İDDK: Sağlık Memurluğu ve Sağlık Teknikerliği mezunları ebelik ve hemşirelik lisans tamamlama programına başvuramaz

İDDK'dan lisans tamamlamaya başvuracak Sağlık Memurluğu ve Sağlık Teknikerliği mezunlarına olumsuz haber

İDDK'dan hemşirelik alanında lisans tamamlama hakkına ilişkin önemli karar

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, "Sağlık Memurluğu" ve "Sağlık Teknikerliği" ön lisans programından mezun olanların ebelik ve hemşirelik lisans tamamlama programına başvuru yapamayacağına hükmeder buna imkan veren düzenlemeyi iptal eden Danıştay 2. Daire kararını onadı

Dava konusu neydi?
09/08/2018 tarihinde Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı resmi internet sitesinde yayımlanan "Sağlık Alanında Lisans Tamamlama Başvuru ve Tercih İşlemleri" başlıklı duyurunun eki olan, "Sağlık Önlisans Programlarının Tamamlayabilecekleri Lisans Programları-2018" başlıklı listenin 11. satırında yer alan "Sağlık Memurluğu" ve "Sağlık Teknikerliği" ibarelerinin iptali istenilmiştir.

2. Daire iptal etmişti
2547 sayılı Kanuna eklenen geçici 69. madde uyarınca hemşirelik lisans tamamlama programlarına hemşirelik önlisans programı mezunları ile 6283 sayılı Kanun'un geçici 2. maddesinde sayılanların başvurabileceği açık olup, Kanun'un çizdiği sınırları aşar bir şekilde tüm sağlık memurluğu ve sağlık teknikerliği önlisans mezunlarına bu hakkın verilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu ibarelerin iptaline karar verilmiştir.

İDDK bu kararı onadı
Anılan Kanun maddesinde, hemşirelik alanında lisans tamamlama eğitiminin sadece hemşirelik önlisans programı mezunlarına tanındığı açık olup, Kanun'un belirlediği kapsamı aşar bir şekilde sağlık memurluğu ve sağlık teknikerliği önlisans programı mezunlarına da hemşirelik alanında lisans tamamlama hakkı verilmesinde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

Öte yandan, davalı idarece sağlık teknikerliği ve sağlık memurluğu ön lisans programları ile hemşirelik ön lisans programlarının eşdeğer olduğuna karar verildiğinden anılan ön lisans programlarından mezun olanlara da hemşirelik alanında lisans tamamlama hakkı verilmesi gerektiği ileri sürülmüş ise de, Kanun'un açık hükmü nedeniyle, söz konusu programlardan mezun olanlara hemşirelik alanında lisans tamamlama eğitimi yaptırılmasına hukuken olanak bulunmadığı, 6283 sayılı Hemşirelik Kanunu'nun geçici 2. maddesinde de anılan maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce hemşirelik ve hemşireliğe eşdeğer sağlık memurluğu programlarından mezun olanların yalnızca hemşire olarak çalışabileceğinin düzenlendiği anlaşılmaktadır.

T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 2022/3176
Karar No: 2023/1055

İSTEMİN KONUSU:
Danıştay Sekizinci Dairesinin 30/03/2022 tarih ve E:2018/6941, K:2022/2179 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
09/08/2018 tarihinde Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı resmi internet sitesinde yayımlanan "Sağlık Alanında Lisans Tamamlama Başvuru ve Tercih İşlemleri" başlıklı duyurunun eki olan, "Sağlık Önlisans Programlarının Tamamlayabilecekleri Lisans Programları-2018" başlıklı listenin 11. satırında yer alan "Sağlık Memurluğu" ve "Sağlık Teknikerliği" ibarelerinin iptali istenilmiştir.

Daire kararının özeti:
Danıştay Sekizinci Dairesinin 30/03/2022 tarih ve E:2018/6941, K:2022/2179 sayılı kararıyla;
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 1 ve geçici 69. maddeleri ile 6283 sayılı Hemşirelik Kanunu'nun 1 ve geçici 2. maddelerine yer verildikten sonra,

Uyuşmazlık konusu olayın, 2547 sayılı Kanun'un geçici 69. maddesi uyarınca hemşirelik lisans tamamlama programlarına başvurabilecek önlisans programlarının belirlenmesinden kaynaklandığı,

2547 sayılı Kanun'un geçici 69. maddesinin kanunlaşma süreci incelendiğinde; ilgili maddenin Bakanlar Kurulu Taslağı olarak Meclise sevk edildiği halinde, "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla sağlık bilimleri alanında önlisans diploması almış olanlara, Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği ilişkili alanlarda, Sağlık Bakanlığında çalışanlara öncelik tanınarak lisans tamamlama eğitimi yaptırılır. Bu eğitimler, Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği alanlarda uzaktan eğitim metotları ile verilebilir. Uygulama eğitimleri için Sağlık Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulu işbirliği yapar. Bu eğitimlerin usul ve esasları Yükseköğretim Kurulunca belirlenir." hükmünün yer aldığı, ilgili hüküm uyarınca sağlık alanında önlisans diploması alanlara verilecek lisans tamamlama eğitimleri için ilişkili lisans programlarını belirleme yetkisinin tümüyle Yükseköğretim Kuruluna verildiğinin anlaşıldığı, söz konusu Kanun tasarısının Meclis Alt Komisyonunda görüşüldüğü ve ilgili Komisyonda değişiklikler yapıldığı, ilgili maddede yapılan değişikliğin gerekçesinde, "33. maddesi ile 2547 sayılı Kanun'a eklenmesi öngörülen geçici 68. maddede yapılan değişiklikle sağlık alanında önlisans diploması alanlara verilecek lisans tamamlama eğitimlerine ilişkin esaslar yeniden düzenlenmiştir. Şöyle ki; Tasarı metninde, sağlık alanında önlisans diploması alanlara verilecek lisans tamamlama eğitimleri için ilişkili lisans programlarını belirleme yetkisi tamamıyla Yükseköğretim Kuruluna verilmişken, bu eğitimlerin eşitliğe, hakkaniyete ve hizmet gereklerine uygun olarak yapılabilmesi için, ebelik ve hemşirelik programlarından mezun olanlara kendi alanlarında, diğerlerine ise Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği, ebelik ve hemşirelik programları dışındaki ilişkili alanlarda lisans tamamlama eğitimi yaptırılması yolunda düzenleme yapılmış ve böylece ilişkili programlara ilişkin belirlemenin sınırları çizilmiştir." ifadelerine yer verilerek, yapılan değişiklikle Bakanlar Kurulu tarafından sunulan taslakta Yükseköğretim Kuruluna verilen yetkinin sınırlandırıldığının anlaşıldığı,

Bu kapsamda, 2547 sayılı Kanun'a eklenen geçici 69. maddesinde ebelik ve hemşirelik programlarından mezun olanlara kendi alanlarında, diğerlerine ise Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği, ebelik ve hemşirelik programları dışındaki ilişkili alanlarda lisans tamamlama eğitimi yaptırılmasının açıkça belirtildiği, Kanun koyucunun ebelik ve hemşirelik bölümlerine hangi önlisans programlarının başvurabileceği konusunda Yükseköğretim Kuruluna belirleme yapma konusunda herhangi bir yetki vermediğinin görüldüğü,

Öte yandan, 6283 sayılı Hemşirelik Kanunu'nun geçici 2. maddesinde, ilgili kanun maddesinin yürürlüğe girdiği tarih olan 02/05/2007'den önce hemşirelik ve hemşireliğe eşdeğer sağlık memurluğu programlarından mezun olanlar ile halen bu programlarda kayıtlı bulunan öğrencilerin kazanılmış haklarının saklı olduğunun düzenlendiği görüldüğünden, bu madde uyarınca kazanılmış hakkı bulunan sağlık memurlarının da hemşirelik lisans tamamlama programlarına başvurabileceğinin açık olduğu,

Tüm bu açıklamalar ışığında; 2547 sayılı Kanuna eklenen geçici 69. madde uyarınca hemşirelik lisans tamamlama programlarına hemşirelik önlisans programı mezunları ile 6283 sayılı Kanun'un geçici 2. maddesinde sayılanların başvurabileceği açık olup, Kanun'un çizdiği sınırları aşar bir şekilde tüm sağlık memurluğu ve sağlık teknikerliği önlisans mezunlarına bu hakkın verilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu ibarelerin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Davalı idare tarafından, yükseköğretim kurumlarındaki Sağlık Teknikerliği (önlisans) programının adının Sağlık Memurluğu (önlisans) olarak değiştirildiği, 1996-1997 öğretim yılından önceki yıllarda sağlık memurluğu önlisans programı ile hemşirelik önlisans programında eşdeğer düzeyde eğitim ve öğretim uygulandığı, 11/05/2007 tarihli Yükseköğretim Genel Kurul toplantısında sağlık memurluğu önlisans programı ile hemşirelik önlisans programının birleştirilmesine karar verildiği, dolayısıyla hemşirelik önlisans programı mezunları hemşirelik alanında lisans tamamlama yapabildiğinden anılan önlisans programına eşdeğer olan sağlık memurluğu önlisans programı mezunlarının da hemşirelik alanında lisans tamamlama yapabilmesi gerektiği, aksi durumun hukuka, hakkaniyete ve eşitlik ilkesine aykırılık oluşturacağı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Davacı tarafından, 2547 sayılı Kanun'un geçici 69. maddesinde, davalı idarece ebelik ve hemşirelik programlarından mezun olanlara kendi alanlarında (ebelik ve hemşirelik) lisans tamamlama yaptırılabileceğinin düzenlendiği, böylelikle hemşirelik alanında lisans tamamlaması öngörülen sağlık personelinin hemşirelik programlarından önlisans eğitimi almış kişiler ile sınırlandırıldığı, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK H KİMİ .'IN DÜŞÜNCESİ:
Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT :
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 1. maddesinde, "Bu kanunun amacı; yükseköğretimle ilgili amaç ve ilkeleri belirlemek ve bütün yükseköğretim kurumlarının ve üst kuruluşlarının teşkilatlanma, işleyiş, görev, yetki ve sorumlulukları ile eğitim - öğretim, araştırma, yayım, öğretim elemanları, öğrenciler ve diğer personel ile ilgili esasları bir bütünlük içinde düzenlemektir." hükmüne, geçici 69. maddesinde, "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla sağlık alanında ön lisans diploması alanlardan ebelik ve hemşirelik programlarından mezun olanlara kendi alanlarında, diğerlerine ise Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği, ebelik ve hemşirelik programları dışındaki ilişkili alanlarda lisans tamamlama eğitimi yaptırılır. Bu eğitimler, Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği alanlarda uzaktan eğitim yöntemleri ile verilebilir. Uygulama eğitimleri için Sağlık Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulu iş birliği yapar. Bu eğitimlerin usul ve esasları Yükseköğretim Kurulunca belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.
6283 sayılı Hemşirelik Kanunu'nun geçici 2. maddesinde, "(Ek: 25/4/2007-5634/7 md.) Bu Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten önce hemşirelik ve hemşireliğe eşdeğer sağlık memurluğu programlarından mezun olanlar ile halen bu programlarda kayıtlı bulunan öğrencilerin kazanılmış hakları saklıdır.
Hemşirelik eğitimine eşdeğer sağlık memurluğu programlarından mezun olanlar hemşire olarak çalışırlar.
Hemşirelik eğitimine eşdeğer sağlık memurluğu programının adı, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren hemşirelik programı olarak değiştirilir ve programlar birleştirilir..." düzenlemesi yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlık konusu olay; 2547 sayılı Kanun'un geçici 69. maddesi uyarınca hemşirelik lisans tamamlama programlarına başvurabilecek önlisans programlarının belirlenmesinden kaynaklanmaktadır.

2547 sayılı Kanun'a eklenen geçici 69. maddede, ebelik ve hemşirelik programlarından mezun olanlara kendi alanlarında, diğerlerine ise Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği, ebelik ve hemşirelik programları dışındaki ilişkili alanlarda lisans tamamlama eğitimi yaptırılacağı kurala bağlanmıştır. Buna göre, hemşirelik ve ebelik alanlarında lisans tamamlama eğitimi yapabilecek programların doğrudan Kanunla belirlendiği, bu konuda belirleme yapma yetkisinin Yükseköğretim Kuruluna verilmediği görülmektedir.

Bu itibarla, anılan Kanun maddesinde, hemşirelik alanında lisans tamamlama eğitiminin sadece hemşirelik önlisans programı mezunlarına tanındığı açık olup, Kanun'un belirlediği kapsamı aşar bir şekilde sağlık memurluğu ve sağlık teknikerliği önlisans programı mezunlarına da hemşirelik alanında lisans tamamlama hakkı verilmesinde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Öte yandan, davalı idarece sağlık teknikerliği ve sağlık memurluğu ön lisans programları ile hemşirelik ön lisans programlarının eşdeğer olduğuna karar verildiğinden anılan ön lisans programlarından mezun olanlara da hemşirelik alanında lisans tamamlama hakkı verilmesi gerektiği ileri sürülmüş ise de, Kanun'un açık hükmü nedeniyle, söz konusu programlardan mezun olanlara hemşirelik alanında lisans tamamlama eğitimi yaptırılmasına hukuken olanak bulunmadığı, 6283 sayılı Hemşirelik Kanunu'nun geçici 2. maddesinde de anılan maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce hemşirelik ve hemşireliğe eşdeğer sağlık memurluğu programlarından mezun olanların yalnızca hemşire olarak çalışabileceğinin düzenlendiği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, dava konusu işlemin iptali yolundaki Daire kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 30/03/2022 tarih ve E:2018/6941, K:2022/2179 sayılı kararının, yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 18/05/2023 tarihinde esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararda hukuka aykırılık bulunmadığı, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenlerin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddi ile temyize konu kararın aynen onanması gerektiği oyuyla, karara gerekçe bakımından katılmıyorum.