İşçi/esnaf olarak geçen süre 5510'a tabi memur için fayda sağlar mı?
5510 sayılı Kanuna tabi olanlarda işçi, esnaf olarak geçen süreler SGK prim kesintileri hesabına dahil edilmez, ancak mesleği ile ilgili geçen sigortalı sürelerin 2/3 ü, 3/4 ü gibi kısmı, memurun hem görev aylığındaki KAZANILMIŞ HAK AYLIK intibakını, hem de bu intibak sonucunda da SGK prime esas kazanç tutarlarını artırır.
Detaylar/Değerlendirmeler;
İntibak işlemleri:
5510 sayılı Kanunda, 5434 sayılı Kanunda olduğu gibi emekli keseneğine esas
aylık tabiri bulunmaz.
5510 sayılı Kanunda Sosyal Güvenlik Kurumu prim kesintilerinde memurun almakta
olduğu görev aylığı esas alınır ve prime esas kazançlar esas alınarak kesinti
yapılır. Memurun hem memurluk süresi hem işçilik veya esnaflık süresi olsun
bir intibak işlemi yapılarak kesintiler belirlenmez.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 36 hükmünde belirtilen sınıflarda memurluk
görevini yapmakta olanlar için bitirmiş oldukları mesleki okullar sonrası çalışmış
oldukları meslekleri ile ilgili geçen sürelerin memurların kazanılmış hak aylık
derecelerini belirleyeceğini belirten hükümler bulunur.
Bu hükümler şöyledir;
"Teknik hizmetler sınıfına girenlerden memurluğa girmeden önce yurt içinde veya yurt dışında mesleklerini serbest olarak veya resmi veya özel müesseselerde ifa edenlerle memuriyetten ayrıldıktan sonra bu işlerde çalışarak yeniden memuriyete girmek isteyenlerin teknik hizmetlerde geçen süresinden bu kanun ve bu kanunun 87 nci maddesinde sözü edilen kurumlarda geçen sürenin tamamı ve geri kalan sürenin 3/4 ü toplamı memuriyette geçmiş sayılarak bu süreler her yılı bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir."
"Sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfına girenlerden memurluğa girmeden önce yurt içinde veya yurt dışında mesleklerini serbest olarak veya resmi veya özel kurumlarda yapanlarla, memurluktan ayrıldıktan sonra bu işlerde çalışarak yeniden memurluğa girmek isteyenlerin sağlık hizmetlerinde geçen süresinden, bu kanun ve bu kanunun 87 nci maddesinde sözü edilen kurumlarda geçen süreleri ile 196 ncı maddede belirtilen şekilde tespit edilecek mahrumiyet bölgelerinde en az 3 yıl çalışanların veya çalışacak olanların sürelerinin tamamı ve geri kalan sürelerinin 3/4 ü toplamı memurlukta geçmiş sayılarak bu sürelerin her yılı için bir kademe ilerlemesi ve her üç yılı için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir."
"Avukatlık hizmetleri sınıfına girenlerin memuriyete girmeden önce veya memurluktan ayrılarak avukatlıkla geçirdikleri sürelerin 3/4 ü memuriyette geçmiş sayılarak, bu sürelerin her yılı bir kademe ilerlemesine ve her üç yılı bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir."
"Basın Kartları Yönetmeliğine göre, basın kartına sahip olmak suretiyle
gazetecilik yaparak memurluğa girenlerin; meslekleriyle ilgili görevlerde istihdam
edilmeleri şartiyle, fiilen gazetecilik yaparak geçirdikleri sürenin 3/4 ü fiilen
memuriyette geçmiş sayılarak, bu sürenin her yılı bir kademe ilerlemesi ve her
üç yılı bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir."
"Özel okullarda öğretmenlik veya yöneticilik yaptıktan sonra Milli Eğitim
Bakanlığı emrinde memuriyet kabul edenlerin özel okullarda geçen hizmet sürelerinin
2/3 ünün her yılı bir kademe ilerlemesine ve her üç yılı bir derece yükselmesine
esas olacak şekilde değerlendirilir."
Yukarıdaki fıkralara göre, değerlendirilecek hizmet süresinden sadece özel sektörde geçen süre 12 yılı geçmemektedir, kamu sektöründe geçen sürelerin tamamı değerlendirilmektedir.
HÜKÜMLERİN YORUMU:
657 sayılı Kanundaki bu hükümler ve diğer tüm hükümler, hem 5434 hem de 5510'a tabi memurlar için uygulanmaktadır.
Önemli Husus:
Memurların mesleği ile ilgili geçen sürelerinin söz konusu hükümler çerçevesinde dikkate alınabilmesi için mutlaka kişilerin mesleki okulları bitirdikten sonra geçen süreler olması ve belirtilen hizmet sınıflarında görev yapması gerektiğidir. Nitekim, geçmişte Devlet Personel Başkanlığının ve günümüzde de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünün (https://yerelyonetimler.csb.gov.tr/personel-gorusleri-i-98889) vermiş olduğu görüşler bu minvaldedir.
5510'a tabi memurlar hakkında uygulanan bu hükümler emekli keseneğine esas aylık intibakı niteliğinde olmayıp, kazanılmış hak aylığı niteliğinde olduğundan memurun almakta olduğu görev aylığını belirler, görev aylığını belirleyeceğinden dolayı da görev aylığını artırmaya katkı sağlar ve Sosyal Güvenlik Kurumu prim kesintilerini belirlemede kullanılan prime esas kazanç tutarını da artırabilir. Yapılan bu işlemler de 5510'a tabi memurun emekli aşamasında sadece emekli ikramiyesini belirlemede kullanılır.
İntibak işlemleri için sonuç değerlendirmemiz;
5510 sayılı Kanuna tabi memurun işçi veya esnaflık sürelerinin (özel sektör
için en fazla 12 yılı, kamu sektöründe geçen süreler için tamamı) bitirmiş oldukları
öğrenimlerine göre meslekleri ile ilgili bir çalışma ise ve bu çalışmaları belgelendirilmiş
ve de bu mesleklerini icra eden sınıflarda görev yapıyorlar ise yeni memurun
derece ve kademesini yükseltir, böylece görev aylıkları, dolayısıyla da SGK
prime esas kazanç tutarını artırır.
5510 a tabi memurun emekli ikramiyesi nasıl hesaplanır konusu:
Emekli ikramiyesi hesabı, 5434 sayılı Kanun esaslarına göre hesaplanacaktır.
Bu konu 5434 sayılı Kanun Ek Madde 82 hükmünde belirlenmiştir. Buna göre de,
memurun görevde iken hizmeti, derecesi, kademesi, ek göstergesi bu belirlemede
önem kazanmaktadır. Dolayısıyla mesleği ile ilgili geçen sürenin az veya çok
olması burada önem kazanmaktadır. Sonuçta, emekli ikramiyesinde bir kayıp söz
konusu olmamakta, ancak mutlaka emekli olunan tarihte memur statüsünde olma
koşulu aranmaktadır. Bu konudaki değerlendirmelerimiz için,
https://www.memurlar.net/haber/1092646/
https://www.memurlar.net/haber/1107902/
adreslerimiz ziyaret edilebilir.