Uşak Müzesi'nde gümüş sürahi uhuyla yapıştırılmış!..
Uşak Arkeoloji Müzesi'nde sergilenen Karun Hazineleri'nden "Kanatlı Deniz Atı Broşu"nun sahte olduğunun anlaşılmasından sonra müzede eser sayımının yapılması ve kaybolan eserlerin tanzimi için Kültür ve Turizm Bakanlığı onayıyla görevlendirilen 6 kişilik inceleme komisyonun hazırladığı rapor, dava dosyasına eklendi.
Alınan bilgiye göre, aralarında Uşak Müzesi'nin tutuklu Müdürü Kazım Akbıyıkoğlu'nun da bulunduğu arkeologlardan oluşan heyetin hazırladığı raporda, Metropolitan Müzesi gönderi ve Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi devir teslim listeleriyle Uşak Müzesi'ndeki envanter numaraları karşılaştırılıyor. İncelemede, ABD'den Türkiye'ye 363 eserin getirildiği, bunlardan "çok küçük bir tanesinin"
Ankara'dan Uşak'a nakli sırasında kaybolduğu belirtildi. İncelemede 291 envanter kayıtlı eserden bazılarının çift veya kümeler halinde
olması nedeniyle 451 parçanın bulunduğu kaydedildi.
SAHTESİYLE 9.2 GRAMLIK FARK
Yapılan sayım sonrası Karun Hazinesi'nin en tanınmış parçalarından Kanatlı Deniz Atı Broşu'nun sahte olduğunun kesin olarak tespit edildiği ifade edildi.
Komisyonun yayınladığı raporda, şu ifadelere yer verildi:
"Altın broşun detaylı incelemesinde sahte olduğu tespit edilmiştir. Yüksek çözünürlüklü fotoğraflar ve gramajlar incelendiğinde bu durum kesinlik arz etmektedir. Kayıp orijinal broş, dövme tekniğiyle yapılmış, 14.3 gr ağırlığında, zinciri çok sayıda halkayla örülmüştür. İğnesi farklı noktalardan çıkmaktadır. Ortada bağlanmış 3'lü sallanpa gövdeye bir halkayla bağlıdır. Saç lüleleri çok canlıdır.
Uşak Müzesi'nde sergilenen sahte broş ise döküm tekniğiyle yapılmıştır ve 23.5 gram ağırlığındadır. Zinciri az sayıda halkayla örülmüştür. İğnesi lehim ile tutturulmuş ve farklı noktadan çıkmaktadır. Yüzeyinde mikro ölçekte döküm hava kabarcıkları vardır.
Saç lüleleri cansız ve sığdır, gözünde çapak vardır ve burun üstü tırtılları yoktur."
FOTOĞRAFSIZ ENVANTER
İnceleme sonucu eserlerin yüzde 99'unun fotoğraflarının çekilmediği ve envanter defterindeki fotoğraf hanelerinin boş olduğunun tespit edildiği bildirildi.
Raporda eserlerin yıllardan beri fotoğraflarının çekilmemesinin sayım işleminin sağlıklı yapılamamasına neden olduğu, suiistimal ve çeşitli olumsuzluklara imkan sağlandığı belirtildi.
Hazinenin en önemli parçaları olan gümüş eserlerden bazılarına "alalede bir temizlik uygulandığının tespit edildiğinin" kaydedildiği raporda, şunlar kaydedildi:
"Eser yüzeylerinde olması gayet doğal mikro ölçekli çatlaklar, çizikler ve zamanın verdiği diğer izler kanaatimizce yüksek hız fırçası kullanıldığı için silinmiş, yeni bir görünüm kazanmıştır. Bu sebeple orijinalliği tespit etmek zorlaşmaktadır.
İnsan kulplu gümüş sürahiye işlem yapılmadığı halde bu nadide eserin bazı bölümlerinin kabaca uhu ile tutturulmuş olduğu tespit edilmiştir. Yüzeyinde ise eserin görünümünü bozan bazı akma izleri gözlenmektedir.
Karun Hazinesi kapsamındaki bazı duvar resimlerinin de sahte olduğu iddiası bulunmaktadır. Lydia dönemine ait günümüzde karşılaştırma yapılacak az örnek bulunmasından ötürü tarafımızca kesin bir kanaate varılamamıştır. Söz konusu resimlerin bu konuda ihtisas yapmış bilim adamları tarafından gerekiyorsa laboratuvar tahlilleri ışığında incelenmesi aydınlatıcı olacaktır."
SAĞLIKSIZ DEPO KOŞULLARI
Komisyonun hazırladığı raporda Uşak Müzesi deposunun "son derece sağlıksız ve nemli bir ortam" olduğu, aydınlatması olmayan depoda tarihi eserlerin yanında inşaat malzemeleri gibi başka maddelerin de depolandığı kaydedildi.
Depoya giren kömür dumanı nedeniyle bezemeli antik vazoların kurumla kaplandığının belirlendiği incelemede tüm eserlerin yeniden tasnif ve temizliğe tabi tutulmasının eserlerin sağlığı açısından büyük önem arz ettiği kaydedildi.