T.C. Kimlik Numarası Kararındaki 'veya' bağlacı
29 Mart 2009 yerel seçimlerinde oy kullanacak vatandaşların nüfus hüvviyet cüzdanlarında T.C. Kimlik numarası olması gerektiği yönündeki YSK kararı, tüm mevzutta karşılaşılabilecek bir "veya" bağlacından kaynaklanmaktadır. YSK yapmış olduğu açıklamada, kararın dayanağının 298 sayılı Kanunun 87. maddesi olduğunu belirtmektedir. Ancak bu maddede, "veya" bağlacı bulunmakta olup, kararın YSK tarafından yapılan yorumu tartışmalıdır. Madde metni bağlamındaki bir değerlendirme için başlığa tıklayınız.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun metni için tıklayınız.
Söz konusu bu Kanunun tartışmalarla ilgili 87. maddesi şu şekildedir:
"Kimliğin tespiti:
Madde 87 ? Sandık seçmen listesinde yazılı seçmenin kimliği, nüfus hüviyet
cüzdanı VEYA kimlik tespiti amacıyla düzenlenmiş ve Türkiye Cumhuriyeti
kimlik numarasını taşıyan resmi belgelerle belirlenir. Hangi resmi belgelerin
kimlik belirlenmesinde kabul edileceği, Yüksek Seçim Kurulunca seçimlerin
başlangıcında tespit ve ilan edilir. Şu kadar ki, belediyeler ile köy ve mahalle
muhtarlıklarınca tanzim ve tasdik edilen kimlik belgeleri bu maddenin uygulanmasında
geçerli değildir."
Yukarıdaki maddede yer alan "ve Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan" ifadesi, 13/3/2008 tarihli ve 5749 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle eklenmiştir.
Madde metni dikkatli bir şekilde incelendiğinde şu husus görülmektedir. Seçmenin kimliği iki şekilde tespit edilir.
1- Nüfus hüviyet cüzdanı
2- Kimlik tespiti amacıyla düzenlenmiş ve Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan resmi belgeler
Yukarıdaki metne göre T.C. Kimlik numarası zorunluluğu, "Nüfus hüviyet cüzdanında" değil, "Kimlik tespiti amacıyla düzenlenmiş resmi belgelerde" aranmalıdır.
Bir hukuki metinde Veya bağlacı, her iki şartından da aynı anda bulunması gerekliliğini değil, şartlardan herhangi birinin bulunması gerekliliğini ifade eder.
Ve bağlacı ise bunun tam tersidir. Eğer "ve" bağlacı var ise her iki şart da aynen karşılanmalıdır.
Bu çerçevede, YSK'nın yorumunun kanuna uygun olmadığını düşünüyoruz.