İstenen Şartları Yerine Getirmediği Halde Sözleşmeli Personel Çalıştırılması Kamu Zararı mı?

Sayıştay 7. Daire oyçokluğuyla verdiği kararda (Tutanak No:44186; Tarih:07.03.2018); belediyede sözleşmeli personel statüsünde bilgisayar programcısı olan personel hakkında, belediye kişinin yürüttüğü görev itibariyle sözleşmeli personel olabilme şartlarından birini taşımadığını sonradan anlayıp sözleşmesini yenilemeyerek işine son vermiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunun 'Kamu Zararı' başlıklı 71. maddesindeki "Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır." hükmü uyarınca kamu kaynağında herhangi bir eksilmeye neden olunmadığından kamu zararı ortaya çıkmamıştır.

Belediyede Meclisin 08.01.2014 tarih ve 7 sayılı Belediye Meclis Kararı ile 01.01.2014 tarihinden itibaren 31.12.2014 tarihine kadar sözleşme imzalanarak, sözleşmeli personel olarak istihdam edilen ...'ın, ...Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi bölümü mezunu ve Bilgisayar Programcılığı alanında ders aldığına dair belgesi olduğundan dolayı Kurum bünyesinde 2014 yılında 5393 sayılı Yasanın 49. maddesine istinaden sözleşmeli personel olarak programcı kadro karşılığında istihdam edildiğini, sözleşmeli olarak tam zamanlı programcı kadrosunda istihdam edilen ...'ın programcı kadrosu için gerekli şartları taşımadığı halde programcı kadrosunda çalıştırılması nedeniyle . TL'ye tazmin hükmü verilmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanununun sözleşmeli personel çalıştırılmasını düzenleyen "Norm kadro ve personel istihdamı" başlıklı 49. maddesinin üçüncü fıkrasında:

"Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, planlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plancısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personel yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir. Sözleşmeli personel eliyle yürütülen hizmetlere ilişkin boş kadrolara ayrıca atama yapılamaz. Bu personelin, yürütecekleri hizmetler için ihdas edilmiş kadro unvanının gerektirdiği nitelikleri taşımaları şarttır. ." düzenlemesi mevcuttur.

28.06.1978 tarih ve 16330 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununa dayanılarak çıkarılan 06.06.1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile "Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esas" belirlenmiştir. Söz konusu Esasların 22.11.2010 tarih ve 2010/1169 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Değişik 15. maddesinde;

"Esaslara Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları ile Asgari Nitelikleri Gösterir (4) sayılı Cetvel eklenmiştir. Bu cetvelde belirtilenler dışında sözleşmeli personel pozisyonları kullanılamaz ve talepte bulunulamaz. Kurumlar, söz konusu cetvelde belirlenen asgari niteliklere, hizmetin gereği ilave nitelikler belirleyebilirler." hükmü yer almaktadır.

Yine anılan Esasların ekinde yer alan "4 sayılı: A-Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları İle Asgari Nitelikleri Gösterir Cetvel"de, Programcı unvanı için istenen nitelikler; "Yükseköğretim kurumlarının bilgisayar programcılığı ile ilgili bölümlerinden en az ön lisans düzeyinde mezun olmak veya en az ön lisans mezunu olmak koşuluyla bilgisayar programcılığı alanına ilişkin ders aldığını belgelendirmek veya bu alanda Milli Eğitim Bakanlığı onaylı sertifika sahibi olmak ve en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak." şeklinde belirtilmiştir.

Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda, Belediyede 5393 sayılı Kanunun 49. maddesi gereğince 2013 yılında sözleşmeli olarak çalıştırılan ...'ın 2014 yılında da tam zamanlı sözleşmeli olarak 5393 sayılı Kanunun 49. maddesi gereğince norm kadro esas ve usullerine dayanılarak çalıştırılmaya devam edilmesine 08.01.2014 tarih ve 7 sayılı Belediye Meclis Kararı ile uygun görüldüğü ve aynı Belediye Meclis Kararında söz konusu kişi için (1) Sayılı Sözleşme Ücreti Cetvelinde Programcı kadrosu için öngörülen ücret tavanına uygun olarak aylık ... TL ücret belirlendiği, ayrıca Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün söz konusu Genelgesinin 3. maddesinde belirtilip 2 sayılı Cetvelinde gösterilen tutar olan ... TL tutarındaki ek ödemenin de ücretine dahil edildiği görülmüştür.

Yapılan denetim sonucunda, ...'ın 23.06.2008 tarihinde ...Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi bölümünden mezun olduğu ve başlama tarihi 19.08.2013 ve bitirme tarihi 10.10.2013 olan toplam 80 saatlik özel bilgisayar kursundan alınmış olan ... bilgisayar programcılığı sertifikasının olduğu görülmüş; ancak söz konusu kişinin en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olduğuna dair belge bulunamamıştır. Bu sebeple, Belediyede Programcı olarak çalıştırılan ... Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasa ekli 4 sayılı Cetvelde yer alan Programcı kadrosu için gerekli şartlardan "en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak" şartını gerçekleştiremediğinden Denetçi tarafından tazmin hükmü istenmiştir. İlamda ise, denetçi görüşüne uygun olarak aynı sebeple tazmin hükmü verilmiştir.

Ancak, 08.01.2014 tarih ve 7 sayılı Belediye Meclis Kararı üzerine ... Belediyesi adına Belediye Başkan Vekili ... ile ... arasında imzalanan Hizmet Sözleşmesinin;

5. maddesinde; "Sözleşmeli personele, yapacağı hizmete karşılık ... Belediye Meclisinin 08/01/2014 tarihli ve 2014/7 sayılı kararına göre sözleşme süresince her ay net olarak ... TL ödenir.",

Ve 13/a maddesinde; "Sözleşmeli personelin, 5393 sayılı Belediye Kanunun 49 uncu maddesine veya 06.06.1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre yürüteceği görev itibariyle sözleşmeli personel olabilme şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya bu şartlardan birinin sonradan kaybetmesi halinde sözleşme feshedilmiş sayılır."

Hükümleri yer almaktadır. Buna göre, Programcı kadrosunda tam zamanlı sözleşmeli olarak çalıştırılan ... için sözleşme ücretinin ödenmesinin şartı yapacağı hizmet olarak belirlenmiş, başka herhangi bir şart belirlenmemiştir. Ayrıca, söz konusu kişinin işinin karşılığı olan hizmeti layıkıyla yapmadığı veya işini eksik yaptığına dair gerek İdare gerekse yapılan denetim sonucunda bu doğrultuda herhangi bir tespitte bulunulmadığı görülmüştür. Söz konusu kişinin, "en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak" şartını gerçekleştirmediği, hizmetin yerine getirilmesi sırasında İdare tarafından tespit edilememiş, yapılan denetim ve yargılama sonucunda bu husus anlaşıldıktan sonra 2016 yılında ...'ın hizmet sözleşmesi yenilenmeyerek işine son verilmiştir.

Bahse konu olayda, önemle olan husus anılan kişiye 01.01.2014 ile 31.12.2014 tarihleri arasında yapılan ücret ödemesinin geri alınıp alınamayacağıdır. Şöyle ki, 5393 sayılı Kanunun 49. maddesinin beşinci fıkrasında; "Bu personel hakkında bu Kanunla düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanır." denilmekte ve 657 sayılı Kanununun 4/B maddesinde, yürüteceği görev itibariyle sözleşmeli personel olabilme şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılıp sözleşmesi feshedilen kişiye yapılan ücret ödemesinin geri alınabileceğine dair herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

Sonuç olarak, yukarıda yer alan mevzuat doğrultusunda tam zamanlı sözleşmeli olarak çalışırken kendi yükümlülüklerini yerine getirmiş ve bunun karşılığı ücretini almıştır. İdare de, bu kişinin yürüttüğü görev itibariyle sözleşmeli personel olabilme şartlarından birini taşımadığını sonradan anlayıp sözleşmesini yenilemeyerek işine son vermiştir. Dolayısıyla, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunun 'Kamu Zararı' başlıklı 71. maddesindeki "Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır." hükmü uyarınca kamu kaynağında herhangi bir eksilmeye neden olunmadığından kamu zararı ortaya çıkmamıştır.