Emeklilikte şube müdürü mü, araştırmacı ek göstergesi mi uygulanır?

5434 e tabi memurların bulunmuş oldukları görevlerden en üst aylık ve ikramiye ödemesini sağlayacak görevler emeklilikte dikkate alınır, bu görevlerden ek göstergesi düşük görevlere gelmeleri bu durumu değiştirmez.

Soru : Enerji Bakanlığına bağlı TEDAŞ Genel Müdürlüğü taşra teşkilatında çalışmakta iken açılan görevde yükselme sınav sonrası 15.04.2007 tarihinde Şube Müdürlüğüne atamam yapıldı. Söz konusu görevi 01.04.2013 tarihine kadar (yaklaşık 6 yıl) sürdürdüm.01.04.2013 tarihinde Elektrik Dağıtım Şirketlerinin özelleştirilmesiyle. 4046 sayılı yasa gereği Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı taşra teşkilatına araştırmacı olarak atamam yapıldı. 20.02.2014 tarihli ve 6525 sayılı bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkında kanunun 41. Maddesi ile 27/06/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 11. Maddesi değiştirilerek araştırmacıların bazı mali hakları yeniden düzenlendi. Ayrıca 01.07.2022 tarihli ve 7417 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile bazı kanunlarda ve 375 sayılı kanun hükmünde kararnamede değişikli yapılmasına dair kanun ile kamuda tüm memurlarla ilgili ek gösterge düzenlemesi yapılmış, ancak daha önce çeşitli kademelerde yöneticilik yapan ve 4046 sayılı yasa gereği araştırmacı olarak atananlar ile ilgili tabloda herhangi bir düzenlemeye rastlanmamıştır.

5434 sayılı Kanunun ek 67 nci maddesinin birinci fıkrası; "Daha önce atanmış ya da seçilmiş oldukları kadro, görev veya aylık almış oldukları dereceler için belirlenmiş olan ek göstergelerden daha düşük ek gösterge ödenmesi gereken veya ek göstergesi olmayan bir kadro, görev veya dereceye atanan ya da seçilenler; daha önceden yararlanmış oldukları ek gösterge rakamı ile halen bulundukları kadro, görev veya dereceye ilişkin ek gösterge rakamı arasındaki farktan kaynaklanan kesenek ve karşılık tutarının tamamının aylıklarından kesilmesi suretiyle emeklilik açısından yüksek olan ek göstergeden yararlanmaya devam ederler." Yani daha önce atandığı Şube Müdürlüğü görevi ile sonradan atandığı araştırmacı kadrosundan hangisinin ek göstergesi yüksekse o ek göstergeden yararlandırılır ve emekliliğe esas aradaki yansıtma fark ve kesenekleri aylıklarından kesilir demektedir.
Ben ve benim durumumda bulunan araştırmacılar 5434 sayılı Emekli Sandığı kanununa göre emekli olacakları zaman 7417 sayılı kanundan yararlanarak 3600 ek gösterge üzerinden emekli olabilir miyiz? Aydınlatırsanız müteşekkir olurum.

Detaylar/Değerlendirmeler:

Şube Müdürü Görevinde Bulunmuş Olanlardan Özelleştirme Nedeniyle Araştırmacı Kadrosuna Atanmış Olanlar Emeklilikte 3600 Ek Göstergeden Yararlanabilir Mi?

Devlet memurları çalışma süreleri içerisinde değişik unvanlarda görev yapabilmektedirler. Bu durumlar sınavla girilen görevler olabilmekte, atama suretiyle görevler olabilmekte, bazı durumlarda kanunlarla değişen görevler olabilmekte, bazı durumlarda da daha önce bulunmuş oldukları görevlerin ek göstergeleri kanunlarla yükseltilen görevlerde daha önce bulunmuş olabilmektedirler.
Bu durumlarda emeklilikte ek gösterge uygulanmasını sağlayacak olan 5434 sayılı Kanunun Ek Madde 67, Ek Madde 73 üncü madde hükümlerine, emekli olanlar için de 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu geçici madde 4 hükümlerine bakılması gerekmektedir.

5434 SAYILI KANUN EK MADDE 67 HÜKMÜ;

"Daha önce atanmış ya da seçilmiş oldukları kadro, görev veya aylık almış oldukları dereceler için belirlenmiş olan ek göstergelerden daha düşük ek gösterge ödenmesi gereken veya ek göstergesi olmayan bir kadro, görev veya dereceye atanan ya da seçilenler; daha önceden yararlanmış oldukları ek gösterge rakamı ile halen bulundukları kadro, görev veya dereceye ilişkin ek gösterge rakamı arasındaki farktan kaynaklanan kesenek ve karşılık tutarının tamamının aylıklarından kesilmesi suretiyle emeklilik açısından yüksek olan ek göstergeden yararlanmaya devam ederler. Bu Kanunun 12 nci maddesinin (II) numaralı fıkrasının (n) bendinde sayılanlar hariç, atandıkları veya seçildikleri kadro, görev ya da derecede en az altı ay görev yapmaksızın ek göstergesi daha düşük bir kadro, görev ya da dereceye atanan veya seçilenler hakkında bu fıkra hükümleri uygulanmaz." şeklindedir.

HÜKMÜN YORUMU:

Bu hüküm, memurların yüksek ek göstergeli görevlerden daha düşük ek göstergeli görevlere gelmeleri halinde, emeklilikte yüksek ek göstergeden yararlanabilmeleri için fark ödemelerinin, yani SGK kesintilerinde oluşan fark tutarlarının tamamının kendilerince karşılanması halinde mümkün olacağı belirtilmektedir. Bu hüküm, çalışırken her ne kadar zarar gibi görünse de, emeklilikte alınacak aylık ve ikramiyenin yüksek tutarda olması dikkate alındığında zarar görünümü ortadan kalkmaktadır.

Örnek: 3600 ek göstergeli görevden 2800 ek göstergeli gelmeleri halinde 800 puanlık ek göstergeden oluşan fark tutar memurun görev aylıklarından kesilecek ve Kurumunca da SGK na gönderilecektir.

5434 SAYILI KANUN EK MADDE 73 HÜKMÜ;

Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı iştirakçilerinden ek göstergeli veya daha yüksek ek göstergeli bir göreve atananlara; atandıkları görevin ek göstergesi üzerinden emekli aylığı, malullük aylığı bağlanması ve emekli ikramiyesi ödenebilmesi veya toptan ödeme yapılabilmesi için, atandıkları görevin ek göstergesi üzerinden, bu göreve başladıkları tarihten itibaren en az altı ay süreyle Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığına kesenek ve karşılık ödemiş olması şarttır. Altı ay kesenek ve karşılık ödenmemiş olanlara bu göreve atanmadan önce emekli keseneğine esas alınan ek gösterge rakamı üzerinden işlem yapılır." şeklindedir.

HÜKMÜN YORUMU:

Memurların daha yüksek ek göstergeli bir göreve atanmalarında emeklilikte yararlanabilmek için bu görev üzerinden en az 6 ay süresince SGK primlerinin ödenmiş olması şartı bulunmakta, ANCAK söz konusu 6 ay kuralının mutlaka ek göstergeli veya yüksek ek göstergeli görevlere atananlar hakkında uygulanacağı belirlenmiştir. Yani bir üst göreve atanma halinde uygulanacağı belirtilmiştir.

Dolayısıyla, ek göstergeleri kanunla yükseltilenler için bir atanma söz konusu olmayacağından, bulundukları görevin ek göstergelerinin yükseltilmesi emeklilikte kanunla yükseltilen ek göstergeden yararlanmalarını sağlamakta, bu bağlamda da emeklilik için 6 ay SGK kesintisinin yapılmasına gerek bulunmadığını söyleyebiliriz.
Ayrıca kısa bilgi olarak; Kanunla yapılacak ek gösterge artışının veya özel hizmet aylık oranlarındaki artışın, daha önce emekli olanların emekli aylıklarına, dul ve yetim aylığı almakta olanların da bu aylıklarına yansıtılması da 5510 sayılı Kanunun Geçici 4 üncü maddesinde mevcut olan, "5434 sayılı Kanuna göre ödenen aylıklar ile bu madde kapsamında bağlanacak aylıklar, memur maaş katsayılarındaki artışlara göre yükseltilir. Ayrıca 5434 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra barem, teşkilat, kadro ve sair kanunlar ile aynı rütbe, kadro ve sair kanunlarda yapılacak değişiklikler sonucunda aylık tutarlarında meydana gelecek yükselmeler, aynı rütbe, kadro unvanı ve dereceden bağlanmış bulunan emeklilik, malullük ve vazife malullük aylıkları ile dul ve yetim aylıkları hakkında da uygulanır. " hükmü ile sağlanmaktadır. Dolayısıyla aylık tutarlarını etkileyecek her artış emekli ve hak sahipleri hakkında da uygulanır, ancak emekli ikramiyesi fark tutarları ayrıca ödenmez.

Açıklamalarımız bağlamında sizin durumunuzla ilgili olarak değerlendirmemiz;

Kurumunuz özelleştirilmeden önceki Şube Müdürü kadrosunu fiilen işgal ettiğinizi belirtmiş bulunduğunuzdan, bugün için araştırmacı kadrosunda, yani 3600 ek göstergeden düşük bir görev olduğunu belirttiğiniz araştırmacı kadrosunda bulunduğunuz sürece Kurumunuzun yukarıda belirttiğimiz EK MADDE 67 hükmünü esas alarak, 7417 sayılı Kanunla ek göstergesi yükseltilen Şube Müdürü unvanının ek göstergesi olan 3600 ek göstergeyi esas alması ve en az 6 ay SGK kesintilerinin yapılmış olması şartına bağlı kalmaksızın, sadece emeklilik açısından 3600 ile 2800 ek gösterge arasındaki fark tutarın sizin aylığınızdan kesip SGK na göndermesi gerektiğini değerlendirmekteyiz.

Tavsiyemiz, Kurumunuza müracaat etmeniz (esasında Kurumlarca kişilerin müracaatına bağlı kalmaksızın yukarıda belirttiğimiz hükümleri uygulaması gerektiğini değerlendirmekteyiz) ve Kurumunuzca da tereddüt hasıl olması halinde SGK ile iletişime geçmesini söyleyebiliriz.

NOT: Değerlendirmelerimiz 1 Ekim 2008 tarihinden önce memurluk hizmeti olanlarla ilgili olup, 5510 kapsamında olanlarla ilgisi bulunmamaktadır.