Artık, hakim ve savcı atamalarındaki mülakat, yasaya aykırı denemeyecek
AKP, yargıdaki 4 bin 62 boş yargıç ve savcı kadrosuna yapılacak atamalar açısından büyük önem taşıyan, tartışmalı kanun teklifini hızla yasalaştırmaya hazırlanıyor
Gökçer Tahincioğlu - Ankara
Kamuoyundaki tartışmalara rağmen yargıç ve savcı adaylığı mülakat sınavının Adalet Bakanlığı tarafından yapılması uygulamasından vazgeçmeyen AKP, bu konuda elini çabuk tutmaya kararlı. AKP, yargıdaki toplam yargıç-savcı sayısının yüzde 40'ına denk düşen 4 bin 62 boş kadroya önümüzdeki yıllarda yapılacak atamalar açısından büyük önem taşıyan kanun teklifini hızla yasalaştırmaya hazırlanıyor.
Hâkimler ve Savcılar Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, yargı organlarının görüşü alınmadan, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) üyelerinin görev gezisinden dönüşü beklenmeden bugün TBMM Adalet Komisyonu'nda görüşülmeye başlanacak.
Adalet Bakanlığı, geçen yıl yapılan yargıç ve savcı adaylığı mülakat sınavının ve sınav yapılmasına olanak tanıyan yönetmeliğin yürütmesini durduran Danıştay'ın kararını yönetmelik değişikliği yaparak aştı ve sınav yapmayı sürdürdü.
AKP, HSYK'yı beklemiyor
AKP şimdi de söz konusu yönetmelik değişikliğini yasalaştırmaya hazırlanıyor. AKP Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç tarafından 14 Kasım'da TBMM'ye sunulan yasa teklifiyle, eleştirilere neden olan yönetmelik hükümleri yasaya taşınıyor.
14 Kasım'da TBMM'ye sunulan teklif, 19 Kasım'da Adalet Komisyonu'na sevk edildi. Komisyon, 21 Kasım'da teklifle ilgili ilk görüşmeyi yaptı. AKP'li üyelerin oylarıyla teklifin alt komisyonda görüşülmesi önerisi reddedildi. Alt komisyona gönderilmeyen teklif bugün Adalet Komisyonu'nda yeniden görüşülecek.
Bu görüşmenin Yargıtay ve Danıştay'dan teklifle ilgili görüş alınmadan yapılması, yargıda eleştirilere neden oldu. HSYK üyelerinin önceden Adalet Bakanlığı'nca planlanan yurtdışı gezisinde bulunduğu dönemde teklifin görüşülmesi de yargıda tepki yarattı. HSYK üyelerinin, İtalya ve Fransa'daki yargıç-savcı meslek kurullarının yapısını incelemek üzere 24 Kasım'da çıktıkları resmi gezi 2 Aralık'ta bitecek.
Dava açılamayacak
Teklifin yasalaşması halinde, 4 bin 62 boş kadro için bundan sonra yapılacak yargıç ve savcı adaylığı mülakat sınavlarına karşı Danıştay'da dava açılamayacak. Sınavda haksız biçimde başarısız gösterildiğini savunan adaylar, yönetmelik ile yasa hükümleri benzer olduğu için yasaya aykırılık iddiasında bulunamayacak.
YARSAV Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu, Adalet Bakanlığı'nın mülakat yetkisini HSYK'ya devretmesi gerektiğini belirterek, yargı bağımsızlığının tartışmalı düzenlemelere konu edilmemesi çağrısında bulundu. Eminağaoğlu, "Mülakatı siyasi bir organ olan bakanlığın yapması yargı bağımsızlığını zedeliyor. AB İlerleme Raporu'nda da bu belirtiliyor. Uygulama, BM ve Avrupa Konseyi ilkelerine de aykırı" dedi.
Avukatlara mülakat kıyağı
AKP tarafından Meclis'e getirilen teklifte, Danıştay'ın yürütme kararının durdurmasından sonra çıkarılan yönetmelikten farklı hükümler de bulunuyor.
Teklifte, yargıç ve savcılığa geçecek avukatları belirleme yetkisi Adalet Bakanlığı'na veriliyor. Buna göre, avukatlar, bakanlığın mülakat sınavından geçerek mesleğe alınacak. Mülakata girecek avukatlar, sadece kendi aralarında yapılacak yazılı sınavla belirlenecek. Avukatlar, diğer hukuk fakültesi mezunlarının girdiği sınava girmeyecek.
'Çağdaş yaşam kriteri yok'
Danıştay'ın yürütmeyi durdurma kararında, mülakat sınavındaki önemli kriterler arasında "adayların çağdaş yaşam anlayışına sahip olmaları" da gösterildi. Yönetmelikte de bu kriter yer alıyor. Teklifte, yönetmelikteki diğer tüm kriterlerin sıralanmasına rağmen, bu kritere yer verilmedi.