Vergi İadelerine İlişkin Soru Cevaplar

İLGİLİ KANUN MADDESİ

193 sayılı Kanunun ?Ücretlilerde vergi indirimi" başlıklı mükerrer 121 inci maddesi

"Ücretlilerde vergi indirimi:
Mükerrer Madde 121 ? (Değişik:9/4/2003-4842/15 md.)

Gerçek ücretlerin vergilendirilmesinde, mükellefin kendisi, eşi ve çocukları ile ilgili eğitim, sağlık, gıda, giyim ve ikamet edilen konuta ait kira harcamalarının yıllık toplam tutarının; (1)
- 3 milyar liraya kadar % 8'i ,
- 6 milyar liranın 3 milyar lirası için % 8'i, aşan kısmı için % 6'sı,
- 6 milyar liradan fazlasının, 6 milyar lirası için % 7'si, aşan kısmı için % 4'ü,
Ücretlinin ertesi yılda ödeyeceği gelir vergisinden mahsup edilir veya işverenler aracılığı ile kendisine nakden iade edilir.

Şu kadar ki; harcamaların Türkiye'de yapılması, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kişilerden alınan belgelerle tevsik edilmesi ve bu belgelerin işverene verilmesi şarttır. Mahsup hakkı kazanılan tutarın hesaplanmasında dikkate alınan harcama tutarı, vergi matrahının toplamını geçemez.

Ücretlilerin harcama belgelerinin işverene ibrazı, beyanı ve verginin mahsup veya iadesine ilişkin süreleri tespit etmeye, iadeyi nakden veya mahsuben yaptırmaya, (?) (2) ve uygulamanın usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir."

(1) Bu maddede yer alan ücretlilerde vergi indirimi uygulamasında esas alınan tarife 2005 yılı harcamalarına uygulanmak üzere 20/12/2004 tarihli ve 2004/8295 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının Eki Kararın 10 uncu maddesiyle aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir.
3.300 Yeni Türk Lirasına kadar %8'i
6.600 Yeni Türk Lirasının 3.300 Yeni Türk Lirası için %8'i, aşan kısmı için %6'sı
6.600 Yeni Türk Lirasından fazlasının, 6.600 Yeni Türk Lirası için %7'si, aşan kısmı için %4'ü.

(2) Bu fıkrada yer alan ?...vergi mahsup ve iadesine tâbi tutulacak mal ve hizmet alımlarını yukarıda sayılanlarla sınırlı olmaksızın tespit etmeye...? ibaresi, Anayasa Mahkemesinin 15/7/2004 tarihli, E.:2003/33, K.:2004/101 sayılı kararıyla iptal edilmiştir.

---

SORU CEVAPLAR

Verilen fişler hangi dönemi kapsamalıdır?
Özel gider indiriminden yararlanmak için verilecek belgeler 1 Ocak- 31 Aralık 2005 dönemini kapsamalı. 255 sayılı Vergi İadesi Kanunu Genel Tebliğine göre Yıl içinde yeni işe giren, işten ayrılan, emekli olan, ücretsiz izne ayrılan kişilere ait harcama belgelerinin çalışılan dönemle sınırlı olmaksızın kabul edilmesi gerekmektedir.

---

Vergi İadesi Bildirimlerinin Son Veriliş Tarihi Nedir?
Memurların 1 Ocak-31 Aralık 2005 dönemine ait biriktirdikleri harcama belgelerini en geç 2006 yılının Ocak ayının 20`si akşamına kadar özel gider indirimine ait bildirim ile birlikte halen çalıştıkları veya en son çalıştıkları işverene vereceklerdir.

---

Bir fişin içinde birden fazla farklı türden harcama varsa bu nasıl sınıflandırılacaktır?
Aynı harcama belgesinde indirime konu olan birden fazla harcama çeşidinin olması halinde ise, bu belge, özel gider indirimine ait zarfın ön yüzündeki harcama cinsinden, miktarı yüksek olan gruba ait harcama belgesi olarak gösterilecektir. Örneğin, harcama belgesinde 15.000.000 TL lık gıda harcaması ile, 20.000.000 TL lık giyim harcaması varsa, 35.000.000 TL nın tamamı giyim harcaması olarak beyan edilecektir.

---

Fişin içinde geçerli harcamalar olmazsa ne yapmam gerekiyor?
Bir harcama belgesinde birden fazla harcama çeşidinin olması halinde, özel gider indirimine konu olmayan harcamalar belge toplamından düşülerek, indirime konu olacak harcama tutarı tespit edilecektir.

---

YTL değil TL olarak düzenlenecek..
2005 yılında yapılan harcamaların bildirimi YTL olarak yapılacaktır.

---

Harcamaların özel gider indirimine konu olması için aranan şartlar nelerdir?
Harcamaların özel gider indirimine konu olabilmesi için, Harcamaların Türkiye'de yapılması ve Harcamaların gelir ve kurumlar vergisine tabi olan mükelleflerden alanın belgelerle tevsik edilmesi şarttır. Türkiye'de yapılmayan harcamalar özel gider indirimine konu olmayacaktır.

Ayrıca, yapılan harcamaların ücretlinin kendisi, eşi ve çocukları tarafından yapılması ve satın alınan mal ve hizmetlerin bunlar tarafından tüketilmesi gerekmektedir. Ücretlinin ücreti ile mütenasip olmayan veya bunlar tarafından tüketilmeyen mal ve hizmetler özel gider indirimine konu teşkil etmeyecektir. Örneğin 3 kişilik bir aile için yıllık 100 çuval un tüketimi normal değildir. Bu şekilde bir fatura geçerli olmayacaktır.

Öte yandan, Türkiye'deki harcamaların gelir ve kurumlar vergisine tabi olan, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine yapılması ve nitelikleri aşağıda açıklanan belgelerle tevsik edilmesi şarttır. Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 7 nci maddesi veya kendi özel kanunlarında yer alan hükümlerde kurumlar vergisi muafiyeti tanınan kurumlardan yapılan harcamalar, özel gider indirimine konu harcama olarak kabul edilmeyecektir. Ancak, vergi muafiyeti tanınmamış vakıflar ile Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıfların iktisadi işletmeleri, kurumlar vergisine tabi olduğundan bu nitelikteki vakıfların iktisadi işletmelerine ait harcama belgeleri, özel gider indirimine konu olacaktır.

Bu nedenle, genel, katma ve özel bütçeli kurumlara yapılan eğitim, sağlık ve gıda harcamaları bu kapsamda değerlendirilmeyecek ve bu harcamalar özel gider indirimine konu edilmeyecektir. Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarına yapılan kira ödemeleri de bu nitelikte kabul edilecektir. Diğer bir ifade ile özel gider indirimine konu olan harcamaların gelir ve kurumlar vergisine tabi olmayan kişi, kurum ve kuruluşlara yapılması halinde, bu harcamalar, özel gider indirimine konu teşkil etmeyecektir.

Diğer taraftan, Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesinde yer alan istisnalardan yararlanan kurumlar ile bu maddenin 3946 sayılı Kanunla değişmeden önceki hükümlerinde yer alan ve istisna uygulaması devam eden eğitim ve sağlık kurumlarına yapılan ödemeler (harcamalar), özel gider indirimine konu olacaktır.

---

Vergi İadesine Konu Harcamalar Nasıl Belgelendirilecek?
Ücretliler özel gider indirimine konu olan harcamalarını, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden alacakları şu belgeler ile tevsik edeceklerdir.
- Fatura,
- Serbest meslek makbuzu,
- Perakende satış fişi,
- Ödeme kaydedici cihazlara ait satış (yazar kasa) fişi.

Fatura, serbest meslek makbuzu ve perakende satış fişlerinde yer alması gereken asgari bilgiler ve bu belgelerle ilgili esaslar, 2.2.1985 tarihli ve 18654 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Vergi Usul Kanunu Uyarınca Vergi Mükellefleri Tarafından Kullanılan Belgelerin Basımı ve Dağıtımı Hakkında Yönetmelik" ve bu konudaki Vergi Usul Genel Tebliğlerinde açıklanmıştır. Ödeme kaydedici cihazlara ait satış (yazar kasa) fişlerinde bulunması gereken asgari bilgiler ile bu belgenin esasları da Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliğlerde belirtilmiştir.

Öte yandan, 17.11.1990 gün ve 20698 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 206 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, kurumlar vergisinden muaf olan kurumların, düzenleyecekleri belgelerde ve ödeme kaydedici cihazlara ait satış (yazar kasa) fişlerinde, "Kurumlar Vergisinden Muaftır" ibaresine yer verilmesi gerektiği belirtilmiştir. Bu ibare konulan belgeler, özel gider indirimine konu edilmeyecektir.

Diğer taraftan, gerçek kişilerden yapılan kiralamalarda ise, bu kişilerin kira gelirleri (istisna tutarını aşanlarda) için yıllık beyanname vermek mecburiyeti bulunmaktadır. İstisna tutarını aşmayan kira geliri sahipleri de yine gelir vergisi mükellefi olmakla birlikte, bu mükellefler Gelir Vergisi Kanununun 85 inci maddesi uyarınca yıllık beyanname vermemektedirler. Bu nedenle, gerçek kişilerden yapılan kiralamalarda, kira ödemesine ilişkin banka dekontu; kira ödemesinin nakten yapılması halinde ise ödemeye ilişkin mal sahibinin vereceği belge ile kira sözleşmesinin bir örneği tevsik edici belge olarak kabul edilecektir.

---

Kimlerin Adına Düzenlenen Harcama Belgeleri Vergi İadesine Konu Olacaktır?

Özel gider indiriminden ücretleri gerçek usulde vergilendirilen ücretliler ile bunların eş ve çocukları yararlanacaktır. Bu nedenle, ücretlilerin kendileri, eş ve çocukları adına düzenlenen ve yukarıda açıklanan belgeler özel gider indirimine konu olacaktır.

Eş ve çocuk tabirinden ne anlaşılması gerektiği aşağıda açıklanmıştır.
Eş: Medeni Kanun hükümlerine göre aralarında evlilik bağı kurulmuş olan kadın ve erkekten her biridir.
Çocuk: Gelir Vergisi Kanununun 3239 sayılı Kanunla değişik 93 üncü maddesinin son fıkrasına göre, çocuk tabiri mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilmek suretiyle bakılanlar dahil) 18 yaşını doldurmamış evlatları ifade edecektir. Diğer taraftan, Çocuk tabiri genellikle 18 yaşını doldurmamış kişileri ifade etmekle beraber, iade uygulamasında ücretli ile birlikte oturan veya ücretli tarafından bakılan kişiler çocuk olarak kabul edilir. Çocuk 18 yaşından büyük olabilir, harcamalarının iade kapsamında kullanılabilmesi için ücretli tarafından bakılıyor olması yeterlidir.

---

Yıl içinde iş değiştirenlerde vergi iadesi nasıl uygulanacak?
Bir işveren nezdinde ücretli olarak çalışmakta iken, bu işvereninden ayrılarak başka bir işveren nezdinde çalışan ücretliler, işveren değiştirdiği takvim yılına ait özel gider indirimine ait bildirimi, en son çalıştığı işverene verecektir. Ancak, bu ücretliler, daha önce çalıştığı işyerinde kendilerine ödenen ücretlerin vergi matrahını, bu matrahtan kesilen gelir vergisini ve bu vergilerin ilgili vergi dairesine yatırılmış olduğunu gösterir bir belgeyi alarak, bu belgeyi de en son çalıştığı işverene ibraz etmek zorundadır. En son çalıştığı işveren, bu belgeleri de dikkate alarak, işlem yapacaktır.

---

Aynı zamanda birden fazla işverenden ücret alan ücretlilerin durumu?
Ücretlilerin aynı zamanda birden fazla işverenden ücret alması halinde her bir işverene özel gider indirimine ait bildirimi vermesi mümkün bulunmaktadır. Her bir işveren kendi ödediği ücretlerin vergi matrahlarına, göre özel gider indirimi uygulayacaktır.

---

Emeklilik nedeniyle veya herhangi bir nedenle işten ayrılan veya ölen ücretlilere ait özel gider indirimi nasıl yapılacak?
Emeklilik nedeniyle veya herhangi bir nedenle işinden ayrılan ücretliler, 1 Ocak tarihinden başlayarak işlerinden ayrıldıkları tarihe kadar biriktirdikleri özel gider indirimine konu olan harcama belgelerini, yukarıda açıklanan esaslar ve süreler dahilinde işverene bildireceklerdir. Ölüm nedeniyle işten ayrılan ücretlilerin varislerinden bir tanesi (kendisi ve diğer varisler adına) yine yukarıda açıklanan şekilde 1 Ocak'tan ölüm tarihine kadar olan harcama belgelerini murisin işverenine ibraz edebilecektir.

İşverenlerden genel bütçeye dahil olan daireler, özel gider indirimi bordrosuna dahil ettirdikleri bu ücretliler için ayrıca hazırlayacakları tahakkuk müzekkeresi ve verile emrine dayanılarak, Şubat ayı içinde emeklilerine veya ölenlerin kanuni varislerine nakten ödeyeceklerdir. Muhtasar beyanname veren kamu kurum ve kuruluşları ile diğer işverenler yanında çalışmakta iken yıl içinde emekli olan, işten ayrılan ve ölenlerin özel gider indiriminden doğan gelir vergisi farkı, Ocak ayına ait olup, 20 Şubat akşamına kadar muhtasar beyanname ile beyan edilen tevkif suretiyle kesilen vergilerden mahsup edilecektir. Bu mahsuba rağmen arta kalan özel gider indiriminden doğan vergi farkının bulunması halinde bu fark, muhtasar beyanname veren işverene, vergi dairelerince nakten iade edilecektir. Bu iade vergi inceleme raporuna dayanılarak yapılacaktır. Mahsup edilen vergi tutarı ile vergi dairelerince yapılan iadelerin işverenlerce 20 Şubat akşamına kadar hak sahiplerine nakten ödenmesi zorunludur. Ancak, iadenin vergi dairesinden bu tarihten sonra alınması halinde, vergi farkı, hak sahiplerine alındığı tarihten itibaren 3 gün içinde ödenecektir.

---

Kira ödemeleri nasıl beyan edilecek?
Kira ödemelerinin belgelendirilmesi, kira sözleşmenin eklenmesi şartıyla banka dekontlarının ibrazı, bankamatik makbuzlarının ibrazı veya evsahibinin kirayı tahsil ettiğine dair imzalı bir yazının ibrazı yoluyla da olabilir.

---

Geçersiz bir fiş verirsem ne olur?

Geçersiz belge verilerek haksız yere iade alınması durumunda cezai müeyyideler sözkonusu olacaktır. Şayet işverenler geçersiz belgeleri ön incelemeden geçirip eleme yaparak iade kapsamına almıyorlarsa sorun yoktur. Ancak, geçersiz belgelerle iade alınırsa iki türlü cezai müeyyide sözkonusu olabilir.

Birincisi, özel gider indirimi kapsamına girmeyen fakat sahte olmayan belgelerle iade alınabilir ki; bu durumda geçersiz belgelere isabet eden vergi cezalı olarak alınır.

İkincisi ve daha ağır bir şekilde cezalandırılan durum ise, özel gider indirimi kapsamına girsin girmesin, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanarak iadeye sabep olunmasıdır. Yani, halk arasında sahte fatura diye tabir edilen belgelerle iadeye sebep olunmasıdır ki, bu durumda vergi cezalı olarak alınır ayrıca da hapis cezası istemiyle dava açılır. Özellikle memurlar açısından disiplin cezası da söz konusu olabilecektir. Bu nedenle memurların çok dikkatli olmaları gerekmektedir.

---

Vergi iadelerini ne zaman ve nasıl alacağım?

Vergi iadeleri 2006 yılının Şubat ayına ait ücretlerden başlamak üzere mahsup yoluyla ödenmeye başlayacaktır. Yani, işverenin 20 Mart 2006 tarihinde beyan edeceği muhtasar beyannamede ilk mahsuplar yer alacaktır. Çalışan açısından ise Şubat dönemi maaşı ile birlikte iade başlamış olacaktır. Şubat döneminde tamamı iade edilemezse diğer aylara ait maaşları ile birlikte iade devam edecektir.

---

Alınacak iade tutarı ile ilgili örnek hesaplama tablosu yapabilir misiniz?

NOT: Aşağıda yer alan rakamlar Bakanlar Kurulu Kararıyla yeniden düzenlenecektir.

Ücretliler, 3 milyar liralık harcama tutarına kadar yüzde 8, ikinci 3 milyarlık harcama tutarına yüzde 6 ve 6 milyar liradan fazla harcama tutarına ise yüzde 4 oranında vergi iadesi alacaklar.

Bu yeni düzenlemeye iki örnek verelim.
Örnek 1- Vergi matrahı 8.400.000.000 lira olan bir kişinin alacağı vergi iade tutarı ne kadardır?
1) 6 milyar liradan kesilen vergi (%7) :240.000.000+ 180.000.000=420.000.000
2) 2.4 milyar liradan kesilen vergi(%4): 96.000.000
3) Toplam Tutar: 516 milyon
Yaklaşık Oran: %6

Örnek 2: Vergi matrahı 14.000.000.000 milyar lira olan bir kişinin alacağı vergi iade tutatı ne kadardır?
1) 6 milyar liradan kesilen vergi(%7) 240.000.000+ 180.000.000=420.000.000
2) 8 milyar liradan kesilen vergi(%4) : 320.000.000
4) Toplam Tutar: 740 milyon
Yaklaşık Oran: %5,28

---

Neden işçiler memurlardan fazla vergi iadesi alıyorlar?

Memurların vergi matrahına alınan ücrete ilişkin bir çok unsurdan vergi kesilmediğinden, memurların vergi matrahı işçilerinkinden daha düşüktür.

---

Ücretlilerin Vergi İadesine Konu Harcamaları Nelerdir?

Ücretlinin kendisi, eşi ve çocuğu tarafından yapılan özel gider indirimine konu olan harcamalar aşağıda belirtilmiştir

a) Eğitim Giderleri:
*Eğitim ve öğretim kurumlarına ödenen ücretler (Ana okulu, kreş, ilköğretim, lise ve üniversite)
*Sürücü kursu ve eğitim amacıyla gidilen diğer kurslara ödenen ücretler (Çocuklar adına ehliyet almaları için sürücü kurslarına yapılan harcamalar karşılığında alınan faturalar eğitim gideri olarak kabul edilir)
*Dershanelere ödenen ücretler.
*Kitap ve kırtasiye alımları ve eğitim amacı için alınan araç ve gereçler için ödenen ücretler.
*Özel ders veren öğretmenlere ödenen ücretler (Serbest meslek makbuzu ile belgelendirilmelidir)
*Servis bedeli olarak ödenen ücretler.
*Özel yurtlarda barınan öğrenciler için ödenen ücretler.
*Spor okuluna giden öğrenciler için ödenen ücretler.
*Sınavlara hazırlanmak amacı ile satın alınan dergilere ödenen ücretler vergi iadesi kapsamına giriyor.
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullara ve kurumlar vergisine tabi olmayan vakıf üniversitelerine ödenen ücret ve bağışlar kapsam dışıdır. Piyano, bilgisayar ve bilgisayar CD ve disketleri gibi eğitim amaçlı yapılan harcamalar eğitim gideri olmakla beraber, dayanıklı tüketim harcamaları olması nedeniyle yıllık vergi iadesi kapsamına dahil değildir. Ayrıca, gazete, dergi ve mecmua alımları gibi harcamalar eğitim giderleri kapsamına girmez.

b) Sağlık Giderleri:
*İlaç alımı için ödenen ücretler.
*Sağlık malzemesi alımı için ödenen ücretler.
*Hastane giderleri, tahlil, muayene, ameliyat, fizik tedavi ve diş protezi için ödenen ücretler.
*Sağlık sebebi ile ilgili olarak alınan gözlük ve lens için ödenen ücretler.
*Doktor raporuna dayandırılarak cilt sağlığına yönelik ödenen ücretler vergi iadesi kapsamına giriyor.
Sağlık Bakanlığı, SSK ve Üniversitelere bağlı hastanelere yapılan ödemeler kurumlar vergisinden muaf olmaları sebebiyle kapsam dışıdır. Diş macunu ve diş fırçası gibi giderler, sağlık gideri kapsamında kabul edilmediğinden, yıllık vergi iadesinde dikkate alınmaz.

c) Gıda Giderleri:
Gıda giderlerinden, her türlü yiyecek ve içecek için yapılan harcamaların anlaşılması gerekir. İçecek giderlerinden sigara, alkollü içkiler ve bira bu kapsamda değerlendirilmeyecektir.
Ancak, evlerde beslenen kuş, kedi, köpek gibi hayvanlar ile diğer hayvanların tüketimi için alınan yem, mama ve sair gıda maddelerine dair harcamalar gıda giderleri kapsamına girmeyecek ve özel gider indirimine konu teşkil etmeyecektir.
Otellerde konaklama giderleriyle birlikte yiyecek ve içecek giderlerinin de bulunması halinde, özel gider indiriminden yararlanabilmek için, yiyecek ve içecek giderlerinin faturada ayrıca gösterilmesi gerekir. Hatta alkollü içkilerin de içeceklerden ayrılması gerekir.

d) Giyim Giderleri:
*Hazır elbise, ayakkabı, şapka, çorap, kemer ve iç çamaşırı için ödenen ücretler.
*Kumaş, yün ve tuhafiye giderleri için ödenen ücretler.
*Giyim eşyalarının tamiri ve boyanması için ödenen ücretler.
*Gelinlik alımı için ödenen ücretler vergi iadesi kapsamına giriyor.
Kuru temizleme ve temizlik için alınan diğer ürünler kapsam dışıdır. (Çanta, bornoz ve havlu gibi giderler giyime müteallik giderler kapsamında olmaması nedeniyle yıllık vergi iadesine tabi değildir.)

e) Kira Giderleri:
İkamet edilen konut için yapılan kira ödemesinin tamamının anlaşılması gerekir.
Bu uygulamada, kiranın defaten veya birkaç aylık veya aylık dönemler itibariyle ödenmesinin önemi bulunmamaktadır. Ancak, kira ödemesinin kapsadığı dönem belgede belirtilecektir. Kira ödemelerinin nasıl belgelendirileceği sorusu akla gelebilir. Kira ödemelerinin belgelendirilmesi, kira sözleşmenin eklenmesi şartıyla banka dekontlarının ibrazı, bankamatik makbuzlarının ibrazı veya evsahibinin kirayı tahsil ettiğine dair imzalı bir yazının ibrazı yoluyla da olabilir. Devlete ait lojmanlarda oturanların kira ödemeleri özel gider indiriminde kullanılamaz. Eğer, lojmanın mülkiyeti kurumlar vergisi mükellefi bir kamu kuruluşu ise, bu kuruluşlardan kira karşılığı alınacak faturalar özel gider indiriminde kullanılabilir.

---

Hangi Harcamalar Geçerli Değildir?

-İkamet edilen konuta ait yakacak giderleri (odun, kömür, fueloil, gazyağı alımı) ile bunların nakliyesi için yapılan giderler,
-Vekalet ücretleri,
-Yolcu ve yük taşıma giderleri,
-Otel, motel ve pansiyonlara ödenen konaklama ücretleri,
-Tiyatro, sinema, konser salonu, plaj, yüzme havuzu giderleri, (eğlence-dinlenme giderleri)
-Ziynet ve süs eşyaları,
-Temizlik madde ve malzemesi alımları,
-Her türlü kadın ve erkek tuvalet ve ıtriyat madde ve malzemesi alımları,
-Kozmetik maddelerinin alımları,
-Çiçek alımları,
-Kuaför ve berberlere ödenen ücretler,
-Fotoğraf filmi ve tab ücreti,
-Fotokopi ücreti (eğitim gideri niteliğinde olmayanlar),
-Ampul, floresan ampul ve pil alımları,
-Plak, teyp ve video kaset alımları ile bunların kiralanması karşılığında ödenen ücretler,
-Konutların boya ve badana giderleri ile duvar kağıdı giderleri,
-Elektrik ve su tesisatı için yapılan ödemeler,
-Billuriye, züccaciye,
-Çocuk oyuncakları,
-Havlu, çarşaf, nevresim alımları,
-Plastik eşya alımları,
-Çanta, valiz alımları,
-Tüp gaz giderleri,

---

Ücretsiz izin durumu...

24/12/2004 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 255 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "Vergi İndirimine Konu Olan Harcamalara İlişkin Üst Sınır" başlıklı bölümünde; "Üzerinden vergi indirimi hesaplanacak harcama tutarı, ücretlinin vergi indirimine konu harcamalarının yapıldığı yıla ilişkin ücret matrahının yıllık toplamını aşamayacaktır.
Ücret gelirinin elde edildiği takvim yılına ilişkin vergi indirimi kapsamına giren harcamalar, ücret gelirinin elde edildiği dönemle ilişkilendirilmeksizin vergi indirimi uygulamasında dikkate alınacaktır. Bu kapsamda, yıl içinde yeni işe giren, işten ayrılan, emekli olan, ücretsiz izne ayrılan kişilere ait harcama belgelerinin çalışılan dönemle sınırlı olmaksızın kabul edilmesi gerekmektedir." açıklaması yer almaktadır.

Bu açıklama göre, yıl içinde yeni işe giren, işten ayrılan, emekli olan, ücretsiz izne ayrılan kişilere ait harcama belgelerinin çalışılan dönemle sınırlı olmaksızın kabul edilmesi gerekmektedir

---

ÖRNEKLER

ÖRNEK 1 - (A) Anonim Şirketinde ücretli olarak çalışmakta olan bir ücretlinin çocuğu, Fransa'da üniversite tahsili yapmaktadır. Bu ücretli, çocuğu için yaptığı eğitim harcamalarını Fransa'daki okuldan aldığı fatura niteliklerine haiz bir belge ile belgelendirmiştir.
Ücretlinin yaptığı bu eğitim harcaması, Türkiye'de yapılmadığı için, özel gider indirimine konu olmayacaktır.

ÖRNEK 2 - Sağlık Bakanlığına ve üniversitelere bağlı hastanelerde yapılan sağlık harcamaları için, bu hastanelerin döner sermayelerine ödenen paralar özel gider indirimine konu olmayacaktır.

ÖRNEK 3 - Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okulların okul aile birliğine veya okul koyma derneğine yapılan bağışlar da özel gider indirimine konu harcamalar kapsamına girmemektedir.

ÖRNEK 4 - İçişleri Bakanlığına bağlı bazı görevlilere, bu Bakanlık lojman tahsis etmiştir. Lojman kira bedelleri lojmanlardan yararlanan personelin ücretlerinden kesilerek tahsil edilmektedir. Ücretlilerin, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayan kişi, kurum ve kuruluşlara ödediği kira bedelleri de özel gider indirimine konu edilmeyecektir.

ÖRNEK 5 - (A) Tüketim kooperatifi, Kurumlar Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin 16 numaralı bendinde yazılı şartları taşıdiğı için, kurumlar vergisinden muaf bulunmaktadır. Bu kooperatife yapılan giyim ve gıda harcamaları, kooperatifin kurumlar vergisi mükellefi olmaması (muaf olması) nedeniyle indirime konu teşkil etmeyecektir.

ÖRNEK 6 - Ordu Yardımlaşma Kurumu 205 sayılı Kuruluş Kanununun 35 inci maddesine göre kurumlar vergisinden muaf olduğundan, bu kurum tarafından işletilmekte olan ordu pazarlarında yapılan harcamalar, özel gider indirimine konu olmayacaktı. Aynı şekilde, kurumlar vergisinden muaf olan kantinlere yapılan harcamalar da özel gider indirimine konu edilmeyecektir.

ÖRNEK 7 - (B) Anonim şirketi, özel okul işletmeciliği ile iştigal etmektedir. Bu şirket, işletmekte olduğu okul için, Maliye Bakanlığı'na müracaat ederek, Kurumlar Vergisi Kanununun 3946 sayılı Kanunla değişmeden önceki 8 inci maddesinin 15 numaralı bendinde yeralan şartları taşıması nedeniyle istisna belgesi almıştır. Okulun istisna uygulama süresi devam etmektedir. Bu okuldan alınacak eğitim harcamalarına ait fatura veya ödeme kaydedici cihazlara ait satış fişleri, özel gider indirimine konu olacaktır. Bu uygulama Gelir Vergisi Kanununun 3946 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılan ve istisna uygulaması devam eden eğitim ve sağlık tesislerine yapılacak harcamalar için de geçerli olacaktır.

---

Emeklilerin vergi iadesinde geçerli olan harcamalar

*Yiyecek ve içecek giderleri.
*Her türlü giyecek giderleri, bunların bakım, onarım ve temizleme giderleri.
*Temizlik madde ve malzeme alımları.
*Emekli Sandığı tarafından karşılanmayan her türlü sağlık giderleri.
*Kitap, gazete ve her türlü eğitim, öğretim, anaokulu ve kreş giderleri ile servis ücretleri.
*Başlama ve bitme noktaları Türkiye sınırları içinde olan karayolu ile yapılan yolcu ve yük taşıma giderleri.
*Vekalet ücretleri.
*Otel, motel ve pansiyonlara ödenen konaklama ücretleri.
*Her türlü (Kadın-Erkek) tuvalet ve ıtriyat madde ve malzeme alımları.
*Havlu, bornoz, nevresim, kaputbezi, pike ve çarşaf gibi tüketim malları için yapılan harcamalar.
*Çocuk oyuncukları, şemsiye el çantası için yapılan harcamalar.
*Plak, teyp ve video bandı ile teyp ve video kaseti kiralanması için yapılan harcamalar.
*Billuriye ve züccaciye gibi kırılabilir mutfak eşyaları için yapılan harcamalar.
*Sadece parça alımına ait olmamak kaydıyla dayanıklı tüketim malları için yapılan bakını onarım giderleri.
*Çiçek alımları, kuaför ve berberlere ödenen ücretler, fotokopi ücreti, ampul, floresan, ampul ve pil alımları.
*Vergi İade bildirim zarfında belirtilen ikametgaha ait konutun ısıtılmasında kullanılan (Mazot-motorin hariç) fuel-oil, kalorifer yakıtı, odun-Kömür, gaz, likit, gaz(LPG), doğalgaz, biogaz, Jeotermal gibi harcamalara ait yöneticiler tarafından verilen makbuzlarda belirtilen kalorifer yakıt giderleri ile bu konuta ait diğer yakacak giderleri.
*İkamet edilen konutun mutfağında kullanılan Doğalgaz, Likitgaz, (Tüp gaz giderleri) giderleri.
*İkamet edilen konutun içine ait boya, badana, duvar kağıdı ve işçilik ücreti.
*Tiyatro, Sinema ve Konser verilen yerlere giriş ücretleri.
*Büyük Kent, Şehir ve Kasaba Belediyelerinin sınırları içinde yapılan yolcu taşıma giderleri hariç olmak üzere, başlama ve bitme noktaları Türkiye sınırları içinde olan karayolu ile yolcu ve yük taşıma ücretleri.
*Elektrik, su ve sıhhi tesisat tamiratına ilişkin yalnız işçilik ücreti.
*Süs ve ziynet eşyaları (Altın, gümüş, platin, kıymetli taşlar, pırlanta, zümrüt, yakut, elmas v.s) ile taklit süs eşyası alımlarının %20'si.
*Vergi iade bildirimi zarfında belirtilen ikametgah adresine ait konutun kira giderinin %20'si.
*Huzurevleri için yapılan harcamalar (Huzurevi Resmi Kuruluşa ait ise makbuz veya sair bir belge, özel kuruluşlara ait ise fatura ile belgelendirilmesi şart)
vergi iadesinde geçerli sayılmaktadır.

Emeklilerin vergi iadesinde geçerli olmayan harcamalar

*İnşaat ve sıhhi tesisat malzeme alımları.
*Dayanıklı tüketim malı alımları, (Mobilya, mefruşat, halı, kilim, yatak ve örtüsü, yorgan, yastık, battaniye, yer muşambası, müzik aletleri, tabanca, av ve deniz malzemesi, radyo, televizyon, video, bilgisayar, buzdolabı, çamaşır ve bulaşjk makinası, ütü gibi elektrikli ev aletleri, duvar, masa ve kol saati, dürbün, telsiz, telefon makinası, fotoğraf makinası, resim tabloları, her türlü mutfak araç ve gereçleri, daktilo ve benzeri nitelikteki alımlar ile hane halkı tarafından bir yılı aşkın süre kullanılabilen sair dayanıklı tüketim malları için yapılan harcamalar).
*Porselen yemek takımları, plastik mutfak eşyası ve ayna.
*Sigara ile bira dahil tüm alkollü içkiler.
*Hava, deniz ve demiryolu ile yapılan yolcu ve yük taşıma giderleri.
*Yurtiçi, yurdışı tur (gezi) ücretleri.
*Ticari, zirai ve mesleki kazanca ilişkin harcamalar.
*Otomobil ve benzeri araç alımları ile bunların bakım, onarım ve yakıt (LPG dahil), park otoyol geçiş ve kiralama giderleri.
*Gayrimenkul alımları.
*Birden fazla bağımsız bölümü bulunan binaların müşterek kullanımına ait bölümlerin boya, badana giderleri ile binanın asansör, su, sıhhi tesisat, kalorifer güneş enerjisi ve benzeri nitelikteki tesisat ve bunlara ait bakım onarım giderleri ile kapıcı ücreti.
*Hayvanların sağlık ve beslenmesi için yapılan harcamalar.
*P.T.T. ve kargo giderleri, noter masrafları ve elektrik tüketim giderleri.
*Dernek ve kuruluşlara yapılan bağışlar.
*Şehir şebekesine bağlı su giderleri.
*Tutarı itibariyle fatura düzenlenmesi gereken harcama belgeleri.
*Vergi iade bildiriminin ilgili bölümünde belirtilmeyen, bakmakla yükümlü olunan kimselere ait harcama belgeleri.
*Kurumlar vergisinden muaf kurumların (Kantinler gibi) düzenleyecekleri fatura ve parakende satış fişlerinde "Kurumlar Vergisinden Muaftır." ibaresi bulunmaması halinde bu belgeler.
*Hamam yıkanma ücreti.
*Düğün davetiyesi ve baskı bedeli, ambalaj kağıt alımına ilişkin harcamaları.
*Duvar pano, çerçeveli kuru çiçek pano ve oda kokuları alımları.
*Oyun salonlarındaki seans ücretleri ile bilgisayar ve atari oyun ücretleri.
vergi iadesinde geçerli sayılmamaktadır.