Büyükşehir belediye başkan danışmanları sözleşmeli mi işçi midir?

Büyükşehir belediyelerinde sayıları 5-10 arası danışman istihdam edilmektedir.

Bilindiği üzere 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 20 nci maddesinde, "Nüfusu ikimilyonu aşan büyükşehir belediyelerinde on, diğer büyükşehir belediyelerinde beşi geçmemek üzere başkan danışmanı görevlendirilebilir. Danışman olarak görevlendirileceklerin en az dört yıllık yüksek öğrenim kurumlarından mezun olması şarttır. Danışman olarak görevlendirilme, memuriyete geçiş, sözleşmeli veya işçi statüsünde çalışma dahil, ilgililer açısından herhangi bir hak teşkil etmez. Danışmanların görev süreleri sözleşme süresi ile sınırlıdır. Ancak bu süre belediye başkanının görev süresini aşamaz.

Danışmanlara, her türlü ödemeler dahil, büyükşehir belediyesi genel sekreterine ödenen brüt aylık miktarının % 75'ini aşmamak üzere belediye meclisinin belirlediği miktarda brüt ücret ödenir." hükmü yer almaktadır.

Bu danışmanların hukuki statüsün ne olduğuna ilişkin Danıştay 12. Dairesi bir karar vermiştir.

NOT: Dava adli yargı yerinde açıldığında mahkeme görevsizlik kararı verirse konu uyuşmazlık mahkemesi tarafından çözülecektir.

Danıştay 12. Dairesi: Danışmanlar işçidir

Davacının Van Büyükşehir Belediye Başkanlığında başkan danışmanı olarak 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında işçi statüsünde, özel hukuk hükümlerine tabi olarak çalıştığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda, davacının davalı idare bünyesinde 4857 sayılı Kanun'a tabi işçi statüsünde çalışmakta iken iş akdinin feshedildiğinin görüldüğü, 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine tabi olarak çalışması nedeniyle, uyuşmazlığın görüm ve çözümünde 7036 sayılı Kanun'un 5. maddesinin 1. fıkrası uyarınca adli yargının görevli olduğu sonucuna varıldığından, özel hukuk hükümleri çerçevesinde İş Mahkemeleri'nce görüm ve çözümünün yapılması gereken bir uyuşmazlığın bulunduğu hususu dikkate alınarak, 2577 sayılı Kanun'un 15. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca davanın görev yönünden reddi gerekir.

T.C.
DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/4602
Karar No : 2022/4732

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU:

... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem:

Davacı tarafından, 5216 sayılı Kanun'un 20. maddesi uyarınca belediye başkan danışmanı olarak görev yapmakta iken danışmanlık sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı İnsan Kaynakları ve Eğitim Dairesi Başkanlığının ... tarih ve ... sayılı işleminin iptali ile özlük haklarının tanınması ve maddi haklarının yasal faizi ile birlikte iadesine karar verilmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:

... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; davacının ... tarih ve ... sayılı olurla büyükşehir belediye başkanı danışmanı olarak görevlendirildiği, Van Büyükşehir Belediye Başkanının 5393 sayılı Belediye Kanunu uyarınca İçişleri Bakanlığı tarafından 19/08/2019 tarihinde görevden uzaklaştırıldığı ve yerine görevlendirme yapıldığı, dolayısıyla büyükşehir belediye başkan danışmanı olan ve görev süresi belediye başkanının görev süresi ile sınırlı olan davacının görev süresinin de bu tarihte sona erdiğinden bahisle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:

... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:

İdarenin işlem tesis ederken hukuken kabul edilebilir somut gerekçelere dayanması gerektiği, gerekçe sunulmadan işine son verildiği, meclis kararı ile göreve başladığı ancak meclis kararı ile görevine son verilmediği ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:

Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:

Uyuşmazlığın görüm ve çözümünün İş Mahkemesi'nce yapılması gerektiğinden davanın görev yönünden reddine karar verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek verilen istinaf talebinin reddi yolundaki Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :

Davacının ... tarih ve ... sayılı Olur ile Büyükşehir Belediye Başkan Danışmanı olarak göreve başladığı, 19/08/2019 tarihinde mevcut belediye başkanının görevden uzaklaştırılarak yerine görevlendirme yapıldığı, 29/08/2019 tarihli Başkanlık Oluru ile davacının sözleşmesinin feshedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinde; idari yargının görev alanının idari işlem ve eylemler ile kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklardan doğan davalara bakmakla sınırlı olduğu, "Dilekçeler Üzerinde İlk İnceleme" başlıklı 14. maddesinde de; dilekçelerin; a) Görev ve yetki, b) İdari merci tecavüzü, c) Ehliyet, d) İdari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, e) Süre aşımı, f) Husumet, g) 3. ve 5. maddelere uygun olup olmadıkları, yönlerinden sırasıyla inceleneceği hüküm altına alınmış, aynı Kanun'un 15. maddesinin (a) bendinde, adli yargının görevli olduğu konularda davanın reddine karar verileceği belirtilmiştir.

7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 5. maddesinin 1. fıkrasında, 22/05/2003 tarih ve 4857 sayılı İş Kanunu'na tabi işçiler ile işveren veya işveren vekilleri arasında, iş ilişkisi nedeniyle sözleşmeden veya kanundan doğan her türlü hukuk uyuşmazlıklarında İş Mahkemelerinin görevli olduğu hükmü yer almakta olup, bu madde metninden, işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında İş Kanunu'na dayanan ve iş akdinden doğan uyuşmazlıkların iş mahkemelerinde görüleceği anlaşılmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Davacının Van Büyükşehir Belediye Başkanlığında başkan danışmanı olarak 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında işçi statüsünde, özel hukuk hükümlerine tabi olarak çalıştığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda, davacının davalı idare bünyesinde 4857 sayılı Kanun'a tabi işçi statüsünde çalışmakta iken iş akdinin feshedildiğinin görüldüğü, 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine tabi olarak çalışması nedeniyle, uyuşmazlığın görüm ve çözümünde 7036 sayılı Kanun'un 5. maddesinin 1. fıkrası uyarınca adli yargının görevli olduğu sonucuna varıldığından, özel hukuk hükümleri çerçevesinde İş Mahkemeleri'nce görüm ve çözümünün yapılması gereken bir uyuşmazlığın bulunduğu hususu dikkate alınarak, 2577 sayılı Kanun'un 15. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca davanın görev yönünden reddi gerekirken, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf istemi üzerine Bölge İdare Mahkemesi'nce işin esasına girilerek istinaf talebinin reddi yolunda verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,

2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının BOZULMASINA,

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, kesin olarak 10/10/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.