İtibari hizmet süresi zammı nedir?

SORU

merhaba ben 10 şubat 1971 doğumlu bir uzman çavuşum. 28 aralık 1992 yılında sigorta girişim 40 gün prim ödemem mevcut. 1993 yılında askere gittim ve 18 aylık askerliğimi borçlandım. daha sonra 23 ocak 1996 yılında bu yanada uzman erbaş olarak görev yapmaktayım. size sorum şu. 1996-1999 yılları arasında kıbrısta ve 1999-2005 yılları arasında da şırnakta görev yaptım acaba bu bölgelerin fiili hizmet zammı diğerlerinden fazla mı. ayrıca bu bilgiler ışığında ne zaman emekli olabilirim. cevap verebilirseniz sevinirim. şimdiden teşekkür ederim.

CEVAP

ASKERİ PERSONELİN FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMLARI GÖREV YAPTIKLARI BÖLGEYE GÖRE FARKLI DEĞİLDİR.

ANCAK İTİBARİ HİZMET SÜRESİ ZAMLARI FARKLI OLMAKTADIR. KIBRISTA GÖREV YAPILAN SÜRENİN BİR KATI İTİBARİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI OLARAK HİZMETE İLAVE EDİLMEKTEDİR.

1- FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI

Fiili hizmet süresi zamları 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun 32 nci maddesinde açıklanmakta iken, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 2008 yılı Ekim ayı başında yürürlüğe girmesi üzerine bu Kanunun 40 ıncı maddesinde bazı değişikliklerle yer almaya devam etmiştir.

Bu hükümlere göre uzman erbaşların görev yaptıkları her yıl için 3 ay fiili hizmet süresi zammı hizmetlerine ilave edilmektedir.

Fiili hizmet süresi zammı için tıklayınız

Fiili hizmet süresi zammı uygulamasının ne şekilde yapılacağı konusu ile ilgili SGK. nun 5.6.2009 tarihli 2009-79 sayılı genelgesi için tıklayınız

2- İTİBARİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI

İtibari hizmet süresi zamları süreleri, göreve ve görev yapılan yerlere ve durumlara göre farklı olmaktadır.

A) 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun 36 ve 37 nci maddelerinde yer alır iken, 2008 yılı Ekim Ayı başından itibaren yürülükte olan 5510 sayılı Kanunun 47, 49 ve geçici 7 nci maddelerinde bu konuya ilişkin hükümler bulunmaktadır.

İtibari hizmet süresi zamları:

- 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun 36. maddesine göre;

"A) Muvazzaf ve yedek subay, astsubay, uzman jandarma çavuş ve uzman erbaşlardan:
a) Harbi doğuran genel ve kısmi seferberliğe katılanların, harbin ilanından seferberliğin bitim tarihine,
b) Seferberliği gerektiren iç tedip hareketlerine fiilen katılan birliklerde görevli olanların, çarpışmaların başlangıcından seferberliğin sona erdiği tarihe,
c) Harp veya seferberlik ilan edilmeden, Anayasanın 66 ncı maddesi veya Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası andlaşmalar uyarınca, yabancı ülkelere gönderilen Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapanların, çarpışma meydana gelmesi halinde çarpışmanın başlangıcından bitimine veya Türkiye'ye dönüş tarihine kadar geçen fiili hizmet sürelerinin (bu tarihlerden sonra devam eden tutsaklık süreleri dahil) bir katı;

B) Kanunları gereğince aylıkları ödenmek suretiyle, kurumları ile ilgileri kesilmeyerek, (A) fıkrasının (a),(b),(c) bentlerinde yazılı hareketlerde sivil iştirakçi, er veya erbaş olarak katılanların, bu durumlarda geçen fiili hizmet sürelerinin (bu tarihlerden sonra devam eden tutsaklık süreleri dahil) bir katı;

C) Harp halinde düşmana tutsak düşen veya düşman tarafından enterne edilen iştirakçilerden kanunları gereğince, aylıkları ödenmek suretiyle, kurumları ile ilgileri kesilmeyenlerin, bu durumlarda geçen fiili hizmet sürelerinin bir katı;"

Yukarıdaki yazılı itibari hizmet süreleri 3 aydan az ve toplamı 5 yıldan fazla olamaz.

Bu maddeye göre, görev yapılan sürenin bir katı itibari hizmet süresi zammı olarak ilave edildiğinden, Kıbrıs ta görev yapılan süre de bu maddeye tabi olacağından görev süresinin 1 katı itibari hizmet süresi zammı olduğunu söyleyebiliriz.

Örnek: 1 yıllık süreye 1 yıl, 6 aylık süreye 6 ay şeklinde.

5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun 37 nci maddesine göre de;

Pilot olan ve olmayan Türk Silahlı Kuvvetleri (Jandarma Genel Komutanlığı dahil) uçucuları ile Devlet Havayolları Genel Müdürlüğü uçucu personelinin uçucu olarak; denizaltıcı, dalgıç, kurbağa adam ve paraşütçü subay, yedek subay ve astsubayların denizaltıcı, dalgıç, kurbağa adam ve paraşütçü olarak görevlerinde geçirdikleri fiili hizmet müddetlerinin her yılı için 32 nci maddenin (a) fıkrası ile 36 ncı maddenin (a),(b) fıkralarında gösterilen fiili ve itibari hizmet müddetleri zamları dışında ayrıca 6 ay itibari hizmet müddeti eklenir.

Bu maddeye tabi olanlar ise görev yaptıkları sürenin her yılı için 6 ay itibari hizmet süresi zammı alabilmektedirler.

B) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun itibari hizmet süresi zamlarıyla ilgili maddeleri;

?İtibarî hizmet süreleri ve itibarî hizmet süresi primi

MADDE 49- (Değişik: 17/4/2008-5754/29 md.)
İtibarî hizmet süresi, bu Kanuna göre bağlanacak aylıklar ve yapılacak toptan ödemelerin hesabında dikkate alınan ancak hiçbir şekilde bu Kanunla tanınan hakları kazanma bakımından gerekli prim ödeme gün sayısı, yaş ve emeklilik ikramiyesinin hesabında nazara alınmayan süredir. Sigortalıların aşağıda yazılı görevlerde geçen zamlar hariç, fiilî hizmet sürelerinin her yılı için;

a) Subay (yedek subay dahil), astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlardan;

1) Harbi doğuran genel ve kısmî seferberliğe katılanların, harbin ilânından seferberliğin bitim tarihine,

2) Seferberliği gerektiren iç tedip hareketlerine fiilen katılan birliklerde görevli olanların, çarpışmaların başlangıcından seferberliğin sona erdiği tarihe,

3) Harp veya seferberlik ilân edilmeden, Anayasanın 92 nci maddesi veya Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca, yabancı ülkelere gönderilen Türk Silâhlı Kuvvetlerinde görev yapanların çarpışma meydana gelmesi halinde, çarpışma süresince veya çarpışma bitmeden dönenler için Türkiye'ye dönüş tarihine,

kadar geçen tutsaklık süreleri dahil fiilî hizmet sürelerinin,

b) 4 üncü madde gereği sigortalı sayılanlardan bu fıkranın (a) bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde yazılı hareketlere sivil görevli, er veya erbaş olarak katılanların, bu durumlarda geçen fiilî hizmet sürelerinin, bu tarihlerden sonra devam eden tutsaklık sürelerinin,

c) Harp halinde düşmana tutsak düşen veya düşman tarafından enterne edilen sigortalılardan kanunları gereğince, aylıkları ödenmek suretiyle, sözleşmeli personel hariç olmak üzere kurumları ile ilgileri kesilmeyenlerin, bu durumlarda geçen fiilî hizmet sürelerinin,

her yılı için altı ay itibarî hizmet süresi olarak eklenir. Bu nedenlerle eklenecek itibarî hizmet sürelerinin toplamı, üç yıldan fazla olamaz.

Kamu idarelerinde pilot olan ve olmayan uçucu, denizaltıcı, dalgıç, kurbağa adam ve paraşütçülerin bu görevlerde geçirdikleri fiilî hizmet sürelerinin her yılı için üç ay itibarî hizmet süresi eklenir. Bunlardan bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde gösterilenler için itibarî hizmet süresi zamları ayrıca eklenir.

Her yıl sonunda, sigortalının fiilî hizmet süresine bu maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri ile ikinci fıkrası hükümleri uyarınca eklenen itibarî hizmet süresinin her otuz günü için, yılın son ayında sigortalı adına ödenen malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortasına ait sigortalı ve işveren prim toplamı kadar ayrıca itibarî hizmet süresi primi işverenden tahsil edilir. Süresinde yatırılmayan tutarlar için 89 uncu madde hükümleri uygulanır.?

?506, 1479, 5434, 2925, 2926 sayılı kanunlara ilişkin ortak geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 7- (Değişik: 17/4/2008-5754/68 md.)

Bu Kanunun yürürlük tarihine kadar 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı, bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı kanunlar ile 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine göre sandıklara tabi sigortalılık başlangıçları ile hizmet süreleri, fiilî hizmet süresi zammı, itibarî hizmet süreleri, borçlandırılan ve ihya edilen süreler ve sigortalılık süreleri tabi oldukları kanun hükümlerine göre değerlendirilir.

Kanunun yürürlük tarihinden önce 24/6/1965 tarihli ve 635, 18/3/1986 tarihli ve 3269, 22/7/1965 tarihli ve 644, 1/11/1983 tarihli ve 2937, 25/3/1957 tarihli ve 6940 ve 26/10/1990 tarihli ve 3671 sayılı kanunlar ile 5434 sayılı Kanunun 32 nci maddesine göre fiili hizmet süresine müstehak görevlerde çalışanların bu görevlerde geçirdikleri süreler bu Kanunun 40 ıncı maddesi gereğince aranan 3600 günün doldurulmasında nazara alınır. 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesinde sayılan itibari hizmet süresi kapsamında yer alıp bu Kanunun 40 ıncı maddesinde sayılmayan işlerde bu Kanunun yürürlük tarihinden önce geçen çalışma sürelerinin bu maddenin birinci fıkrası kapsamında değerlendirilmesinde 3600 gün prim ödeme şartı aranmaz.

Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalıların borçlandıkları hizmetleri nedeniyle borçlanma tutarlarından ödenmeyen kısmı var ise aylıklarından emekli keseneği oranında tahsil edilmeye devam edilir.

Aylıkların hesabında 41 inci maddeye ve 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı Kanuna göre yapılan borçlanmaların bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki sürelere ait kazançları, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerine göre değerlendirilir. Ancak, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında bulunan sigortalılar için bu Kanunun yürürlük tarihinden önceki dönemlere ait sürelerin bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra borçlanılması halinde de 41 inci madde ve 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce birden fazla dosyadan gelir veya aylık alınması durumunda bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra yeni dosyadan gelir veya aylık alınmasına hak kazanılması durumunda yeni bağlanacak dosyadaki gelir ve aylık miktarı da dahil olmak üzere mukayese yapılarak en düşük miktarlı dosya kapsamdan çıkarılır.

Birinci fıkrada belirtilen kanunlar kapsamında zorunlu sigortalı sayılanlar ile isteğe bağlı sigortalı olup sağlık sigortasından yararlananların prim ödeme gün sayıları da genel sağlık sigortası prim ödeme gün sayısı olarak değerlendirilir.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendine göre ilk defa sigortalı olanların sigortalılık başlangıç tarihinden önceki süreleri, bu Kanunun 41 ve 46 ncı maddeleri, 5434 sayılı Kanunun ek 31 inci maddesi ile 3201 sayılı Kanuna göre borçlandırılmaları halinde, sigortalılığın başlangıç tarihinin geriye götürülmesini ve haklarında bu Kanunun geçici maddelerinin uygulanmasını gerektirmez.

Kanunun yürürlük tarihinden önce 5434 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre itibari hizmet süresine müstehak kadro ve görevlerde bulunanlardan bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışmaya devam edenlerin itibari hizmet süreleri hakkında, bu Kanunun yürürlük tarihinden önceki hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.

30/4/2008 tarihinden sonra 506, 1479, 5434, 2925 ve 2926 sayılı kanunlara göre ilk defa sigortalı veya iştirakçi olanlar hakkında bu Kanunun 28 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrası hükümleri uygulanır. Geçici 2 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin son cümlesi hükmü bunlar hakkında uygulanmaz.?

Sonuç : 5510 sayılı Kanunda itibari hizmet süresi zamlarında % 50 indirim yapıldığı görülmektedir.

5434 sayılı Kanun hükümlerine göre;

- 1 yıl göreve 1 yıl itibari hizmet süresi zammı alan grup, 5510 sayılı Kanuna göre 6 ay,

- Yılına 6 ay alan grubunda 3 ay,

itibari hizmet süresi zammı alabileceklerini söyleyebiliriz. Ayrıca geçici 7 nci maddede yapılan yasal düzenleme ile de, 1 yıl veya 6 aylık süreyi kazanmış olanların bu haklarının korunduğunu da ifade edebiliriz.

3- EMEKLİLİK DURUMUNUZ:

Sizin durumunuzu verdiğiniz bilgilere göre hesaplamadan önce, hesaplamaya esas alınan mevzuata ve benzer durumdaki uzman erbaş arkadaşın durumunu http://sorucevap.memurlar.net/soru/1372/ adresimizde değerlendirdiğimizi belirtelim.

5434 Sayılı Kanunun geçici 205. maddesi dikkate alınarak hesaplama yapıldığında emeklilik yaşınızın 51 olduğu, 51 yaşınızı da 10.2.2022 tarihinde tamamlamaktasınız. Ayrıca bu tarihten kazanacağınız fiili hizmet süresi zamlarının indirimi yapıldığında emeklilik yaş tarihiniz bulunacaktır.

SONUÇ; 3269 sayılı Kanun gereği 45 yaşınızı tamamlayacağınız tarih itibariyle 25 hizmet yılınızı tamamlasanız dahi 10.2.2022 tarihinde kazanacağınız fiili hizmet süresi zamlarınını indirmek suretiyle bulacağınız tarihi beklemeniz gerektiğini söyleyebiliriz.

Ayrıca, itibari hizmet süresi zammının yasal olarak yaş hesabında dikkate alınan bir süre olmadığını da belirtmek istiyoruz.