Toplanan vergi iade fişlerini çöpe mi atacağız?
ÖNCEKİ gün, Celal Pir'in yönettiği "NTV'ye Sorun"
programında, izleyicilerin en çok merak ettiği ve sorduğu soru buydu...
İlk soruları kısa kısa yanıtladım ama baktım ki soruların arkası kesilmiyor.
Program bittiğinde "En iyisi bu konuyu Hürriyet'te ayrıntılı olarak yazayım.
Milyonlarca ücretlinin de merakını gidermiş olurum" diye düşündüm.
FİŞ TOPLAMA KALKMADI
Ücretliler, Ocak ayından bu yana, "vergi iadesi" alabilmek için, fiş ve fatura
topluyorlar. Basında "Ücretlilere vergi iadesi kalkıyor" diye haberler çıkınca,
kafaları karışmış. "Biz şimdi altı aydır boşuna mı fiş topladık?" diye tepki
gösteriyorlar ya da "Topladığımız fişleri çöpe mi atacağız?" diye soruyorlar.
Öncelikle, milyonlarca ücretliyi rahatlatacak yanıtı verelim;
1- Ücretlilere vergi iadesi ve bununla ilgili fiş toplama kalkmadı. Ücretliler,
fiş ve fatura toplamaya devam etsinler.
2- Ücretlilere vergi iadesinin kaldırılması ancak yasa ile olur. Şu anda bırakın
böyle bir yasayı yasa tasarısı bile ortada yok.
3- Ücretlilere vergi iadesinin, 2007 yılından itibaren kaldırılması yönünde bir
düşünce var. IMF yıllardır "Ücretliye ve emekliye vergi iadesini kaldırın"
diyor. Emekliye vergi iadesi, 2006 yılı başından itibaren kaldırıldı. Büyük bir
olasılıkla, 2007 yılı başından itibaren "Ücretlilere vergi iadesi" de
kaldırılacak.
4- Emeklilere ödenen vergi iadesi kaldırıldığında, emekli aylıklarına, vergi
iadesi tutarına yakın bir artış yapıldı. Ücretlilere vergi iadesi
kaldırıldığında da ücretlileri mağdur etmeyecek bir formül düşünülüyor. Çağdaş
ülkelerde, başarı ile uygulanan "En az geçim indirimi" ya da "özel indirim"
benzeri bir uygulama üzerinde çalışılıyor. Gelecek yazılarımızda, bu konuda
ayrıntılı bilgi vereceğiz.
2006 YILI FİŞLERİNE İADE VAR
Ücretlilere vergi iadesi uygulaması, 2006 yılı sonlarına doğru çıkartılacak bir
yasa ile kaldırılsa dahi ücretliler, 2006 yılı için topladıkları fiş ve
faturaların, vergi iadesini alabilecekler. Ücretliler açısından "kazanılmış hak"
olan vergi iadesinin, geriye dönük bir yasa çıkartılarak alınması, hukuken
mümkün değil. Kaldı ki böyle bir düşünce de gündemde değil.
Geçmiş yıllarda olduğu gibi, 2007 yılı 1-20 Ocak tarihleri arasında, vergi
iadesi zarflarını verecekler. Hemen ardından da bu fiş ve faturalar nedeniyle,
vergi iadesinden yararlanacaklar.
GÖZÜ AĞRIYANA DİŞ TEDAVİSİ
Fiş ve fatura toplanması suretiyle, emekliler ve ücretlilere "vergi iadesi"
yapılması olayında, kişisel düşüncemiz IMF'nin ve bu yöndeki Hükümet
düşüncesinden farklı. Türkiye ekonomisinin, yıllardır en önemli sorunu "kayıtdışı"
olayı ile ilgili... Kayıtdışılığı önlemenin bir yolu da belge düzeninin
oturtulması yani yapılan her hizmet ya da mal satışı için, fiş veya fatura
düzenlenmesinin sağlanması ile ilgili...
Milyonlarca emekli ve ücretli, fiş ve fatura toplayarak, bir anlamda "Fahri
Maliyeci" görevini üstleniyorlardı. Şimdi çok kişi "Nasıl olsa fiş toplama yolu
ile vergi iadesi kalktı" diye, belge istemeyecek ya da karşı taraf vermeyecek.
Adamın birinin gözü ağrıyormuş. Arkadaşına "Ne yapabilirim?" diye sormuş. O da;
"- Göz ağrısını bilmiyorum ama geçenlerde dişim ağrımıştı. Çektirdim ve ağrıdan
kurtuldum" demiş.
Fıkrada olduğu gibi, vergi iadesinin kaldırılması da "Gözü ağrıyana diş
tedavisi"ne benziyor...
Sistemi kaldırmak yerine, vergi iadesinden yararlanabilecek harcamaların kapsamı genişletilse ve vergi iade oranları artırılsa, daha anlamlı olurdu...
şükrü kızılot/hürriyet