Torba tasarıya yeni maddeler ekleniyor

Bilanço esasına göre defter tutan Kurumlar Vergisi mükellefleri, bilançolarında görülmekle birlikte, işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ile ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını düzeltebilecek. Beyan edilen tutar üzerinden yüzde 3 vergi alınacak.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Torba Kanun Tasarısı'nın bugünkü görüşmelerine, daha önce atlanılan maddeler arasında yer alan "Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcud ve ortaklardan alacaklar hakkında hükümleri" düzenleyen 72. madde üzerinden başladı.

Muhalefet milletvekilleri, tasarının bu maddesine, "af getirdiği" gerekçesiyle karşı çıktı.

CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, bu maddenin, vergi affı olduğunu, yüzde 15 yerine yüzde 3 vergilendirme getirdiğini söyledi.

Düzenlemenin birileri için özellikle getirildiğini, açıklaması, gerekçesinin bulunmadığını ileri süren Kuşoğlu, "Bunu komisyondan, Meclis'ten nasıl geçireceğiz?" diye sordu.

Kuşoğlu, Maliye Bakanı'nın, buna af olduğu için karşı çıktığını belirterek, bu maddenin çekilmesi gerektiğini ifade etti.

CHP Mersin Milletvekili Vahap Seçer de Maliye Bakanı'nın da düzenlemeye karşı çıktığını, maddenin kanun metninden çıkarılması gerektiğini kaydetti.

MHP Antalya Milletvekili Mehmet Günal, bu maddenin adrese teslim olduğunu savunarak, "Havuza topladığınız paraların bir kısmını buradan ortaklar hesabından çıkarıp temizlemiş olacaksınız" dedi.

CHP Ankara Milletvekili İzzet Çetin, bu maddeyi, Rıza Sarraf adıyla andığını, bu ve 91. maddenin geri çekilmesi gerektiğini söyledi.

HDP Hakkari Milletvekili Adil Zozani, bunun, evdeki paralara çözüm bulmayı amaçladığını öne sürerek, "Meblağ o kadar yükselmiş ki çare bulmanız lazım" diye konuştu.

AK Parti Bitlis Milletvekili Vedat Demiröz, maddenin uygun olduğunu, istenilmesi halinde üst limit konulabileceğini söyledi.

-50 af

Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, milletvekillerinin eleştirilerini yanıtladı.

Düzenlemenin af olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığını belirten Eroğlu, af olması için tahakkuk etmesi ve kesinleşmiş verginin silinmesi gerektiğini vurguladı.

Eroğlu, "Burada, ortaklara dağıtılmamış kasadan para çekilmiş, onu yüzde 3 olarak tahsil ediyoruz. Devletin kaybı söz konusu değildir. Burada, özellikle işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki borç verme gibi nedenlerle ortaya çıkan ortakların alacaklarını kapsıyor" diye konuştu.

"Affa hepimiz karşıyız" diyen Eroğlu, ancak affın Türkiye gerçeği olduğunu, zaman içinde bunun yerine oturacağını kaydetti. Eroğlu, bugüne kadar 3'ü idari düzenleme olmak üzere 50 af çıktığını vurguladı.

Eroğlu, "Maliye Bakanı, buna kesinlikle af dememiştir. Herhangi bir şekilde kara para aklaması kati suretle söz konusu değildir. Maddede, 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle yazıyor. Bilançolar nisan ayında vergi dairelerine verildi, bilançoların değiştirilmesi söz konusu değil" dedi.

-Düzenleme ne getiriyor?

Konuşmaların ardından madde kabul edildi.

Buna göre, bilanço esasına göre defter tutan Kurumlar Vergisi mükellefleri, 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte, ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını düzeltebilecek. Kayıtların düzeltilmesi için kanun yayımlandığı tarihi izleyen 3. ayın sonuna kadar vergi dairelerine beyan edilecek. Beyan edilen tutar üzerinden yüzde 3 vergi hesaplanacak.

Bu kapsamda ödenen vergiler, Gelir veya Kurumlar vergisinden mahsup edilemeyecek. Beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecek.

Bu düzenleme kapsamında beyanda bulunan mükellefler, 2014 yılı Gelir ve Kurumlar vergisine mahsuben beyan ettikleri geçici vergiye ilişkin beyannamelerde düzeltme işlemlerini beyanname verme süresi içinde yapabilecek. Düzeltme işlemleri nedeniyle herhangi bir ceza ya da faiz aranmayacak.

Tasarının görüşmeleri devam ediyor.

Tasarının maddelerinde sona gelinirken, tasarıya yeni maddelerin eklenmesini de içeren 35 önerge hazırlandı

- TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülen "Torba Kanun" tasarısının maddelerinde sona gelinirken, tasarıya yeni maddelerin de eklenmesini içeren 35 önerge hazırlandı.

"Torba Kanun" olarak adlandırılan, TBMM'ye sevk edildiğinde 60 maddeden oluşan İş Kanunu ile Bazı Kanun ve KHK'larda değişiklik yapan tasarı, alt komisyon çalışmaları sonrasında 106 maddeye ulaştı.

Tasarıda, tartışmalı olduğu gerekçesiyle atlanan, kamu görevlileri hakkında yapılan atama, görevden alma, göreve son verme, naklen veya vekaleten atama, yer değiştirme, görev, unvan değişikliği işlemleriyle ilgili verilen mahkeme kararlarına ilişkin 82. madde ile Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun'a geçici madde ekleyen 85. madde henüz ele alınmadı.

Bugünkü görüşmelerde ise 1'i muhalefetle ortak olmak üzere, AK Parti'li milletvekillerince, yeni maddelerin de eklenmesini içeren 35 önerge hazırlandı.

-Araç muayenelerini zamanında yaptırmayanlar

Görüşülen ve kabul edilen bu önergelerden biri de araç muayenelerini zamanında yaptırmayanlarla ilgili oldu.

Kabul edilen önergeyle, araç muayenelerini zamanında yaptırmamış olanlara, 31 Aralık 2014 tarihine kadar muayenelerini yaptırmaları şartıyla her ay için alınan yüzde 5 fazla yerine Yİ-ÜFE oranları; kanunun yayımı tarihinden sonra da aylık yüzde 1 oranı kullanılarak bulunan tutarı ödemeleri imkanı getirildi.

Komisyon Başkanvekili Süreyya Sadi Bilgiç, 5 milyonun üzerinde aracın muayeneden kaçtığını ifade etti. Bilgiç, 8, 9, 10 yıldır muayeneye gitmeyen araç bulunduğunu, bunun, trafik güvenliği açısından da tehlike arz ettiğini söyledi.

Görüşmelerde, önergelerle tasarıya 2 yeni madde daha eklendi.

Gümrük vergileri de kapsama alınıyor

AK Parti'nin, hazırladığı önergelere göre, Soma'da ölen işçilerin ailelerine hayırseverler tarafından yaptırılacak konutlar için bedelsiz taşınmaz temin edilecek.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'na bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizi, zamlar ve gecikme zammı alacaklarından yükümlülüğü 30 Nisan 2014 tarihi itibariyle başlamış olan ve kesinleşmiş olup kanunun yayımlandığı tarih itibariyle ödenmemiş bulunan alacakların yapılandırılarak ödenmesi sağlanıyor.

Gümrük yükümlülüğü nedeniyle gümrük vergileri asıllarına bağlı olmaksızın kesilmiş olan ve kanunun yayımlandığı tarih vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödenme süresi henüz geçmemiş bulunan idari para cezası da kapsama alınarak bunlar da yapılandırılıyor.

Gümrük vergileri asıllarına bağlı olmaksızın kesilmiş olan ancak gümrük vergilerinin de tahsil edilmesi gerektiği durumlara ilişkin kanunun yayımlandığı tarih itibariyle vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan idari para cezaları ile birlikte gümrük vergilerinin de yapılandırılmasına imkan sağlanıyor.

Dava açma süresi 7 gün

MEB ile ÖSYM tarafından yapılan merkezi sınavlar veya sonuçlarına ilişkin dava açma süresi 7 gün olacak. 7 gün içinde ilk inceleme yapılacak ve dava dilekçesiyle ekleri tebliğe çıkarılacak.

Savunma süresi dava dilekçesinin tebliğinden itibaren 5 gün olacak. Bu süre bir defaya mahsus olmak üzere en fazla 3 gün uzatılabilecek. Savunmanın verilmesi veya savunma verme süresinin geçmesiyle dosya tekemmül etmiş sayılacak. Yürütmenin durdurulması kararı verilemeyecek. Bu davalar dosyanın tekemmülünden itibaren en geç 15 gün içinde karara bağlanacak. Verilen nihai kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren 5 gün içinde temyiz yoluna başvurulabilecek. Temyiz dilekçeleri 3 gün içinde incelenerek tebliğe çıkarılacak. Temyiz dilekçelerine cevap verme süresi 5 gün olacak.

Danıştay, evrak üzerinde yaptığı inceleme sonucunda maddi vakalar hakkında edinilen bilgiyi yeterli görürse veya temyiz sadece hukuki noktalara ilişkin ise yahut temyiz olunan karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise işin esası hakkında karar verilecek. Aksi halde gerekli inceleme ve tahkikatı kendisi yaparak esas hakkında yeniden karar verecek. Ancak ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan temyizi haklı bulduğu hallerde kararı bozmakla birlikte dosyayı geri gönderecek. Temyiz üzerine verilen kararlar kesin olacak. Temyiz istemi en geç 15 gün içinde karara bağlanacak. Karar en geç 7 gün içinde tebliğe çıkarılacak. Bu davalar açılmadan önce üst makamlara başvurma hakkı olmayacak.

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun yapılan düzenlemeyle, Bakanlar Kurulu kararıyla memleket kültürü için önemi haiz görülen eserler üzerindeki haklar, hak sahiplerinin münasip bedel talep etme hakları saklı kalmak kaydıyla, eser sahibinin ölümünden sonra koruma süresinin bitiminden önce kamuya mal edilebilecek. Bu husustu karar verilebilmesi için eserin Türkiye'de veya Türkiye dışında Türk vatandaşları tarafından vücuda getirilmiş olması gerekecek. Eserin topluma ulaşmasını sağlayacak şekilde yayımlanması zorunlu olacak.

Tapu kütüğüne "korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır" kaydı konulmuş olan birinci ve ikinci grup olarak gruplandırılmış bulunan taşınmaz kültür varlıkları ile arkeolojik SİT alanı ve doğal SİT alanı olmaları nedeniyle üzerinde kesin yapılanma yasağı getirilmiş taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarından Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisindeki bina ve parsellerden götürü usulde vergilendirilen küçük işletmeler hariç ticari faaliyette kullanılanlar için emlak vergisinin yarısı ile çevre temizlik vergisinin tamamının ödenmesi sağlanacak.

Ayrıca, kanun kapsamında olup da üzer kesin yapılanma yasağı getirilmesine rağmen yapı tesis edilen parseller ve kanuna aykırı eklenti yapılan taşınmazlar, bu aykırılıklar giderilinceye veya kanuna aykırı yapılar yıkılıncaya kadar muafiyetten yararlandırılmayacak.

Boğaziçi Sahil Şeridi veya Ön Öngörüm Bölgesi'nde konut veya işyeri olarak kullanılan taşınmaz kültür varlıkları için kanunda belirtilen muafiyetler uygulanamayacak.

"Haciz uygulanamayacak"

Maliklerinin, mülkiyet hakkının kullanılmasının engellenmemesi, can ve mal güvenliği bakımından risk oluşturmaması kaydıyla, kamulaştırma veya kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesisi işlemi yapılmaksızın kamu yararı kararına dayalı olarak taşınmazların üzerinde veya altında teleferik ve benzeri ulaşım hatları ile her türlü köprü, metro ve benzeri raylı taşıma sistemleri yapılabilecek.

Kamulaştırma Kanunu kapsamı uyarınca satın alınan veya trampa edilen taşınmaz mal, kaynak veya irtifak hakkı, sahibinden kamulaştırma yolu ile alınmış sayılır ve bu şekilde yapılan kamulaştırmaya veya bedeline karşı itiraz davaları açılamamasının yanında bunlar hakkında sonradan herhangi hak veya tazminat talebinde bulunulamayacak ve dava açılamayacak.

Kamulaştırma bedelinin kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl, doğmasından itibaren bir yıl içinde kullanılmayan geri alma hakkı süreleri geçtikten sonra, kamulaştırılan taşınmaz malda hakları bulunduğu iddiasıyla eski malikleri ve mirasçılar tarafından idareden herhangi bir sebeple hak, bedel veya tazminat talebinde bulunulamayacak ve dava açılamayacak.

Kamulaştırmanın tahsisine lüzum kalmaması halinde, bu yerlerin iadesine ilişkin düzenlemeler yapılıyor.

Kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri kapsamında belediyenin vatandaşlarla yaptığı anlaşmalarla belediye mülkiyetine geçen ve üzerinde proje uygulanarak yeniden vatandaşlara verilecek olan taşınmazlara haciz uygulanamayacak.

Belediyenin proje karşılığı borçlanma yoluyla elde ettiği gelirleri, şartlı bağışlar ve kamu hizmetlerinde fiilen kullanılan malları ile belediye tarafından tahsil edilen vergi, resim ve harç gelirleri üzerinde bulunan hacizler kaldırılacak.

Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerden, o ülkede kurulu herhangi bir kuruluş tarafından ve o kuruluş adına ve hesabına üç aydan fazla süreyle çalıştırılmak üzere Türkiye'ye gönderilenler, sosyal güvenlik kapsamına alınacak.

Muvazzaf askerlik görevini yaptıktan sonra uzman erbaşlığa alınanların, muvazzaf askerlikte geçen sürelerinin kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle derece yükseltilmesinde değerlendirilmesine imkan sağlanacak. Bu çerçevede fark tutarı bir yıl içinde ilgili bakanlıklarca SGK'ya ödenecek.

Linyit ve taşkömürünün çıkarıldığı maden işyerlerinde çalışan işçilere ödenecek ücret, asgari ücretin iki katından az olmayacak.

Kentsel dönüşüm ve gelişim projesi kapsamında kalan mera, yaylak ve kışlak gibi yerler, kamu yatırımları yapılması için gerekli bulunan yerlerden sayılarak tahsin amacı değiştirilebilecek.

Sektörel izleme ve değerlendirme raportörü kadrosu

Münfesih durumda bulunan ticaret şirketlerinin kolaylaştırılmış usulle tasfiyesi ve ticaret sicil kayıtlarının silinmesi için verilen süre 6 ay daha uzatılıyor.

Halka açık şirketlerde hamiline yazılı hisse senedi çıkarılabilecek.

Hamiline yazılan senetlerin nama yazılı senetlerle değiştirilmesine ilişkin işlemler harçtan, düzenlenen kağıtların da damga vergisi ve değerli kağıt bedellerinden müstesna tutulacak.

Gelir İdaresi Başkanlığı merkez teşkilatında grup başkanı, daire başkanı veya taşra teşkilatında vergi dairesi başkanı kadrolarında toplam en az 3 yıl görev yapmış olanlar, atama tarihi itibariyle fiilen bu kadrolardan birinde bulunmaları şartıyla devlet gelir uzmanı kadrosuna atanabilecek.

Sektörel izleme ve değerlendirme raportörü kadrolarına, kanunun yayımından itibaren bir yıl süreyle düzenleyici ve denetleyici kurumların uzmanları ve murakıpları, Başbakanlıkça naklen atanabilecek.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, pay defterinin elektronik ortamda tutulmasını zorunlu kılabilecek.

Hakimlik ve savcılık görevlerini sürekli olarak yapmasına engel olabilecek akıl hastalığı bulunmayan engelli bireyler, mesleğe alınabilecek.

SGK'nın, belediyelerce alınan vergi, harç, katılma payı ile tasdik ücretlerinden muaf olması düzenleniyor. Mahkeme kararlarında kurum aleyhine hüküm altına alınan miktarların, icra takibine konulmadan önce kuruma müracaat edilerek alınması öngörülüyor. Ayrıca, kurumun birinci hukuk müşaviri, hukuk müşaviri ve kadrolu avukatları, baro vekalet pulundan muaf olacak.

Başbakanlık Sektörel İzleme ve Değerlendirme Birimi'nde görevlendirilmek üzere Sektörel İzleme ve Değerlendirme Raportörü kadrosu oluşturuluyor.

Düzenleyici ve denetleyici kurumların uzmanları ve murakıpları, Başbakanlıkça Sektörel İzleme ve Değerlendirme Raportörü kadrosuna atanabilecek veya geçici olarak görevlendirebilecek.

DHMİ'nin yaptırmış olduğu tesislere ait maliyet bedelleri söz konusu tesislerin bedelsiz olarak devir alınmış olması şartıyla DHMİ sermayesine başkaca işleme gerek olmaksızın ilave edilecek.

Maliyet bedelleri ile kayıtlara alınan söz konusu iktisadi kıymetler, devir alındıkları tarihler dikkate alınarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre amortismana tabi tutulacak. Hesaplanan amortismanlar kazancın tespitinde kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınacak. DHMİ'nin sermayesinin artırılmasından doğan kazançlar kurumlar vergisinden, bununla ilgili işlemler de her türle vergi ve harçtan istisna olacak.

Su yapılarının denetlenmesi

Diğer kanunlara göre daha ağır bir cezayı gerektirmediği tekdirde, su yapılarına zarar verenler, dere yataklarına DSİ'den izinsiz kesit daraltıcı her türlü yapı yapanlar, mevsimlik akışı olsa dahi dere yataklarını tarla haline dönüştürenlere 3 bin TL, tüzel kişilere 10 bin TL; mevsimlik akışı olsa dahi dere yataklarının üzerine yapı yapan ve izinsiz kapatanlar ile yeraltı sularına izinsiz besleme yapanlara 15 bin TL, tüzel kişilere 50 bin TL idari para cezası verilecek.

Bu fiillerin tekrarı halinde ceza beş kat artırılarak uygulanacak. Ayrıca verilen zarar tazmin edilecek ve izinsiz yapılar yıkılacak, yıktırılacak. Yıktırılması halinde masraf ilgilisinden tahsil edilecek.

Su tahsis belgesi olmadığı halde veya tahsis edilen suyu tahsis amacı dışında kullanan veya satan gerçek kişilere 2 bin TL, tüzel kişilere 10 bin TL idari para cezası verilecek. Bu kişiler su kullanımından men edilecek. Fiillerin tekrarı halinde caz 5 kat artırılarak uygulanacak.

Su tahsis belgesinde belirtilen miktarlardan daha fazla su kullananlara metreküp başına 5 TL idare para cezası verilecek.

Su yapılarının denetlenmesinin DSİ'nin çıkaracağı yönetmelikle düzenleneceğine dair hükmün Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi üzerine, buna ilişkin düzenlemeler, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Kanunu'nda düzenleniyor.