Arşivi su bastı, müdür 15 günü geçirince mahkeme zayi belgesi vermedi

Esenyurt PTT Merkez Müdürlüğüne bağlı hizmet binasında 11/10/2018 tarihinde su gider borusu patlaması nedeniyle arşiv odasını su basmış ve evraklar imha olmuştur.

Müdürlüğün 15 gün içinde zayi belgesi talep etmesi gerekmektedir. Müdürlük bu belge başvurusu için geç hareket edince yerel mahkeme kabul etmemiştir.

Davacı, 18/10/2018 tarihli tutanakla öğrenildiğini iddia etmiştir.

İstinaf mahkemesi ise; "basiretli tacir gibi hareket etmekle yükümlü olan davacının kendi hizmet binası içerisinde meydana gelen hasarı hemen öğrenme imkanına sahip olduğu anlaşıldığından" başvuruyu esastan reddetmiştir.

T.C. İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

ONÜÇÜNCÜ HUKUK DAİRESİ

Esas : 2018/1892

Karar : 2019/79

Tarih : 23.01.2019

ÖZET

Dava TTK 82/7 maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığının 14/10/2018 tarihli raporuna göre; 11/10/2018 tarihinde davaya konu işyerinin arşiv odası olarak kullanılan bodrum katında su basması olayı meydana gelmiş ve odada poşet içerisinde bulunan muhtelif arşiv evrakı ıslanmak suretiyle zarar görmüştür. Su basması olayı 11/10/2018 tarihinde meydana gelmiş olup arşiv evraklarının zayi olduğu belirtilmiştir. TTK 82/7 maddesine göre tacirin bu durumda 15 gün içinde zayi belgesi talep etmesi gerekir. Davacı vekili her ne kadar zayi olayının 18/10/2018 tarihli tutanakla öğrenildiğini iddia etmiş ise de itfaiye daire başkanlığının tutanağına göre arşiv evraklarının zayi olduğu 11/10/2018 tarihi itibarıyla bellidir. Buna göre süresi içinde zayi belgesi verilmesi talep edilmemiştir. Bu nedenle, basiretli tacir gibi hareket etmekle yükümlü olan davacının kendi hizmet binası içerisinde meydana gelen hasarı hemen öğrenme imkanına sahip olduğu anlaşılmakla; dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamıştır.

İNCELENEN DOSYANIN MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

NUMARASI : 2018/1046 Esas 2018/697 Karar

TARİH : 06/11/2018

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi

İlk derece Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:

TARAFIN İDDİSININ ÖZETİ:

Davacı vekili dava dilekçesi ile, Balıkyolu Mah. ... adresinde hizmet veren Esenyurt PTT Merkez Müdürlüğüne bağlı hizmet binasında 11/10/2018 tarihinde su gider borusunun patladığını, olay neticesinde bodrum kattaki arşiv odasının dahilinde bulunan poşet içerisindeki muhtelif arşiv evrakı ve 20 cm seviyesindeki duvarların ıslanmak suretiyle zarar gördüğünü, olayla ilgili olarak 18/10/2018 tarihli tutanak tutulduğunu ileri sürerek, şirketlerinin 10 yıl süre ile saklama yükümlülüğü bulunan çeşitli arşiv belgelerine ilişkin zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:

İlk Derece Mahkemesi 06/11/2018 tarih 2018/1046 Esas 2018/697 Karar sayılı kararında;

"Tüm dosya kapsamı dikkate alınarak TTK 82/7'e göre davacının ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 günlük süre içerisinde zayi davası açmak üzere ilgili mahkemeye başvurması gerekirken su patlaması olayı 11/10/2018 tarihinde gerçekleşmiş bir kısım belgelerin zayi olduğunun 31/10/2018 tarihli yazıyla anlaşıldığı, davacı vekilince ifade edilmekle 02/11/2018 tarihinde açılan işbu dava yönünden yasal 15 günlük hak düşürücü sürenin geçtiği anlaşılmakla..."gerekçesi ile, Yasal hak düşürücü süre içerisinde dava açılmadığından davanın bu nedenle reddine karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:

Davacı vekili istinaf dilekçesi ile,

Balıkyolu Mah. ... adresinde hizmet veren Esenyurt PTT Merkez Müdürlüğüne bağlı hizmet binasında 11/10/2018 tarihinde su gider borusu patladığını, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Daire Başkanlığı Avrupa Yakası İtfaiye Müdürlüğü tarafından tanzim edilen 14/10/2018 tarihli tutanakta belirtildiği üzere bodrum kattaki arşiv odası dahilinde bulunan poşet içerisindeki muhtelif arşiv evrakı ve 20 cm seviyesindeki duvarlar ıslanmak suretiyle zarar gördüğünü,

Merkez Müdürlüğü tarafından düzenlenen imha listesindeki İşkur Ödeme Belgesi, SGK Maaş Ödeme Belgesi, Havale Ödeme Belgesi, Çek Kabul ve Ödeme Belgesi, Elektrik Tahsilat Belgesi, SGK Mosip Tahsilat Belgesi, havale ödeme ve kabul belgesi gibi şirketin 10 yıl süre ile saklama yükümlülüğü olan çeşitli arşiv belgelerinin zayi olduğunu, İstanbul Avrupa Yakası Hukuk Müdürlüğüne 31/10/2018 tarihinde intikal eden ve müvekkili şirket tarafından saklama yükümlülüğü bulunan belgelere ilişkin zayi belgesi alınması gerektiğini, Ancak ilk derece mahkemesi kararı ile davanın reddine karar verildiğini, TTK Madde 82/7.maddesinde açıkça görüleceği üzere Kanunun tacirin zıyai öğrendiği tarihi başlangıç kabul ettiğini, Her ne kadar olay 11/10/2018 tarihinde gerçekleşmiş ve yasada söz konusu dava için belirlenen 15 günlük hak düşürücü süre geçmişse de bu sürenin, tüzel kişi tacir olan şirketlerince zıyaın öğrenildiği tarihten itibaren başlayacağı nazara alındığında, zararın ıttıla tarihi olarak tutanak tarihi olan 18/10/2018 tarihinin esas alınması, bu takdirde de dava açma son gününün 02/11/2018 tarihi olduğunun görüleceğini, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucu kaldırılarak yeniden görülmesine, yeniden görülmesi mümkün değilse hükmün bozulmasına ve dosyanın yeniden karar verilmek üzere ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER :

Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1046 Esas 2018/697 Karar sayılı dosyası kapsamı.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:

İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.

Dava TTK 82/7 maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.

TTK'nın 82/7. maddesinde "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. " hükmü düzenlenmiştir.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığının 14/10/2018 tarihli raporuna göre 11/10/2018 tarihinde davaya konu işyerinin arşiv odası olarak kullanılan bodrum katında su basması olayı meydana gelmiş ve odada poşet içerisinde bulunan muhtelif arşiv evrakı ıslanmak suretiyle zarar görmüştür. Su basması olayı 11/10/2018 tarihinde meydana gelmiş olup arşiv evraklarının zayi olduğu belirtilmiştir. TTK 82/7 maddesine göre tacirin bu durumda 15 gün içinde zayi belgesi talep etmesi gerekir. Davacı vekili her ne kadar zayi olayının 18/10/2018 tarihli tutanakla öğrenildiğini iddia etmiş ise de itfaiye daire başkanlığının tutanağına göre arşiv evraklarının zayi olduğu 11/10/2018 tarihi itibarıyla bellidir. Buna göre süresi içinde zayi belgesi verilmesi talep edilmemiştir.

Bu nedenle, basiretli tacir gibi hareket etmekle yükümlü olan davacının kendi hizmet binası içerisinde meydana gelen hasarı hemen öğrenme imkanına sahip olduğu anlaşılmakla; dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;

1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nun 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,

2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafından yatırılan 98,10.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına,

3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 44,40.TL istinaf karar harcından istinaf eden davacı tarafından peşin olarak yatırılan 35,90.TL harcın mahsubu ile bakiye 8,50.TL'nin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,

4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf eden üzerinde bırakılmasına,

5-Artan gider avansı varsa talep halinde davacı tarafa iadesine,

6-Kararın İlk Derece Mahkemesi tarafından davacı tarafa tebliğe gönderilmesine,

Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 23/01/2019 tarihinde HMK' nun 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.