SGK'nın Uygulaması Örnek Oldu... Kamu, Artık Bilişim Personeli Bulabilecek

24 TEMMUZ 2007 TARİHİNDE YAYIMLANAN HABER

Devlet, kamuya doktor çekebilmek için, geçtiğimiz yıllarda bir kaç yola başvurdu. Mecburi hizmetin yanı sıra başvurulan bir diğer yol ise döner sermaye ödemesi yoluyla sağlık personelinin maaşının arttırılması idi.

Ancak, aynı Devletimiz, eleman bulamamasına rağmen, bilişim sektörü personeli için benzer bir uygulama yoluna gitmemektedir. Oysaki 4/B'li ücretlerin belirlenmesi esnasında bilişim personelinin ücretinin yüksek tutulması imkan dahilindedir. Buradaki yetki Maliye Bakanlığındadır. Maliye Bakanlığı olur vermediği için, yüksek ücretli kadro ilanı yoluna gidilememektedir. Örneğin Milli Eğitim Bakanlığı geçtiğimiz yıllarda bilişim personeline ihtiyacını duymuş ancak yüksek ücret vermediği için personel bulamamıştı. Bakanlığın, 2007/5 KPSS yerleştirmelerinde de ilana çıktığı Programcı kadrolarının bir kısmı boş kalmıştır.

Özel sektörün 5 bin- 10 bin YTL ücret verdiği bazı bilişim personeli için, kamunun 1500 YTL ücret vermesinin hiçbir anlamı bulunmamaktadır.

Diğer taraftan Sosyal Güvenlik Kurumu bu açmazı Teşkilat Kanununun verdiği yetki ile aşabilmiştir. Kurum geçtiğimiz hafta içinde verdiği ilana göre, kuruma atanmak isteyen bilişim personeline, 3500 YTL net ücret verecektir. Sosyal Güvenlik Kurumu bu yetkiyi 5502 sayılı Kanunun 28. maddesinden almaktadır.

Diğer kamu kurumlarının bu tür bir imkanı olmadığı için, personel bulamamakta ve genel olarak hizmet, özel sektöre trilyonlar aktarılarak, hizmet alımı yoluyla karşılanmaya çalışılmaktadır.

Bu sorunun çözümü çok bait olup, görev Maliye Bakanlığına düşmektedir.

5793 Sayılı Kanunla Getirilen Düzenlemeler

5793 sayılı Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 24/7/2008 tarihinde TBMM Genel Kurulunda kabul edilmiş onay için Cumhurbaşkanına sunulmuştur. Şayet 5793 sayılı Kanun yürürlüğe girerse bilişim alanında çok ciddi bir atım atılmış olacaktır.

5793 sayılı Kanunun 23 üncü maddesiyle 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye Ek 6'ncı madde eklenmiştir.

Bu hükümleri, maddeler halinde açıklamak gerekirse;

1- 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarının merkez teşkilatlarının büyük ölçekli bilgi işlem birimlerinde, bilişim hizmetlerini yürütmek ve 20 kişiyi geçmemek üzere tam zamanlı, kısmî zamanlı veya kurumların bilişim projeleri ile sınırlı sözleşmeli olarak bilişim personeli çalıştırılabilecektir.

2- Bu şekilde çalıştırılacak olanlardan Kurumca teklif edilecek en fazla üç kişiye ödenecek ücret, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre istihdam edilenlerin sözleşme ücreti tavanının dört katını, diğer beş kişiye üç katını, geri kalanlara ise iki katını geçemez ve bunlara bu fıkrada belirtilen ücret dışında herhangi bir ödeme yapılamayacaktır.

3- Maliye Bakanlığınca çıkarılan 09.07.08 tarihli ve 9404 sayılı Genelgede; ?1/7/2008 tarihinden geçerli olmak üzere, 3/7/2008 tarihli ve 2008/13860 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 1 inci ve 2 nci maddeleri uyarınca; 6/6/1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan "Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar"ın 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan ücret tavanı, 2.395 YTL'ye yükseltilmiştir.? ifadesine yer verilmiştir.

Buna göre üç kişiye ödenebilecek tavan 2395 x 4 = 9580 YTL, diğer beş kişiye 2.395 x 3 = 7.185 YTL, kalan 12 kişi içinse 2395 x 2 = 4790 YTL olabilecektir.

4- Benzer düzenlemeler 5502 sayılı Kanunun 28 inci maddesinde yer almaktadır ve Sosyal Güvenlik Kurumunda çalıştırılacak bilişim uzmanlarının çalıştırılmasına ilişkin hususlar düzenlenmektedir. Bu maddede; ?Kurumda bilişim hizmetlerini yürütmek ve 50 kişiyi geçmemek üzere sözleşmeli olarak uzman personel çalıştırılabilir. Bu şekilde çalıştırılacak olanlardan Kurumca belirlenecek en fazla beş kişiye ödenecek ücret, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre istihdam edilenlerin sözleşme ücreti tavanının beş katını, diğer beş kişiye dört katını, geri kalanlara ise üç katını geçemez ve bunlara bu fıkrada belirtilen ücret dışında herhangi bir ödeme yapılamaz.Bu personele ödenecek ücret ile sözleşme usûl ve esasları Devlet Personel Başkanlığı ile Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Yönetim Kurulunca belirlenir. Bu şekilde istihdam edilecek personelin, mühendislik fakülteleri veya fen-edebiyat fakültelerinin 4 yıllık istatistik, matematik, fizik bölümlerinden mezun olmaları ve yükseköğretimi sırasında bilgisayar alanında aldığı derslerde öğrendiği programlama dillerine ilişkin belge veya üniversitelerin ya da Millî Eğitim Bakanlığının onaylı bilgisayar kurslarını bitirdiğine ilişkin sertifika sahibi olması şarttır.?hükmüne yer verilmiştir.

5793 sayılı Kanunla yapılan bu düzenlemeyle diğer kamu kurum ve kuruluşlarına da bilişim personeli istihdamı yetkisi verilmektedir.

5-6/6/1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan "Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar? bilişim personeli istihdamında yetersiz kalmıştır. Çünkü, özel sektördeki bilişim personelinin ücretlerinin çok yüksek olması çok nitelikli personel istihdamını zorlaştırmaktadır. Çalışmaya başlayanlarda çok kısa süre sonra ayrılmaktadırlar. Sonuçta da kamu kesimi bilişim alanında özel sektöre mahkum olmuştu. Bu maddeyle getirilen düzenlemeye devrim dememizin anlamı da burada yatmaktadır. Kamunun özel sektöre bilişim alanında bağımlı kalması ciddi bir güvenlik riski oluşturmaktaydı. Yıllarca Maliye Bakanlığı düşük ücrette ısrar etti ve sonuçta bu duruma gelindi. Özellikle büyük ölçekli bilişim alt yapısına ihtiyaç duyan kamu kurumları(Sağlık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, hatta Maliye Bakanlığı) çok büyük sıkıntı yaşamaktaydı. Biz hem bu köşede hem de www.memurlar.net te bu durumun yanlışlığına ve ücretlerin bilişim personeli için çok düşük olduğuna değindik. Sonuç geç de olsa ülke adına memnuniyet vericidir.

6- Kısmî zamanlı sözleşmeli bilişim personeli olarak çalıştırılanlar için iş sonu tazminatı ödenmez ve işsizlik sigortası primi yatırılmaz. Bunlardan, yaptıkları başka işler sebebiyle herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olanlar için sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası primi yatırılmaz. Kısmî zamanlı sözleşmeli bilişim personeli olarak çalıştırılanlar dışındakilere iş sonu tazminatı ödenecektir.

7- Kapsama dahil kamu kurum ve kuruluşlarının büyük ölçekli bilgi işlem birimlerinin aşağıdaki kriterleri taşıması gerekir:

a) Acil durum ve çağrı merkezi bulunması.

b) En az beşbin fiili kullanıcısının bulunması veya kurumun bilişim hizmetinden yararlanan hizmet birim sayısının en az bin olması ya da il ve ilçelerin en az 1/3'ünde birimi bulunması.

c) Merkezi internet ve/veya intranet uygulamalarına açık olması.

ç) Ağ yönetimi ve yazılım hizmetlerinin merkezi olarak sunulması.

d) Ağ yönetimi ve yazılım hizmetlerini istihdam edeceği sözleşmeli bilişim personeli ile yapabilme kapasitesine sahip bulunması.

e) Haftada 7 gün ve günde 24 saat hizmet sunma kapasitelerinin bulunması.

8- Bilişim personeli olarak atanacak personelde aranan şartlar

Büyük ölçekli bilgi işlem birimlerinde sözleşmeli bilişim personeli olarak istihdam edilecek personelin;

a) Fakültelerin dört yıllık bilgisayar mühendisliği, yazılım mühendisliği, elektrik mühendisliği, elektronik mühendisliği, elektrik ve elektronik mühendisliği ve endüstri mühendisliği bölümlerinden ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulunca kabul edilmiş yurt dışındaki yüksek öğretim kurumlarından mezun olması,

b) (a) bendinde belirtilenler dışında kalan dört yıllık eğitim veren fakültelerin mühendislik bölümlerinden, fen-edebiyat, eğitim ve eğitim bilimleri fakültelerinin, bilgisayar ve teknoloji üzerine eğitim veren bölümleri ile istatistik, matematik ve fizik bölümlerinden ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulunca kabul edilmiş yurt dışındaki yüksek öğretim kurumlarından mezun olması,

c) Yazılım, yazılım tasarımı ve geliştirilmesi ile bu sürecin yönetimi konusunda veya büyük ölçekli ağ sistemlerinin kurulumu ve yönetimi konusunda en az 5 yıllık mesleki tecrübeye sahip bulunmaları (Mesleki tecrübenin belirlenmesinde; bilişim personeli olarak 657 sayılı Kanuna tabi kadrolu veya aynı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendi ile 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi sözleşmeli statüdeki hizmetler ve Sosyal Sigortalar Kurumuna tabi özel kesimde bilişim personeli olarak geçtiği belgelenen hizmet süreleri dikkate alınır)

ç) Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından (a) bendinde yer alanların en az seksen, (b) bendinde yer alanların en az yetmiş veya denkliği kabul edilmiş yabancı dil puanına sahip bulunması,

d) Bilgisayar çevre birimlerinin donanımı ve kurulan ağ yönetimi güvenliği hakkında bilgi sahibi olmaları kaydıyla güncel programlama dillerinden en az ikisini bildiğini belgelemeleri,

zorunludur.

(b) bendinde yer alan yüksek öğretim kurumlarından mezun olanların istihdam edilmeleri halinde, bunlar için ödenecek ücret 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre istihdam edilenlerin sözleşme ücreti tavanının iki katını geçemez. Yani, tavan sözleşme ücreti 2395 x 2 = 4790 YTL olabilecektir.

9- Şartların kanunla belirlenmesi oldukça yerindedir. Çünkü, bu tür yüksek ücretler bu istihdam şeklini cazibe merkezi haline getirmekte ve bu durumda suistimale kapı aralamaktadır. Ancak, şartların kanunla belirlenmesi suistimali minimize etmektedir.

10- Sözleşmeli bilişim personeli olarak istihdam edileceklerin, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi veya bunlar tarafından sözleşme dönemi içerisinde sözleşmenin tek taraflı fesih edilmesi halinde, sözleşme brüt ücretinin üç katından az olmamak üzere fesih tarihinden sözleşmenin bitiş tarihine kadar olan sürenin (kıst ay, tam ay sayılır) aylık sözleşme brüt ücretiyle çarpımı sonucu bulunacak tutar, personel tarafından tazminat olarak ödenir.

11- Büyük ölçekli bilgi işlem birimlerinde bu maddenin üçüncü fıkrasında sayılan niteliklerin tespiti ve uygulanması, istihdam türüne bağlı sözleşmeli bilişim personeli sayısı ile ödenecek sözleşme ücretinin tespiti, aranılacak diğer özellikler, istihdama dair hususlar ile sözleşme usul ve esasları Maliye Bakanlığınca belirlenecektir.

12- Maliye Bakanlığınca belirlenecek sözleşme usul ve esaslarında performansa dayalı ücret sistemine geçişte önemli bir adım atılabilir. Yani belirlenecek ciddi performans kriterleri sayesinde bilişim alanında ciddi sıçramalar yapılabilir. Ayrıca bu kapsamda istihdam edilecek personelin özel sektörde cazip şartlarda iş imkanı bulmaları nedeniyle bunların hem özel sektörde hem de kamuda aynı anda iş yapmalarının önüne geçilecek tedbirler alınmalıdır. Bu yüksek ücret karşılığında ayrıca özel sektörde de iş yapıldığının tespiti halinde ciddi yaptırımlar getirilmelidir. Aksi takdirde hedeflenen sonuca ulaşılması mümkün değildir. Buradaki amaç bilişim personelinden azami fayda sağlanmasına matuftur. Bu kapsamdaki personelin genel eğilimi boş zamanlarını ek iş yaparak değerlendirmek şeklindedir.

13- Sözleşme usul ve esaslarında kesinlikle KPSS şartı getirilmemelidir. Çünkü, bu tip personel daha çok özel sektörde istihdam edildiğinden KPSS sınavına girmeye gerek duymamaktadır. Ayrıca da KPSS bu nitelikteki personelin bilgi birikimini ölçmekten oldukça uzaktır.