Engellilerle ilgili Bakan Çelik'ten çarpıcı rakamlar
Kahramanmaraş Milletvekili Durdu ÖZPOLAT tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk ÇELİK'e sorulan yazılı soru önergesine verilen cevapta engelli çalışanlara ilişkin çarpıcı rakamlara ve bilgilere yer verilmiştir.
Verilen bilgilerde ısrarla engelli kavramı yerine özürlü kavramının kullanılması engellileri üzeceğe benziyor. Tavsiyemiz Bakanlıkların bu tür konularda daha duyarlı olmalarıdır.
Soru önergesinde neler yer alıyor
Devletin resmi rakamlarına göre Ülkemizde 10 milyona yakın engelli vatandaşımız yaşamaktadır. Erkek engellilerin toplam nüfusa oranı % 11,1, kadın engellilerin toplam nüfusa oranı ise % 13,4 dür. Engelli vatandaşlarımızın 5378 sayılı Özürlüler Kanunu ile çevreye uyum sağlaması ile ilgili bir takım düzenlemelerin yapılmaması zaten aileleri ve yakın çevreleri üzerinde sosyal ve psikolojik açıdan baskıya sebep olurken, bir de işsizlik sorunu engelli vatandaşlarımızın iyice belini bükmektedir.
Bu çerçevede;
1- Kamuda çalıştırılan engeli vatandaşlarımızın sayısı ne kadardır?
2- Kamuda çalıştırılması gerekirken boş tutulan engelli vatandaşlarımıza ait kadro sayısı ne kadardır?
3- 4857 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi kapsamında özürlü çalıştırması gerekirken çalıştırmayan kaç özel sektör iş yeri vardır?
4- Bu özel sektör işletmelerinden kaç tanesine ne kadarlık cezai işlem yapılmıştır?
Soru önergesine verilen cevapta engellilere ilişkin çarpıcı rakamlara yer verilmiştir.
Kamu kurum ve kuruluşlarında çalıştırılan özürlü işçi sayısı 12.302
2012/Mayıs ayı verilerine göre, kamu kurum ve kuruluşlarında çalıştırılan özürlü işçi sayısı 12.302, kamu kurum ve kuruluşlarının açık özürlü işçi kontenjan sayısı ise 1.080'dir.
Özel sektörün çalıştırdığı özürlü işçi sayısı ise 72.919
2012/Mayıs ayı verilerine göre, 4857 sayılı İş Kanununun 30 uncu maddesi kapsamında özürlü işçi çalıştırması gereken 16.121 özel sektör işvereninin çalıştırdığı özürlü işçi sayısı ise 72.919'dur.
Özel sektörde 22.248 özürlü işçi kontenjan açığı bulunuyor
4857 sayılı İş Kanununun 30 uncu maddesi kapsamında özürlü işçi çalıştırması gereken işverenlerden 7680 özel sektör işvereninin 22.248 özürlü işçi kontenjan açığı bulunmaktadır. Ancak, bu 7.680 özel sektör işvereni hiç özürlü işçi çalıştırmıyor anlamına gelmemektedir. Bu say en az 1 kişi dahi olsa özürlü işçi kontenjan açığı bulunan özel sektör işveren sayısını ifade etmektedir.
Yasal zorunluluğa uymayanlara her engelli ve çalıştırmadığı her ay için 1700 TL ceza
4857 sayılı İş Kanununun 30 uncu maddesi gereğince işverenlerin açık kontenjanları Türkiye İş Kurumu tarafından takip edilmekte olup, yasal zorunluluğa uymayan işverenlere aynı Kanunun 101 inci maddesine göre idari yaptırım uygulanmaktadır.
Yine aynı maddeye istinaden özürlü çalıştırma yükümlülüğüne uymayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı her özürlü ve çalıştırmadığı her ay için ilgili Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünce 2012 yılında 1.700 TL idari para cezası uygulanmaktadır. Kamu kuruluşları da bu para cezasından hiçbir şekilde muaf tutulmamaktadır.
Ancak özürlü çalıştırma yükümlülüğüne uymayan işverenlere kesilen ve tahsil edilen idari para cezaları, Kurumca açılan tek bir hesapta tutulduğu için ne kadarının özel sektör işverenine ne kadarının kamu işverenine ait olduğu ayrıştırılamamaktadır.
60.089.271,79 TL idari para cezası kesilmiş
11.07.2012 tarihi itibarıyla özürlü işçi çalıştırma yükümlülüğüne uymadığı için işverenlere kesilen ve tahsil edilen idari para cezaları hesabında 60.089.271,79 TL bulunmaktadır.
Halen 31.111 engelli memur kadrosu boş
Kamu kurum ve kuruluşlarında özürlü çalıştırma yükümlülüğü kapsamında kabul edilen dolu memur kadro sayısı 1.767.100 olup, bu çerçevede özürlülere tahsis edilmesi gereken kadro sayısı 53.013'dür. Bu kadroların 21.902 si dolu, 31.111'i ise halen boş bulunmaktadır. Ayrıca, boş kadrolardan 7.746'sı için ilana çıkılmış olup, bunlardan 5.254 üne yerleştirme yapılmıştır.
Görünen o ki özel sektöre tolerans gösterilmezken kamu kesimi engelli çalıştırmamakta hala ısrar ediyor. Peki özel sektörün suçu nedir?