Anneler dikkat! Bir öpücük yoğun bakıma götürüyor

Yenidoğanlarda ve 5 yaşın altındaki çocuklarda önemli hastaneye yatış ve ölüm sebebi ola RSV enfeksiyonundan korunmanın en önemli yolunun hijyen olduğunu belirten uzmanlar, ailelere "Yenidoğan bebeklerinizi ilk 6 ayda öpmeyin, öptürmeyin" uyarısında bulunuyor.

RSV virüsünün en önemli bulaşma kaynağının çevre olduğunu söyleyen Hacettepe Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ateş Kara, "Ailelerin yaptığı en önemli hata yenidoğan bebeklerini hemen kapalı ve kalabalık ortamlara sokmak oluyor. RSV virüsü halıda 6 saat, elde 30 dakika, masada 3-4 saat canlı kalabiliyor. Bir çocuğu hasta etmek için 3-4 tane virüs yetiyor. Bu yüzden 6 aydan küçük çocukları AVM'lere götürmeyin, ellerinizi yıkamadan küçük bebeğinize dokunmayın" dedi.

YILDA 120 BİN ÖLÜME SEBEP OLUYOR

Bebeklerde üst ve alt solunum yolu enfeksiyonuna yol açarak yoğun bakım yatışına sebep olan RSV virüsünün özellikle henüz bağışıklık sisteminin zayıf olduğu hayatın ilk yıllarında bebeklerde hayatı tehdit ettiğini ifade eden Prof. Dr. Ateş Kara, "Dünyada her yıl yaklaşık 93 milyon kişi RSV virüsü ile enfekte oluyor. 3,6 milyon hastaneye yatış gerçekleşiyor. Yaklaşık 100-120 bin kişi bu virüse bağlı enfeksiyonlar sebebiyle hayatını kaybediyor. Çocuklar arasındaki RSV ölümlerinin yaklaşık yarısı küçük bebeklerde meydana geliyor" diye açıkladı.

HIRILTILI TABLOYA DİKKAT!

RSV'nin aslında her yaş grubuna hasta eden bir virüs olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Kara, "Yetişkinlerde bağışıklık sistemi daha gelişmiş olduğu için daha hafif geçer ve belirtileri nezle gibidir. Küçük çocuklarda ve bağışıklığın zayıfladığı yaşlı popülasyonda tehlikelidir. En büyük kaybı da ilk 2 yaştaki çocuklarda veririz" diye konuştu.

Toplumun RSV virüsünü bilmediğini ve nezle griple karıştığını aktaran Prof. Dr. Kara "Virüs alındıktan sonra 3-5 güne kadar hiçbir belirti vermeyebilir. Bu süre sonunda burun akıntısı, öksürük, ateş, halsizlik, iştahsızlık başlar. Bu aşamada düzelen çocuklar da olabilir ama üç çocuktan birinde alt solunum yollarına yayılır. Hastalık grip gibi başladığı için aileler şikayetlerin düzeleceğini düşünerek hastaneye başvurmayabiliyor. Virüs 2-3 gün içinde alt solunum yoluna indiğinde bu defa çocuklarda hırıltılı solunum başlar. Tıkanmalara ve zatürreye sebep olur. Tablo giderek ağırlaşır. Yoğun bakım gerektirebilir. Ağır tablolarda akciğer hasarlanır ve uzun süreçte çocukta kalıcı astım gelişebilir" diye belirtti.

DOĞAL BAĞIŞIKLIK ÇOK KISA SÜRÜYOR

RSV'nin, 2 yaşına kadar bebeklerin neredeyse tamamını enfekte eden yaygın ve bulaşıcı bir virüs olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Kara "En önemli nokta şu ki, sağlıklı doğan veya risk faktörleri ile doğan, miadında doğan veya prematüre doğan, sezonda veya öncesinde doğan tüm bebekler RSV riski ile karşı karşıya. Türkiye'de genellikle ekimle mart-nisan ayları arasında görülüyor. Hastalığın geçirilmesiyle oluşan bağışıklık kısa sürüyor Hangi bebeğin ağır etkileneceğini öngöremediğimiz için ve RSV hastalığına karşı spesifik bir tedavi bulunmadığından, RSV'ye karşı önleyici tedbirler ve hijyen uygulamaları kritik önem taşıyor. Aşı var ancak endikasyonu prematüre bebekler ve kronik kalp rahatsızlığı olan çocuklara yönelik" dedi.

ANNEYE YAPILAN AŞI BEBEĞİ KORUYOR

RSV tedavisinde yeni geliştirilen monoklonal antikorlarla gebelere uygulanan RSV aşısı da virüsten korunmada etkili. Bu yeni tedavi yöntemlerinde anneye RSV aşısı veya 8 aydan küçük bebeklere RSV sezonunda bu monoklonal antikor veriliyor. Bu yeni tip hazır antikor kas içi enjeksiyonla verilerek çocuk koruma altına alınıyor. İlk 2 yaş boyunca RSV mevsiminde sadece yılda bir defa yapılan bu koruyucu uygulama ile virüse karşı yüzde 80 civarında korunma sağlanıyor.

RSV'NİN SAĞLIK MALİYETİ 24 MİLYAR TL

Türkiye için 0-5 yaş arası çocuklarda önemli bir hastalık yükü oluşturan RSV enfeksiyonunun ekonomik yükü de oldukça ağır. Sağlık sistemlerini olumsuz yönde etkileyen bu yükü ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilen ve alanında bir ilk olan 'Türkiye'de Respiratuar Sinsityal Virüs Epidemiyolojisi, Teşhis ve Tedavisi, Ekonomik Yükü' raporu çarpıcı sonuçları ortaya koydu. RSV'nin sağlık bütçesine ağır darbeler vurduğuna işaret eden Başkent Üniversitesi Sağlık Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi İyi Klinik Uygulamalar Mükemmeliyet Merkezi Proje Direktörü Prof. Dr. Simten Malhan, TÜİK doğum istatistikleri, Uzman Paneli görüşleri ve bilimsel kaynaklar ışığında yapılan çalışmada, 2019-2023 yılları arasında doğan toplam 0-5 yaş arası 5 milyonu aşkın çocuktan 894 binden fazlasının RSV'ye yakalandığı tahmin ediliyor. Çalışmaya göre bu çocukların 791 bin kadarı ayakta tedavi görürken, 102 bin kadarı hastanede yatarak; 12 bine yakını da yoğun bakımda tedavi görüyor. 952 bebeğin ise bu virüsle bağlantılı olarak hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Çalışma kapsamında yapılan analizlere göre; 0-5 yaş grubundaki 894.426 hastanın toplam ekonomik yükü 24,2 milyar TL olarak hesaplanıyor. Bu toplam yük, 2023 toplam sağlık harcamasının yüzde 1,95'ini ve 2023 SGK sağlık harcamasının yüzde 4,62'sini oluşturuyor" dedi.

ZİYNETİ KOCABIYIK