TCDD'ye görevde yükselme önerileri
Aşağıdaki yazı, Türk Ulaşım Sen tarafından Mart 2012'de TCDD Genel Müdürlüğüne gönderilmiştir.
Sayı : TUS.GM.GS/
Konu : Görevde Yükselme ve Unvan
Değişikliği Yönetmeliği 08.03.2012
TCDD GENEL MÜDÜRLÜĞÜ'NE
Anayasanın başlangıç kısmında, her Türk vatandaşının bu Anayasadaki temel hak ve hürriyetlerden eşitlik ve sosyal adalet gereklerince yararlanarak milli kültür, medeniyet ve hukuk düzeni içinde onurlu bir hayat sürdürme ve maddi ve manevi varlığını bu yönde geliştirme hak ve yetkisine doğuştan sahip olduğu; yönünde hüküm yer almaktadır. Anayasamızın daha bir çok maddelerinde bireyin hakkı öncelik olarak sunulmaktadır.
Kamu Çalışanının unvanın yükselmesi onun sadece iş hayatındaki pozisyonunu ve ekonomik gelirini etkilemekle sınırlı kalmayıp, toplum içersindeki statüsünü etkilemektedir. Dolayısıyla hazırlanan görevde yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliğinin Anayasamızın ve İLO' sözleşmelerinin öngörülerine aykırılık arz etmemesi gerekmektedir.
Ancak 08.01.2012 tarihinde, 28167 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü ve Bağlı Ortaklıkları Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin personelin taleplerini karşılayacak ve bunun yanı sıra kurumun yararına katkı sağlayacak görüşlerimizi, tespitlerimizi ve önerilerimizi ek de sunduğumuz yazıda geniş bir şekilde bilgilerinize sunulmuştur.
Konuyla ilgili tespit ve önerilerimiz yönünde yönetmeliğin ilgili maddelerinde gerekli düzenlemelerin yapılmasını arz ve talep ederiz.
Cihad KORAY Nazmi GÜZEL
Genel Sekreter Genel Başkan
TESPİT, TEKLİF VE GÖRÜŞLERİMİZ
1-) Tespit ettiğimiz en önemli eksiklik, Yönetmeliğin hazırlık safhasında sendikaların ve TCDD faaliyet gösteren derneklerin görüş ve önerilerinin alınmamasıdır.
2-) Yönetmeliğin en karmaşık ve en fazla tartışılır hususlarından biri; ?18.04.1999? tarihidir. Burada 18.04.1999 tarihi ile kast edilen o tarihte görevde bulunmak mıdır, yoksa hem görevde bulunmak hem de bahsi geçen okullardan mezun durumunda olmak mıdır? Burada maksat tam olarak anlaşılamadığından değişik yorumlar yapılmakta ve personelin kafası karışmaktadır. Ayrıca 18.04.1999 tarihinde lise mezunu olan başka unvanlarda görev yaparken daha sonra 2 yıllık M.Y.O bitiren personelin Teknik Hizmetler sınıfına ait unvanlara, Örneğin; Teknik Şef unvanı için başvuru yapabileceğine dair net bir ifade yer almaması önemli bir eksikliktir.
ÖNERİ: ?
Yukarıda bahsettiğimiz nedenlerden dolayı söz konusu ifadenin, farklı yorumlamayı engelleyecek şekilde daha net ve kesin bir biçimde düzenlenmesi.
3-) Müdür (Yol Bakım Onarım Müdürü) kadrosuna atanmak için;
Özellikle bu unvan ile ilgili Sendikamıza bir çok başvuru geldi. Kurum kendi koyduğu şartlar ile kendi gerçekleri arasında sıkışmış durumda bundan çıkış ararken ortaya koyduğu çabalarda sorunun çözümü yerine yeni sorunların oluşmasına sebep olmuş. Öyle ki katılım şartları okunduğunda lise mezunlarının müdür olabilmesi mümkün olmadığı halde bu öğretim düzeyine sahip personelin dahi bu unvan için başvuruda bulunabileceği kanısı oluşmaktadır.
Yıllardır Yol Şube Şefi, Kısım Şefi, Teknik Şef (Yol Şube Şefi) ve Şef Yardımcısı (Yol Şube Şef Yardımcısı) hatta bu unvanlara vekalet eden sürveyanların18.04.1999 tarihi itibari ile 2 yıllık yüksek okul bitirmiş olanlara ön şart konulmadan bu unvana atanabilmelerine olanak sağlanmalıdır. Bu hem personelin taleplerini karşılayacak, hem de bilgi ve deneyim olarak donanımlı personelin bu görevlerde devamı sağlanmış olacaktır.
4-) Teknik Hizmetler sınıfına ait iş yerlerinin belirlenmesi ve bu işyerlerinin özelliklerine göre eğitim ve öğretim kriterleri getirilmesi.
5-) ?Hülle yoluyla atamaların ? önünün kapanması için Daire Başkanı, Bölge Müdürü ve bunların yardımcılarının haricindeki tüm unvanların Görevde Yükselme, Atama ve unvan değişikliği sınavına tabi olması.
6-) Bazı müdür unvanlarının alt unvanlarına daha düşük eğitim, öğretim düzeyi istenmesi. Örneğin Müdür (Elektrik işleri müdürünün) ?Teknik Şef (Elektrik İşleri Şefi) pozisyonuna atanmak için aranan öğrenim düzeyinden düşük olması;
7-) Bir başka önemli çelişkiye örnekte Ekonomist unvanında görülmektedir. 657 Sayılı DMK'nın 36. maddesinde teknik bir unvan olarak tanımlanmasına rağmen TCDD bugüne kadar hazırladığı Görevde Yükselme ve Atama Yönetmeliklerinin tamamında bu unvanı Genel İdari Hizmetler Sınıfına ait bir unvan olarak görme hususunda ısrarcı olmuştur. Son Yönetmelikte; Bağlı Ortaklıklarda Müdür Yardımcısı pozisyonuna atanmak için alt unvan olarak Ekonomist unvanı ile görev yapmak şartı istenmektedir.
Aslında şefin üstünde ?uzman unvanına? emsal üstelik Ek göstergesi 3000 olan ?Ekonomist unvanı için en önemli sorun YPK'nın yaptığı ücret gruplandırmalarında 2. grupta yer almasıdır. Ekonomist unvanı her ne kadar teknik bir unvan olarak 657/36 maddesinde geçse de yönetmelikte yer alan teknik unvanların hiç birinin alt unvanı olarak yer almamaktadır. Bu unvan adeta havada asılı durmaktadır.
Özellikle bu unvanı halen kullanan TÜVASAŞ'ta Ekonomist unvanı görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavlarında önemli sorun teşkil etmektedir.
ÖNERİ :
Bu unvanın TCDD de olduğu gibi Bağlı ortaklıklarından da kaldırılması veya Teknik Şef, Teknik Uzman gibi unvanlar için aranan şartlar arasına Ekonomist unvanı alt unvan olarak yer almaları sağlanmalıdır. Örneğin; Teknik Şef sınavına katılabilmek için ?Teknik Lise, 2 veya 3 yıllık ile 4 yıllık Teknik yüksek öğrenim görmüş olmak veya Ekonomist unvanında görev yapmış olmak.? Şeklinde düzenlenmesi olanak sağlanmalı. Bunun için alt unvanı olarak yönetmelikte yer almasının sağlanmasıdır.
Ayrıca bu unvanda çalışanların 3000 ek göstergeye sahip olmalarına rağmen 2200 ek gösterge ile emekli edilmeleri ayrı bir sorundur.
9-) Yönetmeliğin 21. Maddesinin ?a? bendi;
Ana görev gruplarında; alt grupların kendi içinde veya daha alt gruplarında yer alan görevlere, atama yapılacak görevin gerektirdiği öğrenim şartını taşımak kaydı ve personelin isteği ile görevde yükselme eğitim ve sınavına tabi tutulmadan atama yapılabilir. Denilmektedir. Bu maddenin bir önceki yönetmelikteki halindeki gibi düzenlenmesine.
10-) Unvanların öğrenim düzeylerinin alt ve üst sınırlarının belirlenmesi. 4 Yıllık fakülte mezunları TTM olarak, doktora eğitimi yapmış personelde Trafik Kontrolörü olarak görev yapmaktadır. Özellikle alt unvanlarda görev yapan Fakülte mezunlarının gördükleri eğitim ve öğretim düzeyine uygun görevlere atanabilmeleri, hangi unvanda olursa olsun, Öğrenim düzeyi ve durumu uygun olanların hizmet sınıfları arasında geçişlerine izin verilmesi.
11-) Bağlı ortaklıklarında da TCDD de Teknik Şef unvanları için teknik hizmetlere ait görevlerde çalışma şartı getirilmesi,
GENEL OLARAK DEĞERLENDİRME;
Sahip olduğu eğitim ve öğretim doğrultusunda yapmış olduğu görevler ile bu görevlere emsal olan görevlere atanması hususunda konulan engellerin kaldırılması gerekmektedir. Örneğin Lise düzeyi öğrenim karşılığı olan sürveyanlar bu husus da en fazla mağdur olan personeller arasındadır. Bir başka örnek Tesisler Şef Yardımcılarıdır. Meslek lisesi mezunu olduğu dönemde aldığı bu unvan sonrası yüksek öğrenim bitirmesine rağmen önüne konan engellemelerden dolayı yıllardır açılan sınavlara katılmalarına izin verilmemiştir. Bu Anayasanın başlangıç ilkelerine aykırı bir durumdur.
Bu yönetmeliğin hazırlanmasında öne çıkan egemen mantık personelin kariyer gelişimini ve üst unvana geçişini tamamen öğrenim düzeyi üzerine oturtmuştur. Devlet Memurlar Kanunun ?TEMEL İLKELER? Bölümünde yer alan 3. Maddesinde; Memurların sınıflandırılmasını ?görevlerinin gerektirdiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayırmaktadır. Bunları Kariyer ve liyakat olarak iki başlıkta toplanmıştır.
KARİYER;
Devlet Memurlarına, yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıflar içinde en yüksek dereceye kadar ilerleme imkanı sağlamaktır.
LİYAKAT;
Devlet Kamu Hizmetleri görevlerine girmeyi , sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet Memurlarının güvenliğe sahip kılmaktır. Hükümleri çok dikkate alınmamıştır.
Görüldüğü gibi, 657 sayılı DMK'nın 3. maddesi çok açık biçimde Kamu Çalışanlarının yükselme ve ilerleme hususlarında fırsat eşitliğini ve mesleki bilginin esas alınması yönünde hareket edilmesini işaret etmesine rağmen, Yönetmelikte, eşit unvanlar için dahi farklı kriterler istenmiştir. Örneğin; Bir çok müdürlük unvanı için 4 yıllık yüksek okul mezunu olma şartı aranırken Gar Müdürü sınavına girmek için 2 yıllık yüksek öğrenim görme şartı yeterli görülmüştür. Buna Depo, Vagon bakım onarım ve elektrik işleri müdürlükleri gibi bazı unvanları da ekleyebiliriz. Yine Tesisler Şefi unvanlarının tümünde yükselme sınavına girebilmek için en az 2 yıllık teknik yüksekokul mezunu olma şartı konulurken diğer emsali olan birçok şef unvanlarında Lise düzeyi teknik öğrenim görmüş olma şartı yeterli görülmüştür.
Bu durum tesislerde görev yapan bir çok Meslek Lisesi Mezunu personeli olumsuz etkileyeceği gibi personel arasında pozitif ayırımcılık yapıldığı kanaatini oluşturacaktır. Tesislerde çalışan bu öğrenim düzeyinde personel bir anlamda cezalandırılmış olunuyor.
Sonuç olarak;
Yukarıda, TCDD Görevde Yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliği ile alakalı görüşlerimiz doğrultusunda eksik ve kusurlu gördüğümüz yönleri bilgilerinize sunulmuştur. Görüş, Öneri ve Taleplerimiz doğrultusunda gerekli düzenlemelerin yapılmasını ve yapılan düzenlemeler hakkında tarafımıza bilgi verilmesini arz ederiz.