5510'a tabi memurun engellilikten dolayı emeklilik şartları nasıl olur?

Soru: Merhabalar, 35 yaşındayım (1988 doğumlu) kamuda kadrolu mühendisim. 2008 tarihli 'sürekli' rapor ile sabit, doğuştan gelen %45 oranlı ortopedik engelim var.

Sigortalılık başlangıcım - 14.12.2006 4a - 259 gün, 4b - 420 gün,4c - 2078 gün olmak üzere hizmetlerim mevcut (memuriyete başlama tarihim de 07.11.2016).

4 Ağustos 2022 tarihi itibariyle hizmet sürelerim bunlar. Bu doğrultuda emeklilik tarihim nedir acaba? Teşekkürler, kolay gelsin.

Detaylar/Değerlendirmeler:

2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa memurluğa başlamış kişiler hakkında 5510 sayılı Kanun kuralları uygulanır ve şartlarını taşımaları kaydıyla engellilik durumlarından dolayı emeklilik haklarını kazanırlar.

Göreve girmeden önce çalışma gücünün % 60'ını veya vazifesini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilenlere malullük aylığı bağlanmaz. Ancak, malullük aylığı şartlarından farklı olarak engellilik durumlarından dolayı yaşlılık aylığı bağlanır.

5510 Sayılı Kanunda bulunan engellilik nedeniyle yaşlılık aylığı bağlanması kuralları

5510 sayılı Kanunda yer alan hükümler içerisinde özel olarak engelli aylığı olarak bir aylık şekli yoktur.

Memur olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce malul sayılmayı gerektirecek derecede hastalığı veya engelliliği bulunmasından ve bu nedenle malullük aylığından yararlanamama durumunda öncelikli olarak;

En az 15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün (11 yıl) SGK primleri yatırılmış hizmetleri olması kaydıyla yaşlılık aylığına hak kazanırlar. Bu kural, 5510 sayılı Kanun Madde 28 hükmünde, "Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce 25 inci maddenin ikinci fıkrasına göre malül sayılmayı gerektirecek derecede hastalığı veya engelliliği bulunan ve bu nedenle malüllük aylığından yararlanamayan sigortalılara, en az onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır." Şeklinde belirtilmiştir.

Ancak, göreve başlamadan önce % 60 veya meslekte kazanma gücünü yitirecek derecede bir engeli olmadığı tespit edilirse, bu defa çalışmaya başladıktan sonraki durumuna bakılır ve memurun çalışma gücündeki kayıp oranına göre engellilikten dolayı yaşlılık aylığı bağlanması şartları oluşur. Bu şartlar da şöyledir;

Memurun engellilik oranı;

- % 50 ila % 59 arasında ise ve bu durumu SGK Sağlık Kurulunca karara bağlanırsa memurun en az 16 yıldan beri sigortalı olması ve 4320 gün,

- % 40 ila % 49 arasında ise ve bu durumu yine SGK Sağlık Kurulunca karara bağlanırsa bu defa memurun en az 18 yıldan beri sigortalı olması ve 4680 gün,

SGK primleri yatırılmış hizmetinin olması şartlarını yerine getirdiklerinde engelliliklerinden dolayı yaşlılık aylığına hak kazanırlar.

Not: Sigortalılık süresi ile hizmet toplamı farklıdır. Sigortalılık süresi ilk defa sigortalı olarak başlamak koşulu ile bundan sonrası süreçte sigortalılık süresinin bitirilmesi gerekir ve bu ara sürecin mutlaka çalışarak tamamlanması gerekmez.

Diğer şartlar nelerdir?

- Memurun, memurluktan önce işçilik esnaflık süreleri varsa bu süreler yukarıda belirtilen hem sigortalılık süresinin başlangıcında, hem de prim ödeme gün sayılarında dikkate alınır.

- Engellilik oran durumunun son tespit yeri Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kuruludur.

Bu açıklamalar bağlamında durumunuzla ilgili olarak değerlendirmemiz:

14/12/2006 tarihi sigortalılık başlangıç tarihiniz olur. Belirtmiş olduğunuz % 45 engellilik oranınıza göre de sigortalılık süresi olarak 18 yıl ve 4680 gün de fiili olarak çalışılmış hizmet süresi şartına tabi olursunuz.

Bu halde, 14/12/2006+18 = 14/12/2024 tarihinde sigortalılık süre şartını yerine getirmiş olursunuz.

Bu tarihe kadar olan toplam hizmet süreniz de 4680 gün (13 yıl) olduğunda öncelikli olarak Kurumunuza, Kurumunuzca da durumunuzla ilgili olarak (raporun incelenmesi ve neticesinin alınması bakımından) SGK ile yazışma yapılmasını talep edebilirsiniz.

Şayet engellilikten dolayı emeklilik düşünmeyip, normal hizmet ve yaş olarak emekli olma düşünceniz olduğunda ise fiili olarak çalışılmış olan işçilik ve memurluk dahil olmak üzere 25 hizmet yılınızı (9000 gün) tamamlamanız ve 60 yaşınızı tamamlamanız gerekmektedir.