Ne oldu da, Sağlık Bakanlığı müfettişlerden vazgeçmeye karar veriyor?

Söz konusu durum iki açıdan değerlendirilmektedir:

Öncelikle, bilindiği gibi Sağlık Bakanlığı personel harcamaları haricinde tıbbi cihaz, tıbbi sarf malzemesi vb alımları için çok ciddi harcamaları olan bir bakanlıktır. Bakanlığa bağlı küçük bir ilçe devlet hastanesinin bile yıllık döner sermaye bütçesinin yaklaşık 10 ile 12 milyon arasında olduğu bilinmektedir. Diğer taraftan sağlık hizmetlerinin sunumu açısından değişik istihdam şekilleriyle sağlık personeli ve idari personel istihdamı (300 bin personel) söz konusu olmaktadır. Hastanelerin ve bakanlığa bağlı ilgili kurum ve kuruluşlarının hem mali ve hukuki yönden denetiminin hem de kurum ve kuruluşların idari yönden denetiminin sağlanması için Teftiş Kurulu gibi ciddi ve köklü bir denetim geleneği olan denetim birimlerinin böyle bir bakanlık için bulunması, yönetimin bir fonksiyonu olarak zorunlu olduğu düşünüldüğünde, Sağlık Bakanlığının Teftiş kurulu gibi köklü bir geleneği olan bu işi yapmak üzere eğitim alan müfettişlerden oluşan bir kurula yeni tasarıda yer vermemesi kamuoyunda endişeyle karşılanmıştır.

Tasarıda gözetleme ve denetleme kurumu gibi yeni bir birim oluşturulduğu alınan duyumlar arasındadır. Ancak söz konusu kuruma müfettişlerin atanması yerine yetişmemiş ve işin uzmanı olmayanların atamalarının yapılacak olması, müfettişlerin ise araştırmacı olarak atanması, Bakanlığın çok ciddi alımları olan küçük bir hastanenin bile milyonlarca liralık satın almalarının denetleme dışı bırakılacağı endişesini yaratmıştır.

Diğer taraftan Bakanlık gerekli denetimleri yapmak üzere ihtiyaca binaen 2005 yılında 80 müfettişi diğer kurumlardan naklen aldı. Bu süre içerisinde yetiştirilmek üzere her yıl iki defa sınav açarak müfettiş yardımcısı aldı. Halen yaklaşık 49 müfettiş yardımcısının eğitim sürecinde olduğu belirtilmektedir. Yeni tasarıyla müfettişlerin araştırmacı olarak atanması bakanlığın denetim politikasında tutarsızlığı ortaya koymaktadır. 5 yıl önce ciddi bir denetim anlayışıyla politika geliştirerek milyonlarca lira döner sermaye bütçesinin harcaması ve kurum ve kuruluşların mali, hukuki ve idari yönden denetimi ile gerekli inceleme ve soruşturmaların yapılması için elaman temini noktasında naklen müfettiş almaya ihtiyaç duyulurken, şimdi ne oldu da söz konusu denetimin gerekli görülmediği hususu Bakanlıkça açıklığa kavuşturulması gereken bir konudur. Müfettişlerin atanmayacağı gözetleme ve denetleme kurumunun özel bütçeli ve tüzel kişilikli bir kurum olarak hazırlanması bakanlığın bu kadrolar için atayacağı kişilere yönelik bir kayırma politikası olup olmadığı kamu oyunda tartışılmaktadır.

İkinci husus ise; bilindiği gibi müfettişlik mesleği, diğer kamu kurum ve kuruluşlardaki uzmanlık, kaymakamlık, hakim ve savcılık gibi ilgili okul mezunlarını belli bir sınav sürecinden geçerek yardımcı olarak başladıkları bir kariyer meslektir. Söz konusu sınavların kazanılması için okul sonrası ciddi bir çalışma gerekmekte olup, bu mesleği seçenler en az bir yıllık zamanlarını bu sınavlara hazırlanarak geçirmekte, gelecek kariyerlerini buna göre planlamaktadırlar. Yardımcılıktan sonra 3 yıllık eğitim ile yine belli bir sınav sürecinden sonra üçlü kararname ile müfettişlik mesleğine atanılmaktadır. Devletin mali ve insan kaynakların harcayarak yetiştirdiği söz konusu nitelikli personeli, bu şekilde bir kalemde araştırmacı olarak atamanın, ciddi bir haksızlık olduğunu düşünüyoruz. Hayatını bu doğrultuda planlayıp, bu sınavları kazanmak için zaman harcayan, emek veren ve yine belli bir eğitim ve sınav sürecinden sonra üçlü kararneme ile müfettiş olarak atanan personelin araştırmacı olarak atanması, bu personele yapılmış çok ciddi bir haksızlık olduğu gibi, bu husus yetişmiş insan kaynağın çok basit usulle israfı anlamına da gelmektedir.

Tüm bunlar acaba Sağlık Bakanlığında bir akıl tutulması mı olmuştur sorusunu akla getirmektedir. Büyük rakamlı ihalelerin yapıldığı, en küçük hastanesin de bile yaklaşık 10 milyona yakın döner sermaye bütçesinin bulunduğu bir kurumda denetimlerin, inceleme ve soruşturmaların müfettişler eliyle yaptırılmamasının altında yatan gerçekleri Sağlık Bakanlığı açıklığa kavuşturmak zorundadır.

Ak Parti hükümeti kurulduğundan bu yana Bakanlık görevini yürüten Sayın Recep Akdağ'ın, sağlık hizmetleri açısından yaptığı projeler takdire şayan olarak görülse bile, bu derece ciddi bir harcamacı kuruluşun mali, hukuki ve idari denetimi ile sağlık hizmetlerini sunumu hususundaki denetimi ortadan kaldıran, bunu yerine getirdiği kuruma ise müfettişler yerine işin ehli olmayan personelin atanmasının tasarıda yer alması, yolsuzlukların önünü açacağı gibi yapılan yolsuzlukların da denetimsiz kalacağı anlamına gelmektedir.

Umuyoruz ki Bakanlık, hem yönetimin bir fonksiyonu olarak Teftiş kuruluyla ilgili olarak, 2011 yılında yeni kurulan bakanlıklarda olduğu gibi, gerekli düzenlemeyi yaparak hem daha işlevsel hale getirir bir düzenleme yapar, hem de hayatlarını bu doğrultuda planlamış, belli sınavlardan geçerek emek verip kariyer bir meslek edinmiş müfettişlere karşı yapılacak olan haksızlığa bir an önce dur der. Sayın Recep AKDAĞ'ın, halihazırda müfettiş yardımcısı olarak mesleğe başlamış olan 49 müfettiş yardımcısını ve bu mesleği işin uzmanı olarak yetişip icra eden yaklaşık 200 müfettişi, hem kamu menfaati açısından hem de bireysel haklar açısından ciddi bir politikasızlığın kurbanı haline getirilmenin örneğini sunmayacağına inanıyoruz.