Bahis Skandalında Geçmiş Maçlar İptal Edilir mi?

Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu, profesyonel liglerde görev yapan 571 hakemden 371'inin bahis hesabı bulunduğunu ve 152'sinin aktif şekilde bahis oynadığını açıkladı. Bu açıklamalar sonrasında, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Savcısı Asım Ekren, "hakemlerin bahis oynaması" tartışmasına dair kapsamlı bir hukuki değerlendirme yaptı. Ekren, konunun hem ceza hukuku hem de disiplin ve etik boyutlarıyla ele alınması gerektiğini vurguladı. Hakemin bahis oynamasının tek başına suç olmadığını, ancak yöneteceği maçla bağlantılı şekilde bahis oynadıysa bu durumun 6222 sayılı Kanun kapsamında şike veya teşvik primi suçuna dönüştüğünü belirtti.

Bahis Skandalında Geçmiş Maçlar İptal Edilir mi?

Asım Ekren, geçmiş maçların iptal edilebileceğini ancak bunun için güçlü delillerin şart olduğunu vurguladı. Hakemlerin isimlerinin açıklanması konusunda ise, "Sevk duyurusu bir suçlama değil, iddianın kurula taşındığını gösterir. Bu açıklamalar masumiyet karinesine aykırı değildir. Ancak dil nötr olmalı; 'suçlu' iması yapılmamalıdır" dedi.

Ceza Hukuku Açısından Değerlendirme

• Hakemin bahis oynaması ceza hukuku açısından suç oluşturmuyor.
• Oynanan yer lisanslıysa ceza hukuku devreye girmiyor.
• Lisanssız bir sitede oynanıyorsa hapis cezası söz konusu olmuyor; 7258 sayılı kanun bu fiili kabahat olarak düzenleyip idari para cezasına bağlıyor.
• Suç olarak cezalandırılanlar; oynatanlar, yer veya imkan sağlayanlar ve yurt dışındaki sitelere erişim sağlayanlardır.
• Hakemin "oynayan" konumunda kalması hapis tehdidi doğurmuyor fakat disiplin ve etik açısından ciddi sonuçlar doğurabiliyor.

Şike veya Teşvik Primi Suçu

Ekren, "Lisanslı bir platformda oynanan bahis nedeniyle ceza verilmez. Ancak hakem, yöneteceği maçla bağlantılı şekilde bahis oynar veya bir menfaat karşılığında sonucu etkilemeye kalkarsa, bu durum 6222 sayılı kanun kapsamında şike veya teşvik primi suçuna dönüşür" dedi.

TFF Disiplin Talimatı ve Disiplin Süreci

• TFF Disiplin Talimatı'nın 57. maddesi, futbolla ilgili her türlü bahis eylemini yasaklamaktadır.
• Bu tür ihlaller sürekli hak mahrumiyetine kadar gidebilir.
• Disiplin yargılaması, ceza yargılamasını beklemek zorunda değildir ve PFDK kendi delilleriyle karar verebilir.
• Sevk duyurusu yapıldığında isimlerin açıklanması masumiyet karinesine aykırı değildir; ancak dil nötr olmalı, 'suçlu' iması yapılmamalıdır.

Maçların İptali ve İspat Şartı

Hakemlerin bahis veya manipülasyon faaliyetlerinin geçmiş maçlara etkisi ancak güçlü delillerle ispatlanırsa, maç tescili iptal edilebilir. Bu durumda yeniden oynatma kararı organizasyonu düzenleyen kurumun takdirindedir.

UEFA ve FIFA'dan Sıfır Tolerans Politikası

FIFA, hakem Joseph Lamptey'nin manipülasyon yaptığı gerekçesiyle Güney Afrika-Senegal maçını yeniden oynatma kararı almıştır. Bu tür kararlar, "oyunun bütünlüğünü koruma" amacıyla alınmaktadır. UEFA ve FIFA bu konuda sıfır tolerans politikası izlemektedir.

Sonucu Etkileme Amacıyla Hareket Edilirse...

• Ukraynalı hakem Oleg Oriekhov, Ermenistanlı hakemler Andranik Arsenyan ve Hovhannes Avagyan ile Ganalı hakem Joseph Lamptey, futbolla ilgili tüm faaliyetlerden ömür boyu men edilmiştir.
• 6222 sayılı Kanun, yalnızca maç sonucunu etkilemeye yönelik eylemleri cezalandırmaktadır.
• Hakemin yalnızca bahis oynaması suç değildir; ancak sonucu etkileme amacıyla hareket ederse şike veya teşvik primi suçu oluşur.
• Futbolun güvenilirliğini korumak için TFF'nin ölçülü ve şeffaf hareket etmesi gerekmektedir.

Halit TURAN