Avukatla sanığı görüştürmeyen uzman çavuşa 1 yıl hapis cezası
Uzman Çavuş Hacı Osman Telli, tutuklu müvekkili ile koridorda görüşmek isteyen avukata izin vermedi. Avukat, savcıya başvurdu. Savcının talimatına rağmen 'mevzuata aykırı' diyerek görüşme izni vermeyen uzman çavuş, 1 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Metris Cezaevi'nde görevli Uzman Çavuş Hacı Osman Telli, avukat ile müvekkilini adliye koridorunda görüştürmediği gerekçesiyle 1 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Uzman Çavuş Telli, yargılandığı davada, yönetmeliklere uygun hareket ettiğini, görevinin yasalar çerçevesinde belirlendiğini söyledi. Avukat ise müvekkili ile görüşme hakkı bulunduğunu anlattı. Yargılanan Uzman Çavuş Telli, adliye saraylarındaki önemli bir sıkıntıyı da ortaya çıkarmış oldu. Mevzuatlarda belirtilmesine rağmen İstanbul'un hiçbir adliyesinde avukatlarla sanıkların görüşebileceği bir oda bulunmuyor.
Davaya konu olan olay, bir soruşturma kapsamında ifadeleri alınması için Metris Cezaevi'nde tutuklu bulunan Güven Tuna ve Cemil Güneş'in 29 Kasım 2006 tarihinde Küçükçekmece Adliyesi'ne getirilmesiyle başladı. Uzman Çavuş Hacı Osman Telli ve beraberindeki askerler refakatinde getirilen sanıklar savcılığa ifade vermek için beklediği sırada baronun görevlendirdiği avukatları Jale Tamşan müvekkiliyle görüşmek istedi. Ancak Telli, adliye koridorunda tutuklu ile görüşme yapmanın mevzuata aykırı olduğunu belirterek buna izin vermedi. Avukat, ifade alacak olan cumhuriyet savcısına giderek görüşme yapmasına engel olunduğunu aktardı. Bu kez savcı, uzman çavuşu çağırarak görüşme yapılması için talimat verdi. Uzman Çavuş Telli, amirleri tarafından kendilerine verilen emir ve 2803 sayılı Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliği doğrultusunda görüştürmeyi ancak özel tahsis edilecek bir odada yaptırabileceğini hatırlattı. Cumhuriyet savcısı, verdiği talimata rağmen görüşmeyi sağlamayan Telli hakkında tutanak tutarak suç duyurusunda bulundu. Uzman çavuş hakkında 'mülki görev' kapsamında olmasına rağmen 'adli görevi kötüye kullanmak' suçundan dava açılması tartışma konusu oldu. Jandarma Uzman Çavuş Hacı Osman Telli hakkında açılan davanın yargılaması Küçükçekmece 8. Asliye Ceza Mahkemesi'nde yapıldı. Son duruşmada savcılığın mütalaasına uyan mahkeme, sanığın cezalandırılmasına karar verdi. Sanık Telli, TCK 257/1 maddesi gereğince 'görevi kötüye kullanmak' suçundan önce 1 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Sanığın duruşmadaki iyi halini dikkate alan mahkeme, cezayı 10 ay hapis cezasına indirdi. Daha önce sabıkası bulunmayan uzman çavuşun cezası yeni bir suç işlediğinde tekrar değerlendirilmek üzere ertelendi. Verilen karar hukukçular arasında da tartışma konusu oldu. Kimi görüşme odası olmadığı için mahkeme kararını doğru bulurken, kimi de yasal düzenlemeye rağmen adliyelerde görüşme odası hazırlamayanların sorumlu olduğunu savunuyor.
Kanun 'görüşme odasını' emrediyor, ancak uygulanamıyor
Jandarma Uzman Çavuş Osman Telli'nin vurguladığı görüşme odaları, avukat ile sanığın görüşme yapabilmesi ve savunma hakkı için önemli bir yer teşkil ediyor. Karakollarda ve cezaevlerinde var olan görüşme odalarının İstanbul'daki hiçbir adliyede bulunmadığını doğrulayan İstanbul Barosu Başkanı Kazım Kolcuoğlu, yasal düzenlemenin altyapı eksikliği nedeniyle uygulanamadığını söylüyor. Adliyelerde 'yerimiz yok' gerekçesiyle bu sorunun çözülmediğini belirten Kolcuoğlu, "Yasal düzenlemeye göre avukatla sanığın veya şüphelinin görüşmesi için oda ayrılması şart. Ancak İstanbul'da hiçbir adliyede görüşme odası bulunmuyor. Türkiye'de yeni yapılan bazı adliyelerde bu var." diyor. Avukatlar da Ceza Muhakemeleri Kanunu'nun (CMK)154. maddesine göre görüşme odalarının olması gerektiğini, ancak buna imkân sağlanmadığı için yasanın da uygulanamadığını belirtiyor.
CMK 154'e göre avukat ile sanık veya şüpheli, başkalarının duyamayacağı güvenliğin sağlandığı bir odada her zaman görüşebilir. Kanunun kesin emrettiği, ancak adliyelerde yapılamayan görüşmeler nedeniyle sıkıntı yaşanıyor. Görüşme odaları uygulamasının olmaması sebebiyle savunma hakkının ihlal edilmiş olduğunu belirten İstanbul Barosu CMK servisi, bu durumun davaları ciddi biçimde etkileyebileceğini açıklıyor.
Bülent Ceyhan