Çalışanın KEY'ini eksik ödemeyin...
faruk erdem
Memur-Sen '500 YTL olur'' denilen KEY parasının en az 4 bin YTL olmasını istedi. Çalışanlar heyecanlandı, uzmanlar destek verdi
Aylardır bu köşeden Konut Edindirme Yardımı (KEY) kesintilerinin geri ödenmesi gerektiğini anlatıyorum. Sonunda bu çağrılarımız Ankara'dan yankı buldu ve hükümet seçimin etkisiyle de olsayasayı çıkardı. Yaklaşık 6 milyon çalışan, analarının ak sütü gibi helal olan ve sırtlarından kesilen parayı geri alacak. Fakat, verilecek miktar ve hak sahipleri konusunda ciddi çalışma gerekiyor.
MİKTAR FAZLA
Hükümet alacakların kişi başı 500 ile 700 YTL arasında olacağını sık sık tekrarlıyor. Ama bu hesabı nasıl yaptıklarını anlatmıyor. Bizim bu paranın çok az olduğunu duyurduğumuz yazılarımıza MemurSen'den destek geldi. MemurSen çalışanlara ödenecek KEY paralarının en az 4 bin YTL civarında olması gerektiğini açıkladı. Bu açıklama çalışanları heyecanlandırırken, yoğun destek gördü. Gerçek ödemenin bulunması için KEY'in ilk kesildiği 1987 yılından, Emlak Yatırım'ın tasfiye edildiği 1999 yılına kadar uygulanan yasal faizlerin hesaplanması gerekiyor. Yine o günden bu güne kadar geçen 8 yıllık zamanda geçerli olan faizlerin de hesaba katılması lazım. Bu durumda '500 YTL veririz' demenin bir mantığı kalmıyor. Çalışanlar, hükümetin bu yasayı çıkartmasından büyük memnunluk duydu. Geçte olsa atılan bu adımın devamında, adaletli hesaplar yapılması ve kimsenin hakkının yenmemesi gerekiyor.
KESİNTİ NASIL BAŞLADI?
1 Ocak 1987 tarihinde yürürlüğe giren 3320 sayılı kanun uyarınca, işverenler 31 aralık 1995'e kadar istihdam ettikleri kişiler için KEY hesabına para yatırmıştı. İşveren kesintileri 1 Ocak 1996'dan itibaren sıfırlanmıştı. Konut Edindirme Yardımı Turgut Özal'ın başbakanlığı sırasında, 1987 ile 1995 yılları arasında evi olmayan çalışanlardan kesilmişti. 1999 yılında tasviye edilmesine karar verilen KEY hesabında o tarih itibariyle 395 milyon 735 bin 255 YTL olduğu belirtiliyor.
'Devlet halktan borç aldı'
VERGİ uzmanı Kazım Yılmaz şunları söylüyor: "Zamanında bu tür fonların hepsi çalışanlardan devlete kaynak aktarmak için düşünüldü. Bu paralar ödendikleri günden beri çalışanın hakkıdır. Adil olması için de nemalarıyla, geçerli faiz ile hesaplanıp verilmelidir. Devlet nasıl hazine bonosu satarak borçlanıyor ve geri ödemede faiz işletiyorsa bu kesintilerin farkı yoktur. Devlet vatandaşından borç almıştır ve faizini ödemek zorundadır. Hesap yapmadım ama MemurSen'in 4 bin YTL hesabı normaldir."
'Biz hazırız'
TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, yasa çalışmaları başladığında Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı'nın ödeme yapmaya hazır olduğunu açıklamıştı. Bayraktar, "Ödeme yapacak gücümüz var. Kaynaklar yetmezse hisse satar yine öderiz. Emlak GYO'nun portföyü çok güçlü" demişti.
Alacağı gibi...
DEVLET kendi alacağı olduğu zaman bunu yıllar itibariyle faizle geri istiyor. Ayrıca gecikme faizi de işletiyor. Örneğin SSK'da fazla maaşlar geri alınırken her yıl için ayrı faiz uygulanıyor ve tahsil ediliyor. Vatandaş KEY'de de bu şekilde hakkının korunmasını bekliyor.