Türkiye'nin vergi yükü 150 kişi ve kurumun sırtında
Türkiye'nin, vergi gelirleri ile ilgili kendine yeni alanlar yaratmaya çalışırken hukuk devleti olma özelliğini kaybettiğini vurgulayan Referans gazetesinin vergi uzmanı yazarı Veysi Seviğ, bunun da mükellefleri kayıtdışılığa zorladığını söyledi. Toplam vergi gelirlerinin yüzde 28'inin gelir ve kazançlardan, yüzde 72'sinin de dolaylı vergilerden sağlandığını belirten Seviğ, Türkiye'de herkesin gücüne göre vergi ödemediğini belirtti.
Seviğ, "Bu haksızlık da tüm çabalara rağmen giderilemedi" dedi.
Referans gazetesinin düzenlediği "Türkiye'nin Yıldız Şehirleri" konferanslar dizisinin ilk durağı Eskişehir oldu.
Referans gazetesi yazarlarından Atilla Yeşilada moderatörlüğünde cuma günü gerçekleştirilen ?Türkiye Ekonomisi ve Vergi Sistemi ile Özel Girişim Özgürlüğü? konulu toplantıda Türk vergi sistemindeki temel sorunlar ve uygulamalardaki eksiklikler masaya yatırıldı. Vergi konusundaki uzmanlıkları ile tanınan Referans yazarları Veysi Seviğ ve Bumin Doğrusöz konferansa konuşmacı olarak katıldı.
Türkiye'de yaklaşık 2 milyon 400 bin Gelir Vergisi ve 150 bin de Kurumlar Vergisi mükellefi olduğunu hatırlatan Seviğ, ?Bunlardan 173 milyar lira vergi toplanmış. Bunun yüzde 90'ını 150 bin kişi ve kurum ödüyor. Demek ki herkes mali gücüne göre ödemiyor. Bunları Türkiye'nin tüm gelirlerinden sorumlu tutuyoruz. Ortaya çıkan bu haksızlığı düzeltmek için bir şeyler yapıyoruz ama bu tablonun içine sıkışmış durumdayız? dedi.
Vergi ile ilgili çıkarılan kanunlarda uygulama konusunda bir adım atılmadığına dikkat çeken Seviğ, yılbaşında yürürlüğe giren transfer fiyatlamasının buna bir örnek olduğunu kaydetti.
Mükellef hakkını savunmalı
Kanunların mükellefleri bunalıma ittiğini belirten Seviğ, vergi kanunları eksiklikleri ile ilgili olarak şunları söyledi: ?Dünyanın hiçbir ülkesinde Gelir Vergisi'ni stopaj yoluyla toplayan ülke yok. Örneğin doların düşmesinden en çok yabancı yatırımcı memnun. 5 Mart 2007'de 100 milyar dolar getirdi. 5 Nisan günü de gitti. 4500 doları kur farkından aldı. Bu farkı da cebine attı. Buna vergi yok.?
Bumin Doğrusöz de Türkiye'de mükelleflerin hakları ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmadığını kaydederek bu konuda bir birliğin olmamasının eksikliğine değindi. Bugün Batı'da temel hak ve özgürlüklerin dışında mükellef haklarının da olduğunu belirten Doğrusöz, ?Batı'da birçok ülkede mükellef birlikleri var. Ezilen vergi mükellefinin haklarını koruyor bu dernekler. Bizde ise maalesef sanayi odaları, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) gibi kuruluşlar bu haklarla uğraşmayı çok fazla üstlenmiyorlar? dedi.
Bankalardaki müşteri temsilcileri gibi, mükellefler için de temsilcilerin olduğunu anlatan Doğrusöz, vergi ödeyen insanların da bilgi alma hakkının olduğunu ve bunu kullanması gerektiğine işaret etti. Türkiye'de vergi kanunlarındaki eksikliğin yol açtığı birçok problem olduğunu kaydeden Doğrusöz, ?Örneğin, fazla vergi ödediyseniz bunu geri alamazsınız. Kanunlarda böyle bir hatanın tanımı ve bunu engelleyecek idare de yok. Bunların önüne geçmenin tek yolu haklarımıza meslek birlikleriyle, odalarla sahip çıkmak. Bu oluşumlar artık Türkiye'de hayata bir an önce geçirilmeli? diye konuştu.
Tabana yaymadan adalet olmaz
Sadece vergi ödediğinde tüm vatandaşlık haklarından yararlanılabileceğini kaydeden Atilla Yeşilada ise Türkiye'de vergi bilincinin geliştirilmesi gerektiğini vurgulayarak ?OECD ülkeleri arasında vergi hasılatının gayri safi milli hasılaya (GSMH) oranında en düşük olan ülkelerden biriyken şimdi en yüksek olan ülke olduk. Ancak eksikliklerimizle ve yayılmayan vergi oranımızla? dedi.
Eskişehir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Cemalettin Sarar da konferansta yaptığı konuşmada Türkiye'nin yatırım ortamındaki ve makro ekonomisindeki iyileşmelere rağmen, vergi adaletinin sağlanamadığını söyledi. Sarar, vergi adaletinin, kayıtdışının kayıt altına alınmadan sağlanamayacağını vurgulayarak verginin de tabana yayılması gerektiğini söyledi.