Kaymakamın inşaatı haberi ne kadar doğru?
Büyükada'da imar mevzuatına aykırı olarak yapıldığı gerekçesiyle ortaya çıkan bir onarım ihtilafı, bina sahibinin Adalar Kaymakamı olması nedeniyle özel bir haber değeri taşıdı. İtirazlar da peşinden geldi.
11 Ağustos tarihini taşıyan baş sayfada, sol alt köşede Kaymakamın Kaçak İnşaatı başlıklı haber, ana konumuz. Başlığın altında şöyle minik bir spot var:
"Adalar Kaymakamı Mevlüt Kurban'ın Büyükada'da 120 bin Euro'ya aldığı tarihi köşke kaçak inşaat çalışması nedeniyle mühür vuruldu." İç sayfadaki spotta da Kurban'ın "basit onarım" ruhsatıyla kaçak inşaat yaptığı iddialarına yer verilmiş.
Erhan Öztürk imzalı haberde kaymakamın köşkü 120 bin Euro'ya satın almış olduğu belirtilmiş. İhbarı Kamil Akın isimli bir kişi yapmış. Şikâyet İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne ve 5 numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'na verilmiş. Belediyeye bağlı Koruma Uygulama Denetim Birimi Müdürlüğü (KUDEB) ekipleri "çatının yükseltilmesi", arka bahçeye pencereler açılması" ve "balkonların büyütülmesi" tespitleriyle inşaatı durdurmuş. Uygulamayı yapan mimar ise KUDEB'e dilekçe verip istifa etmiş (nedeni haberde yok).
Adada oturan bazı SABAH okurları, haberin çıktığı gün okur temsilciliğini arayarak, "haber kaymakama karşı bir kampanyanın parçasıdır" dediler.
Hemen ardından Kaymakam Mevlüt Kurban'dan bir açıklama geldi.
"Bu yazılanların hiçbirisi doğru değildir" diye yazan Kaymakam, itirazlarını şöyle açıyor:
- İnşaat onarım işi KUDEB'den izin alınarak yapılmıştır, kaçak değildir.
- Arsanın toplamı 72.5 m2'dir. Bina bu arsanın yaklaşık 55 m2'sine oturmaktadır. Yaklaşık 17.5 m2'lik bahçe halen mevcuttur.
- 120.000 Euro değil, yarısına yakın bir bedelle Avukat Vedat Yardeniz vekaleti ile satın alınmıştır. Onarım işi de dahil olmak üzere 80.000 YTL Adalar Ziraat Bankası Şubesi'nden kredi çekilmiştir. 25.000 YTL idareciler vakfından kredi alınmıştır. 35.000 YTL de kişisel tasarrufumuz olarak bu amaçla kullanılmıştır.
- 55 m2'lik bir alana oturan bina 2.5 katlı olarak satın alınmış, 2. sınıf tarihi eser olduğu 5 Nolu Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'na tespit ettirilmiştir.
- Önemli ölçüde zamanın tahribatına uğramış bu ahşap yapı KUDEB'den alınan onarım izniyle birlikte daha fazla zarar görmemesi için onarım işine başlanmış, yazın Adalarımızda inşaat yasağı olması nedeniyle tamamlanmamış bir biçimde onarıma ara verilmiştir.
- Çatının da önemli ölçüde yıpranmış ve bazı bölümlerinin çökmüş olması nedeniyle çatı kaldırılarak gerekli düzenlemeler yapılarak eski eğimine kavuşturulmuştur.
- Balkonun da ilk satın alma sırasında yanında ve uç kısmında bazı kopmalar nedeniyle düzeltmeler yapılmıştır. Bu nedenle 35 cm genişlik veya farklılık ortaya çıkmış olabilir.
İtirazların devamı da geldi.
Aralarında Yalım Eralp, Fatmagül Berktay, Ruhi Ayangil , Niyazi Dalyancı, Ataol Behramoğlu, Necmi Tanyolaç, İpek ve Oral Çalışlar, Gündüz Mutluay ve Oktay Yenal gibi ada sakini SABAH okurlarının da bulunduğu bir grup, gazeteye kısaltarak aktardığım şu açıklamayı gönderdi:
"Sayın kaymakam... görev yaptığı uzun süre sonunda elde ettiği birikimini, önemli ölçüde de borçlanarak, yazıldığı gibi bir köşkü değil, yıkılmaya yüz tutmuş mütevazı bir binayı satın alıp aslına sadık kalarak onarmaya çalışmakla göstermiştir. Binanın onarımı henüz tamamlanmamıştır. Adalar'da yaz mevsimi süresince (Haziran-Ekim) inşaat yasağı bulunmaktadır. Bu nedenle inşaatın kurul tarafından durdurulduğu iddiası komiktir. Binanın onarımı, (KUDEB) denetimindedir. Bu denetim sonucu uygulamada ortaya çıkabilecek eksiklikler düzeltilebilir eksikliklerdir. Ama haberde konu edildiği kaçak inşaatın durdurulması bilgisi tümüyle yanlıştır."
Yorum: Haber eksik
Boğaz ve özellikle Adalar, imar mevzuatı, bürokrasi, siyasi eğilimler ve kişisel ilişkiler (husumet gibi) açılarından çok karmaşık alanlar. Adalar Kaymakamı ile ilgili haber, bu karmaşık fotoğrafın hayli bulanık yeni bir karesini oluşturmakta.
Arka plan olarak şu iki noktayla başlayalım: İhbarı yapan kişi -Kamil Akın-farklı kaynaklardan anlaşıldığı kadarıyla Büyükada'da pek sevilen, olumlu bakılan biri değil. Tabii ki bu haklılık-haksızlık ölçütü olamaz, ama bilinmesinde yarar var. İkincisi, bazı inşaat ihalelerine engel olduğu gerekçesiyle kaymakamın etrafında bir husumet çemberi oluştuğu da yaygın bir kanaat olarak dile getiriliyor. Elbette bu da haklılık-haksızlık ölçütü olamaz.
Ama, böyle karmaşık bir fotoğraf karesi çeken bir haberin, bu arka planı mutlaka anlatması gerekirdi.
Habere itirazda kritik bir nokta, esasen, "inşaatın durdurulması" ile ilgili.
Haberde inşaatın kim tarafından, nasıl "durdurulduğu" açık ve net değil.
Öztürk, "belediye tarafından durduruldu" görüşünde, KUDEB'in tutanağından elde ettiği kanaate dayanıyor. "Ben binanın satın alınmasından beri süreci yakinen izledim" diyen SABAH okuru, emekli diplomat Yalım Eralp ise "Kaymakamın onarıma bu tarihten sonra devam etmediğini birebir biliyorum. Belediye'nin 'inşaata devam etmeyin' tebliği de şifahen 15 Haziran'dan sonra yapılmış" diye açıklama getiriyor.
Gazeteciliğin alfabesi bize şunu söyler: Eğer haberin bir ihtilafı anlatıyorsa, iddia ve suçlama içeriyorsa, haberinde ilgili tüm taraflara söz, cevap ve savunma hakkı tanımak zorundasın. Aksi halde yarım yamalak iş yapmış olursun. Hukuksal ihtilaflarda kimseyi peşinen suçlu ilan edemezsin; onu ancak yargı yapabilir. Haber eksikse, adaletsizlik duygusu okura olumsuz yansır. Habercilik adil olmalıdır.
Haberin sayfada basılı, internette yayınlanan (okurların gördüğü) haline bakıldığında iki önemli eksiklik var: Kaçak inşaatla suçlanan kaymakam ve istifa ettiği belirtilen mimarın görüşleri yok. Hakkaniyetli olunmalı, "gerçeğin tüm yüzü" yansıtılmalıydı.
Muhabir kaymakamı iki kez aramış, bulamamış ve özgün habere bu bilgiyi koymuş. Ama okur bunu göremedi, neye yarar?
Editör Esin Sungur bu ifadeyi sayfaya koymamış. Yanlış.
Ezcümle, haber, bu haliyle sayfada iyi durmuyor. En azından, kaymakamın açıklaması kaçak inşaat haberini izleyen günlerde yayınlanmalıydı.