Polislere insan hakları karnesi
Yeni Ceza Muhakemeleri Kanunu, işkence, kötü muamele ve insan hakları ihlallerinin önlenmesi amacıyla, Cumhuriyet Başsavcıları'na, polis ve jandarma hakkında rapor tutma yetkisi veriyor
POLİSLERE kötü haber... Başsavcılar, görev yaptıkları il ve ilçelerde kendilerine bağlı olarak çalışan polis müdürleri hakkında karne düzenleyecek. Notları, insan hakları ve işkence konusundaki uygulamalar belirleyecek.
Yeni Ceza Muhakemeleri Kanunu uyarınca artık başsavcılara, kendilerine bağlı olarak adli kolluk görevini yerine getiren polis müdürlerinin çalışmaları hakkında karne hazırlama yetkisi verildi. Uygulamanın amacı ise, polis soruşturmalarının yürütülmesi, işkencenin önlenmesi, insan hakları ve delillerin toplanması gibi konulardaki başarısının değerlendirilmesi.
'Adli Kolluk Sorumluları Değerlendirme Raporu'nu hazırlamak için harekete geçen Adalet Bakanlığı, Türkiye genelindeki bütün başsavcılardan bir an önce polisler hakkındaki raporlarını yazmalarını istedi. 12 başlık altında değerlendirilecek olan raporlarda başsavcılar, adli kolluk görevlilerinin soruşturma işlemlerini mevzuatın öngördüğü şekilde yapmalarını sağlamada gösterdikleri dikkat ve denetim çalışmalarını değerlendirecek.
Jandarma da karne alacak
Başsavcılar, polisin yanı sıra görev bölgelerindeki jandarmanın faaliyetlerini de ele alacak. Hazırlanan raporlardaki değerlendirmelerde, polis ile jandarmanın adli görevleri sırasında insan haklarına ve hukuki düzenlemelere verdikleri önem değerlendirmeye tabi tutulacak. Başsavcılar, adli kolluk sorumlularının nezarethane, ifade alma odaları ve gözaltındaki kişilerin durumlarıyla ilgili eksiklikleri gidermeyle ilgili bilgilerini de raporlarına ekleyecekler.
Ayrıca, raporda polis ve jandarmanın soruşturma yaparken kanunlara uyup uymadıkları da irdelenecek. Raporda ayrıca başlatılan soruşturma işlemlerinin uygun yapılıp yapmadığı yer alacak.
Talimatlara uyum
Başsavcılar raporlarına, polislerin gecikmesinde sakınca bulunan hal kavramını somut olaya göre değerlendirip değerlendiremediklerini yazacaklar. Raporda yer alacak diğer değerlendirmeler ise şöyle olacak:
- Soruşturma döneminde gizliliğe verilen önem.
- Adli görevlere ilişkin emir ve talimatları yerine getirmedeki gayret ve başarısı.
- İnsan hakları ile ilgili uluslararası sözleşmeler ve uygulamadaki AİHM kararlarının önemi.
- Acil durumlarda verilen sözlü emirleri yerine getirmedeki başarısı.
- Delillerin toplanması konusundaki dikkat ve başarı.
- Personelin hizmet öncesi ve hizmet içi eğitime tabi tutulmasındaki hassasiyet.
- Adli görev sırasında dürüst, adil ve tarafsız davranılmasındaki özen ve gayreti.