İlaç yokluğu krizi geçen yıla göre katlandı!

Türkiye'de ilaç yokluğu her geçen gün derinleşiyor.

Eczanelerde artık sadece nadir ilaçlar değil, en temel ağrı kesiciler ve çocuk şurupları bile bulunamıyor.

Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) Genel Başkanı Ecz. Nurten Saydan, yaptığı açıklamada durumun geldiği noktayı "kritik eşik" olarak nitelendirdi.

Saydan, ilaç tedarikinde yaşanan sıkıntının yalnızca birkaç kalemde değil, yüzlerce ilacı kapsadığını belirterek, "Şu anda Türkiye genelinde piyasada bulunamayan ilaç sayısı resmi makamların açıkladığının çok üzerinde. Bu liste; basit ağrı kesicilerden tutun grip aşıları, tansiyon, diyabet, depresyon, parkinson ve kanser ilaçlarına kadar uzanıyor. Mevsim itibarıyla uygulanması gereken grip aşılarını dahi temin edemiyoruz" dedi.

"KUR FARKI DERİN BİR KRİZ YARATTI"

İlaç yokluğunun temel nedeninin kur farkı olduğunu vurgulayan Saydan, ilaç fiyatlandırmasında kullanılan Euro kurunun bir yılı aşkın süredir güncellenmediğini hatırlattı.

"İlaç Euro kuru hala 21,67 TL seviyesinde. Oysa piyasadaki gerçek kur 49 TL'ye yaklaştı. Bu fark, özellikle ithal ilaç veya hammadde temin eden firmaların Türkiye'ye ürün getirmesini ekonomik açıdan imkansız hale getiriyor. Firmalar ya ilaç göndermiyor ya da sınırlı miktarda gönderiyor. Sonuç olarak eczaneler boş raflarla, hastalar ise karşılanamayan reçetelerle karşı karşıya kalıyor."

KRONİK HASTALAR ZOR DURUMDA

Saydan'a göre, ilaç yokluğunun en ağır etkisi kronik hastalıklarla mücadele eden vatandaşlarda görülüyor.

"Kanser, diyabet, kalp-damar, parkinson gibi hastalıklarda kullanılan ilaçlar şu anda piyasada neredeyse yok. Özellikle kemoterapi ilaçları, insülinler, tansiyon hapları ve ritim bozukluğu ilaçları bulunamadığı için hastalar tedavi sürekliliğini sağlayamıyor. Hatta çocuklarda ateş düşürücü ve grip şurubu gibi basit ilaçlar bile tedarik edilemiyor."

KISA VADEDE KUR GÜNCELLEMESİ ŞART

TEİS Başkanı, çözümün kısa ve uzun vadede iki yönlü olması gerektiğini ifade etti:

"Kısa vadede ilaç fiyatlandırmasında kullanılan sabit Euro kuru derhal gerçek seviyeye çekilmeli. Şubat 2026'yı beklemeden revizyon yapılmazsa, bulunamayan ilaç sayısı hızla artacak. İnsanlar sağlıklarını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabilir."

UZUN VADEDE YENİ BİR MODEL GEREKİYOR

Saydan, kalıcı çözüm için İlaç Fiyat Kararnamesi'nin köklü bir şekilde revize edilmesi gerektiğini vurguladı:

"Mevcut sistem, ekonomik gerçeklerin çok gerisinde kalıyor. Her yıl sabit oranda artan ve 'Dönemsel Avro Değeri (DAD)' olarak uygulanan bu model, ilaç bulunurluğunun önündeki en büyük engel. TEİS olarak önerimiz, döviz kuru yerine enflasyon bazlı, güncel ekonomik verilere duyarlı bir fiyatlandırma sistemine geçilmesi. Böylece hem firmalar zarar etme endişesi yaşamaz hem de halk ilaca erişimde bu kadar büyük zorluk çekmez."

"SAĞLIKTA KRİZİN BEDELİNİ HALK ÖDÜYOR"

Eczacılar, son bir yılda hem vatandaşların hem de sektörün ağır bir yük altında kaldığını söylüyor. Boş rafların arasında hizmet vermeye çalışan eczacılar, "Bir ilaç için günlerce arayışta olan vatandaşlar var. Artık bu sorun bir tedarik değil, halk sağlığı krizidir" diyerek çağrıda bulunuyor.

Saydan'ın son mesajı ise dikkat çekici:

"İlaç yokluğu artık geçici bir aksaklık değil, yapısal bir soruna dönüştü. Gecikmeden çözüm üretilmezse, vatandaşın ilaca erişimi sadece zorlaşmayacak, bazı tedaviler tamamen kesintiye uğrayacak."

Zekeriya ELTİMUR