Zaman kaybedilmeden öğretmen alımında yaşanan sorunlar çözülmelidir

Bu çerçevede, sözleşmeli öğretmen istihdamına ilişkin usul ve esaslara göre KPSS sonucunda her alan için oluşan puan sıralamasına göre en yüksek puan alandan başlamak üzere, alanlar için belirlenen kontenjan sayısının üç katı aday sözlü sınava çağrılmaktadır. 20 bin öğretmen alımı için sözlü sınava 60 bin öğretmen adayı çağrılmaktadır ki bu rakam oldukça yüksektir. Bize göre sözlü sınava çağrılması gereken aday sayısı 20.500'ü geçmemelidir ve sınavdan elenenler de gerçekten öğretmen olamayacaklar olmalıdır.

Daha önce de belirtmiş olduğumuz üzere, kariyer mesleklerin hepsinde sözlü sınav vardır. Ancak, alınan kariyer meslek mensubunun sayısı oldukça düşüktür. Öğretmen alımıyla kıyas dahi yapılamayacak kadar az sayıdadır. Bu nedenle atama yapılacak kadroların üç katı öğretmen adayının sınava çağrılması doğru değildir.

Konunun başka bir boyutu ise 20 bin öğretmen alımı için 60 bin adayın sınava gireceği ve ister istemez 40 bin adayın başarısız olması gibi bir sonucun üzerinde çok ciddi bir şekilde kafa yorulması gerekmektedir. Böyle bir sonucun ister istemez siyasi bir sonucu olacaktır. Özellikle de adayların referans yarışına göre sonuca yaklaştığı algısı baskın çıkarsa bunun siyasi maliyetinin oldukça yüksek olacağını düşünüyoruz. Hele hele yüksek puan alanların geçerli bir neden olmaksızın elenmesi öfke patlaması oluşturacaktır.

Bize göre öncelikle ve acilen sözlü sınava gireceklerin sayısının düşürülmesi gerekmektedir. 652 sayılı KHK'de üç katına kadar adayın (üç kat zorunlu değildir) sözlü sınava çağrılmasından bahsedilmektedir. Yönetmelik ise kontenjan sayısının üç katı adayın sözlü sınava çağrılmasını zorunlu tutmaktadır. Bu nedenle sadece Yönetmelikte değişiklik yapılarak sorun çözülebilir.

Daha açık ifade etmek gerekirse 652 sayılı KHK'nin ek 4'üncü maddesindeki ifade aynen "Sözleşmeli öğretmenler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48'inci maddesinde öngörülen genel şartlar ile öğretmen kadrosuna atanabilmek için aranan özel şartları taşıyanlardan Kamu Personel Seçme Sınavı puan sırasına konulmak kaydıyla alım yapılacak her bir pozisyonun üç katına kadar aday arasından Bakanlık tarafından yapılacak sözlü sınav başarı sırasına göre atanır." hükmüne yer verilmiş olup bu hükümde üç katı aday yerine üç katına kadar aday denilerek tavan belirlenmiştir. Yani KHK metnine göre üç katı aday çağrılması zorunlu değildir.

Bu bağlamda, sözlü sınavdan elenen kişiler sadece hiçbir şekilde öğretmen olamayacak kişiler olmalıdır ve bir daha da sözlü sınava alınmamalıdır. Daha önce bahsedilen iki temel unsur arasında yer alan terör örgütü mensubu olup olmadığının araştırılması ise emniyet birimlerinin görevidir. Aksi takdirde iş cadı avına dönüşecektir.

Yine bize göre olması gereken ideal sistem ise Eğitim Fakültesi mezunu olmanın tek başına öğretmen olmaya yetmeyeceği bilinerek öğretmen olabileceklerin daha sözlü aşamasına gelmeden çok ciddi testlerden geçirilerek öğretmen olabilir sertifikasının verilmesi ve bu sertifika sahiplerinin sınava girmesinin sağlanmasıdır.

Ayrıca daha önceki yazılarımızda da ifade ettiğimiz üzere, Çarşı ve Mahalle Bekçiliğine Giriş Sınavı Yönetmeliği'ne göre sözlü sınav komisyonunda psikolog veya rehberlik ve psikolojik danışmanlık bölümü mezunu olan bir kişinin olması zorunlu olmasına rağmen aynı durumu öğretmen alımında göremiyoruz.

Halbuki çarşı ve mahalle bekçi adayları hakkında uygulanan ön sağlık kontrolünün benzeri veya daha ilerisi öğretmen adayları hakkında da uygulanmalıdır. Ayrıca, sözlü sınav komisyonunda mutlaka psikolog bulundurulmalıdır. Çünkü, geleceğimizin teminatı olan yavrularımızı teslim ettiğimiz öğretmen seçiminin çarşı ve mahalle bekçisi seçiminden daha önemsiz olmadığını düşünüyoruz. Kaldı ki basına yansıyan olaylar öğretmen adaylarının çok ciddi bir süzgeçten geçirilmesi gerektiğini ortaya çıkarmıştır. Elbette eli öpülesi öğretmenlerimizi istisna tuttuğumuzu ve onlara saygılarımızı ifade etmek istiyoruz.

Sonuç olarak, öğretmen alımında sözlü sınav olmalı ama sözlü sınavların yapıldığı kamu kurumlarında olduğu gibi sözleşmeli öğretmen alımında da adayların Meclis koridorlarında referans peşinde koşmalarının önüne geçilecek objektif ve şeffaf kriterler getirilmesi olmazsa olmaz bir kural olmalıdır. Aksi takdirde sözlü sınavlarda yaşananlar, basında gündem oluşturmaya devam eder ve her sınavda en az 40 bin kişilik büyük bir küskünler kitlesi oluşur ki bunun da siyasi maliyeti oldukça yüksektir. Eğer şimdiden objektif, şeffaf ve denetlenebilir bir mülakat sistemi kurmazsak kendi ellerimizle geleceğimizi karartmış oluruz ki bunun vebalini kimse taşıyamaz. Nitekim İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nde yaşananlar daha önce buralarda sistem kurulmadığı için yaşanmıştır. Sistem kurulmuş olsaydı kimse güzellik kraliçesini kariyer danışmanı olarak sınavsız işe başlatamaz, teşkilatlardan CV toplayamaz ve ittifak partilerine kontenjan ayrılamazdı. Biz tarihe notumuzu düşelim de isteyen istediğini yapsın.