20 kurumdan ortak bildiri: Zeytinyağında ihracat yasağını kaldırın
1 Ağustos 2023 tarihinde dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen yasağın 10 aydır kaldırılmaması tepkisini çekti. 20 kurumun imza attığı ortak bildiride, yasağın hemen kaldırılması gerektiğine dikkat çekildi.

Türk zeytin ve zeytinyağı sektörüne yön veren 20 kurum, Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği ev sahipliğindeki toplantıda buluştu. Kurumlar, bir bildiri yayınlayarak, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki yasağın hemen kaldırılması talebinde bulundu. Ortak bildiride, tarım ürünlerindeki ihracatın üreticilerin sigortası olduğu, üreticilerin elinden sigortasının alınmaması gerektiğine vurgu yapıldı.
"Bu süreçteki kaybımız 400 milyon avro civarında oldu"
20 kurumun imza attığı ortak bildiride, "2023-24 sezonunda, Ulusal Zeytin
ve Zeytinyağı Konseyinin belirlediği 185 bin ton rekolte ve bir önceki rekor
üretimin olduğu yıldan 170 bin ton devir stoku ve Suriye'den gelen 30 bin tonla
beraber 385 bin ton zeytinyağı arzı oluşmuştur. Tahmini 60 bin ton zeytinyağı
ihracatı ve 125 bin ton tüketim ile önümüzdeki sezona 200 bin ton zeytinyağı
stoku devredecektir. Bu miktar iç piyasanın ihtiyacını rahatlıkla karşılayacağı
gibi, ihracat yapılmasına da imkan sağlayacaktır. İspanya ve diğer üretici ülkelerde
yaşanan rekolte kayıpları ve ülkemiz üretimindeki artış ülkemizin ihracat yapması
için önemli bir fırsat sundu. Dünya fiyatları 10 Avro seviyesindeyken ve bu
yüksek fiyatlarla ihracat yapabilecekken fırsat kaçırılmaya devam etmektedir.
Zeytinyağı ihracat kısıtlaması zeytinyağlarının uygunsuz şartlarda stoklanmasını
ve kalite kaybını beraberinde getirdi. Bu süreçteki kaybımız 400 milyon avro
civarında oldu" görüşüne yer verildi.
"Tedbir kararı alındığında 180 TL olan zeytinyağı 350 TL seviyelerine
çıktı"
Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen tedbirin iç piyasada fiyatların
düşmesi amacıyla alındığına dikkat çekilen açıklamanın devamında, "Tedbir kararı
alındığında 180 TL olan zeytinyağı fiyatı düşmek bir tarafa 350 TL seviyelerine
çıkmıştır. İhracatımız 2022/23 sezonunda 150 bin ton iken, 2023-24 sezonunda
yüzde 70 civarında kan kaybetmiştir. Tedbir kararı nedeniyle zarar gören sadece
ihracatçı olmadı. Üretici ürünlerini ihracatçılara satamadığı için üreticilerimizde
gelir kaybına uğradı. Her şeyden önce Türkiye ve Türk zeytinyağı ihracatçıları,
ihraç pazarlarında itibar kaybetti" ifadelerine yer verildi.
Türkiye'de 2024/25 sezonunda 400 bin tonun üstünde rekolte bekleniyor
Türk zeytincilik sektörünün 20 güçlü kurumu ortak bildiride, Türkiye'nin yıllık
zeytinyağı tüketiminin 120 bin ton seviyesinde olduğuna dikkat çekerken, 2024-25
sezonuna ilişkin bir projeksiyon ortaya koydu.
Açıklamanın devamında, "2024-25 200 bin ton civarı bir stokla giriyoruz. 50
bin ton Afrin zeytinyağını ve beklenen 400 bin tonun üstündeki rekolteyi dikkate
aldığımızda 600-650 bin ton zeytinyağı varlığıyla karşı karşıyayız. Bu zeytinyağını
koyacak tank kapasitemiz bile yok. Bu şartlarda zeytinyağlarımız hızla değer
kaybedecek ve sızma zeytinyağlarımız rafinajlığa dönüşecektir. Ağaçlar tam verime
geçtiğinde 650 bin ton zeytinyağı ve 1 milyon 200 bin ton sofralık zeytin rekoltesi
öngörülmektedir. Bu rekoltenin katma değere dönüşmesi için ihracatçılarımız
ve üreticilerimizin teşvik edilmesi büyük önem ve öncelik taşımaktadır. Aksi
takdirde 1980'li yıllarda zeytin ağaçlarını kesen üreticilerimiz, içi kan ağlayarak
mevcut zeytin ağaçlarını da kesmek zorunda kalacaktır. Üreticileri zeytin ağaçlarını
kesmek zorunda bırakmamalıyız. Dünya genelinde de zeytinyağı rekoltesi yüksek
olduğu için ihracat fiyatlarının düşmesi söz konusu olacaktır. Tedbir kararı
devam ettiği takdirde sektörün tüm paydaşları ve ülkemiz kaybedecektir"
denildi.
Bildiriye imza atan 20 kurum şöyle:
"Akhisar Ticaret Borsası, Akhisar Ticaret ve Sanayi Odası, Aydın Sanayi
Odası, Aydın Ticaret Borsası, Aydın Ticaret Odası, Ayvalık Ticaret Odası, Ayvalık
Zeytin Üreticileri Derneği, Burhaniye Ticaret Odası, Edremit Ticaret Borsası,
Edremit Ticaret Odası, Ege Bölgesi Sanayi Odası, Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları
Birliği, İzmir Ticaret Borsası, İzmir Ticaret Odası, Edremit Körfezi Zeytin
ve Zeytinyağı Üreticileri Federasyonu, Manisa Ticaret Borsası, Manisa Ticaret
ve Sanayi Odası, Söke Ticaret Borsası, Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği, Tire
Ticaret Odası ve Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi."