Bakan Tunç: Dijitalleşme ile Adalet Daha Erişilebilir
Bakan Tunç, Türkiye'nin hukuk alanında dijital dönüşümünü, UYAP ve SEGBİS gibi projelerle vatandaşlara sağlanan kolaylıkları anlattı. Siber güvenlik ve yapay zeka uygulamalarına dikkat çekti.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Türkiye'de hukuk alanındaki dijitalleşmeyi daha da derinleştirmekte kararlı olduklarını belirtti. Bu alanda gerçekleştirilen sistemler ve tecrübelerin ortak vizyonun bir parçası olarak paylaşılmaya hazır olduğunu vurgulayan Tunç, sürecin hukuki, etik ve toplumsal temeller üzerine inşa edildiğini ifade etti. Vietnam'ın başkenti Hanoi'de düzenlenen "Dijital Dönüşüm Çağında Vatandaşların Korunması Paneli"ne katılan Tunç, uluslararası toplumun siber suçlarla mücadele konusunda yeni bir iş birliği zeminine imza attığını söyledi. Yaklaşık 100 ülke temsilcisinin imzasını taşıyan Siber Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'nin, ülkelerin dijital alanda adaletin, güvenliğin ve insan haklarının korunması yönündeki ortak iradesini ortaya koyduğunu belirtti.
Dijitalleşme ve Hukuk Sistemleri
Tunç, dijital dünyanın getirdiği fırsatların yanında artan tehditlere karşı küresel dayanışmanın önemine dikkat çekti. Toplumsal yapının her alanında olduğu gibi hukuk ve yargı sistemlerinin de dijital çağın gereklerine uyum sağlama çabası içinde olduğunu belirten Tunç, Türkiye'nin bu alanda önemli adımlar attığını dile getirdi. Türkiye'de internetin zararlı yayınlarından vatandaşların korunması ve internet yayınlarının düzenlenmesiyle ilgili yapılan yasal düzenlemeleri anlattı.
Siber Suçlarla Mücadelede İş Birliği
"Ülkelerin iş birliği yapması gerekiyor" başlığı altında, sınır aşan suçlar için özellikle tedbir alınması gerektiğine işaret eden Tunç, ülkelerin tek başına bu suçlarla mücadele edemeyeceğini, başarılı olamayacağını ve iş birliğinin şart olduğunu vurguladı. Çocukların korunması, çocuk istismarının önlenmesi, insan ticareti, uyuşturucu ticareti, ekonomik suçlar ve veri güvenliğiyle ilgili hususlarda mutlaka ülkelerin iş birliği yapması gerektiğini belirtti.
UYAP ve Dijital Adalet Sistemleri
Tunç, adaletin zamanında tecellisi için teknolojik ve bilimsel gelişmeleri Türk yargısının hizmetine sunduklarını vurguladı. Bu kapsamda ülkemizde adli alanda gerçekleştirilmiş birçok başarılı proje bulunduğunu belirtti. Bunların başında 24'ü uluslararası olmak üzere toplamda 47 ödüle layık görülen ve 2007 yılında hayata geçirilen Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) bilişim sistemi gelmektedir.
- UYAP, adli işlemlerin elektronik ortamda yürütülmesini sağlayan bir bilişim sistemidir.
- Tüm adli birimlerle Adalet Bakanlığının merkez ve taşra birimlerini birbirine bağlar.
- Kullanıcılar elektronik imza veya şifreleriyle giriş yaparak işlem yapabilirler.
- 57 kurumla 186 farklı entegrasyon tamamlanmıştır.
- Davalarla ilgili dosya ve belgeler dijital ortamda görüntülenebilir.
- Dava açmak veya savunma sunmak için fiziken mahkemeye gitmek zorunlu olmaktan çıkmıştır.
- Hız, şeffaflık ve erişilebilirlik en büyük avantajlardır.
Mobil Uygulamalar ve SEGBİS
UYAP kapsamında geliştirilen mobil uygulamalar sayesinde avukat ve vatandaşlar dava açma, dava dosyasını görüntüleme ve icra takibi başlatma gibi işlemleri adliyeye gitmeden yapabilmektedir. UYAP'ta 25 milyon 770 bin kullanıcıya ulaşan vatandaş portalı ile savcılık ve mahkemelere ait bilgi ve belgeler saniyeler içinde temin edilebilmektedir. Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) ile ceza infaz kurumlarında bulunan tutuklu ve hükümlüler duruşma salonlarına getirilmeden duruşmalara katılabilmektedir.
Elektronik Tebligat Sistemi
Elektronik tebligat sistemiyle bilgi güvenliği ve kişisel verilerin korunması sağlanmakta, haftalarca süren tebligat işlemi saniyeler içinde gerçekleştirilebilmektedir. 323 milyon elektronik tebligat yapılarak 11 bin 113 ton kağıt tasarrufu sağlanmıştır.
Yapay Zeka Destekli Sistemler
Tunç, son yıllarda yapay zeka teknolojilerinin hukuk alanında kullanımının da gündeme geldiğini belirtti. Türkiye'de büyük veri analizleri, dava yoğunluk haritaları ve yargı süreçlerinin iyileştirilmesine yönelik çeşitli yazılımlar geliştirilmektedir. Özellikle dava tasnifi, benzer içtihatların tespiti ve karar taslakları oluşturma gibi alanlarda yapay zeka destekli sistemler geliştirilmektedir. Bu çalışmalarda etik, hukuki ve teknik boyutlar dikkatle ele alınmaktadır.
Siber Güvenlik ve Kişisel Verilerin Korunması
Teknolojik dönüşüm sürecinin sadece fırsatlarla değil, aynı zamanda bazı zorluklarla da birlikte geldiğini vurgulayan Tunç, özellikle veri güvenliği ve kişisel verilerin korunmasının bu süreçte en çok tartışılan konulardan biri olduğunu söyledi. Hassas yargı verilerinin dijital ortamda saklanmasının güçlü bir siber güvenlik altyapısı gerektirdiğini belirterek, Türkiye'nin siber güvenliği sağlayan önemli adımlar attığını ve Siber Güvenlik Başkanlığı'nı kurduğunu ifade etti.
Dijitalleşme Sürecinin Temelleri
"Türkiye'de hukuk alanındaki dijitalleşmeyi daha da derinleştirmekte kararlıyız. Bu alanda gerçekleştirdiğimiz sistemleri ve tecrübeyi de bu ortak vizyonun parçası olarak paylaşmaya hazırız." ifadesini kullanan Tunç, bu sürecin hukuki, etik ve toplumsal temeller üzerine inşa edildiğini söyledi. Dijitalleşmenin adaletin hızını artırırken adaletin özünü, yani hakkaniyet ve tarafsızlık ilkesini zedelememesi gerektiğini vurguladı. Vatandaşların haklarının korunmasında taviz verilmemesi gerektiğini belirten Tunç, dijital çağın getirdiği bu büyük değişim içinde vatandaşların korunmasının artık sadece bir hak değil, aynı zamanda bir zorunluluk olduğunu ifade etti.