İstanbul'a vize hazırlığının ilk adımı

(Atilla Güner / Vatan)

Başbakan Erdoğan ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Topbaş'ın istediği İstanbul'a vize uygulaması başlıyor. İlk adım 1 Mayıs'ta. Öncelik nüfus hareketini takipte olacak.

Muhtarlar nüfus sureti için gelen herkesi, küçük bir kamerayla bilgisayara kaydedecek. Hangi ilden geldiği, kan grubu, vergi numarası kayda geçecek. Bu sayede mahalle mahalle nüfus hareketi izlenebilecek

Milli Güvenlik Kurulu'nun (MGK) son toplantısında gündeme gelen "iç göç" ile ilgili sağlıklı bilgilere ulaşabilmek için yakında yeni bir proje devreye girecek. Yılda yaklaşık 300 bin kişinin göç ettiği İstanbul'a yerleşmeye gelenler bundan böyle fotoğraflarıyla birlikte bilgisayar ortamında kayıtlara geçirilecek. Emniyet Genel Müdürlüğü'nün Mobese (Mobil Elektronik Sistem Entegrasyonu) adlı projesi için İstanbul'daki 950 mahalle muhtarına eğitim verilmeye başlandı. Muhtarlar, ikametgah ve nüfus sureti almak için kendilerine başvuracak herkesin görüntüsünü "Webcam" ile sisteme kaydedecek. Emniyet birimleri, İstanbul'da ikamet eden milyonlarca kişiye ait fotoğraflı bilgilere, on-line sistemle anında ulaşabilecek. İstanbul Valisi Muamer Güler kente gelenlere "vize konulmasını" savunduğu için söz konusu bu proje, "vize hazırlığı" olarak yorumlanıyor.

1 Mayıs'ta başlıyor

Kentteki tüm muhtarlık kayıtlarının merkezi bilgisayar sistemine bağlanmasını amaçlayan MOBESE projesi için 32 ilçede muhtarlara eğitim veriliyor. Emniyet Genel Müdürlüğü'nün mali imkanlarıyla hayata geçirilecek olan bu sistemde, muhtardan belge almak isteyen herkese nüfus bilgileri dışında şu sorular yöneltilecek: Yaşlılık maaşı alıp almadığı, Yeşil Kart sahibi olup olmadığı, hangi ilden geldiği, kan grubu, özürlü olup olmadığı, vergi numarası, bağlı olduğu vergi dairesi...

Projenin en ilginç yanı ise, kayıtların fotoğraflı olarak tutulması. Muhtarlığa başvuran herkes, webcam adı verilen görüntü kaydedici cihazın karşısına geçerek poz verecek. Böylelikle mahalle sakinlerinin son durumlarını gösteren fotoğraf sisteme girmiş olacak. Uygulama 1 Mayıs'da önce istanbul'un Fatih ilçesinde başlayacak.

Pilot bölge Fatih

Öncelikle Fatih ilçesindeki muhtarların ADSL'le İlçe Emniyet Müdürlüğü'ne bağlanacağını belirten yetkililer, "altyapı tamamlandıkça diğer bölgelerin de aşamalı olarak devreye girececeğini" söylediler.

İlk aşamada sadece emniyet birimleriyle sağlanacak on-line bağlantı, daha sonra Kaymakamlık ve Valilik makamlarıyla da entegre hale getirilecek.

Diyarbakır'da kısmen kullanılan projenin önümüzdeki aylarda Ankara ve büyük göç alan Mersin'de de devreye girmesi için çalışmaların sürdüğü de belirtiliyor.

İstanbul Valisi Muammer Güler'in, İstanbul'a gelenler için vize getirilmesinden yana olduğu biliniyor. Vali Güler, son olarak Posta gazetesinden İdris Akyüz'e verdiği röportajda, "İstanbul'a göçü azaltmak için alınacak her türyü önlemden yanayım. Vize de buna dahil. İstanbul doldu taştı. Yakında kente adım atacak yer kalmayacak" demişti. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da vizenin yumuşatılmış hali olan "zorunlu nakil belgesi getirme" uygulamasına sıcak baktığı basına yansımıştı.

Muhtarlar Derneği Başkanı
Kim, neden geliyor bileceğiz

İstanbul Muhtarlar Derneği Başkanı Akif Ak da, söz konusu çalışmaların "istanbul'a vize hazırlığı" biçiminde yorumlanabileceği imasında bulunuyor; "Gelenler hiç bir araştırma yapmadan, bilmeden geliyor. Ramazan ve Kurban Bayramı'nda yardım almak için gelen çok sayıda aile var. Ailesiyle birlikte göç edecekse, ne gibi güvenceleri olduğu sorulabilir. Sokakta mı yatacak, çocuklarını mı çalıştıracak. Kentteki suç oranı giderek artıyor. Bu açıdan her türlü veriye artık kolayca ulaşmak kolay olacak. Yetkililer, bu tablodan nasıl bir sonuç çıkarırlar bilmem. Göç veren bölgelere yatırım yapılması da mümkün olabilir. Göçü önlemek için birtakım tedbirler de olabilir."

Başbakan Erdoğan ne demişti?
Adama sorarlar niçin geliyorsun?

Başbakan Tayyip Erdoğan 'İstanbul'a vize' konusunu ilk kez 1998'de, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olduğu dönemde gündeme getirdi. Erdoğan'ın bu önerisine dönemin İstanbul Valisi Erol Çakır, "Vatandaşın seyahat ve yerleşme hürriyeti vardır, vize hukuka aykırı" diyerek karşı çıktı. MÜSİAD'ın geçen haftaki Genel Kurulu'nda Erdoğan "İstanbul'a vize" olayını ikinci kez tartışma gündemine getirdi ve şunları söyledi: "Bakınız ben istanbul Belediye Başkanı iken bir ifade kullanmıştım. Bugün de arkasındayım bu ifadenin. O nedir? Göçlerde, özellikle büyük şehirlere girişte nakil ilmuhabiri istenmesi gerekir demiştim. Ve o zaman benimle istihza etmişlerdi. 'Vize mi koyacaksın?' demişlerdi. Halbuki vize koyma merci ben değildim ama ben bir gerçeği ortaya koyuyordum. Çünkü bunun iki önemli sıkıntısı vardı. Bir, söylediğimiz suç oranlarının artmasını tahrik eder, iki, terörü tahrik eder. Ve bunun bedelini de maalesef büyük şehirlerimiz ödüyor.

Bir yatak bir yorgan

Bu Türkiye'ye has bir konu değil, dünyanın gelişmiş ülkelerinde de bu uygulamalar görülüyor. Adama, 'Niçin geliyorsun, cebinde para var mı? Necisin' diye sorarlar. Para yok, sırtında yorganıyla yatağıyla almazlar içeri. Geldiği yerde onu beslemenin, istihdam etmenin gayreti içinde olurlar. Tabii sosyal güvenlik olanakları güçlü olan ülkeler bunu çok daha farklı bir şekilde çözüyorlar."