Öğretmenlerin bugünlerde en sık duyduğu madde: 76. Madde

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 76. maddesinde memurların bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst kadrolara naklen atanabilecekleri öngörülmüştür. Bu madde idareye takdir yetkisi tanıyan mevzuat hükümlerinden biridir. Ancak, memurların nakli konusunda 76. maddenin idareye takdir yetkisi tanıması şüphesiz idarenin bu konuda tümüyle serbest hareket etmesi anlamına gelmemektedir.

Danıştay zaman içinde verdiği kararlarla idarenin bu konudaki yetkisinin kapsamını ve sınırlarını önemli ölçüde belirlemiş bulunmaktadır.

---

Örnek Danıştay kararları;

?657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 76. maddesinin 1.fıkrasında "Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler."hükmüne yer verilmiştir.

Anılan madde ile memurların atanmaları konusunda idareye takdir yetkisi verilmiş olup bu yetkinin kamu yararı ve hizmet gerekleri göz ardı edilerek kullanıldığının saptanması halinde işlemin sebep ve maksat yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği yerleşmiş yargısal içtihatlarla kabul edilmiştir.

Aynı Yasanın 3. maddesinde, "Sınıflandırma", "Kariyer" ve "Liyakat" ilkeleri bu kanunun temel ilkeleri olarak belirlenmiş; kariyer ilkesi, Devlet memurlarına yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkânı sağlamak; liyakat ilkesi ise, Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkânlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmak olarak tanımlanmıştır.

Görüldüğü üzere Yasa, Devlet memurluğunu bir meslek olarak kabul etmekte ve bunlara, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkânı sağlanmasını, sınıflar içinde ilerleme ve yükselme işlemlerinin liyakat sistemine dayandırılmasını öngörmektedir.

Bu iki ilkenin temelinde, objektif kurallar çerçevesinde işin ehline verilmesi ve hak etme kavramı yatmakta olup, kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde gerçekleştirilmesinin tek güvencesinin de, hizmetin yetişmiş, ehil kamu görevlilerince yerine getirilmesinden geçeceği tabidir.

Üst düzey kamu yöneticilerinde ise hizmetin gerektirdiği niteliklerin aranmasının, bunların, kamu kurum ve kuruluşlarının geleceğe dönük planlarını ve politikalarını saptayan, bu plan ve politikalardaki hedefleri gerçekleştirmek için gerekli kaynakları yaratan ve bu kaynakların kullanım yerlerini belirleyen kişiler ya da bu kişilerin emir ve direktifleri yönünde uygulamayı yapan veya onlara yardımcı olan kişiler oldukları hususu da göz önünde bulundurulduğunda, kamu hizmetinin niteliği bakımından daha hayati bir önem taşıyacağı kuşkusuzdur. Kaldı ki 68/B. maddede belirtilen ayrık hüküm de, Kanunun temel ilkelerini teyit eder niteliktedir.

Bu bakımdan yukarıda sözü edilen 76. madde ile memurların naklen atanmaları konusunda idareye verilen takdir yetkisinin ancak Yasanın temel ilkeleri, kamu yararı ve hizmet gerekleri göz ardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, dava konusu edilen idari işlemin sebep ve maksat yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği yerleşmiş yargısal içtihatlarla kabul edilmiş bulunmaktadır.? (Danıştay 5. Dairesi 21.04.2006 tarihli, E: 2005/680, K: 2006/1380 sayılı karar.)

---

?657 sayılı Yasanın 71. ve 76. maddesi hükümleriyle idareye tanınan takdir yetkisinin kamu yararı amacına ve hizmet gereklerine uygun olarak kullanılması zorunlu bu hususun sağlanması içinde idarenin takdir yetkisi içinde aldığı işlemlerde hukuken geçerli nedenlere dayanması gerekmektedir.? (Danıştay 5. Dairesi 15/04/2003 tarihli, E: 2000 /1711, K: 2003 /1421 sayılı karar.)

---

?657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 76.maddesi kurumların görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68.maddedeki esaslar çerçeve sinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerdeki diğer kadrolara naklen atayabileceklerini hükme bağlamakta aynı kanunun 71.maddesinde de, kurumların memurları meslekleri ile ilgili sınıftan genel idare hizmetleri sınıfına veya genel idare hizmetleri sınıfından meslekleri ile ilgili sınıfa görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle atayabileceklerine işaret edilmektedir.

Bu maddelerle, idareye tanınan takdir yetkisinin, keyfi ve mutlak olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı bulunduğu ve ancak bu amaçlar doğrultusunda kullanılabileceği idare hukukunun bilinen ilkelerindendir.

...takdir yetkisine dayanarak davacının görev yerini ve sınıfını değiştirmesi yolunda işlem tesis etmesinde 657 sayılı yasa hükümlerine ve takdir yetkisinin kamu yararına ve hizmetin gereklerine uygun olarak kullanılması gerektiği yolundaki idare hukuku ilkesine de uyarlık bulunmamaktadır.? (Danıştay 5. Dairesi 13.04.1988 tarihli, E: 1987/2439, K: 1988 /1281 sayılı karar.)

---

?657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 76. maddesi "Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık derecesiyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler." hükmünü taşımaktadır.

Aynı Yasanın 3. maddesinde "sınıflandırma", "kariyer" ve "liyakat" ilkeleri bu Kanunun temel ilkeleri olarak belirlenmiş; kariyer ilkesi "Devlet memurlarına yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetiştirme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkânı sağlamaktır."; liyakat ilkesi "Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkânlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmaktır." olarak tanımlanmıştır.

Görüldüğü üzere Yasa, Devlet memurluğunu bir meslek olarak kabul etmekte ve bunlara, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkânı sağlanmasını, sınıflar içinde ilerleme ve yükselme işlemlerinin liyakat sistemine dayandırılmasını öngörmektedir.

Sözü edilen 76. madde ile memurların naklen atanmaları konusunda idareye takdir yetkisi tanındığı açık olup, bu yetkinin ancak Yasanın temel ilkeleri, kamu yararı ve hizmet gerekleri göz ardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, dava konusu edilen idari işlemin sebep ve maksat yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği yerleşmiş yargısal içtihatlarla kabul edilmiş bulunmaktadır.? (Danıştay 5. Dairesi 27.11.1996 tarihli, E: 1996 /837, K: 1996 /3673 sayılı karar.)

---

DEĞERLENDİRME

Milli Eğitim Bakanlığının 657 sayılı Kanunun 76. maddesi uyarınca sınıf değişikliği yaparak (Müdür atamalarında) tesis etmiş olduğu işlemlerde Danıştay'ın yargısal denetiminde esas aldığı husus; kamu yararı ve hizmet gereklerinin gözetilip gözetilmediğidir.

Bu atamalara karşın açılacak davalarda;

Milli Eğitim Bakanlığı muhtemelen 76.madde kapsamında atamaların yapıldığını dair savunma yapacaktır.

Bu durumda idarece dava konusu işlem yönünden somut bir sebebin ileri sürülmemesi, Bakanlığın mevcut Yönetici Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin olması ve bu yönetmelik hükümlerince duyuruya çıkılmadan, başvuruların alınmadan atamaların yapılması hakkında; Danıştay, 657 sayılı kanunun 3.maddesi kapsamında, kariyer ve liyakat ilkeleri yönünden 76. maddesi hükümleriyle de idareye tanınan takdir yetkisinin kamu yararı amacına ve hizmet gereklerine uygun olarak kullanılıp kullanılmaması yönünden inceleme yaparak ulaştığı sonuca göre davayı reddedebilecektir.

İstanbul İlinde Yapılan Yeni Müdür Atamaları

1- Mustafa Cingöz İstanbul Kadıköy Münevver Şefik Fergar İlköğretim Okulu Müdürü

2- Ünal Cengiz Kapısız İstanbul Adalar Halk Eğitim Merkezi Müdürü

3- Hanifi Erçetin İstanbul Güngören Halk Eğitim Merkezi Müdürü

4- Lokman Yılmaz İstanbul Kadıköy Bostancı Halk Eğitim Merkezi Müdürü

5- Mesut İlhan İstanbul Şişli İstanbul Sanayi Odası Vakfı Tek. ve End. Mes. Lis. Müdürü

6- Serkan Gür İstanbul Beşiktaş İsov-Dinçkök Tek. ve End. Mes. Lis. Müdürü

Daha Önce Basına Yansıyan Atamalar

Müdür Atamaları

1-Mehmet Şiirin Arslan Şırnak İdil Yatılı İlköğretim Bölge Okulu Müdürü

2-Mustafa Çavuş Ürgüp Tesan Anadolu Öğretmen Lisesi Müdürü

3-Zeki Baki Uzun Fatih Samiha Ayverdi And. Lisesi Müdürü

4-Yılmaz Arslan Bakırköy Yeşilköy And. Lis. Müdürü

5-Vedat Karabayır Fatih İstanbul And. İhl Müdürü

6-Serdar Karataş Fatih Sultanahmet Suphi Paşa Tic. Mes. Lis. Müdürü

7-Ulviye Bayar Ümraniye Kız Meslek Lisesi Müdürü

8-Faruk Umuç Başakşehir Halk Eğ. Merk. Müdürü

9-Mustafa Yılmaz Bağcılar Eml Müdürü

10-Hacı Ali Korkmaz Beşiktaş İöo Müdürü

11-Güner Tuhan Beyoğlu İto Terzilik Mes. Lis. Müdürü

12-Bahattin Aytaş Bağcılar Mahmutbey İöo Müdürü

13-Adnan Çaşkurlu Güngören Ergün Öner-Mehmet Öner And. Lis. Müdürü

14-Abdulaziz Yeniyol Fatih Pertevniyal Lis. Müdürü

15-İsmail Can Fatih Şehremini And. Lis. Müdürü

16-Sinan Taban Kadıköy Kenan Evren Anadolu Lisesi Müdürü

17-Ercan Yaren Bakırköy Anadolu İmam Hatip Lisesi Müdürü

18-Hasan Yalçın Yayla Bayrampaşa İ.Ö.O Müdürü

19-Selami Yalçın Ümraniye Erkut Soyak Lisesi Müdürü

20-Ramazan Aşçı Küçükçekmece Prof.Dr. Sabahattin Zaim Lis. Müdürü

21-Ahmet Yönem Bakırköy Ataköy Lisesi Müdürü

22-Necaettin Coşkun Kâğıthane Anadolu Lisesi Müdürü

23-Necati Tek Baş Küçükçekmece Toki Ertuğrul Gazi İ.Ö.O Müdürü

24-Adil Dayıoğlu Gaziosmanpaşa Behçet Cambaz Lisesi Müdürü

25-Murat Mücahit Yentür Fatih Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi Müdürü

26-Kenan İlhan Büyükçekmece Kumburgaz An. Otelcilik Ve Turizm Meslek Lisesi Müdürü

27-İbrahim Çelebi Nevşehir Yazıhöyük İ.Ö.O'na müdür olarak atanmıştır.

28-Tahsin Bozkurt Turgutlu Halil Kale Fen Lisesine müdür olarak atanmıştır.

29-Muhammet Karaduran Adana İmam Hatip Lisesi'ne müdür olarak atanmıştır

30-Atilla Necdet Aydın Kırıkkale Merkez Öğretmen Evi ve Akşam Sanat Okuluna müdür olarak atanmıştır

31- Mustafa Ünal Ankara Pursaklar Dedekorkut Lisesine müdür olarak atanmıştır

32- Mehmet Şahin Baş Ankara Pursaklar Ayyıldız Anadolu Lisesine müdür olarak atanmıştır

33- Erdal Korkmaz Erzurum Hizmet İçi Eğitim Merkezine müdür olarak atanmıştır.

34-Şahin Gümüş Fatih İ.Ö.O'na müdür olarak atanmıştır.

35-Osman Akbaş Amasya İl Milli Eğitim Müdür Yardımcılığına atanmıştır.

36-Mehmet Şahinbaş Pursaklar Akyıldız Anadolu Lisesine müdür olarak atanmıştır.

37-Ayşe Erol İstanbul Sabancı Öğretmen Evi müdürlüğüne atanmıştır.

38-Fehim Altun Van Erçiş Anadolu Öğretmen Lisesine müdür olarak atanmıştır.

39-Şükrullah Yavuzer Van Merkez Öğretmen Evi'ne müdür yardımcısı olarak atanmıştır.

40- Metin Şeker Sinop Öğretmen Evi müdürlüğü'ne atanmıştır.

41-Adnan Çakıroğlu Trabzon Merkez Kanuni Anadolu Lisesi'ne müdür olarak atanmıştır.

42-Mustafa Narin Aksaray Yunus Emre Lisesine müdür olarak atanmıştır.

43- İhsan Aykut Tatvan öğretmen evi müdürlüğüne atanmıştır.

44-Fehmi Yılmaz Buca Fatma Saygın Anadolu Lisesine müdür olarak atanmıştır.

45-Osman Musara Antalya Aksu Anadolu Lisesine müdür olarak atanmıştır.

46-Yusuf Duman Mersin Hizmet içi Eğitim Enstitüsüne müdür olarak atanmıştır.

47-İsmail Akbıyık Çankaya Yasemin Karakaya İ:Ö.O'na müdür olarak atanmıştır.

48-Bekir Durmaz Antalya Serik Endüstri Meslek Lisesine müdür olarak atanmıştır.

49-Kadriye İlkay Günay Antalya Kepez İsmet İnönü Kız Meslek Lisesine müdür olarak atanmıştır.

50-Şerafettin Fidenay Nejla İnan İpekçi İ.Ö.O'na müdür olarak atanmıştır.

51-Fikret Ertan Elazığ Ahmet Kabaklı Anadolu Öğretmen Lisesine müdür olarak atanmıştır.

Müdür Yardımcısı Atamaları

1-Şükrü Alçın Mersin Hizmet içi Eğitim Enstitüsüne müdür yardımcısı olarak atanmıştır.

2-Zeki Mütiş Mersin Hizmet içi Eğitim Enstitüsüne müdür yardımcısı olarak atanmıştır.

3-Halit Çoban Mersin Hizmet içi Eğitim Enstitüsüne müdür yardımcısı olarak atanmıştır.

4-Abdurrahman Topuz Bahçelievler 1. Akşam Sanat Okulu Müd. Yardımcısı Olarak

5-Pervin Töre İzmir Anadolu Kız Meslek Lisesine müdür yardımcısı olarak atanmıştır.

6-Onur Yücesoy Erzurum Hizmet İçi Eğitim Merkezine müdür yardımcısı olarak atanmıştır.

7-Önder Öz Erzurum Hizmet İçi Eğitim Merkezine müdür yardımcısı olarak atanmıştır.

8-Müdahir Bayrak Erzurum Hizmet İçi Eğitim Merkezine müdür yardımcısı olarak atanmıştır.

9-Mahmut Ağırman Erzurum Hizmet İçi Eğitim Merkezine müdür yardımcısı olarak atanmıştır.

10-Nusret Aydın Van ilinde hizmet içi müdür yardımcılığına atanmıştır.

11-Mehmet Nuri Bekiroğlu Van ilinde hizmet içi müdür yardımcılığına atanmıştır.

12-Kurban Özdaş Van ilinde hizmet içi müdür yardımcılığına atanmıştır.

Şube Müdürleri Atamaları

1-Kazım Baran Yüreğir Doğankent Celil Çavuşoğlu İ.Ö.O müdürüyken Çukurova İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne kadrolu şube müdürü olarak atanmıştır.

2-Mustafa Kemal Aras Seyhan Cafer Recai Gizer İ.Ö.O müdürüyken Çukurova İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne kadrolu şube müdürü olarak atanmıştır.

3-Yunus Güngör Sarıçam Kürkçüler İ.Ö.O müdürü iken Çukurova İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne kadrolu şube müdürü olarak atanmıştır.

4-Abdulcelil Turgut Sarıçam Mustafalar İ.Ö.O müdürü iken Çukurova İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne kadrolu şube müdürü olarak atanmıştır.

5-Murat Akgül Yeşiloba Metal İşleri müdürü iken il Milli Eğitim Müdürlüğü'ne asaleten şube müdürü olarak atanmıştır.

6-Üzeyir Özdoğan Barbaros İ.Ö.O'nda müdür yardımcısı iken il Milli Eğitim Müdürlüğü'ne asaleten şube müdürü olarak atanmıştır.

7-Ömer Yılmaz Karataş ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne kadrolu şube müdürü olarak atanmıştır.

8- Celalettin Kapusuz Batman Sason İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne şube müdürü olarak atanmıştır.

9-Kamil Durdu Mersin ili Akdeniz ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne şube müdürü olarak atanmıştır.

10-Cafer Akbulut Mersin ili Akdeniz ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne şube müdürü olarak atanmıştır.

11-Nedim Şahin Mersin ili Toroslar ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne şube müdürü olarak atanmıştır.

12-Ömer Faruk Çetinkaya Mersin ili Toroslar ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne şube müdürü olarak atanmıştır.

13-Güven Karabulut Mersin ili Toroslar ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne şube müdürü olarak atanmıştır.

14-Nurettin Can Mersin ili Yenişehir ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne şube müdürü olarak atanmıştır.

15-Aziz Demir Mersin ili Mezitli ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne şube müdürü olarak atanmıştır.

16-Mustafa Duran Mersin ili Mezitli ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne şube müdürü olarak atanmıştır.

17-Ömer Faruk Bilgin Mersin ili Mezitli ilçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne şube müdürü olarak atanmıştır.

Milli Eğitim Müdürü Atamaları

1-Cevdet Arslan Mersin ili Akdeniz ilçe Milli Eğitim Müdürlüğüne müdür olarak atanmıştır.

2-Ali Yılmaz Mersin Toroslar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne müdür olarak atanmıştır.

3-Muzaffer Nenni Mezitli İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne müdür olarak atanmıştır.

4-İhsan Dağ Yenişehir İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne müdür olarak atanmıştır.