Atipik özellikleri, uyum güçlükleri, sorunları veya özürleri bakımından
incelenmesi ve tanınması gereken bireyler için tanılama çalışması yapar.
b) Bu çalışmalar için gerekli psikolojik ölçmeleri yapar, yöntem ve
teknikleri kullanır ve bunların sonuçlarını değerlendirir.
c) Bireylere kendi alanı ile ilgili olan psikolojik yardımları verir,
gerekli terapi çalışmalarını yürütür.
d) Gerektiğinde bireylere çevrede psikolojik yardım veren başka kurum ve
kuruluşlara yönlendirir.
e) Çevrede ve okullarda alanıyla ilgili araştırmalar yapar veya
yapılanlara katılır. Sonuçları, önerileriyle birlikte ilgililere iletir.
f) Alanı ve bölümünün hizmetleriyle ilgili bilimsel gelişmeleri izler,
uygulamalarında bunlardan yararlanır.
g) Kurumda diğer meslek elemanlarıyla ekip çalışması yapar ve görevlerine
ilişkin gerekli kayıtları usulüne uygun şekilde tutar.
h) Aile eğitimi, rehberliği ve danışmanlığı programlarında alanı ile
ilgili konularda yer alır, uygulamaya katılır.
ı) Personelin hizmet içi eğitim programlarını alanı ile ilgili konular
açısından hazırlama ve uygulamada görev alır.
i) Kurum müdürünün vereceği hizmetle ilgili diğer görevleri yapar.
Danışman
Madde 28 - Kurucu veya kurucu temsilcisi, gereksinim duyduğu alanlarda,
kendisine veya genel müdüre/okul müdürüne bağlı olarak çalışacak
danışmanlar görevlendirebilir.
Diğer personel
Madde 29- Bu Yönetmelikte ve dengi okul mevzuatında görevleri
belirtilmeyenler, genel müdürün, okul müdürünün ve müdür yardımcılarının
vereceği görevleri yaparlar.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Kurullar/Komisyonlar
Kurullar
Madde 30- Okulda;
a) Yönetim kurulu,
b) Öğretmenler kurulu,
c) Şube öğretmenler kurulu,
d) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonu,
e) Onur kurulu ile okul öğrenci kurulu,
f ) Bireysel eğitim programları geliştirme kurulu
oluşturulur.
Yönetim kurulu
Madde 31 -Yönetim kurulu; varsa genel müdürün, yoksa okul müdürünün
başkanlığında okul müdürü ve müdür yardımcılarından oluşur. Kurul
toplantılarına, toplantı konusuna göre eğitim-öğretimle görevli diğer
görevliler de iştirak eder, görüş bildirir ve oylamaya katılır.
Kurulun görevleri, yönetim ve eğitim-öğretim etkinlikleri olmak üzere iki
yönlüdür.
Yönetim kurulu ayda bir toplanarak bu Yönetmelikle kendisine verilen
işlerle birlikte aşağıdaki görevleri yapar.
a)Eğitim-öğretim faaliyetleri ile ilgili değerlendirmeler yapar.
b)Birimlerce veya öğretmenlerce hazırlanan raporları incelemek, gerek
görüldüğü takdirde bu raporların birleştirilmesi için alt komisyonlar
kurar.
c)Alınan kararları ilgililere duyurur.
d)Kurumun yönetim, eğitim-öğretim faaliyetleri ile ilgili en üst karar
organı olarak, dengi okullar mevzuatında başka bir kurul veya komisyonun
kararına bağlanmamış konularda nihai kararı verir ve uygulatır.
e)Bu Yönetmelikte belirtilen kurul ve komisyonların toplantı tarihlerini
okullar mevzuatını da dikkate alarak tespit eder.
f)Kurumun yönetim işlerini planlar.
Öğretmenler kurulu
Madde 32 -Öğretmenler kurulu, benzeri okul mevzuatına göre çalışır ve
verilen görevleri yapar.
Şube öğretmenler kurulu
Madde 33- Şube öğretmenler kurulu, aynı şubede dersi bulunan
öğretmenlerden oluşur. Yönetimin kendine vereceği işlerle birlikte dengi
okulların mevzuatında verilen görevleri yapar.
Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonu
Madde 34- Komisyon, Rehberlik ve Psikolojik Hizmetler Yönetmeliğinde
belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde kurulur ve görev yapar.
Onur kurulu ile öğrenci kurulu
Madde 35- Onur kurulu ile okul öğrenci kurulu, dengi okul mevzuatına göre
kurulur ve çalışır.
Bireysel eğitim programları geliştirme kurulu
Madde 36 -Tıbbî tanılaması yapılarak kuruma gelen özel eğitim gerektiren
bireyin, eğitsel ve gelişimsel tanılamasının yapılarak alacağı eğitim
programları ile yıllık amaçları tespit etme ve uygulamaları belli
aralıklarla aylık, 3 aylık, 6 aylık ve yıllık değerlendirme hizmetlerini
yaparak, programın bireye uygunluğu ve bireydeki gelişmeler konusunda
rapor hazırlar.
Bu kurul, 18/1/2000 tarihli ve mükerrer 23937 sayılı Resmî Gazete'de
yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği hükümlerine göre çalışır.
Kurul, okul müdürü, çocuğun engeline göre; psikolog, çocuk gelişim ve
eğitimi uzmanı veya eğitimcisi, fizyoterapist, odyolog , özel eğitim
öğretmeni veya sınıf öğretmeni ve iş eğitim öğretmeninden oluşur.
Çocuk için belirlenecek programda ailenin de görüşü alınarak yıllık
amaçlar belirlenir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Kayıt-Kabul ve Nakiller
BİRİNCİ BÖLÜM
Kayıt-Kabul
Kayıt-kabul
Madde 37- Okullarda öğrenci kayıt-kabul işleri, aşağıda belirtilen esaslar
çerçevesinde yürütülür:
a) Özel eğitim okullarına; orta veya ağır düzeyde zihinsel öğrenme
yetersizliği olan çocukların zekâ testi sonucuna göre aday kaydı yapılır.
rehberlik araştırma merkezlerinde yapılan test ve değerlendirmelere göre
kayıt yapılır.
b) İşitme engelli bireylerin odyolojik ölçüm, tıbbî ve gelişimsel
değerlendirmelerine göre okula aday kaydı yapılır ve katılacağı program
belirlenir.
c) Beyin engelli (Sinir sisteminin zedelenmesi ile ortaya çıkan
yetersizlik) ve yaygın gelişimsel bozukluğu olan bireyler ( Otistik ,
hiperaktif , özgül öğrenme güçlüğü ve benzeri) ile görme ve işitme engelli
bireylerin tıbbî tanılamaları ve değerlendirilmelerine göre okula aday
kaydı yapılır.
Okul öncesi ve ilköğretim okulu aynı kurucuya ait ise; istekli okul öncesi
öğrencileri doğrudan hazırlık sınıfına veya ilköğretim okulu birinci
sınıfına, hazırlık sınıfı öğrencileri de doğrudan ilköğretim okuluna
kaydedilirler.
Okul öncesi eğitim okulları ile ilköğretim okulu birinci sınıfına öğrenci
alımında sınav yapılmaz.
d) Meslekî eğitim merkezi programlarına, ilköğretim diploması almış,
eğitilebilir zihinsel engelli ve hafif olmak kaydıyla ikinci bir
yetersizliği bulunan bireylerin aday kaydı yapılır.
e ) İş eğitim merkezi programlarına, eğitim ve uygulama okuluna devam
etmiş veya mezun olmuş, ağır ve öğretilebilir zihinsel engelli bireylerin
aday kaydı yapılır.
Aday kaydı ile başvuranların sayısı, o sınıfa ait kontenjanı aşarsa noter
huzurunda çekilen kur'a sonucuna göre öğrencilerin kesin kaydı yapılır.
Aday kaydı ve kesin kayıtlarda, çalışma takviminde belirtilen tarihlere
uyulur.
Özel eğitim kurumlarında aday kaydı yapılırken bireyin takvim yaşından
çok, gelişim özellikleri ve bireysel yetersizlik düzeyine bakılır.
Bireyin özür grubu ve düzeyi ile yaşı dikkate alınarak düzey gruplarına
göre sınıflar oluşturulur.
f) Destek eğitim programına, herhangi bir okul öncesi, ilköğretim ve orta
öğretim kurumuna veya kaynaştırma programına devam eden özel eğitim
gerektiren bireylerin kaydı yapılır. Yaş sınırlaması yoktur.
g) Bireysel eğitim ve iyileştirme (rehabilitasyon) eğitim programına; okul
öncesi, ilköğretim ve orta öğretim programlarına devam edemeyen özel
eğitim gerektiren bireylerin kaydı yapılır. Yaş sınırlaması yoktur.
h) Bilim ve sanat merkezlerine, zekâ ve yetenek ölçüm testleri sonucuna
göre saptanmış üstün veya özel yeteneği olan öğrencilerin kaydı yapılır.
İKİNCİ BÖLÜM
Okul Değiştirme
Okul değiştirme
Madde 38 - Okul değiştirme ile ilgili işlemler, Millî Eğitim Bakanlığına
Bağlı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği ile Millî Eğitim Bakanlığı Özel
Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır.
Ara sınıflarından okul değiştirmek üzere başvuranların sayısı, o sınıfa
ait kontenjanı aşarsa:
a) Noter huzurunda çekilen kur'a sonucuna göre kesin öğrenci kaydı
yapılır.
b) Öğrencilerin bitirdiği sınıfın öğretim programındaki derslerden, okulca
yapılacak eğitsel değerlendirme sonucundaki sıralama ile öğrenci kaydı
yapılır.
c) Başvuru tarihi sırasına göre öğrenci kaydı yapılır.
Normal ilköğretim okullarında özür grubundan dolayı başarı
gösteremeyenler, (Sağlık raporu veya Rehberlik ve Araştırma Merkezinin
test sonuçlarına göre) düzeylerine uygun sınıflara yerleştirilmek üzere
okula kaydedilirler.
Özel, Özel eğitim okullarında okuyan bireylerden kaynaştırma eğitimine
hazır olan bireylerin eğitim ve gelişim becerilerinin ?durum bildirir
raporla? normal okullara nakli yapılabilir.
Öğrenci ücretleri
Madde 39 - Öğrenci ücretlerinin tespit ve tahsili, , 4/6/1988 tarihli ve
19832 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Özel Öğretim Kurumları Öğrenci
Ücretleri Tespit ve Tahsil Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda yapılır.
Özel eğitim okulları, verdikleri eğitimin şekline göre ücretlerini tespit
ve ilân ederler. Buna göre; ücret ilânında, bireysel eğitim, TL/seans
olarak, grup eğitimi, okul eğitimi TL/aylık olarak belirtilir.
Ücretsiz okutulacak öğrenciler
Madde 40- Okulda ücretsiz okutulacak öğrenciler, 3/4/1991 tarihli ve 20834
sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Özel Öğretim Kurumlarında Ücretsiz
Okuyacak Öğrenciler Hakkında Yönetmelik esaslarına göre tespit edilir.
Kurum; adı geçen yönetmelik hükümlerini yerine getirdikten sonra ayrıca
Bakanlıktan izin alınması koşuluyla daha fazla ücretsiz öğrenci
okutabilir.
BEŞİNCİ KISIM
Eğitim-Öğretim
BİRİNCİ BÖLÜM
Haftalık Ders Dağıtım Çizelgesi ve Eğitim-Öğretim Programı
Haftalık ders dağıtım çizelgesi ve eğitim-öğretim programı
Madde 41- Okulda; dengi özel eğitim okullarına ait haftalık ders çizelgesi
ve öğretim programları uygulanmakla beraber okul müdürlüklerince
hazırlanan; dengi okulların haftalık ders çizelgesinde yer almayan farklı
derslerin yer aldığı haftalık ders çizelgesi ve öğretim programları da
Bakanlıkça onaylanması hâlinde uygulanabilir. Farklı derslerin yer aldığı
haftalık ders çizelgesi ve öğretim programları uygulayan okullar, çizelge
ve programa Bakanlık onay tarih ve sayısını yazarlar.
Bireysel eğitim ve iyileştirme (rehabilitasyon) programları, haftalık ders
dağıtım çizelgesine ve eğitim programlarına eklenmelidir.
Sınıf mevcutları
Madde 42- Okuldaki sınıf mevcutları; Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim
Kurumlarına Ait Standartlar Yönergesinde belirtilen öğrenci sayısından
fazla olamaz.
Ders ve yardımcı ders kitapları
Madde 43 - Özel eğitim kurumlarında okutulacak ders kitapları, Millî
Eğitim Bakanlığınca tespit edilir. Millî Eğitim Bakanlığınca belirlenmeyen
hiçbir ders kitabı okullarda kullanılamaz.
Ders kitabı dışındaki diğer eğitim araç ve gereçlerinin kullanımı,
Bakanlıkça belirlenen esaslar doğrultusunda olur.
Ders saati süreleri
Madde 44 - Her ders saati, okulun öğretim düzeyine göre okul öncesi eğitim
okullarında grup eğitimi 30, ilköğretim ve orta öğretim okullarında,
iş/meslekî eğitim, bireysel eğitim ve iyileştirme (rehabilitasyon)
programları ile seanslı grup eğitiminde 40 dakikadır. Blok ders yapılamaz.
Rehabilitasyon programı en fazla 60 dakikaya kadar uzatılabilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Öğrenci Başarısını Değerlendirme, Ders İçi ve Ders Dışı Etkinlikler
Öğrenci başarısını değerlendirme
Madde 45- Özel eğitim okullarında bireyin başarısı, değerlendirme ve
gelişim formları ile ölçüt bağımlı ölçü araçlarına göre yapılır.
Öğrenci başarısının tespitinde;
a)8/6/2004 tarihli ve 25486 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Millî Eğitim
Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Kurumları Yönetmeliğine,
b)27/8/2003 tarihli ve 25212 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Millî
Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğine,
c) Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğine
uyulur.
Ödev ve projeler
Madde 46 -Ödev ve projeler, dengi okul yönetmeliği hükümleri çerçevesinde
verilir, teslim alınır ve değerlendirilir.
Sosyal etkinlikler
Madde 47 - Okullarda yapılacak sosyal etkinliklerde, 13/1/2005 tarihli ve
25699 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim
ve Orta Öğretim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliğinin hükümleri
uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Diploma ve Sertifika, Diploma - Sertifika Notu ve Derecesi,
Okul Birincileri ile Devam-Devamsızlık
Diploma ve sertifika
Madde 48- Özel eğitim okullarında ilköğretim ve orta öğretim programını
bitirenlere diploma verilir. Eğitim ve uygulama okulu, iş eğitim merkezi
ve meslekî eğitim merkezi programını bitirenlere diploma/sertifika
verilir.
Diploma-sertifika notu ve derecesi
Madde 49- Diploma-sertifika notu ve derecesinin tespiti, dengi okul
yönetmeliğine göre yapılır.
Diploma ve sertifika tarihi
Madde 50- Diploma ve sertifika tarihi, dengi okul yönetmeliklerinde
belirtildiği şekilde tespit edilir.
Okul birincileri
Madde 51 - Okul birincisinin seçimi, dengi okul yönetmeliğine göre
yapılır.
Devam-devamsızlık
Madde 52- Özel eğitimde süreklilik esastır. Ders yılının süresi, derslerin
başladığı günden sona erdiği güne kadar okulun açık bulunduğu günler
sayılarak hesaplanır.
Bireyin okula devam edemediği günlerde alması gereken bireysel ve
iyileştirme (rehabilitasyon) programı, özel eğitimde süreklilik ilkesine
göre ailenin isteğine bağlı olarak telâfi edilir. Bireysel, grup ve
iyileştirme (rehabilitasyon) programları, tatil günlerinde de devam eder.
Devam-devamsızlıklarla ilgili tüm işlemlerde, dengi okul yönetmeliğinde
belirtilen hükümler uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Okulun Sosyal Tesisleri ve Sağlık Hizmetleri
Sosyal tesisler
Madde 53 - Okulda bulunan sosyal tesisler (EK-1/b)'de belirtilir.
Kütüphane
Madde 54 - Okulun bünyesinde ilgili yönetmeliğe göre düzenlenmiş kütüphane
bulunur.
Sağlık hizmetleri
Madde 55- Okulda sağlık hizmetlerini yerine getirmek üzere yeterli sayıda
doktor ve sağlık personeli görevlendirilir.
Okulda acil durumlarda başvurmak üzere;
a) Doktor bölümlü sağlık odası,
b) İlk yardım dolabı,
c) Kurumca hazırlanan ilk yardım talimatı,
d) İlk yardım için gerekli araç-gereç ve sedye,
e) Hastanın en kısa zamanda en yakın sağlık kuruluşuna götürülmesi için
araç,
f) Okul yatılı ise hemşire
hazır bulunur.
Öğrencilerin belli zaman aralıklarında sağlık kontrollerinden geçirilmesi
için gerekli önlemler alınır.
ALTINCI KISIM
Okul-Aile Birliği ve Sosyal Hizmetler
Okul-aile birliği çalışmaları
Madde 56 - Okulda kurulacak olan okul aile birliği çalışmalarında,
31/5/2005 tarihli ve 25831 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Millî Eğitim
Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliği esas alınır.
Okul çevre iş birliği
Madde 57 - Okul çevre iş birliği, okulun aynı zamanda çevrenin kültür
merkezi olması esasından hareket edilerek sağlanır.
Okul çevresindeki kültür ve sanat etkinliklerini izler ve onlardan
yararlanır.
Okulun yakın çevresinde oturanların, kültür ve sanat etkinliklerinde
okulun tesislerinden yararlanması sağlanabilir.
YEDİNCİ KISIM
Çeşitli ve Son Hükümler
Okul binalarının kullanılması, korunması ve güvenlik önlemleri
Madde 58- Okul binaları, eğitim-öğretim hizmetleri dışında başka bir
amaçla kullanılamaz.
Millî Eğitim Bakanlığı Koruyucu Güvenlik Özel Talimatı ve Millî Eğitim
Bakanlığı Binalarını Yangından Koruma Yönergesi çerçevesinde, gelişen ve
değişen teknolojilere uygun olarak gerekli güvenlik önlemleri alınır.
Okulda, gece ve gündüz emniyeti sağlamak için yeterli sayıda güvenlik
görevlisi görevlendirilir. Nöbetçi öğretmenler, öğrencilerin güvenliğini
sağlayacak önlemleri almak ve kontrol etmekle görevlidir.
Kılık-kıyafet
Madde 59- Okulların; yönetici odaları, kurucu odası, derslik, yemekhane,
kantin ve spor salonu gibi her türlü bina, tesis ve kampüsünde ; kurucu,
kurucu temsilcisi, yönetici, öğretmen, uzman ve usta öğreticiler, diğer
personel ile öğrenciler hakkında; 7/12/1981 tarihli ve 17537 sayılı Resmî
Gazete'de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı ile Diğer Bakanlıklara Bağlı
Okullardaki Görevlilerle Öğrencilerin Kılık-Kıyafetlerine İlişkin
Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Tutulacak defter ve dosyalar
Madde 60 - Okullarda tutulması zorunlu olan defter, dosya ve çizelgeler,
ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde tutulur.
Özel eğitim okullarında eğitim şekline göre ayrıca;
a) Defterler;
1)Bireysel Eğitim-İyileştirme (Rehabilitasyon) Programı Öğrenci Kayıt
Defteri,
2)Destek Eğitim Öğrenci Kayıt Defteri,
3)Erken Çocukluk Eğitim Öğrenci Kayıt Defteri,
4)Okul Öncesi ve/veya Hazırlık Sınıfı Öğrenci Kayıt Defteri,
5)Eğitim ve Uygulama Okulu Öğrenci Kayıt Defteri,
6)İlköğretim Öğrenci Kayıt Defteri,
7)İş Eğitim Merkezi Öğrenci Kayıt Defteri,
8)Meslekî Eğitim Öğrenci Kayıt Defteri,
b)Çizelgeler ve Dosyalar;
1)Öğrenci Gelişim Dosyası,
2)Öğrenci Değerlendirme Dosyası,
3)Öğrenci Gelişim ve İzleme Dosyası,
4)Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Dosyası,
5)Öğrenci Seviye Geçiş Dosyası,
6)Aile Eğitimi Dosyası
bulunur.
Okulun gelir kaynakları
Madde 61 - Gelir kaynakları şunlardır:
a)Öğrenci ücretleri
b)Diğer gelirler
Aday öğretmenler
Madde 62 - Aday öğretmen, uzman ve usta öğreticiler hakkında Millî Eğitim
Bakanlığına Bağlı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği ile Özel Öğretim
Kurumlarında Görevlendirilen Personelin Adaylık İşlemleri ile Sicil ve
Disiplin Amirleri Hakkında Yönerge hükümleri uygulanır.
Öğretmenlerin iş başında eğitimi
Madde 63- Kurumlar öğretmenlerini yetiştirmek için gerekli önlemleri alır.
Ayrıca öğretmenler Bakanlıkça açılacak hizmet içi eğitim kurslarına
katılırlar. Bünyesinde alanında bilim uzmanı veya doktora yapmış uzman
çalıştıran kurumlar, hizmet içi eğitim kursları düzenleyerek
öğretmenlerini ve usta öğreticileri hizmet içi eğitimden geçirebilirler.
Diğer kurumlar ise üniversitelerle iş birliği yaparak hizmet içi eğitim
kurslarında öğretmenlerini geliştirebilirler. Hizmet içi eğitim
programları, süresi ve tarihi valiliğe gönderilip onay alınır.
Mevzuat hükümleri
Madde 64 - Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan konularda, dengi benzeri
kurumların ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
İç yönetmelik
Madde 65- Her özel, özel eğitim okul yönetimi; bu Yönetmelik
doğrultusunda, birimleri, personelini, kayıt-kabulü ve nakiller ile diğer
maddelerdeki seçeneklerden, uygulayacakları hükümleri alarak okullarının
iç yönetmeliğini hazırlar. Bu Yönetmelik maddelerinden farklı uygulama
yapacak olan özel okullar yönetmeliklerinin farklı maddelerini Talim ve
Terbiye Kurulunca onaylanmak üzere Bakanlığa gönderir.
Yürürlük
Madde 66- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 67- Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.
Ek-1/a OKULDA BULUNAN BİRİMLER, UYGULANAN PROGRAMLAR VE OKULLARIN ÖĞRETİM
ŞEKLİ
Ek-1/b OKULUN SOSYAL TESİSLERİ
Ek-2 KURUM PERSONELİ