2012'den beri sözleşmeli çalışan sözleşmesinin yenilenmemesi hukuka aykırı bulundu

İlk derece mahkemesi: "haklı bir gerekçe sunulmamıştır"

Davacının davalı idarede 2012 yılından itibaren kısa süreli sözleşmelerle kesintisiz bir şekilde çalıştığı ve davalı idarece bu süre içerisinde davacının performansının yetersiz olduğuna, disiplinsizliğine veya görevinde yetersiz veya başarısız olduğuna ilişkin herhangi bir tespit, somut bilgi ve belgenin bulunmadığı, hizmetine ihtiyaç duyulmadığının somut bilgi ve belgelerle ortaya konulamadığı, ayrıca davacının sözleşmesinin yenilenmesi konusunda haklı beklenti içinde olduğu ve bu haklı beklentinin karşılanması gerektiği hususları birlikte gözönüne alındığında, davacının sözleşmesinin yenilenmemesinin haklı bir nedene dayanmadığı ve kamu yararı ve hizmet gerekleri yönünden hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

Danıştay kararı onamakla birlikte "haklı beklentinin mutlak şekilde karşılanması" kısmına katılmadı

Haklı beklenti kavramı, yargı kararları ve öğretide, idarenin uzun süren bir uygulamasına güvenerek, bireylerin çıkarlarına ya da lehlerine olan bir sonuca ulaşabileceklerini ümit etmeleri olarak tanımlanmakla birlikte; bunun, mevcut hukuki durumun mutlak dokunulmazlığı şeklinde değerlendirilemeyeceği de açıktır.

Bu durumda; İdare Mahkemesi kararının gerekçesinde, "davacının sözleşmesinin yenilenmesi konusunda haklı beklenti içinde olduğu ve bu haklı beklentinin karşılanması gerektiği" hususlarına yer verilmesinde hukuki isabet bulunmamakta ise de bu husus, karardaki diğer gerekçe hukuka uygun bulunmuştur.

T.C.

DANIŞTAY

ON İKİNCİ DAİRE

Esas No: 2022/2311

Karar No: 2025/1684

İSTEMİN KONUSU:

... Bölge İdare Mahkemesi... İdari Dava Dairesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istem:

İstanbul Devlet Opera ve Balesi Müdürlüğünde yerli misafir sanatçı sözleşmesi ile atölye elemanı olarak çalışan davacının, sözleşmesinin yenilenmemesine ilişkin İstanbul Devlet Opera ve Balesi Müdürlüğü Personel ve Eğitim Şube Müdürlüğünün ... tarih ve ...sayılı işleminin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kaldığı tüm mali ve sosyal haklarının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:

... İdare Mahkemesinin... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; her ne kadar davalı idarece, performans eksikliği ve süregelen şikayetler nedeniyle davacı ile sözleşmenin yenilenmediği ileri sürülmüş ise de; davacının davalı idarede 2012 yılından itibaren kısa süreli sözleşmelerle kesintisiz bir şekilde çalıştığı ve davalı idarece bu süre içerisinde davacının performansının yetersiz olduğuna, disiplinsizliğine veya görevinde yetersiz veya başarısız olduğuna ilişkin herhangi bir tespit, somut bilgi ve belgenin bulunmadığı, hizmetine ihtiyaç duyulmadığının somut bilgi ve belgelerle ortaya konulamadığı, ayrıca davacının sözleşmesinin yenilenmesi konusunda haklı beklenti içinde olduğu ve bu haklı beklentinin karşılanması gerektiği hususları birlikte gözönüne alındığında, davacının sözleşmesinin yenilenmemesinin haklı bir nedene dayanmadığı ve kamu yararı ve hizmet gerekleri yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, işlem nedeniyle yoksun kalınan sosyal hakların iadesine ve parasal haklarının hesaplanarak, davanın açıldığı tarih olan 13/01/2020 tarihinden geriye doğru işletilmemek koşuluyla her bir alacağın tahakkuk ettiği tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:

... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:

01/01/2020 tarihinden itibaren Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar'ın Ek 8. maddesi kapsamında istihdam biçimine geçildiği, bu nedenle hizmet sözleşmesinin ihtiyaç temelli yapılması gerektiği, davacının hizmetine ihtiyaç kalmadığı, kararın idarenin takdir hakkını ortadan kaldıracak şekilde verildiği ve davacının yerine yeni bir personel alınmadığı belirtilerek, temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:

Temyiz istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:

Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçesinin düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun, 6545 sayılı Kanun'un 22. maddesiyle değişik "Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar" başlıklı 49. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde; temyiz incelemesi sonunda Danıştayın, kararı hukuka uygun bulursa onayacağı, kararın sonucu hukuka uygun olmakla birlikte gösterilen gerekçeyi doğru bulmaz veya eksik bulursa, kararı, gerekçesini değiştirerek onayacağı hükmüne yer verilmiştir.

Haklı beklenti kavramı, yargı kararları ve öğretide, idarenin uzun süren bir uygulamasına güvenerek, bireylerin çıkarlarına ya da lehlerine olan bir sonuca ulaşabileceklerini ümit etmeleri olarak tanımlanmakla birlikte; bunun, mevcut hukuki durumun mutlak dokunulmazlığı şeklinde değerlendirilemeyeceği de açıktır.

Bu durumda; İdare Mahkemesi kararının gerekçesinde, "davacının sözleşmesinin yenilenmesi konusunda haklı beklenti içinde olduğu ve bu haklı beklentinin karşılanması gerektiği" hususlarına yer verilmesinde hukuki isabet bulunmamakta ise de bu husus, karardaki diğer gerekçenin hukuka uygun bulunması karşısında, dava konusu işlemin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kalınan sosyal hakların iadesine ve parasal haklarının hesaplanarak, davanın açıldığı tarih olan 13/01/2020 tarihinden geriye doğru işletilmemek koşuluyla her bir alacağın tahakkuk ettiği tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;

1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,

2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline, işlem nedeniyle yoksun kalınan sosyal hakların iadesine ve parasal haklarının hesaplanarak, davanın açıldığı tarih olan 13/01/2020 tarihinden geriye doğru işletilmemek koşuluyla her bir alacağın tahakkuk ettiği tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının gerekçesi yukarda belirtilen şekilde ONANMASINA,

3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,

4. Kullanılmayan ...-TL yürütmeyi durdurma harcının davalı idareye iadesine,

5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın... İdare Mahkemesine gönderilmesine, kesin olarak, 24/03/2025 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.